Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Gulliver-en bidaiak, Jonathan Swift / Iñaki Mendiguren (Ibaizabal, 1990 )
aurrekoa | 74 / 47 orrialdea | hurrengoa
eu
Hau autoreari esatera ausartu nintzen eta, atsegin bazuen, zenbait gehigarri egitea eskaini nion.
es
y todos ellos, atenidos a la bandera, la conducta y la paga de ministros y diputados suyos.
fr
Dans ce royaume, où la police a posé ses tabernacles, les intrigues et les complots sont en général inventés par ces sortes de gens, qui désirent établir leur réputation de profonds politiques, rendre à coups de terreurs et de surprises la vigueur à une administration malade, étouffer ou détourner les mécontentements, remplir les coffres par les amendes et confiscations, enfin élever ou abaisser le crédit public au gré de leurs intérêts privés.
en
The plots, in that kingdom, are usually the workmanship of those persons who desire to raise their own characters of profound politicians;
eu
Idazleen artean, batez ere proiektugileen espeziekoen artean, ohi den baino adostasun handiagoz onartu zuen nire proposamena, informazio zabalagoa pozik hartuko zuela aitortuz.
es
En aquel reino son las conjuras, por regla general, obra de aquellas personas que se proponen dar realce a sus facultades de profundos políticos, prestar nuevo vigor a una administración decrépita, extinguir o distraer el general descontento, llenarse los bolsillos con secuestros y confiscaciones y elevar o hundir el concepto del crédito público, según cumpla mejor a sus intereses particulares.
fr
C'est pourquoi ils conviennent entre eux, d'avance, des complots dont certaines personnes suspectes doivent être accusées.
en
to fill their coffers with forfeitures; and raise, or sink the opinion of public credit, as either shall best answer their private advantage.
eu
Esan nion berari, Tribniako erresuman, bertakoek Langden deituan, non luzaroan bizi izana bainintzen, gehienak salatari, lekuko, berriemaile, akusatzaile, kereilari, atestatu-egile eta zinaldari zirela beren eskupeko tresna lagungarri guztiekin, eta denak ministroen eta ordezkoen bandera, zuzendaritza eta ordainketa pean zeudela.
es
Se conviene y determina primero entre ellos qué persona sospechosa deberá ser acusada de conjura y en seguida se tiene cuidado especial en apoderarse de sus cartas y papeles y encadenar a los criminales.
fr
Ils saisissent les lettres et les papiers de ces malheureux, sacrifiés à la raison d'État, et sur ces légers indices, ils vous les font mettre en prison.
en
It is first agreed and settled among them, what suspected persons shall be accused of a plot; then, effectual care is taken to secure all their letters and papers, and put the owners in chains.
eu
Erresuma hartan konplotak sortzen dituzten pertsonak eskuarki politiko sakonak direlako ospea areagotu nahi dutenak izaten direla, indar berria eman nahi diotenak administrazio zentzugabeari, desadostasun orokorra ito edo desbideratu nahi dutenak, konfiskatutakoaz beren kutxak bete eta, beren onura pertsonalerako zein den komenigarriago kontutan izanda, sinesgarritasun publikoa goraipatu edo gaitzetsi egiten dutenak.
es
Estos papeles se entregan a una cuadrilla de artistas muy diestros en descubrir significados misteriosos en los vocablos, las sílabas y las cartas.
fr
Or, sitôt que l'homme est en prison, tous ses papiers, quels qu'ils soient, sont remis (sous les auspices du préposé à l'opinion publique) à une société d'experts très-habiles à trouver le sens caché des mots, des syllabes, des lettres. Par exemple, ils découvriront que: Chaise percée, signifie conseil privé; Crible, dame de la cour;
en
These papers are delivered to a set of artists, very dexterous in finding out the mysterious meanings of words, syllables, and letters:
eu
Lehenik, beren artean ados jarri eta konplotaz zein pertsona susmagarri salatuko duten erabakitzen dutela, gero neurri eraginkorrak hartzen direlarik halakoen gutun eta beste paper batzuez jabetzeko, eta jabeak espetxeratzeko.
