Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Parmako kartusia, Stendhal / Jon Muñoz (Elkar/Alberdania, 2007 )
aurrekoa | 206 / 12 orrialdea | hurrengoa
eu
Gaueko hamaikak aldera, presozainaren emaztea neke-penak arintzera etorri zitzaionean, Fabrice ohi baino maitagarriago aritu zitzaion;
es
Cuando, a eso de las once de la noche, la mujer del carcelero vino a compartir sus penas, Fabricio estuvo más seductor aún que de costumbre;
fr
Quand, sur les onze heures du soir, la femme du geôlier vint partager ses peines, Fabrice fut plus aimable encore que de coutume;
en
When, about eleven o'clock, the gaoler's wife came in to share his griefs, Fabrizio was even more friendly than usual;
eu
gero, andreari eskuak heltzen zizkiola:
es
luego, cogiéndole las manos:
fr
puis lui prenant les mains:
en
then, seizing hold of her hands:
eu
-Hemendik irteten laguntzen badidazu, nire ohoreagatik zin degizut espetxera itzuliko naizela borroka bukatu bezain laster.
es
-Hágame salir de aquí, y juraré por mi honor que he de volver a la cárcel en cuanto acabe la batalla.
fr
-Faites-moi sortir d'ici, je jurerai sur l'honneur de revenir dans la prison dès qu'on aura cessé de se battre.
en
"Get me out of here; I swear on my honour to return to prison as soon as they have stopped fighting."
eu
-Utikan katramila horiek guztiak!
es
-¡Todo eso son pamplinas!
fr
-Balivernes que tout cela!
en
"Stuff and nonsense!
eu
Ba al duk arditik?
es
¿Tienes monises?
fr
As-tu du quibus?
en
Have you the quibus?" He seemed worried;
eu
Fabricek artega zirudien, ez baitzuen ulertzen ardit hitza.
es
-Fabricio se quedó desconcertado; no comprendía la palabra monises.
fr
Il parut inquiet, il ne comprenait pas le mot quibus.
en
he did not understand the word quibus.
eu
Mutikoaren jarrera ikusirik, Fabricek poltsa arinduxea zeukala iritzi presozainaren emazteak, eta liberen aipua baino ez zion egin, urrezko napoleonak aipatu ordez, eta hasierako asmoa aldaturik hala.
es
La carcelera, viendo aquel gesto, juzgó que las aguas habían bajado, y en vez de hablar de napoleones de oro como había pensado, habló sólo de francos.
fr
La geôlière, voyant ce mouvement, jugea que les eaux étaient basses, et, au lieu de parler de napoléons d'or comme elle l'avait résolu, elle ne parla plus que de francs.
en
The gaoler's wife, noticing his dismay, decided that he must be in low water, and instead of talking in gold napoleons as she had intended talked now only in francs.
eu
-Entzun-esan zion mutikoari presozainaren emazteak-, ehun libera ematen badizkidak, napoleon bikoitz bana jarriko zioat nik begietan zaindariari gaueko txanda egitera etorriko zaion kaporalari.
es
-Mira-le dijo-; si puedes dar un centenar de francos, pondré un doble napoleón sobre cada ojo del cabo que va a venir a relevar la guardia esta noche.
fr
-Ecoute, lui dit-elle, si tu peux donner une centaine de francs, je mettrai un double napoléon sur chacun des yeux du caporal qui va venir relever la garde pendant la nuit.
en
"Listen," she said to him, "if you can put down a hundred francs, I will place a double napoleon on each eye of the corporal who comes to change the guard during the night.
eu
Hark ezingo hau espetxetik alde egiten ikusi, eta, beraren erregimentuak bihar bertan alde egin behar badu, aise onartuko dik eskaintza.
es
Así no podrá verte salir de la cárcel, y si su regimiento tiene que escapar hoy, aceptará.
fr
Il ne pourra te voir partir de prison, et si son régiment doit filer dans la journée, il acceptera.
en
He won't be able to see you breaking out of prison, and if his regiment is to march tomorrow he will accept."
eu
Berehala egin zuten tratua.
es
El trato quedó rápidamente concluido.
fr
Le marché fut bientôt conclu.
en
The bargain was soon struck.
eu
Bere gelan ezkutatzeko baimena ere eman zion presozainaren emazteak Fabriceri, askoz errazago ihes egingo baitzuen mutilak handik biharamun goizean.
es
La carcelera consintió hasta en esconder a Fabricio en su cuarto, de donde podría evadirse más fácilmente a la mañana siguiente.
