Leire Diaz de Gereñu

Leire Diaz de Gereñu

Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV/EHU)
Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak Saila
 Telefonoa: +34 94501 3146
E-maila: leire.diaz@ehu.eus

Euskal Filologian lizentziatu (1998) nintzen Euskal Unibertsitateko Gasteizko Letren Fakultatean eta 2016tik doktore naiz unibertsitate berean. Tesia ahozko narratzaile adituen ahozko kontakizunen gainean egin nuen. Haien ahozko mintzairaren bidetik heldu nion bai testu eta diskurtso mailako hizkuntzalaritzari, bai eta ahozkoaren didaktikari.

Gaur egun, Letren Fakultateko Hizkuntzalaritza eta Euskal Ikasketak Saileko irakasle agregatua naiz, nagusiki hezkuntza eleaniztuna, euskararen didaktika eta testuen analisiari lotutako irakasgaiak ematen ditudalarik bai graduan bai masterretan.

Euskararen ahozkoaren irakaskuntza ontzea helburu zuen Itziar Idiazabal irakasle katedradunaren proiektuarekin bat egin nuen lizentziatura ikasketak amaitzera nindoala, eta horixe bihurtu zen nire iparra ikerketan. Hizkuntza gutxitua aintzat hartzen duen hezkuntza eleaniztunari lotuta egin dudan bidean hizkuntzen didaktika izan da nire ikerlerro nagusia, baina ikuspegi diziplinartekoa garatzea beharrezkoa izan dut hizkuntza gutxituen irakaskuntza/ikaskuntza prozesuei eragiten dieten faktoreak ulertzeko. ELEBILAB ikertaldearen barruan egin dut ibilbide hau, didaktikaren erreferentziazko zenbait diziplina jorratuz: pragmatika eta berbaldi-analisia, psikolinguistika eta soziolinguistika, esate baterako. Ibilbide honi lotutako irakasgaietan dihardut, hainbat gradu eta masterretan: Euskararen Didaktika, Euskal Pragmatika eta Berbaldia, Hizkuntzaren bariazioa eta Barietateak, Eleaniztasuna eta Irakaskuntza, etabar.

Doktorego garaiko egonaldiak egin nituen Bretainiako Rennes 2-Haute Bretagne Unibertsitatean (1998-2000) eta Faculté de Psychologie et des Sciences de l'Education Genevako Unibertsitatean ikerketa egonaldia (2006-2007). Genebako unibertsitateko GRAFE-GRALE (Groupe de Recherche et d’Analyse des Langues Enseignées) ikertaldeko kide asoziatua naiz.

Soziolinguistika Klusterrarekin kolaboratzen dut 2017. urtetik Berbalapiko proiektuan, ahozkoaren inguruko elkarlan-ikerketen barruan eta Munduko Hizkuntza Ondarearen Unesco Katedrako (MHOUK) kide naiz, hizkuntza aniztasuna gordetzea eta sustatzea helburu duten egitasmoetan parte hartuz (adibiderako, Una mà de contes).

Argitalpenak/Publicaciones/Publications

Argitalpenak

Diaz de Gereñu, L., Aeby-Daghé, S., Almgren, M. (2025). Un lugar para la repetición en la escuela: Prácticas de narración oral en dos contextos educativos plurilingües, In G. Roman (ed.), Ideologías, estrategias y retos en la búsqueda del encuentro comunicativo, Tirant lo Blanc, 277-298. ISBN: 978-84-1081-072-3

Diaz de Gereñu, L. (2024). La gestión lingüística en Educación Infantil: ideologías lingüísticas plurilingües a debate desde el contexto vasco. In Nívea Rohling (Ed.), Ideologias linguísticas e (des)colonialidade da linguagem: diálogos emergentes, 243-276. Pontes. ISBN: 978-85-217-0469-0.

Larraza, S. & Diaz-de-Gereñu, L. (2024). Culturally and linguistically diverse practices for teaching students of diverse backgrounds. In Veliz, L. (Ed.), Multiculturalism and multilingualism in education: Implications for curriculum, teacher preparation and pedagogical practice (167-191). Brill Publishers.

Diaz de Gereñu Lasaga, L. (2024). “L'enseignement de l'oral: L'oral et les langues minorisées : l'eau qui trace un sillon”. In Sandrine Aebi (Ed.) Florilège en honneur de Joaquim Dolz-Mestre.

Idiazabal, I., Diaz De Gereñu, L. & Garaio, Beñat. (2023). Euskara eleaniztasunean ikasten: autozuzenketak haurren ipuin-kontaketetan, Lapurdum 24. 183-197.

Diaz de Gereñu, L. & García-Azkoaga, I.M (2023). L’art du conte: la répétition de la dénomination du personnage dans la construction textuelle. In Copy, C., Raluca, N. & Bédouret, S. komunik(eds.) Lexique et frontières de genres. Varia (PU Pau) : Presses Universitaires des Pays du Pau et de l’Adour. ISBN : 978-2-35311-150-3

Munarriz Ibarrola, A., Diaz de Gereñu, L., Manterola, I. (2022). La escritura de la reseña científica y su enseñanza en la universidad: análisis de las capacidades del alumnado novel. Lenguaje y textos, 55, 1-12. DOI: https://doi.org/10.4995/lyt.2022.15770 

Diaz-de-Gereñu, L. Garcia-Azkoaga I. & Manterola, I. (2021). Euskara oinarri eta eleaniztasuna helburu Hizkuntzen garapena eta erabilera aztergai (sarrera), In L. Diaz de Gereñu, I. Manterola, & I. Garcia-Azkoaga (Ed.), Euskara oinarri eta eleaniztasuna helburu. Hizkuntzen garapena eta erabilera aztergai. (11-18). UPV/EHU-UEU. ISBN: 978-84-1319-342-7

Diaz de Gereñu, L. Manterola, I & Garcia-Azkoaga I. (2021). Euskara oinarri eta eleaniztasuna helburu. Hizkuntzen garapena eta erabilera aztergai. UPV/EHUko Argitalpen zerbitzua. ISBN: 978-84-1319-342-7.

Larringan, L.M., Garcia-Azkoaga I. & Diaz-de-Gereñu L. (2021). Mintzaira, testua, generoa: interakzionismo sozio-diskurtsiboaren talaiatik. In L. Diaz de Gereñu, I. Garcia-Azkoaga eta I.Manterola (Ed.) Euskara oinarri eta eleaniztasuna helburu. Hizkuntzen garapena eta erabilera aztergai.  (119-140) Bilbao: UPV/EHUko argitalpen Zerbitzua. ISBN: 978-84-1319-342-7

Garcia-Azkoaga I. & Diaz-de-Gereñu, L. (2021). Mintzaira-jarduera eta generotasuna: narrazio-egintza adibide. In L. Diaz de Gereñu, I. Garcia-Azkoaga eta I. Manterola (Ed.) Euskara oinarri eta eleaniztasuna helburu. Hizkuntzen garapena eta erabilera aztergai. (143-162). UPV/EHUko Argitalpen zerbitzuak. ISBN: 978-84-1319-342-7

Manterola, I., Diaz De Gereñu, L. & Almgren, M. (2020). Grammar and text production in secondary education teaching materials of Basque, Spanish and English: any possibilities for an integrated didactics of languages? Didacticae: Revista de Investigación en Didácticas Específicas, 8 (Monográfico: Enseñanza de la gramática y educación lingüística: perspectivas internacionales para un espacio de investigación común. Coord. Dr. Xavier Fontich), 26-39.  DOI: https://doi.org/10.1344/did.2020.8.26-39 

Diaz de Gereñu, L., Idiazabal, I. & Larringan, L.M. (2020), Testu-generoaren irudikapena eta erabilera ahozkoaren didaktikan. In D. Krajewska, E. Santazilia & E. Zuloaga (Ed.), Fontes  Linguae  Vasconum  50  urte:  ekarpen  berriak euskararen ikerketari. Nuevas aportaciones al estudio de la lengua vasca.  Iruñea: Nafarroako Gobernua. 405-420. 978-84-235-3561-3.  195-208.

Diaz de Gereñu, L. (2017). Eskola eta euskararen biziberritzea: arrakastarako baldintzak aztergai. Goirigolzarri, J., Landabidea, X. & Manterola, I. (Ed.). Euskararen Biziberritzea: Marko, diskurtso eta praktika berriak birpentsatzen, Bilbo: UEU, 101-126. ISBN: 978-84-8438-636-0.

Diaz de Gereñu, L. (2016). The venture undertaken by a school in Vitoria-gasteiz: the Ramon Bajo school in the city’s old quarter. Migrations And Cultural And Linguistic Minorities In Europe. Brusela: Ezkerraberri & Centre Maurice Coppieters, 101-113.

Diaz de Gereñu, Leire (2016). Jendaurreko Konta-saioa: gertakari sozio diskurtsiboa eta testu-genero berezitua, Leioa: EHUko Argitalpen Zerbitzua- Servicio Editorial UPV. ISBN: 978-84-9082-381-1

García-Azkoaga I.M., Leire Diaz de Gereñu (2016). Aprendiendo dos lenguas nuevas. Los cuentos orales de los niños inmigrantes / Educación bilingüe vasco-español. Análisis de las capacidades lingüísticas de alumnos con lenguas originarias distintas. Lengua y Migración, Junio, 8:1, 29-49.

Idiazabal, I., Manterola I., Diaz de Gereñu, L. (2015). Objetivos y recursos didácticos para la educación plurilingüe. In Garcia-Azkoaga, I.M. & Idiazabal, I. (en prensa). La educación plurilingüe. Una aproximación desde el interaccionismo socio-discursivo. Bilbao: Universidad del País Vasco, 39-59.

Diaz de Gereñu, L. (2012). Ahozkoaren eta idatziaren arteko interfazeak mintza jardun jakinen eraberritzean: adibide bat, [Inteface entre el lenguaje oral y escrito en la renovación  de prácticas verbales: un ejemplo] In Ahoa bete hots Jardunaldiak, II. Jardunaldiak, Villabona: Lanku Bertso Zerbitzuak, 77-108. ISBN: 9788493920791

García-Azkoaga I.M., Leire Diaz de Gereñu (2012). Hizkuntza garatzeko baliabideak Curriculuma Norbanakoari Egokitzeko (CNE) programetan: Sekuentzia Didaktikoaren zenbait gogoeta ["Resources for Language Development in Individualized Curricular Adaptation (ICA): considerations on Didactic Sequences"], Ikastaria 18, 117-135. ISSN: 1137-4446

Garcia Azkoaga, Ines; Imaz, Ainhoa; Diaz de Gereñu, Leire; Alegria, Alaitz (2010). Ahozkotasunaren irakaskuntza bigarren hezkuntzako testuliburuetan. Tantak 22-1, 7-42. ISSN:0214-9753

García-Azkoaga I.M., Leire Diaz de Gereñu (2010). Cohesión en situación de interacción: el caso de la narración oral, Estudos Linguísticos, 5, 177-194.

Garcia Azkoaga, Ines & Diaz de Gereñu, Leire (2009). Ahozko narratibotasuna interakzionismoaren argitara: kohesio mekanismoek esaten digutena, Euskera, 54 (2-1), 723-770. ISSN: 0210-1564

Diaz de Gereñu, L. (2009). La dinámica en el análisis discursivo de las prácticas verbales de los narradores contemporáneos en lengua vasca, Estudos Linguísticos/ Linguistic Studies, 3, 303-318. ISSN:1647-0346

Larringan, Luis Mari; Idiazabal, Itziar & Diaz de Gereñu, Leire (2008). Ipuin kontalaritzaren eredu berria?. Euskaltzaindiaren XV.Nazioarteko biltzarra, Bilbo: Euskaltzaindia, 47-58.

Alegria, Alaitz; Diaz de Gereñu, Leire & Manterola, Ibon (2008). Ahozko komunikazioa. Ahozko diskurtsoa arautzen duten osagaiak eta arauak. Ahozko komunikazioari dagozkion estrategiak,  Bigarren Hezkuntzako irakasleak. Euskara eta Literatura. Gai hautatuak. Sevilla: MAD: 71-106. ISBN-10: 8467634456

Diaz de Gereñu, Leire (2006). Narración oral de cuentos.  Actas del I Congreso Internacional Análisis del Discurso: Lengua, cultura y valores-Universidad de Navarra (Pamplona-Iruñea), Madrid: Arco Libros, 957-969.

Diaz de Gereñu, Leire (2005). Ahozko kontaketa eta eskolako jarduera, Ikastaria 14, Garcia, I. & Idiazabal, I. (editoreak) Euskal Testuen azterketa eta euskararen irakaskuntza. Ikerketak eta gogoetak, Donostia: Eusko Ikaskuntza, 31-42. ISNN: 1137-4446; ISBN: 84-8419-011-0

Diaz de Gereñu, Leire (2005). La dinámica en el análisis discursivo de las prácticas verbales de los narradores contemporáneos en lengua vasca, Estudos Linguísticos/Linguistic Studies, Nº3, Julho de 2009, Lisboa, 303-318. ISSN: 1647-0346

Diaz de Gereñu, Leire (2002). Ahozgora irakurtzea 2Hren irakaskuntzan, Helduen Euskalduntzearen IV. Jardunaldiak, Bilbo: UEU, 148-156. ISBN: 84-8438-024-6

Diaz de Gereñu, Leire (2002). El cuento oral, Actas del VII Congreso Internacional de la Sociedad Española de Didáctica de la Lengua y la Literatura. Santiago de Compostela, 335-342. ISBN: 84-95950-91-X

 

Ikerketa proiektuak

Hizkuntza Gutxituetako Ahozko Erabilerak Irakasteko Prestakuntza Programak Diseinatzeko Printzipioak / Principios para el diseño de programas destinados a la formación para la enseñanza de usos orales en lenguas minorizadas (2018.0748)

Erakunde finantzatzailea: Eusko Jaurlaritza-Gobierno Vasco
Iraupena: 2018/11/16-2018/12/28
Ikertzaile nagusia: I. Garcia Azkoaga

Berba-lapiko

Erakunde finantzatzailea: Soziolinguistika Klusterra
Iraupena: 2018/01/01-2018/12/31
Ikertzaile nagusia: Ibon Manterola

Ahozko hizkuntza Hezkuntza Arautuan. Garapen metodologikoa ikasleen komunikazio konpetentzietan aurrera egiteko / La lengua oral en la educación regulada. Desarrollo metodológico para fomentar las competencias comunicativas del alumnado (2017.0586).

Erakunde finantzatzailea: Soziolinguistika Klusterra
Iraupena: 2017/09/01-2017/12-29
Ikertzaile nagusia: Leire Diaz de Gereñu

Hizkuntzaren Irakaskuntza, Jabekuntza, eta Erabilerak. Euskara, erdara, elebitasuna eta eleaniztasuna / Enseñanza, Adquisición y Usos de lenguas. Euskera, castellano/francés, bilingüismo y plurilingüismo (HIJE-2). (IT-983-16 / GIC15/129).

Erakunde finantzatzailea: Eusko Jaurlaritza-Gobierno Vasco
Iraupena: 2016/01/01-2021/12/31
Ikertzaile nagusia: M.J. Ezeizabarrena

Educación plurilingüe y tratamiento integrado de lenguas (EHUA15/22)
Erakunde finantzatzailea: UPV/EHU
Iraupena: 2015/10/11-2017/11/09     
Ikertzaile nagusia: Ibon Manterola Garate

El desarrollo lingüístico bilingüe y multilingüe desde la infancia hasta la edad adulta en euskera y en las lenguas de su entorno (MICINN 12/208)
Erakunde finantzatzailea: Espainiako Gobernua / Gobierno de España
Iraupena: 2013/02/01-2015/12/31    
Ikertzaile nagusia: Itziar Idiazabal Gorrotxategi

Adquisición, enseñanza y usos del lenguaje. Euskera, bilingüismo y plurilingüismo (GIC 12/170)
Erakunde finantzatzailea: UPV/EHU
Iraupena: 2013/01/01-2015/12/31     
Ikertzaile nagusia: Itziar Idiazabal Gorrotxategi

Adquisición de lenguas, literatura y traducción en la formación plurlingüe (UFI 11/06)
Erakunde finantzatzailea: UPV/EHU
Iraupena: 2011/11/01-2015/12/31   
Ikertzaile nagusia: María Pilar Garcia Mayo

Adquisición, enseñanza y usos del lenguaje. Euskara, bilingüismo y multilingüismo (GIC 10/93)
Erakunde finantzatzailea: Eusko Jaurlaritza-Gobierno Vasco
Iraupena: 2010/01/01-2012/12/31   
Ikertzaile nagusia: Itziar Idiazabal Gorrotxategi

Bilingüismo y multilingüismo: adquisición, enseñanza y usos de las lenguas. Criterios explicativos del desarrollo lingüístico (MICINN 09/92)
Erakunde finantzatzailea: MINISTERIO DE CIENCIA E INNOVACION
Iraupena: 2010/01/01-2012/12/31     
Ikertzaile nagusia: Itziar Idiazabal Gorrotxategi

"Adquisición y usos del lenguaje. Euskara, bilingüismo y multilingüismo" (GIC 10/93).

Iraupena: 2010/01/01- 2012/12/31

Ikertzaile nagusia: Itziar Idiazabal Gorrotxategi

 

Irakasleen prestakuntza

Diaz de Gereñu, L. (2021). Ahoz gora irakurketa: praktika eta ebaluazioa. Irakasleen formakuntza ikastaroa: 2022/03/07-2022/03/21. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Saila/ Departemento de Educación del Gobierno Vasco.

2015/02/03-2015/03/17. Hizkuntzaren irakaskuntzaren gaineko formazioa/Formación sobre enseñanza de lenguas. Eusko Jaurlaritza/Gobierno Vasco. Urretxuko Gainzuri Ikastetxea/Escuela Gainzuri de Urretxu.

2014/03/19-2014/01/14. Hizkuntzaren irakaskuntzaren gaineko formazioa/Formación sobre enseñanza de lenguas. Eusko Jaurlaritza/Gobierno Vasco. Urretxuko Gainzuri Ikastetxea/Escuela Gainzuri de Urretxu.

2012/09/03-2013/05/06. Hizkuntzaren irakaskuntzaren gaineko formazioa/Formación sobre enseñanza de lenguas. Eusko Jaurlaritza/Gobierno Vasco. Gasteizko Ramon Bajo Ikastetxea/Escuela Ramón Bajo.

2011/10/10-2012/04/22. Hizkuntzaren didaktikaren inguruko formazioa behar bereziak dituzten ikasleekin lan egiten duten irakasleentzat/Formación en didáctica de la lengua para el profesorado que trabaja con alumnado con necesidades especiales. Eusko Jaurlaritza/Gobierno Vasco. Irungo Berritzegunea/Berritzegune de Irun.

2010/09/29-2011/05/11. Hizkuntzaren didaktikaren inguruko formazioa behar bereziak dituzten ikasleekin lan egiten duten irakasleentzat/Formación en didáctica de la lengua para el profesorado que trabaja con alumnado con necesidades especiales. Eusko Jaurlaritza/Gobierno Vasco. Donostiako Berritzegunea/Berritzegune de Donostia.

2006/03/01-2006/05/31. Ahozkoaren irakaskuntzarako irakasleen formazio mintegiak/ Seminarios de formación del profesorado para la enseñanza oral. Udako Euskal Unibertsitatea (UEU)/Universidad Vasca de Verano. Senpereko Seaska Ikastola/Ikastola Seaska de Senpere.

2005/01/01-2006/05/19. Ahozkoaren irakaskuntzarako irakasleen formazio mintegiak/ Seminarios de formación del profesorado para la enseñanza oral. Udako Euskal Unibertsitatea (UEU)/Universidad Vasca de Verano. Donibane Lohitzuneko Seaska Ikastola/Ikastola Seaska de Donibane Lohitzune.

2005/01/10-2005/06/20. Ahozkoaren irakaskuntzarako irakasleen formazio mintegiak/ Seminarios de formación del profesorado para la enseñanza oral. Udako Euskal Unibertsitatea (UEU)/Universidad Vasca de Verano. Hendaiako Seaska Ikastola/Ikastola Seaska de Hendaia.

2005/01/10-2005/06/20. Ahozkoaren irakaskuntzarako irakasleen formazio mintegiak/ Seminarios de formación del profesorado para la enseñanza oral. Udako Euskal Unibertsitatea (UEU)/Universidad Vasca de Verano. Donibane Lohitzuneko Seaska Ikastola/Ikastola Seaska de Donibane Lohitzune.

2004/09/07-2004/09/14. Ahozko hizkuntzaren irakaskuntzaz/Sobre enseñanza oral. Udako Euskal Unibertsitatea (UEU)/Universidad Vasca de Verano. IRALE formakuntza ikastaroak/formaciones del profesorado IRALE.

2004/09/07-2004/09/17. Ahozko hizkuntzaren irakaskuntzaz/Sobre enseñanza oral. Udako Euskal Unibertsitatea (UEU)/Universidad Vasca de Verano. IRALE formakuntza ikastaroak/formaciones del profesorado IRALE.