es
Por ejemplo: pueden descubrir que una bandada de gansos significa un senado; un perro cojo, un invasor; la plaga, un cuerpo de ejército;
fr
Goutte, grand prêtre; Pensionnaire, un mendiant; Troupeau d'oies, une assemblée;
en
a flock of geese, a senate; a lame dog, an invader; the plague, a standing army;
eu
Paper hauek zenbait artistari ematen zaizkiola, oso trebeak direlarik hitz, silaba eta letren esanahi misteriotsuak aurkitzen.
es
un milano, un primer ministro; la gota, una alta dignidad eclesiástica; una horca, un secretario de Estado;
fr
Peste, armée permanente; Hanneton, premier ministre;
en
a buzzard, a prime minister; the gout, a high priest; a gibbet, a secretary of state;
eu
Esate baterako, komunak Kontseilu Pribatua esan nahi duela deszifra lezakete;
es
una escoba, una revolución; una ratonera, un empleo;
fr
Balai, une révolution;
en
a sieve, a court lady; a broom, a revolution;
eu
antzara-aldrak senatua, zakur herrenak inbaditzailea, bakailao-buruak ...............-a, izurriak armada iraunkorra, zapelatzak lehen ministroa, gotak apez nagusia, urkamendiak gobernuko ministroa, pixontziak handikien batzordea, galbaheak gorteko anderea, erratzak iraultza, satarteak kargu ofiziala, hondorik gabeko putzuak Altxorzaintza, zikintzuloak Gortea, txintxarridun txanoak faboritoa, ihi apurtuak epaitegia, upel hutsak jenerala, zorna darion zauriak administrazioa.
es
un pozo sin fondo, un tesoro;
fr
Souricière, un emploi;
en
a mouse-trap, an employment;
eu
Metodo honek huts egiten duenean, badituztela beste bi eraginkorragoak, haien arteko ikasiek akrostikoak eta anagramak deitzen dituztenak.
es
una sentina, una corte; un gorro y unos cascabeles, un favorito;
fr
Puits perdu, le trésor public;
en
a sink, a court; a cap and bells, a favourite;
eu
Lehenengoaz, hasierako letra guztietan esanahi politikoak aurki ditzaketela.
es
una caña rota, un tribunal de justicia; un tonel vacío, un general;
fr
Tonneau vide, un général;
en
a broken reed, a court of justice; an empty tun, a general;
eu
Adibidez, N konplota izango da, B zaldi-erregimentua, L ontziteria itsasoan.
es
una llaga supurando, la Administración.
fr
Plaie ouverte, les affaires d'État.
en
a running sore, the administration.
eu
Eta bigarrenaz, edozein paper susmagarritan alfabetoko letrak tokiz aldatuz, pozik ez dagoen alderdi baten asmorik sakonenak jar ditzaketela agerian.
es
Por si este método fracasa, tienen otros dos más eficaces, llamados por los que entre aquellas gentes se tienen como instruídos, acrósticos y anagramas.
fr
Ils ont des moyens encore plus efficaces, qu'ils appellent acrostiches et anagrammes.
en
"When this method fails, they have two others more effectual, which the learned among them call acrostics and anagrams.
eu
Horrela, adibidez, gutunean lagun bati esango banio, Gure alaba Tomasak odoluzki mingarriak ditu betirako, arte honetan trebea den pertsonak esaldi hori osatzen duten letra berberak ondorengo hitzetara ere pasa daitezkeela aurkituko luke:
es
Con el primero pueden descifrar significados políticos en todas las letras iniciales: así, N significa conjura;
fr
Avant toute espèce d'inquisition, ils donnent à toutes les lettres initiales un sens politique, et tire-toi de là, si tu peux. Ainsi, N serait complot;
en
First, they can decipher all initial letters into political meanings. Thus N, shall signify a plot;
eu
Eutsi luzaroago:
es
B, regimiento de caballería;
fr
B, régiment de cavalerie;
en
B, a regiment of horse;
eu
balak, dinamit eta armak igorriko buk.
es
L, una flota en el mar.
fr
L, flotte;
en
L, a fleet at sea;
eu
Eta hauxe dela metodo anagramatikoa.
es
Y éste es el método anagramático.
fr
ou bien ils transposent les lettres d'un papier suspect, de manière à mettre à découvert les desseins les plus cachés d'un parti mécontent:
en
or, secondly, by transposing the letters of the alphabet in any suspected paper, they can lay open the deepest designs of a discontented party.