fr
La geôlière consentit même à cacher Fabrice dans sa chambre d'où il pourrait plus facilement s'évader le lendemain matin.
en
The gaoler's wife even consented to hide Fabrizio in her own room, from which he could more easily make his escape in the morning.
eu
Biharamunean, eguna argitu aurretik, Fabriceri honela hitz egin zion emakumeak, zeharo hunkitua:
es
Al otro día, antes del alba, la mujer dijo toda enternecida a Fabricio:
fr
Le lendemain, avant l'aube, cette femme tout attendrie dit à Fabrice:
en
Next day, before dawn, the woman, who was quite moved, said to Fabrizio:
eu
-Nire mutiko kuttuna, ondo gaztea haiz oraindik zeregin zatar horretarako:
es
-Queridito mío, eres todavía demasiado joven para ese antipático oficial:
fr
-Mon cher petit, tu es encore bien jeune pour faire ce vilain métier:
en
"My dear boy, you are still far too young for that dirty trade;
eu
kasu egidak, ez hadi horretan tematu.
es
créeme, no te empeñes en eso.
fr
crois-moi, n'y reviens plus.
en
take my advice, don't go back to it."
eu
-Zer diozu, baina! -errepikatzen zion Fabricek-, gauza makurra al da, bada, aberria defendatu nahi izatea?
es
-¡Pero cómo! -repetía Fabricio-, ¿es un delito querer defender a la patria?
fr
-Mais quoi! répétait Fabrice, il est donc criminel de vouloir défendre la patrie?
en
"What!" stammered Fabrizio, "is it a crime then to wish to defend one's country?"
eu
-Aski da.
es
-Basta.
fr
-Suffit.
en
"Enough said.
eu
Gogora ezak beti bizia salbatu diadala;
es
Recuerda siempre que te he salvado la vida;
fr
Rappelle-toi toujours que je t'ai sauvé la vie;
en
Always remember that I saved your life;
eu
hire kasua argi-argia zuan: fusilatu egingo hindutean. Ez, ordea, horri buruz inori hitzik esan, ogibidea galaraziko diguk-eta niri eta nire senarrari.
es
tu caso era bien claro: te habrían fusilado. Pero no se lo digas a nadie, pues nos harías perder nuestro puesto a mi marido y a mí;
fr
ton cas était net, tu aurais été fusillé, mais ne le dis à personne, car tu nous ferais perdre notre place à mon mari et à moi;
en
your case was clear, you would have been shot. But don't say a word to anyone, or you will lose my husband and me our job;
eu
Batez ere, ez berriz inoiz errepikatu barometro-saltzailez mozorrotutako Milango erregearen zaldunaren kontu baldar hori, arrunt kontu ergela duk eta.
es
sobre todo, no repitas nunca ese cuento burdo de un joven noble de Milán disfrazado de comerciante de barómetros: es demasiado tonto.
fr
surtout ne répète jamais ton mauvais conte d'un gentilhomme de Milan déguisé en marchand de baromètres, c'est trop bête.
en
and whatever you do, don't go about repeating that silly tale about being a gentleman from Milan disguised as a dealer in barometers, it's too stupid.
eu
Entzudak ondo: herenegun espetxean hil zitzaigun husar baten jantziak emango dizkiat;
es
Escúchame bien: voy a darte la ropa de un húsar que murió antes de ayer en la cárcel;
fr
Ecoute-moi bien, je vais te donner les habits d'un hussard mort avant-hier dans la prison:
en
Listen to me now, I'm going to give you the uniform of a hussar who died the other day in the prison;
eu
hala ere, ahalik eta gutxiena zabaldu ahoa, baina, ezinbestean, zalditeriako ofizialorderen bat edo ofizialen bat galdezka hasten bazaik, eta nahitaez erantzun beharrean gertatzen bahaiz, esaiek gaixorik egon haizela baserritar batenean, hark errukiz hartu baihinduen etxean, bideko lubaki batean hi sukarrez dardarka aurkitu ondoren.
es
abre la boca lo menos posible; pero en fin, si un sargento te interroga de modo que no tengas más remedio que contestar, di que te has quedado enfermo en casa de un aldeano que te recogió por caridad cuando estabas tiritando de fiebre en una cuneta de la carretera.
fr
n'ouvre la bouche que le moins possible, mais enfin, si un maréchal des logis ou un officier t'interroge de façon à te forcer de répondre, dis que tu es resté malade chez un paysan qui t'a recueilli par charité comme tu tremblais la fièvre dans un fossé de la route.
en
open your mouth as little as you possibly can; but if a serjeant or an officer asks you questions so that you have to answer, say that you've been lying ill in the house of a peasant who took you in out of charity when you were shivering with fever in a ditch by the roadside.
eu
Ez badira erantzun horrekin konformatzen, esaiek orduan hire erregimentura hoala.
es
Si no se conforman con esta respuesta, añade que vas a incorporarte a tu regimiento.
fr
Si l'on n'est pas satisfait de cette réponse, ajoute que tu vas rejoindre ton régiment.
en
If that does not satisfy them, you can add that you are going back to your regiment.
eu
Baliteke, hire doinua entzunda, hi preso hartzea;
es
Acaso te detengan por el acento:
fr
On t'arrêtera peut-être à cause de ton accent:
en
They may perhaps arrest you because of your accent;
eu
hala balitz, zera esaiek, Piemonten jaioa haizela, iaz Frantzian geratutako soldadugaietako bat haizela, eta abar, eta abar.
es
entonces dirás que eres del Piamonte, que eres un recluta que se quedó en Francia el año pasado, etcétera.
fr
alors dis que tu es né en Piémont, que tu es un conscrit resté en France l'année passée, etc.
en
then say that you were born in Piedmont, that you're a conscript who was left in France last year, and all that sort of thing."
eu
Hogeita hamar eguneko suminaldiaren ondoren, lehendabizikoz ulertu zuen Fabricek zer zen benetan gertatzen ari zitzaiona.
es
Por primera vez después de treinta días de ira, Fabricio comprendió la explicación de todo lo que le pasaba:
fr
Pour la première fois, après trente-trois jours de fureur, Fabrice comprit le fin mot de tout ce qui lui arrivait.
en
For the first time, after thirty-three days of blind fury, Fabrizio grasped the clue to all that had happened.
eu
Espioitzat hartua zuten.
es
le tomaban por espía.
fr
On le prenait pour un espion.
en
They took him for a spy.
eu
Arrazoika aritu zen mutila espetxezainaren emaztearekin, oso maitekor baitzegoen goiz hartan emakumea; azkenean, berari gertatutako guztia argi eta garbi kontatu zion Fabricek emakume harrituari, hura jostorratza eskuan husar-jantzia estutzen ari zitzaion artean.
es
Examinó la cuestión con la carcelera, que aquella mañana estaba muy tierna; por fin, mientras ella, armada de una aguja, le achicaba los vestidos del húsar, Fabricio contó su historia muy claramente a aquella mujer toda pasmada.
fr
Il raisonna avec la geôlière, qui, ce matin-là, était fort tendre, et enfin tandis qu'armée d'une aiguille elle rétrécissait les habits du hussard, il raconta son histoire bien clairement à cette femme étonnée.
en
He argued with the gaoler's wife, who, that morning, was most affectionate; and finally, while armed with a needle she was taking in the hussar's uniform to fit him, he told his whole story in so many words to the astonished woman.
eu
Une batez sinetsi ere egin zion espetxezainaren andreak Fabriceri:
es
Por un instante le creyó;
fr
Elle y crut un instant;
en
For an instant she believed him;
eu
zeharo itxura tolesgabea baitzuen mutilak, hantxe husar jantzian polit-polit ageri!
es
¡tenía un aire tan inocente y estaba tan guapo vestido de húsar!
fr
il avait l'air si naïf, et il était si joli habillé en hussard!
en
he had so innocent an air, and looked so nice dressed as a hussar.
eu
-Hainbesterainoko grina baldin baduk borrokarako-esan zion andreak, erdi konbentzituta-, erregimentu batean sartu behar huen Parisa heldu orduko.
es
-Ya que tienes tan buena voluntad por batirte-le dijo por fin medio convencida-, debías haberte enrolado en un regimiento al llegar a París.
fr
-Puisque tu as tant de bonne volonté pour te battre, lui dit-elle enfin à demi persuadée, il fallait donc en arrivant à Paris t'engager dans un régiment.
en
"Since you have such a desire to fight," she said to him at length half convinced, "what you ought to have done as soon as you reached Paris was to enlist in a regiment.
eu
Zalditeriako ofizialorde bati zurrut egitera gonbidatu, eta kitto!
es
No tenías más que convidar a beber a un sargento.
fr
En payant à boire à un maréchal des logis, ton affaire était faite!
en
If you had paid for a serjeant's drink, the whole thing would have been settled."
eu
Beste aholku on asko eman, eta, azkenean, eguna argitzen hasia zenean, etxetik kanpo atera zuen presozainaren emazteak Fabrice, baina, aurrena, behin eta berriz behartu zuen mutila zin egitera sekula ez zuela, alegia, beraren izena aipatuko, zer gerta ere.
es
La carcelera añadió muchos buenos consejos para lo sucesivo, y por fin, al apuntar el alba, sacó a Fabricio de su casa, después de hacerle jurar mil veces que jamás pronunciaría su nombre, pasara lo que pasara.
fr
La geôlière ajouta beaucoup de bons avis pour l'avenir, et enfin, à la petite pointe du jour, mit Fabrice hors de chez elle, après lui avoir fait jurer cent et cent fois que jamais il ne prononcerait son nom, quoi qu'il pût arriver.
en
The gaoler's wife added much good advice for the future, and finally, at the first streak of dawn, let Fabrizio out of the house, after making him swear a hundred times over that he would never mention her name, whatever happened.
eu
Herrixkatik irten, eta, husar-sablea besazpian, lerden-lerden zihoala, barne-kezka bat sortu zitzaion Fabriceri.
es
Tan pronto como Fabricio se vio fuera de la pequeña ciudad, marchando gallardamente con el sable de húsar bajo el brazo, le acometió un escrúpulo.
fr
Dès que Fabrice fut sorti de la petite ville, marchant gaillardement le sabre de hussard sous le bras, il lui vint un scrupule.
en
As soon as Fabrizio had left the little town, marching boldly with the hussar's sabre under his arm, he was seized by a scruple.
eu
"Hona hemen ni-egin zuen bere baitan-, espetxean hildako husar baten uniformea jantzita eta beraren agindu guztiekin; behi bat eta zilarrezko mahai-tresnak lapurtzeagatik espetxeratu omen zuten, nonbait, husar hori!
es
"Heme aquí-se dijo-con el uniforme y la hoja de ruta de un húsar muerto en la cárcel, adonde le había llevado, según dicen, el robo de una vaca y de unos cubiertos de plata.
fr
Me voici, se dit-il, avec l'habit et la feuille de route d'un hussard mort en prison, où l'avait conduit, dit-on, le vol d'une vache et de quelques couverts d'argent!
en
"Here I am," he said to himself, "with the clothes and the marching orders of a hussar who died in prison, where he was sent, they say, for stealing a cow and some silver plate!
eu
Haren izatearen jarraitzaile nau, nolabait, ni...
es
Soy, como quien dice, su mismo ser...
fr
j'ai pour ainsi dire succédé à son être...
en
I have, so to speak, inherited his identity...
eu
baina nik ez dut halakorik ez desiratu ez aurrez pentsatu!
es
 
fr
 
en
 
eu
Kontuz, gero, espetxearekin...!
es
y ello sin quererlo ni preverlo en modo alguno.
fr
et cela sans le vouloir ni le prévoir en aucune manière!
en
and without wishing it or expecting it in any way!
eu
Argia da, horrenbestez, zantzua:
es
El presagio es claro:
fr
Le présage est clair, j'aurai beaucoup à souffrir de la prison!
en
The omen is clear, I shall have much to suffer from prisons!"
eu
espetxeak gogotik sufriaraziko dit!".
es
me esperan grandes sufrimientos relacionados con la prisión."
fr
Il n'y avait pas une heure que Fabrice avait quitté sa bienfaitrice, lorsque la pluie commença à tomber avec une telle force qu'à peine le nouvel hussard pouvait-il marcher, embarrassé par des bottes grossières qui n'étaient pas faites pour lui.
en
Not an hour had passed since Fabrizio's parting from his benefactress when the rain began to fall with such violence that the new hussar was barely able to get along, hampered by a pair of heavy boots which had not been made for him.
eu
Fabrice bere ongilearengandik bereizi eta artean ordubete igaroa ez zela, euria hasi zuen, eta halako indarrez ari zuen jasa, non doi-doi egin baitzezakeen husar berriak aurrera, traba egiten baitzioten berarentzat eginak ez ziren bota trakets haiek.
es
No hacía ni una hora que Fabricio había dejado a su bienhechora, cuando la lluvia comenzó a caer con tal fuerza, que el nuevo húsar apenas podía andar, embarazado por unas botazas que no estaban hechas para él.
fr
Il fit rencontre d'un paysan monté sur un méchant cheval, il acheta le cheval en s'expliquant par signes;
en
Meeting a peasant mounted upon a sorry horse, he bought the animal, explaining by signs what he wanted;
eu
Zaldi baten gainean zihoan baserritar batekin topo egin, eta zaldia erosi zion Fabricek, keinuka adieraziz zer nahi zuen, ahalik eta gutxiena mintzatzea gomendatua baitzion presozainaren emazteak, ahoskatzeko bere doinuarengatik.
es
Se encontró con un campesino montado en un mal penco. Compró el caballo explicándose por señas, pues la carcelera le había recomendado hablar lo menos posible, por causa de su acento.
fr
la geôlière lui avait recommandé de parler le moins possible, à cause de son accent.
en
the gaoler's wife had recommended him to speak as little as possible, in view of his accent.
eu
Egun hartan bertan, Ligny-ko gudua irabazi, eta Bruselarako bidean zihoan armada;
es
Aquel día, el ejército, que acababa de ganar la batalla de Ligny, estaba en plena marcha hacia Bruselas;
fr
Ce jour-là l'armée, qui venait de gagner la bataille de Ligny, était en pleine marche sur Bruxelles;
en
That day the army, which had just won the battle of Ligny, was marching straight on Brussels.
eu
Waterloo-ko guduaren bezpera zen hura.
es
era la víspera de la batalla de Waterloo.
fr
on était à la veille de la bataille de Waterloo.
en
It was the eve of the battle of Waterloo.
eu
Eguerdian, goian-behean atergabe ari zuela artean euria, kanoi-hotsa entzun zuen Fabricek;
es
Hacia el mediodía, mientras seguía lloviendo a cántaros, Fabricio oyó el tronar del cañón;
fr
Sur le midi, la pluie à verse continuant toujours, Fabrice entendit le bruit du canon;
en
Towards midday, the rain still continuing to fall in torrents, Fabrizio heard the sound of the guns;
eu
pozaren pozez, zeharo ahaztu zituen espetxeratze bidegabe hartan pasatu berri zituen etsipen-une izugarriak.
es
este gozo le hizo olvidar por completo los horribles momentos de desesperación que acababa de sufrir por aquel encarcelamiento tan injusto.
fr
ce bonheur lui fit oublier tout à fait les affreux moments de désespoir que venait de lui donner cette prison si injuste.
en
this joy made him completely oblivious of the fearful moments of despair in which so unjust an imprisonment had plunged him.
eu
Gau berandua arte aurrera egin, eta bidetik urrutitxo zegoen basetxe bateraino joan zen Fabrice ostatu bila, zentzu pixka bat hartzen hasia zenez.
es
Caminó hasta muy entrada la noche y, como comenzaba a ser un poco precavido, fue a alojarse en la casa de un campesino muy apartada de la carretera.
fr
Il marcha jusqu'à la nuit très avancée, et comme il commençait à avoir quelque bon sens, il alla prendre son logement dans une maison de paysan fort éloignée de la route.
en
He rode on until late at night, and, as he was beginning to have a little common sense, went to seek shelter in a peasant's house a long way from the road.
eu
Etxeko nagusia negarrez hasi zitzaion, den-dena harrapatu omen ziotelakoan;
es
El aldeano aseguraba llorando que se lo habían quitado todo;
fr
Ce paysan pleurait et prétendait qu'on lui avait tout pris;
en
This peasant wept and pretended that everything had been taken from him;
eu
ezkutu bat eman Fabricek, eta oloa aurkitu zuen nekazariak.
es
Fabricio le dio un escudo y el campesino encontró avena.
fr
Fabrice lui donna un écu, et il trouva de l'avoine.
en
Fabrizio gave him a crown, and he found some.
eu
"Nire zaldia ez da ederra-egin zuen bere baitarako Fabricek-;
es
"Mi caballo no es bonito-se dijo Fabricio-;
fr
Mon cheval n'est pas beau, se dit Fabrice;
en
barley.
eu
baina, zer demontre!, baliteke infanteriako ofizialorderen batek aberea begiz jotzea", eta hantxe joan zen Fabrice ukuilura, zaldiaren ondora lotara.
es
pero no importa, podría caerle en gracia a algún ayudante", y se fue a dormir a la cuadra junto a él.
fr
mais qu'importe, il pourrait bien se trouver du goût de quelque adjudant, et il alla coucher à l'écurie à ses côtés.
en
"My horse is no beauty," Fabrizio said to himself, "but that makes no difference, he may easily take the fancy of some adjutant," and he went to lie down in the stable by its side.
aurrekoa | 206 / 12 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus