Programa espezifikoa: HORIZON TMA MSCA doktoratu ondoko bekak - Beka globalak
UPV/EHU: Koordinatzailea
UPV/EHU IP: Haritz Sardon
Proiektuaren hasiera: 2022/07/01
Proiektuaren amaiera: 2025/06/30
Deskribapen laburra: XX. mendearen hasieran lehenengo plastiko guztiz sintetikoak garatu zirenetik, material horiek gure eguneroko bizitzan nonahiko bihurtu dira. Plastikoen ekoizpena nabarmen handitu da, 2019an 368 milioi tonara iritsiz, eta 2035erako berriro bikoiztea espero da. Egungo plastikoak errendimendua, kostua eta iraunkortasuna lortzeko diseinatuta daude, erabili ondoren duten bizitza baliagarria kontuan hartu gabe. Horren ondorioz, urtean 150 milioi tona hondakin solido plastiko sortu dira. Hondakin plastikoen arazoari heltzea da lehentasun nagusietako bat eta, aldi berean, Europar Batasunaren asmo handieneko helburuetako bat. Europar Batasunak asmo handiko politikak ezarri ditu (hau da, Itun Berdea) eta 2025erako kontsumo osteko plastiko guztien % 50 birziklatu nahi du. Plastikoen ekonomia zirkularra lortzeko helburuarekin birziklagarritasuna duten plastikoen diseinuak arreta handia bereganatzen ari da. Berariaz diseinatutako monomeroekin, erreakzio-baldintzak monomero-polimero orekaren norabidea hautatzeko erabil daitezke. Beraz, monomero bidezko birziklapen kimikoa alternatiba erakargarria da, polimeroaren hondakinak zikloa ixteko erabiltzen baitira, materialaren balio ekonomikoa berreskuratzen duen ekonomia zirkularreko prozesu batean.
PolyRec-en bitartez, Ainara Sangroniz doktoreak erronka global gero eta handiago horri aurre egitea proposatzen du. Horretarako, errendimendu handiko poliuretanozko plastikoak (PU) garatzea proposatzen du, zirkuitu itxiko bizi-ziklo zirkular bat izango dutenak eta, aldi berean, egungo oinarrizko plastikoen errendimendu-propietate konparagarriak izango dituztenak, gutxi edo batere birziklagarriak ez direnak. Irteera fasean, ikertzaileak berez birziklagarriak diren poliuretanoen klase berritzailea garatuko du Coloradoko Estatu Unibertsitatean, Eugene Y. X. Chen irakaslearen begiradapean. Sarrera-fasean, poliuretano horiek oinarrizko monomeroetan despolimerizatuko dira, eta poliuretanotan polimerizatuko dira berriro POLYMATen (Euskal Herriko Unibertsitatea), Haritz Sardon irakasleak gainbegiratuta.