eu
Irakasleak esker onik biziena erakutsi zidan oharpen hauen berri eman niolako, eta bere tratatuan nire ohorezko aipamena egingo zuela hitz eman zidan.
es
El profesor me expresó su gran reconocimiento por haberle comunicado estas observaciones y me prometió hacer honorífica mención de mí en su tratado.
fr
L'académicien me fit de grands remercîments de lui avoir communiqué ces petites observations; même il me promit de m'accorder une mention honorable dans le traité qu'il devait publier depuis tantôt cinquante ans!
en
The professor made me great acknowledgments for communicating these observations, and promised to make honourable mention of me in his treatise.
eu
Ez nuen ezer ikusten herrialde hartan egonaldia luzarazi ziezadakeenik, eta etxera Ingalaterrara itzultzeaz pentsatzen hasi nintzen.
es
Y como no encontraba en esta ciudad nada que me invitase a más dilatada permanencia, empecé a pensar en volverme a mi país.
fr
Au demeurant, je ne vis rien dans ce pays qui pût m'engager à y faire un plus long séjour, aussi commençai-je à songer à mon retour en Angleterre.
en
I saw nothing in this country that could invite me to a longer continuance, and began to think of returning home to England.
eu
9. KAPITULUA
es
Capítulo IX
fr
CHAPITRE IX
en
CHAPTER IX.
eu
Iritsi zelarik gure irteera-eguna, agur esan nion Glubbdubdribeko Gobernari Goren hari, eta neure bi lagunekin Maldonadara itzuli nintzen, han hamabost egunez itxaron ondoren, ontzi bat prest izan zelarik Luggnaggera irteteko.
es
Llegado el día de nuestra marcha, me despedí de Su Alteza el gobernador de Glubbdrubdrib y regresé con mis dos acompañantes a Maldonado, donde a la semana de espera hubo un barco listo para Luggnagg.
fr
Le jour de notre départ étant arrivé, je pris congé de Son Altesse le gouverneur de Glubbdubdrid, et retournai avec mes deux compagnons à Maldonada.
en
The day of our departure being come, I took leave of his highness, the Governor of Glubbdubdrib, and returned with my two companions to Maldonada, where, after a fortnight's waiting, a ship was ready to sail for Luggnagg.
eu
Bi zaldun haiek eta beste batzuek, hain eskuzabal eta atseginak zirenez, hornizioak eman zizkidaten, eta ontzira etorri zitzaizkidan agurtzera.
es
Los dos caballeros y algunos más llevaron su generosidad y cortesía hasta proporcionarme algunas provisiones y despedirme a bordo.
fr
Après une attente de quinze jours, je m'embarquai enfin sur un navire qui partait pour Luggnagg.
en
The two gentlemen, and some others, were so generous and kind as to furnish me with provisions, and see me on board.
eu
Hilabete eman nuen bidaian.
es
Tardamos en la travesía un mes.
fr
Les deux gentilshommes, et quelques autres personnes qui m'avaient été bienveillantes, eurent l'honnêteté de me fournir les provisions nécessaires pour ce voyage, et de me conduire à bord.
en
I was a month in this voyage.
eu
Oso ekaitz bortitza izan genuen, eta mendebalderantz joan beharrean aurkitu ginen alisio-haizeez baliatzeko, hirurogeiren bat legoatan jotzen dutelarik.
es
Nos alcanzó una violenta tempestad, y tuvimos que tomar rumbo al Oeste para encontrar el viento general, que sopla más de sesenta leguas.
fr
Le second jour de notre départ nous essuyâmes une violente tempête et fûmes contraints de gouverner au nord, par les vents alizés, qui soufflent, en cet endroit, l'espace de soixante lieues.
en
We had one violent storm, and were under a necessity of steering westward to get into the trade wind, which holds for above sixty leagues.
eu
1709ko apirilaren 21ean Clumegnigeko ibaian sartu ginen, itsasportu den hiri hau Luggnaggen hego-ekialdeko muturrean dagoelarik.
es
El 21 de abril de 1708 llegábamos a Río Clumegnig, puerto situado al sudeste de Luggnagg.
fr
Le 21 avril 1711, nous entrâmes dans la rivière de Clumegnig, qui est une ville port de mer, au sud-est de Luggnagg.
en
On the 21st of April, 1708, we sailed into the river of Clumegnig, which is a seaport town, at the south-east point of Luggnagg.
eu
Aingura bota hiritik legoa batera eta seinaleak egin genituen kai-gidari bat eskatuz.
es
Echamos el ancla a una legua de la ciudad e hicimos señas de que se acercase un práctico.
fr
L'ancre est jetée à une lieue de la ville et nous faisons le signal au pilote.
en
We cast anchor within a league of the town, and made a signal for a pilot.
eu
Ordu erdi baino lehen bi iritsi ziren ontzira, haiek gidatu gintuztelarik zeharkatzeko oso arriskutsuak diren hondar-meta eta harkaitz artetik aurrera dartsena handi-handi bateraino, han ontziteria bat egon daitekeelarik arriskurik gabe ainguratuta hiriko harresitik kable bateko distantziara.
es
En menos de media hora vinieron dos a bordo y nos llevaron por entre rocas y bajíos muy peligrosos a una concha donde podía fondear una flota a salvo y que estaba como a un largo de cable de la muralla de la ciudad.
fr
En moins d'une heure il en vint deux à bord, qui nous guidèrent au milieu des écueils et des rochers, très-dangereux dans cette rade, et dans le passage étroit qui conduit au bassin où les navires sont en sûreté.
en
Two of them came on board in less than half an hour, by whom we were guided between certain shoals and rocks, which are very dangerous in the passage, to a large basin, where a fleet may ride in safety within a cable's length of the town-wall.
eu
Gure marineletako batzuek, ez dakit traizioz edo oharkabean, atzerritarra eta bidaiari handia nintzela esan zieten kai-gidariei, hauek berri hori gero aduanari bati eman zioten, eta honek oso zorrotz miatu ninduen lehorreratu nintzenean.
es
Algunos de nuestros marineros, fuese por traición o por inadvertencia, habían enterado a los prácticos de que yo era extranjero y viajero de alguna cuenta, de lo cual informaron éstos al oficial de la aduana que me examinó muy detenidamente al saltar a tierra.
fr
De la longueur d'un câble, il touche aux remparts. Quelques-uns de nos matelots, soit trahison, soit imprudence, me signalèrent aux pilotes comme un étranger grand voyageur. Ceux-ci en avertirent le commis de la douane;
en
Some of our sailors, whether out of treachery or inadvertence, had informed the pilots "that I was a stranger, and great traveller;" whereof these gave notice to a custom-house officer, by whom I was examined very strictly upon my landing.
eu
Aduanariak Balnibarbiko hizkuntzan hitz egin zidan, dagoen merkataritza ugariaren eraginez ulertzen baitute hiri hartan, batez ere itsasgizonek eta aduanatako enplegatuek.
es
Este oficial me habló en el idioma de Balnibarbi, que, por razón del mucho comercio, conoce en aquella ciudad casi todo el mundo, especialmente los marinos y los empleados de aduanas.
fr
et ce commis, qui voulait de l'avancement, m'adressa diverses questions dans la langue balnibardienne, qui est entendue en cette ville à cause du commerce, et surtout par les gens de mer et les douaniers.
en
This officer spoke to me in the language of Balnibarbi, which, by the force of much commerce, is generally understood in that town, especially by seamen and those employed in the customs.
eu
Zenbait xehetasunen berri eman nion labur, eta neure istorioa ahal bezain sinesgarri eta egoki eratua aurkeztu nion;
es
Le di breve cuenta de algunos detalles, haciendo mi relación tan especiosa y sólida como pude;
fr
Je jugeai cependant qu'il était nécessaire de déguiser mon pays, et de me dire Hollandais;
en
I gave him a short account of some particulars, and made my story as plausible and consistent as I could;
eu
baina zein herrialdetakoa nintzen ezkutatu egin behar nuela pentsatu nuen, eta holandarra nintzela esan nion; izan ere, Japoniara joateko asmoa bainuen, eta banekien holandarrak zirela erresuma hartara sartzeko baimena zuten europar bakarrak.
es
pero creí necesario ocultar mi nacionalidad, cambiándomela por la de holandés, porque tenía propósito de ir al Japón y sabía que los holandeses eran los únicos europeos a quienes se admite en aquel reino.
fr
mon dessein étant d'aller au Japon, où je savais que les Hollandais étaient les bienvenus.
en
but I thought it necessary to disguise my country, and call myself a Hollander; because my intentions were for Japan, and I knew the Dutch were the only Europeans permitted to enter into that kingdom.
eu
Honela bada, esan nion aduanariari, ontzia hondoratu Balnibarbiko kostaldean eta harkaitz baten gainean geratu nintzelarik, Laputa edo Irla Hegalarira eraman nindutela (haren berri sarritan izana zuen) eta orain Japoniara iritsi nahian nenbilela, han aurkituko nuelakoan neure sorterrira itzultzeko aukera egokirik.
es
De suerte que dije al oficial que, habiendo naufragado en la costa de Balnibarbi y estrelládose la embarcación contra una roca, me recibieron en Laputa, la isla volante-de la que él había oído hablar con frecuencia-, e intentaba a la hora presente llegar al Japón, para de allí regresar a mi país cuando se me ofreciera oportunidad.
fr
Donc je répondis qu'ayant fait naufrage à la côte des Balnibarbes, et m'étant échoué sur un rocher, j'avais été dans l'île volante de Laputa, dont j'avais souvent ouï parler, et que maintenant je songeais à me rendre au Japon pour retourner dans mon pays. Le commis, qui avait du vrai sang de douanier dans les veines, répondit, en homme avisé, qu'il ne doutait pas de la véracité de mon récit;
en
I therefore told the officer, "that having been shipwrecked on the coast of Balnibarbi, and cast on a rock, I was received up into Laputa, or the flying island (of which he had often heard), and was now endeavouring to get to Japan, whence I might find a convenience of returning to my own country."
eu
Gortetik aginduak jaso artean atxilotuta geratu behar nuela esan zidan aduanariak, baina berehalaxe idatziko zuela eta hamabosten bat egunen buruan erantzuna hartzea espero zuela.
es
El oficial me dijo que había de quedar preso hasta que él recibiese órdenes de la corte, adonde escribiría inmediatamente, y que esperaba recibir respuesta en quince días.
fr
mais il avait ses ordres, et, avant de m'admettre à la libre pratique, il se voyait dans la triste obligation de me séquestrer, jusqu'à ce qu'il eût reçu des ordres de sa cour, où il allait écrire immédiatement.
en
The officer said, "I must be confined till he could receive orders from court, for which he would write immediately, and hoped to receive an answer in a fortnight."
eu
Egontoki eroso batera eraman ninduten, atean zaintzailea ezarriz;
es
Me llevaron a un cómodo alojamiento y me pusieron centinela a la puerta;
fr
On me donne un logement convenable avec une sentinelle à ma porte.
en
I was carried to a convenient lodging with a sentry placed at the door;
eu
halere, banuen lorategi handi batean ibiltzeko askatasuna eta nahikoa gizatasunez erabiltzen ninduten, nire mantenua denboraldi hartan Erregearen kontura izan zelarik.
es
sin embargo, tenía el desahogo de un hermoso jardín y me trataban con bastante humanidad, aparte de correr a cargo del rey mi mantenimiento.
fr
J'avais un grand jardin où me promener, et je fus traité aux dépens du roi.
en
however, I had the liberty of a large garden, and was treated with humanity enough, being maintained all the time at the king's charge.
eu
Hainbat pertsonak bisitatu ninduen, jakinguragatik batez ere, oso urrutiko herrialdeetatik-beraiek inoiz entzun gabekoetatik etorria nintzela zabaldu baitzen.
es
Me visitaron varias personas, llevadas principalmente de su curiosidad, porque se cundió que llegaba de países muy remotos de que no habían oído hablar nunca.
fr
Plusieurs personnes me rendirent visite, excitées par la curiosité de voir un homme qui venait d'un pays dont elles n'avaient jamais entendu parler.
en
I was invited by several persons, chiefly out of curiosity, because it was reported that I came from countries very remote, of which they had never heard.
eu
Ontzi berean etorritako gazte bat kontratatu nuen interpretari izateko;
es
Asalarié en calidad de intérprete a un joven que había ido en el mismo barco;
fr
Je fis marché avec un jeune passager de notre navire comme interprète.
