Metodologías

Metodologías

1. Bildumaren jarraibideak eta helburuak

Bilduma honen helburua da nazioartean premiazkotzat jotzen den hiri-garapeneko ereduetan paradigma-aldaketa hori bultzatzen eta zehazten lagun dezaketen lan-metodologiak dokumentatzea eta zabaltzea. Bere gaitasun berritzaile eta birsortzailea garapen teknologikoaren, giza garapenaren eta ekosistemen zerbitzuen arteko oreka bilatzean oinarritzen da.

Horregatik, bilduma berriak zabaldu nahi dituen metodologietako bakoitza pertsonengan, beren habitataren kalitatean eta ingurumenean duen eraginaren murrizketan oinarritutako ikerketa baten emaitza da. Horren guztiaren helburua da berdintasunean eta gizarte-kohesioan, hiriaren barne-orekan (bereizketa- eta bazterketa-mota guztien aurka) eta hiriak bere ingurune naturalarekin duen orekan oinarritutako hiri-eredua eraikitzea. Arkitekturaren eta hirigintzaren eta gizarte-dimentsioaren arteko lotura zorrotz horren ondorioz, garatutako metodologiak kualitatiboak dira funtsean; izan ere, kontraesana da giza mailako garapen-eredu berri batean pentsatzea, gaur egungo gizartearen konplexutasuna zenbakietara murrizteko asmoarekin; izan ere, gizarte horren ezaugarria da aldi berean kulturak, bizitza-estiloak, portaerak, adierazteko eta bizitzeko moduak oso desberdinak izatea.

Horrela, bilduma honek metodologia horiek zabaldu nahi ditu, eta, horien bitartez, arkitektura eta hirigintza egiteko eta hiritarrentzako hiriak eraikitzeko beste modu bat sustatu. Hori dela eta, zenbaki bakoitzean, metodologia bakoitza termino teorikoetan ez ezik, kasu praktiko batean aplikatzearen emaitzen dokumentazioaren bidez ere deskribatuko da.

Zenbaki guztiek antzeko egitura izango dute, eta atal hauetara egokitzen saiatuko gara:

  • Testuingurua. Atal honetan metodologiaren garapena zein eremutan sortzen den deskribatu beharko da, baita kasu bakoitzean bildu eta aztertutako aurretiazko dokumentazio guztia ere.
  • Metodologia. Atal honetan, metodologiaren sorrera-prozesua eta azken konfigurazioa (metodologiaren faseak, teknikak, etab.) deskribatu beharko dira, hainbat testu, eskema, irudi edo taularen bidez.
  • Azterketa-kasuak. Atal honetan, aplikazio-kasu praktikoak azalduko dira, egindako prozesua eta lortutako emaitzak azalduta.
  • Analisi kritikoa. Alde batetik, metodologia kritikoki aztertuko da, kasuaren edo azterketa-kasuen emaitzetan oinarrituta, eta hobetu edo indartu beharreko alderdiak identifikatuko dira. Bestalde, metodologia aplikatzeak ahalbidetzen dituen hiri-garapeneko alternatibak aztertuko dira: ez bakarrik aztertutako kasuetan, baita, oro har, edozein hiri-ingurunetan ere.

2. Ikuspegiak

Liburu-bilduma honen helburua arkitekturari eta hiriari buruzko ekimenak eta ikerketak zabaltzea da, ikuspegi hauetan oinarrituta:

  • Eragin soziala
  • Iraunkortasun ekonomikoa, ingurumenekoa eta soziala
  • Genero-ikuspegia
  • Herritarren in3. Gplikazio aktiboa eta eragile pluralen arteko lankidetza

3. Gaiak

Bildumaren lehentasunezko gaiak jarraian zerrendatzen direnak dira, eta horrek ez ditu baztertzen antzeko beste gai batzuk, aurreko puntuan aipatutako ikuspegiei erantzuten dietenak:

  • Etxebizitza eta bizikidetza eredu berriak
  • Hiri-berroneratzea, birgaitzea eta eraikinak berrerabiltzea
  • Espazio publiko berriak. Baterako diseinua eta kudeaketa
  • Berrikuntza irekia, baterako sorkuntza eta gobernantza-eredu berriak
  • Azpiegitura berdeak eta naturan oinarritutako irtenbideak
  • Mugikortasun-eredu berriak. Mugikortasun iraunkorra eta zaintzaHirigintza eta arkitektura feminista
  • Ekonomia zirkularra. Hirikoa, eraikuntzakoa eta soziala

4. Hasiera data

2013 urtea

5. Zuzendariaren izena

 Claudia Pennese. Alex Mitxelena

6. Argitalpen-batzordea

  • Claudia Pennese (04. METODOLOGIAK - Berdintasun Plana. KALITATE ikerketa baterantz)
  •  Olatz Grijalba (METODOLOGIAK 05 - Analisi geospazial urbano-sozialerako ereduak)
  •  Maitane Menayo (METODOLOGIA 06 - CI+IRU Nazioarteko Mintegia. Bikaintasuneko nazioarteko sare bat eraikitzeko prozesua)
  •  Daniel Luengas (METODOLOGIAK 07 - Hiri-berroneratze eredua hurbileko bulegoen bidez. Euskadiren kasuaren azterketa: Opengela programa)
  •  Izaskun Aseguinolaza (08. METODOLOGIA - URRE. Euskadin hiria berroneratzeko elkarlanerako online tresna)
  •  Alex Mitxelena (METODOLOGIA Berezia Etxebizitza Masterra)

7. Batzorde zientifikoa

Izena

Ezagutza arloa

Gaiak

Claudia Pennese

Hiri-berroneratzea

  • Hirigintza eta arkitektura feminist
  • Berrikuntza irekia, baterako sorkuntza eta gobernantza-eredu berriak
Alex Mitxelena

Proiektu Arkitektonikoak

  • Etxebizitza eta bizikidetza eredu berriak
Olatz Grijalba

Hirigintza eta Lurralde Antolamendua

  • Hiri-berroneratzea, birgaitzea eta eraikinak berrerabiltzea
  • Espazio publiko berriak. Baterako diseinua eta kudeaketa
María-Elia Gutiérrez-Mozo Konposizio arkitektonikoa
  • Hirigintza eta arkitektura feminista
Nagore Urrutia Adierazpen Grafiko Arkitektonikoa
  • Espazio publiko berriak. Baterako diseinua eta kudeaketa
Izaskun Aseguinolaza

Hirigintza eta Lurralde Antolamendua

  • Espazio publiko berriak. Baterako diseinua eta kudeaketa
  • Mugikortasun-eredu berriak. Mugikortasun iraunkorra eta zaintza
Irati Otamendi

Hirigintza eta Lurralde Antolamendua

  • Hiri-berroneratzea, birgaitzea eta eraikinak berrerabiltzea
Daniel Luengas Eraikuntza Arkitektonikoak
  •  Hiri-berroneratzea, birgaitzea eta eraikinak berrerabiltzea
Arantza Campos Rubio Zuzenbidearen Filosofia
  • Berrikuntza irekia, baterako sorkuntza eta gobernantza-eredu berriak
Zaida Muxi Martinéz Hirigintza eta Lurralde Antolamendua
  • Hirigintza eta arkitektura feminista
  • Mugikortasun iraunkorra eta zaintza
Natalia Romero Herrera Diseinu industrialeko ingeniaritza
  • Etxebizitza- eta bizikidetza-eredu berriak
  • Berrikuntza irekia, baterako sorkuntza eta gobernantza-eredu berriak
Daniele La Rosa Ingeniaritza Zibila eta Arkitektura
  • Azpiegitura berdeak eta naturan oinarritutako irtenbideak
Elma Durmisevic Ingeniaritzaren teknologia
  • Ekonomia zirkularra. Hirikoa, eraikuntzakoa eta soziala
Rufino Hernández Minguillón Eraikuntza Arkitektonikoak
  • Hiri-berroneratzea, birgaitzea eta eraikinak berrerabiltzea
  • Ekonomia zirkularra. Hirikoa, eraikuntzakoa eta soziala

 

8. Argitalpen-arauak

Testuen betekizun orokorrak

Testu bat idazteak esan nahi du egile bakoitzak honako baldintza hauek betetzeko konpromisoa hartzen duela:

  • Saiatu beharko da egileen banaketa orekatua izaten, Euskadiko Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako otsailaren 18ko 4/2005 Legeak ezarritako gutxieneko ordezkaritza bermatuz, sexu baten % 40 gutxienez. Egileen ordezkaritza sustatzeko ekintza positiboak baloratuko dira.
  • Testuek hizkuntza inklusiboa erabiliko dute, ez sexista, ezta androzentrikoa ere. Perspektiba hori irudiei ere aplikatuko zaie.
  • Testuek Testuen betekizun espezifikoak atalean ezarritako baldintza tekniko eta orokorrak errespetatu behar dituzte.
  • Testuak argitaragabea eta originala izan behar du.
  • Egilea testuaren edukiaren eta originaltasunaren erantzule egiten da.
  • Egileak baimena izan behar du kopiatzeko eskubidea duen irudiak edo bestelako informazioa erreproduzitzeko.

Testuen berariazko betekizunak

Bi ebaluatzailek errebisatuko dituzte lanak, itsu bikoitzeko sistemaren bidez. Horregatik, egileen anonimotasuna mantentzeko, testuek lehen orri bat izango dute, honako datu hauek jasoko dituena:

  • Lanaren izenburua
  • Izen-abizenak
  • Titulazioa
  • Erakundea edo lantokia
  • Posta elektronikoa
  • Harremanetarako telefonoa
  • Gako-hitzak
  • Laburpena

Hizkuntza

Izenburuak, laburpenak eta gako-hitzek Euskal Herriko bi hizkuntza ofizialetan egon beharko dute (euskaraz eta gaztelaniaz) eta ingelesez. Testurako, egileak hiru hizkuntzetako edozein erabili ahal izango du.

Luzera

Argitalpenek gutxi gorabehera 30.000-60.000 hitz izango dituzte guztira.

Izenburua, azpitituluak eta egileak

Izenburua eta azpititulua testuaren edukiaren deskriptiboak izango dira, eta gehienez 150 karaktere izango dituzte, tartean. Egileei dagokienez, abizenak eta izena ez ezik, titulazioa, erakundea edo lantokia eta helbide elektronikoa ere adierazi beharko dira.

Laburpena eta gako-hitzak

Testu bakoitzarekin batera laburpen bat egingo da, eta bertan laburbilduko dira lanaren testuingurua, erabilitako metodologia, aztertutako kasuak eta ondorioen aurrerapen bat. Laburpena goian adierazitako hiru hizkuntzetan emango da, eta gehienez 300 hitz izango ditu.

Gehienez bost gako-hitz definituko dira. Bildumaren gaia osatzen duten hitz generikoak saihestuko dira, hala nola arkitektura, hirigintza, iraunkortasuna, etab. Laburpena bezala, hitz gakoak ere lehen aipatutako hiru hizkuntzetan emango dira.

Testua

Testua, hala badagokio, zenbaki korrelatiboz zenbakitutako ataletan antolatuko da (1., 2., etab.). Azpiatalak badaude, honela zenbakituko dira: 2.1., 2.2., etab.

Estilo pertsonala edo inpertsonala erabili ahal izango da, egileek hala nahi izanez gero. Hala ere, testuen berrikuspenean eraginik ez izateko, testua idazten duenak bere lana aipatu beharko du hirugarren pertsonan.

Testuaren zatiren bat nabarmentzeko, letra lodia erabiliko da.

Aipamenak

Aipuak 35 hitz baino gutxiagoko luzera badu, letra etzanez eta testuarekin jarraituta jarriko da, komatxorik gabe. Aipuek 35 hitzeko luzera gainditzen badute, paragrafo independente batean jarriko dira, letra etzanez eta ingeles komatxoen artean (""). Aipamenen testuaren zati bat alde batera utziz gero, kortxete arteko eten-puntuak erabiliko dira [...] adierazteko.

Oharrak

Oharrak testuaren amaieran jarriko dira eta zenbaki arabiarrez adieraziko dira (1, 2, etab.). Oharrak ez dira erabiliko erreferentzia bibliografikoak adierazteko.

Irudiak

Irudi bakoitza zenbaki arabiarrez korrelatiboki zenbakituko da. Testuan, irudi bakoitzaren erreferentzia adieraziko da, honela: [ 1], [1. irudia]. 2] etab. Irudiak argitalpenean duen posizioa maketazio-fasean erabakiko da. Irudiak .jpeg formatuan emango dira, 300 dpi-ko bereizmenarekin. Baldintza horiek betetzen ez dituen edozein irudi automatikoki baztertuko da.

Irudi bakoitzak argazki-oin bat izan behar du, eta, bertan, argazkiaren iturria sartu behar da. Irudien argazki-oinetako testuak fitxategi bakar batean entregatuko dira, testuaz gain (.docx formatua).

Taulak

Taula bakoitza zenbaki arabiarrez identifikatuko da testuan, modu korrelatiboan (1. tab.), (2. tab.), etab. Taulak fitxategi bakar batean entregatuko dira, taula-oinekin, testuaz gain (.docx formatua).

Erreferentzia bibliografikoak

Chicago 17 aipu eta erreferentzia bibliografikoen sistema erabiliko da. Sistema horren berezitasunak webgunean daude: https://www.chicagomanualofstyle.org/tools_citationguide.html

9. Artikuluen bidalketa

Lan bakoitzaren honako kopia hauek bidaliko dira formatu digitalean:

  1. Argitaratzeko aurkezten den lanaren kopia, .docx. formatuan. Fitxategiaren izena izenburuaren laburdurak eta gehienez hiru hitzek osatuko dute. Aurreko puntuetan adierazi bezala, irudiak, taulak eta argazki-/taula-oinak fitxategi desberdinetan entregatuko dira.
  2. Lehen identifikazio-orria, izenburuarekin, egileen datuekin, laburpenarekin eta gako-hitzekin, .docx. formatuan. Artxiboaren izena aurrekoaren berdina izango da, autore hitza aurretik duela (adibidez: autores_fitxategi-izena).
  3. Lanaren kopia .pdf formatuan, ikuskatzaileei bidaltzeko. Egileen identifikazio-orria ez da erabiliko anonimotasuna bermatzeko. Fitxategiaren izena aurrekoaren berdina izango da, eta horren aurretik berrikuspen hitza jarriko da (adibidez: berrikuspena_fitxategiaren izena). Berrikusleentzako bertsio honetarako, irudiak, taulak eta argazki-/taula-oinak testuan txertatuko dira.
  4. Taulak eta taula-oinak aparteko fitxategi batean bidaliko dira, .docx. formatuan. Fitxategiaren izena testuaren berdina izango da, aurretik taulak hitza duela (adibidez: fitxategi-izena_taulak).
  5. Irudiak aparteko fitxategi batean entregatuko dira, .zip edo .rar. Fitxategiaren izena testu-fitxategiaren izen bera izango da, irudiak hitza aurretik duela (adibidez: irudiak_fitxategiaren izena). Irudi bakoitzari dagokion fitxategia izendatzeko, irudi bakoitzaren identifikazio-sigla gehituko zaio testu-fitxategiaren izenari (adibidez: 1_irudi_fitxategiaren izena, 2_fitxategiaren nobrea, etab.). Irudiak dituen .zip edo .rar fitxategian .docx fitxategi bat sartuko da, irudi bakoitzeko dagokion argazki-oina adieraziko duena.
  6. Dokumentu horiek guztiak web-orrian adierazitako posta elektronikora bidaliko dira.

10. Berrikuspen-prozesua

Eskatutako fitxategi guztiak jaso ondoren, Argitalpen Batzordeak mezu bat bidaliko du, jaso dela berresteko. Jasotako lana Argitalpen Batzordeak berrikusiko du lehen aldiz, eta, ondoren, Argitalpen Arau hauekin bat datorren aztertuko du eta bildumako zenbaki bakoitzaren edukiekiko koherentziari buruzko lehen ebaluazioa egingo du.

Dokumentazioan bi alderdi horiei buruzko hutsegite larriak badaude, testua baztertu egingo da. Akats garrantzitsuak identifikatzen badira, materiala itzuli egingo da zuzentzeko. Akatsak garrantzi txikiagokoak badira, egileari jakinaraziko zaizkio, Batzorde Zientifikoaren berrikuspen-txostenarekin batera. Lehenengo berrikuspen horren emaitzak 30 egun naturaleko epean jakinaraziko dira, hartu-agiria ematen denetik zenbatzen hasita.

Argitalpen-batzordeak lana onartu ondoren, argitalpenaren gaian adituak diren pertsonek azterketa itsua egingo dute binaka. Ebaluatzaileek materiala jaso eta 2 hilabete naturaleko epean bidali beharko dute ebaluazioa, Batzorde Editorialak prestatutako ebaluazio-fitxa betez.

Binaka egindako azterketa itsuaren emaitzen arabera, lanak baztertu, onartu edo zuzenketak eskatuko dira. Zuzenketak behar izanez gero, 30 egun naturaleko epean bidaliko dira, errekerimendua bidaltzen den egunetik zenbatzen hasita. Zuzenketa-prozesua errazteko, egile bakoitzak material berria bidali beharko du sartutako aldaketen deskribapenarekin batera.

Nahikoa denbora izanez gero, Argitalpen Batzordeak maketazioaren zirriborro bat bidaliko dio egile bakoitzari, akatsak adieraz ditzan.

7. Bilduma honetako tituluak