Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Ama, Maxim Gorki / Jose Morales Belda (Ibaizabal, 1995 )
aurrekoa | 227 / 132 orrialdea | hurrengoa
eu
Odol hori herriaren odola da, zainetatik atera diote, bera da haren jabea.
es
Pero, esa sangre ha sido bebida de sus venas, le pertenece.
fr
Ce sang, c'est son sang, qu'on a bu de ses veines, il en est le maître.
en
This blood is theirs; it has been drained from their veins;
eu
-Hotz naiz! -esan zuen gaixoak.
es
-Hace frío-dijo el enfermo.
fr
Il fait froid ! fit le malade.
en
"It's cold," said the sick man.
eu
Jakovek zutitzen lagundu eta su ondora hurbildu zuen.
es
Jacob lo ayudó a levantarse y aproximarse al fuego.
fr
Jacques l'aida à se lever et à s'approcher du feu.
en
Yakob helped him to rise, and led him to the fire.
eu
Sua bizi-bizirik zegoen, eta itzal aurpegigabeak dardarka ari ziren haren inguruan, liluraturik sugarren jolas alaiari so.
es
La hoguera ardía clara, y sombras informes temblaban a su alrededor, observando admiradas el alegre juego de las llamas.
fr
Le bûcher brûlait clair, et des ombres informes tremblaient autour de lui, observaient avec étonnement le feu joyeux des flammes.
en
The wood pile burned evenly and glaringly, and the faceless shadows quivered around it.
eu
Saveli enbor baten gainean eseri zen eta sugarretara luzatu zituen esku garden iharrak.
es
Saveli se sentó en un tocón y tendió hacia el calor sus manos secas y trasparentes.
fr
Saveli s'assit sur une souche et tendit vers la chaleur ses mains transparentes, desséchées.
en
Savely sat down on a stump, and stretched his dry, transparent hands toward the fire, coughing.
eu
Ribinek buruaz seinalatu eta Sofiari esan zion:
es
Rybine lo señaló a Sofía con un ademán de su cabeza.
fr
Rybine le désigna d'un signe de tête à Sophie :
en
Rybin nodded his head to one side, and said to Sofya in an undertone:
eu
-Hau liburuak baino gordinagoa da!
es
-Esto es más fuerte que los libros.
fr
Ça c'est plus fort que les livres !
en
"That's sharper than books.
eu
Makinak beso bat erauzi edo langilea hiltzen duenean, azalpena ematen dute:
es
Cuando una máquina arranca un brazo o mata a un obrero, se explica:
fr
Quand une machine arrache un bras ou tue un ouvrier, ça s'explique :
en
That ought to be known.
eu
langilea bera izan da erruduna!
es
la culpa ha sido de él.
fr
c'est lui le fautif.
en
When they tear a workingman's hand in a machine or kill him, you can understand-the workingman himself is at fault.
eu
Baina gizakiari odola hurrupatu, eta gero, sarraski bat balitz bezala, bazterrera botatzen dutenean, ez da inolako azalpenik izaten.
es
Pero cuando se chupa la sangre de un hombre y luego se lo arroja a un lado como una carroña, no hay explicación.
fr
Mais quand on suce le sang d'un homme, et qu'on le jette après comme une charogne, il n'y a pas d'explication à ça.
en
But in a case like this, when they suck a man's blood out of him and throw him away like a carcass-that can't be explained in any way.
eu
Nik edozein hilketa ulertzen dut, baina tortura, jolas gisa egina gainera, ez dut ulertzen!
es
Puedo comprender cualquier asesinato, pero torturar por placer, no lo comprendo.
fr
N'importe quel assassinat, je le comprendrais, mais torturer pour le plaisir, je ne comprends pas ça !
en
I can comprehend every murder; but torturing for mere sport I can't comprehend.
eu
Zergatik torturatzen dute jendea? Zergatik oinazetzen gaituzte gu guztiok?
es
¿Por qué se martiriza al pueblo, por qué se nos tortura?
fr
Pourquoi faire qu'on martyrise le peuple, qu'on nous torture, nous autres ?
en
And why do they torture the people? To what purpose do they torture us all?
eu
Dibertitzeko, atsegin hartzeagatik, lurrean alaitsuago bizitzearren, odolaz dena erosi ahal izateko: zaldiak, zilarrezko ganibetak, urrezko ontziak kantariarentzat, jostailu garestiak umeentzat.
es
Por bromear, por divertirse, para entretenerse sobre la tierra, para que con nuestra sangre se pueda comprar todo: caballos, una cantante, cubiertos de plata, vajillas de oro, juguetes caros para los niños.
fr
Pour plaisanter, pour rigoler, pour bien se distraire sur terre, pour qu'avec notre sang on puisse tout acheter, une chanteuse, des chevaux, des couverts en argent, de la vaisselle d'or, des jouets chers pour les gosses.
en
For fun, for mere amusement, so that they can live pleasantly on the earth; so that they can buy everything with the blood of the people, a prima donna, horses, silver knives, golden dishes, expensive toys for their children.
eu
Hik lan egin ezak, lan gehiago egin ezak, eta nik hire lanari esker dirua metaka bilduko diat eta urrezko txizontzia oparituko zioat maitaleari.
es
Y tú trabaja, trabaja más, que yo pueda acumular la moneda de tu esfuerzo para ofrecer a mi amante un orinal de oro.
fr
Et toi, travaille, travaille davantage, pendant que j'accumule l'argent de ta peine pour offrir un vase en or à ma maîtresse.
en
You work, work, work, work more and more, and I'll hoard money by your labor and give my mistress a golden wash basin."
eu
Amak entzun eta begiratu egiten zion, eta berriro ere, ilunpean ñirñir, zerrenda argitsu baten antzera, Pavelen eta harekin batera zihoazen guztien bidea agertu zitzaion aurrean.
es
La madre escuchaba, miraba, y una vez más vio brillar en las tinieblas y extenderse, como una cinta luminosa, el camino que Paul había escogido con todos sus camaradas.
fr
La mère écoutait, regardait, et, une fois encore, elle vit briller dans les ténèbres et se dérouler en ruban lumineux la voie que Paul avait choisie avec tous ses camarades.
en
The mother listened, looked, and once again, before her in the darkness, stretched the bright streak of the road that Pavel was going, and all those with whom he walked.
eu
Afaldu ondoren, suaren inguruan jarri ziren denak.
es
Terminada la cena, se agruparon en torno a la hoguera.
fr
Le repas terminé, tous se placèrent autour du bûcher ; le feu brûlait en dévorant rapidement le bois sec ;
en
When they had concluded their supper, they sat around the fire, which consumed the wood quickly.
eu
Aurrean, sugarrek bizkor erretzen zuten egurra, atzean iluntasuna hedatzen zen, basoa eta zerua harturik.
es
El fuego ardía devorando rápidamente la leña seca. Tras ellos, las tinieblas estancadas envolvían el bosque y el cielo.
fr
derrière eux les ténèbres stagnaient, enveloppaient la forêt et le ciel.
en
Behind them hung the darkness, embracing forest and sky.
eu
Gaixoak, begiak zabal-zabalik, suari begiratzen zion, etengabe eztulka, goitik behera dardarka, bazirudien biziaren hondarrak haren bularretik askatzeko irrikaz zeudela, senperrenak egiten zituztela gaitzak pipiatutako gorputz hori uzteko.
es
El enfermo, los ojos muy abiertos, miraba las llamas, tosía sin parar, agitado de estremecimientos. Diríase que los restos de vida que le quedaban se arrancaban de su pecho con impaciencia, con prisa de abandonar aquel cuerpo agotado por la enfermedad.
fr
Le malade, les yeux grands ouverts, regardait la flamme ; il toussait sans arrêt, tout agité de frissons ;
en
The sick man with wide-open eyes looked into the fire, coughed incessantly, and shivered all over.
eu
Sugarren izpiek dardara egiten zuten haren aurpegian, azal hila berpiztu gabe baina.
es
Los reflejos de las llamas danzaban sobre su rostro sin vivificar la piel muerta.
fr
on eût dit que ses restes de vie s'arrachaient avec impatience de sa poitrine, pressés d'abandonner son corps épuisé par la maladie.
en
The remnants of his life seemed to be tearing themselves from his bosom impatiently, hastening to forsake the dry body, drained by sickness.
eu
Gaixoaren begietan soilik, ñirñir egiten zuen su motel batek. -Agian, txabolara joan nahi duk, Saveli?
es
Únicamente, sus ojos brillaban con ardor inextinguible. -¿Quieres entrar en la cabaña, Saveli?
fr
Les reflets de la flamme dansaient sur son visage, sans animer la peau morte.
en
"Maybe you'd better go into the shanty, Savely?" Yakob asked, bending over him.
eu
-galdetu zion Jakovek, gainera makurturik.
es
-preguntó Jacob, inclinándose hacia él.
fr
demanda Jacques en se penchant sur lui.
en
"Why?" he answered with an effort.
eu
- Zertarako?
es
-¿Por qué?
fr
 
en
 
eu
-erantzun zuen nekez-.
es
-preguntó penosamente-.
fr
Pourquoi, répondit-il avec effort.
en
"I'll sit here.
eu
Hemen eserita geratuko naiz, denbora gutxi geratzen zait jendearekin egoteko!
es
Prefiero quedarme aquí. No tengo ya tanto tiempo para estar entre los hombres.
fr
Je veux rester là, je n'ai plus bien longtemps à demeurer avec les hommes !...
en
I haven't much time left to stay with people, very little time."
eu
Guztiei begiratu zien eta, isilune baten ondoren, erdi irribarre egin eta hizketan jarraitu zuen:
es
Su mirada se paseó sobre sus camaradas, permaneció silencioso un instante y continuó, con pálida sonrisa:
fr
Son regard parcourut les camarades ; il fut un moment silencieux et continua, avec un pâle sourire :
en
He paused, let his eyes rove about the entire group, then with a pale smile, continued:
eu
-Ni gustura nago zuekin.
es
-Estoy a gusto con vosotros.
fr
Je me sens bien avec vous.
en
"I feel good when I'm with you.
eu
Begiratu eta zera pentsatzen dut:
es
Os miro y me digo que tal vez vosotros venguéis a todos los que han sido robados, a aquéllos que han sido asesinados por avaricia...
fr
Je vous regarde, et je me dis que peutêtre c'est vous qui vengerez tous ceux qu'on a volés, les hommes qu'on a tués par avidité...
en
I look at you, and think, 'Maybe you will avenge the wrongs of all who were robbed, of all the people destroyed because of greed.'"
eu
agian, hauek mendekatuko dituzte gabetuak, zikoizkeriak hildako herria... Ez zioten erantzun, eta handik gutxira lo geratu zen, burua indarrik gabe bularrera erorita.
es
Nadie le contestó. Se adormilaba, la cabeza caída sobre el pecho.
fr
Personne ne lui répondit ; il se mit bientôt à sommeiller la tête sur la poitrine.
en
No one replied, and he soon fell into a doze, his head limply hanging over his chest.
eu
Ribinek begiratu zion eta ahapeka mintzatu zen:
es
Rybine le miró y dijo muy bajo:
fr
Rybine le regarda et dit tout bas :
en
Rybin looked at him, and said in a dull voice:
eu
-Guregana etorri ohi da, eseri eta gauza bera kontatzen digu beti: gizakiari egindako iseka hori alegia. Horretan jarria du bere gogo guztia, badirudi horrekin begiak atera dizkiotela eta geroztik ez duela besterik ikusten.
es
-Viene a vernos, se sienta y cuenta siempre lo mismo, siempre su misma historia de hombre escarnecido, poniendo en ella toda el alma, como si esta sucia farsa lo hubiese dejado ciego para cualquier otra cosa.
fr
Il vient nous voir, il s'assied et raconte toujours la même chose, toujours sa même histoire d'homme bafoué ;
en
"He comes to us, sits here, and always speaks of the same thing, of this mockery of man. This is his entire soul;
eu
-Eta zer gehiago behar da gero?
es
-¿Qué puede decírsele?
fr
Qu'est-ce qu'il faut de plus ?
en
he feels nothing else."
eu
-esan zuen amak pentsakor-.
es
-dijo pensativa la madre-.
fr
dit la mère, pensive.
en
"What more do you want?" said the mother thoughtfully.
eu
Egunetik egunera milaka pertsonak bizitza lanean uzten badu, nagusiek dirua huskeriatan xahutzerik izan dezaten; zer nahi duzu gero?
es
Si millares de hombres se matan trabajando día tras día para que el amo pueda tirar el dinero en cosas semejantes, ¿qué puede pedírseles?
fr
Si des milliers de gens se tuent au travail jour après jour pour que le patron puisse jeter l'argent à des plaisanteries pareilles, qu'est-ce qu'il faut de plus ?
en
"If people are killed by the thousands day after day working so that their masters may throw money away for sport, what else do you want?"
eu
-Aspergarria da hori entzutea! -esan zuen Ignatek ahapeka-.
es
-Es agobiante oírlo-dijo Ignace, también en voz baja-.
fr
C'est ennuyeux de l'écouter ! fit Ignace à voix basse.
en
"It's endlessly wearying to listen to him," said Ignaty in a low voice.
eu
Hori behin entzunez gero, ez zaizu inoiz ahaztuko, baina honek gauza bera kontatzen du beti!
es
Su historia no podría olvidarse aunque sólo se oyese una vez, ¡pero él la repite, siempre lo mismo!
fr
Son histoire, même si on ne l'entend qu'une fois, on ne l'oubliera pas ; mais lui il rabâche toujours pareil !
en
"When you hear this sort of thing once, you never forget it, and he keeps harping on it all the time."
eu
-Horretan bilduta dago dena..., bizitza osoa, ulertu beharra dago hori! -ohartarazi zuen Ribinek, gogoilun-.
es
-Es que para él contiene toda su vida, compréndelo-observó malhumorado Rybine-.
fr
C'est que, pour lui, elle contient tout...
en
"But everything is crowded into this one thing.
eu
Nik hamaika aldiz entzuna dut haren patuaren berri eta, hala ere, batzuetan duda egiten dut.
es
Le he oído contar su historia diez veces, por lo menos;
fr
toute sa vie, comprends donc !
en
It's his entire life, remember," remarked Rybin sullenly.
eu
Izaten dira ordu onak, zeinetan ez baituzu gizakiaren makurkerian, haren erokerian sinetsi nahi...
es
pues bien, de todas maneras hay momentos en que se duda...
fr
observa Rybine avec mauvaise humeur.
en
The sick man turned, opened his eyes, and lay down on the ground.
eu
horrelakoetan guztien erruki izaten zara, aberatsen zein pobreen erruki...
es
Buenos momentos en la vida, en que no se quiere creer en la suciedad humana, en la locura..., en que se siente piedad de todo el mundo, de los ricos como de los pobres.
fr
Je l'ai bien entendu dix fois raconter son sort, eh bien, quand même, y a parfois où t'as des doutes.
en
Yakob rose noiselessly, walked into the cabin, brought out two short overcoats, and wrapped them about his cousin.
eu
aberatsek ere bidea galtzen dute!
es
Los ricos también se han equivocado de camino.
fr
Y a des bons moments dans la vie, où tu ne veux pas croire à la saleté de l'homme, à sa folie...
en
Then he sat down beside Sofya.
eu
Batzuk goseak amorratuta daude, beste batzuk urreak itsututa. Baina, gizakiak dira, pentsatzen duzu, anaiak dira!
es
A unos los ciega el hambre, a otros el oro. ¡Eh!, los hombres, mis hermanos, como tú dices, ¡reflexionad!
fr
où t'as pitié de tout le monde, du richard comme du pauvre... Le riche aussi, il se trompe de route !
en
The merry, ruddy face of the fire smiled irritatingly as it illumined the dark figures about it;
eu
Esna zaitezte, zintzotasunez pentsatu, pentsa ezazue, ez izan zeuen buruaren erruki, pentsa ezazue!
es
¡No tengáis miedo de reflexionar!
fr
 
en
 
eu
Gaixoak zabu egin zuen, begiak zabaldu eta lurrean etzan zen.
es
El enfermo tuvo un sobresalto, abrió los ojos y se tendió en el suelo.
fr
L'un est aveugle à cause de la faim, l'autre à cause de l'or. Hé !
en
and the voices blended mournfully with the soft rustle and crackle of the flames.
eu
Jakov zaratarik gabe altxatu eta txabolara joan zen, larru-zamarra bat ekarri zuen handik, lehengusuari gainetik bota eta berriro eseri zen Sofiaren alboan.
es
Jacob se levantó sin ruido, entró en la cabaña y trajo una piel de carnero con la que cubrió a Saveli; luego, volvió a sentarse al lado de Sofía.
fr
les hommes, mes frères ! que tu te dis, secouez-vous, réfléchissez, n'ayez pas peur de réfléchir ! Le malade eut un sursaut, ouvrit les yeux, se coucha par terre.
en
Sofya began to tell about the universal struggle of the people for the right to life, about the conflicts of the German peasants in the olden times, about the misfortunes of the Irish, about the great exploits of the workingmen of France in their frequent battling for freedom.
eu
Suaren aurpegi gorrixkak, erronkari irribarre eginez, beraren ingurura bildutako irudi ilunak argitzen zituen, eta jendearen ahotsak pentsakor lerratzen ziren su lamak zirtaka eta xuxurlaka ari ziren tokira.
es
La hoguera, de rostro bermejo y sonrisa provocativa, iluminaba las negras siluetas que la rodeaban, y las voces de los amigos se mezclaban pensativas con el dulce crepitar y el chisporroteo de las llamas.
fr
Jacques se leva sans bruit, et s'en alla à la cabane d'où il rapporta une pelisse de mouton dont il couvrit Saveli, puis il s'assit de nouveau à côté de Sophie.
en
In the forest clothed in the velvet of night, in the little glade bounded by the dumb trees, before the sportive face of the fire, the events that shook the world rose to life again;
eu
Sofiak bizitzeko eskubidearen alde mundu osoan herriak aurrera zeraman borroka hartua zuen hizpide: Alemaniako nekazarien antzinako batailak, irlandarren ezbeharrak, askatasunaren aldeko borrokaldi ugarietan Frantziako langileriak lortutako garaipen handiak...
es
Sofía se puso a hablar de la lucha de los pueblos del mundo, por su derecho a la vida, de las antiguas luchas de los campesinos alemanes, de las desgracias de los irlandeses, de las grandes hazañas de los obreros franceses en sus continuas batallas por la libertad.
fr
Sophie se mit à parler du combat des peuples dans le monde pour le droit à la vie, des luttes anciennes des paysans d'Allemagne, des malheurs des Irlandais, des grands exploits des ouvriers français dans des batailles fréquentes pour la liberté...
en
one nation of the earth after the other passed in review, drained of its blood, exhausted by combats;
eu
Gauaren belusezko jantziak bildutako basoan, zeru ilunaren azpian zuhaitzek babestutako agerrune txikian, suaren aurrean, itzal harrituek etsaitasunez osatzen zuten biribilaren erdian, berpiztu egiten ziren aseen eta gutiziatsuen mundua inarrosia zuten gertakariak, bata bestearen atzetik igarotzen ziren munduko herriak, odola zeriela, batailek unaturik, gogora ekartzen ziren askatasunaren eta justiziaren aldeko borrokalarien izenak.
es
En el bosque, revestido del terciopelo nocturno, en el pequeño claro entre los árboles, bajo el techo oscuro del firmamento, ante el rostro riente de la hoguera, en el círculo de sombras admiradas y hostiles, resucitaban los acontecimientos que habían quebrantado el mundo de los ahitos y los ambiciosos, desfilaban los pueblos de la tierra, ensangrentados, agotados por los combates, se evocaban los nombres de los soldados, de la verdad y la libertad.
fr
Dans la forêt, vêtue du velours de la nuit, dans la petite clairière entre les arbres, sous le toit du ciel sombre, devant le visage riant du brasier, dans le cercle des ombres étonnées et hostiles, ressuscitaient les événements qui avaient ébranlé le monde des repus et des avides, défilaient les peuples de la terre, saignants, épuisés par les combats, étaient évoqués les noms des lutteurs pour la liberté et la vérité.
en
the names of the great soldiers for freedom and truth were recalled. The somewhat dull voice of the woman seemed to echo softly from the remoteness of the past.
aurrekoa | 227 / 132 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus