COVID-19, osasuna eta desberdintasun sozialak
COVID-19ren pandemiak eragin handia izan du gure bizitzan. Horregatik, OPIK-tik pandemiaren azterketa ere sartu dugu gure lan-ildoen artean.
COVID-19ren pandemia eta hura kudeatzeko eta kontrolatzeko hartutako neurriak aurretik osasun-arloko desberdintasunak zeuden gizarte-testuinguru batean gertatu dira. Gaixotasunaren garapenak eta haren ondorioek, bai osasunari dagokionez, bai alderdi ekonomiko eta sozialei dagokienez, determinatzaile sozialen banaketa desberdinari erreparatzen dion ikuspegia behar dute, krisi horren eragina ulertzeko, ez bakarrik COVID-19ren gaixotasunari berari dagokionez, baita biztanleriaren osasunari eta bizi-baldintzei dagokienez ere, ikuspegi integralago batetik.
Pandemia kudeatzeko eta kontrolatzeko ezarritako neurriek ezinbestean eragin dute osasunaren mugatzaile sozialetan, eta, beraz, oso garrantzitsua da inpaktu hori aztertzea, gaixotasunak epe labur, ertain eta luzera osasunean izan ditzakeen ondorioak ulertzeko, bai eta gaixotasuna kontrolatzeko eta haren ondorio ekonomiko eta sozialak arintzeko hartu diren politikak ulertzeko ere, etorkizunean krisi horri edo antzeko beste batzuei eman beharreko erantzuna hobetu ahal izateko.
Ikuspegi horretatik, OPIKen hainbat azterlan garatzen ari gara, honako eremu hauetan informazioa eta ebidentzia ematen saiatzeko:
- Pandemia kudeatzeko eta kontrolatzeko neurriek osasunean eta osasunaren baldintzatzaile sozialetan duten eragina aztertzea:
-
Konfinamenduak haurren osasunean dituen ondorioak
Espainiako haurren osasunean eta osasuneko desberdintasun sozialetan konfinamenduaren eraginari buruzko azterlana. Proiektu honen barruan argitalpen zientifiko hauek egin dira:
-
- González-Rábago Y, Cabezas-Rodríguez A, Martín U. Social Inequalities in Health Determinants in Spanish Children during the COVID-19 Lockdown. International Journal of Environmental Research and Public Health 2021;18(8):4087.
- Valero Alzaga E, Martín Roncero U, Domínguez-Rodríguez A, Grupo Confisalud. Covid-19 y salud infantil: el confinamiento y su impacto según profesionales de la infancia. Rev Esp Salud Pública. 2020; 94: 27 de julio e202007064
Hemen ezagutu dezakezu azterlanaren informazio guztia.
-
Nafarroan COVID-19ren hedapena geldiarazteko hartutako neurrien osasun-inpaktuak, osasun-desberdintasunak eta horien mugatzaile sozialak esploratzeko azterketa. Nafarroako Gobernuko Osasun Zuzendaritza Nagusiak bultzatu eta finantzatu zuen ikerketa, 2020ko maiatzetik uztailera bitartean. Hemen eskura dezakezu laburpen exekutiboa.
-
Akitania-Berria Euskadi Nafarroa Euroeskualdeetan COVID-19ren hedapena geldiarazteko hartutako konfinamendu- eta deseskalatze-neurrien multzoak osasunean eta osasun-arloko desberdintasun sozialetan eta horien mugatzaileetan duen eraginari buruzko azterlana. Euskampus Resilience COVID 19 proiektuen deialdiak finantzatua. Proiektuaren informazio guztia hemen eskura dezakezu.
-
Osasun-arreta ez-presentziala COVID-19 aldian
Aurrez aurrekoa ez den arretaren aldaketak osasun-arretaren eskuragarritasunean izan dezakeen eraginari eta eskuragarritasunean izan ditzakeen desberdintasunei buruzko balorazioa egiteko, azterlan kualitatibo bat egiten ari da Euskadiren esparruan.
Lehen hurbilketa gisa, artikulu hau argitaratu da:
- Jiménez Carrillo M, Martín Roncero U, Aldasoro Unamuno E, Morteruel Arizcuren M, Baza Bueno M. Percepciones y experiencias de la población ante la transformación de la modalidad de las consultas en atención primaria durante la pandemia. Atención Primaria, 2022.
- Genero-desberdintasunak COVID-19an:
COVID-19ren pandemia ez da axolagabea generoari dagokionez, ez kutsadurei, konplikazioei eta hilkortasunari dagokienez, ezta horien kudeaketari dagokionez ere, oso ezagunak diren genero-desberdintasunak areagotuz. Ildo horretan, honako artikulu hauek argitaratu dira:
- Bacigalupe a, Cabezas-Rodríguez a, Giné-March a, Jiménez m Invisible de género en la gestión de la COVID-19: nork hartzen ditu erabaki politikoak pandemian zehar? Gaceta Sanitaria, 2021.
- Martín U, Bacigalupe A , Jimenez M. Covid-19 eta generoa: Certificezas e incertidumbre en la monitorización de la pandemia Revista Española de Salud Pública, 2021; 1 - 11.
Era berean, zenbait hedapen-forotan parte hartu da.