en
I hired a young man, who came in the same ship, to be an interpreter;
eu
Luggnaggen jaioa zen, baina zenbait urtez Maldonadan bizitakoa, eta benetan maisu bi hizkuntzetan.
es
era natural de Luggnagg, pero había vivido varios años en Maldonado y era consumado maestro en ambas lenguas.
fr
Il était natif de Luggnagg; mais, ayant passé plusieurs années à Maldonada, il savait parfaitement les deux langues.
en
he was a native of Luggnagg, but had lived some years at Maldonada, and was a perfect master of both languages.
eu
Haren laguntzaz, gai izaten nintzen bisitatzera etorritakoekin elkarrizketan aritzeko, nahiz eta haien galdera eta nire erantzunetara bakarrik mugatu.
es
Con su ayuda pude mantener conversación con quienes acudían a visitarme, aunque ésta consistía sólo en sus preguntas y mis contestaciones.
fr
Avec son secours, je fus en état d'entretenir tous ceux qui me faisaient l'honneur de me visiter: ils m'interrogeaient, je répondais à leurs questions.
en
By his assistance, I was able to hold a conversation with those who came to visit me; but this consisted only of their questions, and my answers.
eu
Gutxi gorabehera, espero genuen garaian iritsi zen Gorteko erabakia.
es
En el tiempo esperado, aproximadamente, llegó el despacho de la corte.
fr
Au bout de quinze jours arriva la réponse du gouvernement:
en
The despatch came from court about the time we expected.
eu
Agindu bat zegoen neu eta nire segizio guztia Traldragdubh edo Trildrogdribera-bietara ahoskatzen baitzen, gogoratzen dudanez-eraman gintzaten, hamarreko zaldi-sail batean.
es
Contenía una cédula para que me llevasen con mi acompañamiento a Traldragdubb o Trildrogdrib-pues de ambas maneras se pronuncia, según creo recordar-, guardado por una partida de diez hombres de a caballo.
fr
ordre exprès de me conduire avec ma suite, par un détachement de chevaux, à Traldragenbh ou Trildragdrib; autant que je m'en puis souvenir, on prononce ainsi des deux manières.
en
It contained a warrant for conducting me and my retinue to Traldragdubh, or Trildrogdrib (for it is pronounced both ways as near as I can remember), by a party of ten horse.
eu
Nire segizio guztia interpretari nuen gazte gizagaixo hura zen, nire zerbitzura gera zedin konbentzitu nuelarik.
es
Todo mi acompañamiento se reducía al pobre muchacho que me servía de intérprete, y a quien pude persuadir de que quedase a mi servicio;
fr
Toute ma suite consistait en ce pauvre garçon, qui me servait de trucheman, de secrétaire et de valet de chambre.
en
All my retinue was that poor lad for an interpreter, whom I persuaded into my service, and, at my humble request, we had each of us a mule to ride on.
eu
Nik apaltasunez eskatuta, mando bana eman ziguten gainean joateko.
es
y gracias a mis humildes súplicas se nos dio a cada uno una mula para el camino.
fr
 
en
 
eu
Gu baino egun erdi lehenago mandatari bat bidali zuten, nire etorreraren berri Erregeari emateko, eta mesedez eguna eta ordua jar zitzala Maiestateari erregutzeko, hala jakin genezan noiz izango zitzaion atsegin nik haren oinaulki aurrean hautsa miazkatzeko ohorea izatea.
es
Se despachó a un mensajero media jornada delante de nosotros para que diese al rey noticia de mi próxima llegada y rogar a Su Majestad que se dignase señalar el día y la hora en que hubiera de tener la graciosa complacencia de permitirme el honor de lamer el polvo de delante de su escabel.
fr
On fit partir un courrier devant nous, qui nous devança d'une demi-journée, pour donner avis au roi, son maître, de ma prochaine arrivée et pour demander à Sa Majesté le jour et l'heure où je pourrais avoir l'honneur et le plaisir de lécher la poussière du pied de son trône invincible.
en
A messenger was despatched half a day's journey before us, to give the king notice of my approach, and to desire, "that his majesty would please to appoint a day and hour, when it would by his gracious pleasure that I might have the honour to lick the dust before his footstool."
aurrekoa | 74 / 47 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus