Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Arima hilak, Nikolai Vasilievitx Gogol / Jose Morales Belda (Ibaizabal, 1998 )
aurrekoa | 111 / 92 orrialdea | hurrengoa
eu
Bat-batean, aurrean dauka argia, bizitzaren zelaia, Scheherazade liluragarri bat, nolabait esateko. zubiak esekirik daude deabruak daki nola, batere euskarririk gabe, ulertzen?; hitz batean, Semiramis bat, jaun agurgarri hori, bene-benetako Semiramis bat!
es
¡Es como si de repente viera la luz, un campo de vida, una Scherezada de ensueño! Se vio en la avenida Nevski, o en la calle Gorojavaia, o en la calle Liteinaia. La aguja del Almirantazgo destacando en el aire, los puentes colgantes sin punto alguno de apoyo, en resumen, lo que se dice una verdadera Semíramis.
fr
Il salua et passa outre. Mon Kopéïkine se trouva, vous comprenez, dans une drôle de situation, car enfin on ne lui avait dit ni oui, ni non. Cependant, comme bien vous pensez, la vie dans la capitale devenait de jour en jour plus onéreuse. " Eh ! songea notre homme, retournons chez le ministre !
en
Before him there lay spread out the whole field of life, like a sort of Arabian Nights-a picture made up of the Nevski Prospect, Gorokhovaia Street, countless tapering spires, and a number of bridges apparently supported on nothing-in fact, a regular second Nineveh.
eu
Bizitegiren bat akuratu beharra zeukan, baina ikaragarri garestiak ziren denak: errezelak, tapizak, alfombrak...
es
"No tenía más remedio que buscarse alojamiento, pero todo era espantosamente caro: cortinajes, alfombras, tapices, una verdadera Persia.
fr
Qu'avez-vous décidé, Excellence ? lui dirai-je, je mange mes derniers sous. Si vous ne me venez pas en aide, il me faudra, sauf votre respect, mourir de faim. " Aussitôt dit que fait :
en
Well, he made shift to hire a lodging, but found everything so wonderfully furnished with blinds and Persian carpets and so forth that he saw it would mean throwing away a lot of money.
eu
mordoka, badakizu?, Pertsian zegoela ematen zuen, Pertsian bertan!;
es
Daba la sensación de que uno no hacía más que pisar dinero cuando entraba en un piso de ésos.
fr
le voilà de nouveau au ministère.
en
True, as one walks the streets of St.
eu
ibiltzean, esan liteke dirua zapaltzen zuela oin azpian. Sudurrak milaka errubloren usaina aditzen zuen kalean; eta gure Kopeikin kapitainaren kapital guztia bost errubloko hamar billete ziren, ulertzen?
es
"Y a! circular por las calles llegaba a su nariz un olor a miles de rublos. Eso cuando mi capitán Kopeikin tenía por todo capital diez billetes de a cinco.
fr
-" Le ministre ne reçoit pas aujourd'hui, lui objecte-t-on, repassez demain. "-Le lendemain, le suisse ne lui accorda même pas un regard.
en
Petersburg one seems to smell money by the thousand roubles, but our friend Kopeikin's bank was limited to a few score coppers and a little silver-not enough to buy a village with!
eu
Azkenean, nonbaitera behar-eta, ostatu hartu zuen Revelski kalexkan, eguneko errublo bat ordaindurik; jateko, aza-zopa eta behi-xerra bat besterik ez egun osoan.
es
Consiguió hallar cobijo en una fonda del camino de Revel que le costaba un rublo cada día. Por toda comida ingería un plato de sopa de coles y un pedazo de carne de vaca.
fr
Adieu la soupe et le b?uf ! il se nourrissait maintenant d'un hareng, d'un concombre salé et de deux liards de pain. Et le cher homme était doué d'un appétit de loup.
en
At length, at the price of a rouble a day, he obtained a lodging in the sort of tavern where the daily ration is a bowl of cabbage soup and a crust of bread;
eu
Berehala konturatu zen ez zeukala horrela luze bizitzerik.
es
Advirtió que en esas condiciones no podría vivir largo tiempo.
fr
Enfin le pauvre diable n'y tient plus : il décide de parvenir coûte que coûte jusqu'au ministre.
en
and as he felt that he could not manage to live very long on fare of that kind he asked folk what he had better do.
eu
Norengana jo zezakeen galdetu zuen. Esan zioten bazela goi-mailako batzorde bat, kontseilu-moduko bat alegia, ulertzen?, halako eta halako jenerala buru zuena.
es
Preguntó a quién debía dirigirse y le contaron que había una comisión superior, una especie de junta, ¿comprenden?, cuyo presidente era el general en jefe Fulano de Tal.
fr
-Que désirez-vous ? Et vous ?...
en
'What you had better do?' they said.
eu
Baina sasoi hartan, ez badakizu ere, tsarra ez zegoen hiriburuan;
es
Por aquella época el zar no había regresado todavía a la capital;
fr
-Faites excuse, Excellence, mais il ne me reste plus, en une certaine mesure, de quoi manger.
en
'Well the Government is not here-it is in Paris, and the troops have not yet returned from the war;
eu
armada, badakizu?, artean ez zen itzuli Parisetik, atzerrian zegoen mundu guztia.
es
las tropas seguían en París, todos se hallaban en el extranjero.
fr
-Je n'y puis rien ; tâchez, en attendant, de vous trouver quelques moyens d'existence.
en
but there is a TEMPORARY Commission sitting, and you had better go and see what IT can do for you.' 'All right!' he said.
eu
Gure Kopeikin ohi baino goizago jaiki zen ohetik, orraztu zuen bizarra ezkerreko eskuaz-zeren bizargileak dirua kobratuko zion-, jantzi zuen bere uniforme higatua, eta, egurrezko hankaren gainean herrenka, han joan zen goi-mailako batzorde hartako buruarengana, aipatu zioten handi-mandiarengana alegia, ulertzen?
es
"Kopeikin se levantó muy de mañana, se rascó la barba con la mano izquierda, pues pagar al barbero representaba un desembolso, y tras ponerse el viejo uniforme, se dirigió con su pata de palo a ver al jefe, al alto personaje de quien le habían hablado.
fr
" Quant à mon nez, il ne peut servir qu'à me moucher : encore pour cela faudrait-il acheter un mouchoir. "-Mais le ministre, mon bon monsieur, soit qu'il en eût assez, soit qu'il fût vraiment occupé de graves affaires d'État, commença pour de bon à se fâcher.
en
'I will go and tell the Commission that I have shed my blood, and sacrificed my life, for my country.' And he got up early one morning, and shaved himself with his left hand (since the expense of a barber was not worth while), and set out, wooden leg and all, to see the President of the Commission.
eu
Non bizi zen galdetu zuen. "Han", esan zioten, Dvortsovaia malekoian zegoen eraikuntza bat seinalaturik.
es
Preguntó en qué lugar vivía. "-Ahí-le contestaron señalando una casa de la Ribera del Palacio.
fr
-Retirez-vous, lui dit-il. Vous n'êtes pas le seul dans votre cas.
en
But first he asked where the President lived, and was told that his house was in Naberezhnaia Street.
eu
Nekazari-etxeen antza zuen.
es
Una cabaña como las de los campesinos.
fr
 
en
 
eu
Leihoetako kristalak, badakizu?, sajen eta erdiko beiratzarrak ziren, bazirudien ezen pitxerrak eta geletako gauza guztiak etxetik kanpoan zeudela, hortik atera kontuak!, eskuaz ukitu ahal ziren kaletik, nolabait esateko;
es
Los cristales de las ventanas medían braza y media, de modo que los jarrones y todo lo que había en su interior, en los aposentos, era como si estuviera fuera: en cierto sentido se podía tocar con la mano desde la calle.
fr
Attendez patiemment ! Alors, mon Kopéïkine-que la faim, vous comprenez, aiguillonnait :
en
And you may be sure that it was no peasant's hut, with its glazed windows and great mirrors and statues and lacqueys and brass door handles!
eu
hormetako marmol baliotsua, metalezko apaingarriak, ateetako eskulekuak..., inor ez litzateke ausartuko hori guztia ukitzen aldez aurretik dendara joan, xaboi-zatitxo bat erosi eta pare bat orduz eskuak igurtzi gabe;
es
Magníficos mármoles en las paredes, adornos de metal, los tiradores de las puertas, todo daba la sensación de que, ante todo debía uno aproximarse a la tienda de la esquina, comprar jabón y frotarse con él dos horas las manos antes de rozarlo.
fr
 
en
 
eu
hitz batean, hango distira, nolabait, edonoren burua nahasteko modukoa zen. Atezainak berak jeneral handi baten itxura zuen:
es
En resumen, que todo resplandecía de tal suerte que a uno se le iba la vista. El propio portero parecía un generalísimo:
fr
-Comme vous voudrez, Excellence ! Du coup, le ministre, figurez-vous, sortit des gonds !
en
Rather, it was the sort of place which you would enter only after you had bought a cheap cake of soap and indulged in a two hours' wash.
eu
makila urrekara, konde-aurpegia, ondo gizenduriko dobazakur potoloa ematen zuen; batistazko lepotxoak ere bazituen doilor hark!...
es
rostro de conde, como el de un perro de aguas bien alimentado, bastón dorado, cuello de batista, el muy sinvergüenza...
fr
De fait, depuis que le monde est monde, on n'avait jamais vu un Kopéïkine s'aviser de parler sur ce ton à un ministre.
en
Also, at the entrance there was posted a grand Swiss footman with a baton and an embroidered collar-a fellow looking like a fat, over-fed pug dog.
eu
Gure Kopeikin asko kostata igo zen bere egurrezko hankarekin harrera-gelaraino, eta bazter batean geratu zen, hormaren kontra estuturik, Amerikatik edo Indiatik ekarritako portzelanazko pitxer urrekararen bat ukondoaz jotzeko beldurrez, badakizu?
es
Kopeikin a duras penas logró subir con su pata de palo hasta la antesala y se encaminó hacia un rincón a fin de no tirar con el codo ninguno de aquellos jarrones de porcelana dorada procedentes de América o de la India.
fr
Jugez un peu de ce que doit être la colère d'un ministre, d'un homme d'État pour ainsi dire : -Insolent, s'écria-t-il. Je vais vous trouver une résidence.
en
However, friend Kopeikin managed to get himself and his wooden leg into the reception room, and there squeezed himself away into a corner, for fear lest he should knock down the gilded china with his elbow.
eu
Denbora luzea eman zuen han zutik, zeren, bera iritsi zenean, jenerala ohetik jaiki berria zen eta goizeroko garbiketak egiten ari zen gelazainak eramandako zilarrezko konketa batean, hortik atera kontuak!
es
Es fácil suponer que la espera fue larga, ya que cuando él se presentó allí el general se acababa de levantar de la cama y el ayuda de cámara le ofrecía una jofaina de plata para que hiciera sus abluciones, como ustedes comprenderán.
fr
Holà ! Un courrier, et qu'il emmène ce drôle ! Et le courrier, comprenez-vous, se trouvait déjà derrière la porte :
en
And he stood waiting in great satisfaction at having arrived before the President had so much as left his bed and been served with his silver wash-basin.
eu
Gure Kopeikin lau ordu egon zen han itxaroten, eta azkenean jeneralaren laguntzaile bat edo guardiako funtzionario bat sartu zen harrera-gelan. "Jeneralak esan du laster jaitsiko dela harrera-gelara."
es
"Haría unas cuatro horas que el capitán Kopeikin se hallaba esperando cuando entró un ayudante o funcionario de la guardia. "-El general -anunció- se dispone a salir a la antesala.
fr
un escogriffe haut de six pieds, figurezvous ; de grosses pattes de voiturier ;
en
 
eu
Eta harrera-gela jendez mukuru zegoen ordurako, plater batean babak adina lagun bazen han, nolabait esateko. Eta ez pentsa, ez ziren morroiak edo herritar arruntak, ez; laugarren edo bosgarren mailakoak ziren denak, koronelak, jeneralak; makarroi handi bat baino gehiago ikusten ziren sorbaldakoetan distiratsu. Bat-batean, halako dardara atzemangaitz bat hedatu zen harrera-gelan, haizetxo leun bat sartu balitz bezala. "Ixo, ixo", entzun zen hor-hemen, eta, azkenean, isiltasun erabatekoa egin zen. Agertu zen handi-mandia. Pentsa ezazu: estatu-gizon bat! Haren aurpegia..., nola esan?, bere mailari zegokion aurpegia zuen, ulertzen?, goi-goiko funtzionario baten aurpegia, bai? Harrera-gelan zeuden guztiak irmo jarri ziren segituan, dardaraka, urduri, norberaren patua nola erabakiko.
es
"En la antesala había más personas que habas en un plato. Y no eran personas de nuestra condición, sino que todas pertenecían a la cuarta o la quinta clase, coroneles, y a alguna incluso le refulgía un gran macarrón en la charretera, en resumen, generales. De repente pareció como si todo se agitara suavemente, como si una leve brisa penetrara en la estancia. A uno y otro lado se oyó: "chist, chist", y por último se hizo un completo silencio. Entró el personaje. Bueno... ya se pueden ustedes imaginar: ¡un hombre de Estado! La cara... Bueno, de acuerdo con su categoría, ya comprenden..., con una elevada categoría... ya comprenden la expresión. No es preciso añadir que todos los que se hallaban en la antesala estaban extraordinariamente nerviosos, temblando y aguardando a que, en cierto modo, se decidiera su suerte.
fr
une carrure de dentiste !... Voilà notre homme installé sur une charrette, le courrier à côté de lui. " Au moins, se dit-il, je n'aurai pas de relais à payer ; c'est toujours ça de gagné !
en
Nevertheless, it was only when Kopeikin had been waiting four hours that a breakfast waiter entered to say, 'The President will soon be here.' By now the room was as full of people as a plate is of beans, and when the President left the breakfast-room he brought with him, oh, such dignity and refinement, and such an air of the metropolis!
eu
Ministroa, edo handi-mandia, nolabait esateko, banan-banan hurbildu zen guztiengana:
es
"El ministro dignatario se dirigía a uno y a otro y le preguntaba: "-¿Qué es lo que desea?
fr
" Et, tout en roulant avec son garde du corps, il ronchonnait à part soi :
en
First he walked up to one person, and then up to another, saying:
eu
"Zer nahi duzu?
es
¿Y usted?
fr
" Ah, ah !
en
'What do YOU want?
eu
Zerk ekarri zaitu hona?
es
¿Qué se le ofrece?
fr
 
en
 
eu
Zer behar duzu zuk?
es
¿De qué se trata?
fr
tu veux que je me trouve des moyens d'existence !
en
And what do YOU want?
eu
Zertara etorri zara?".
es
¿Cuál es el asunto que le trae?
fr
Parfait, parfait, je les trouverai !
en
What can I do for YOU?
eu
Azkenean, jaun agurgarri hori, Kopeikin kapitainaren txanda etorri zen. Kopeikinek, nola edo hala adorea bildurik, zera esan zuen:
es
"Por último llegó hasta donde estaba Kopeikin. Este, armándose de valor, dijo:
fr
le gaillard sombra totalement dans le fleuve d'oubli, dans le Léthé comme l'appellent les poètes.
en
What is YOUR business?' And at length he stopped before Kopeikin, and Kopeikin said to him:
eu
"Berorren Gorentasuna, odola isuri dut, beso bat eta hanka bat galdu ditut, ezin dut lanik egin.
es
"-Excelencia, he derramado mi sangre, he perdido un brazo y una pierna, me encuentro en la imposibilidad de trabajar y me atrevo a pedir una merced del zar.
fr
Et c'est justement ici, messieurs, que, pour ainsi parler, commence à se nouer mon histoire.
en
'I have shed my blood, and lost both an arm and a leg, for my country, and am unable to work.
eu
Atrebentzia handia bada ere, laguntza eskatu nahi nioke tsarrari".
es
"El ministro vio delante de él a un hombre con una pata de palo y la manga derecha vacía sujeta a la levita de su uniforme.
fr
On avait donc perdu toute trace du Kopéïkine. Mais deux mois ne s'étaient pas écoulés, qu'apparut dans les bois de Riazan une bande de brigands dont le chef, figurez-vous, mon bon monsieur, n'était autre que...
en
Might I therefore dare to ask you for a little help, if the regulations should permit of it, or for a gratuity, or for a pension, or something of the kind?' Then the President looked at him, and saw that one of his legs was indeed a wooden one, and that an empty right sleeve was pinned to his uniform.
eu
Ikusi zuen ministroak bere aurrean egurrezko hanka, eta eskuineko mahuka hutsa jakari josirik, eta esan zuen:
es
"-Está bien-repuso-.
fr
notre capitaine Kopéïkine.
en
'Very well,' he said.
eu
"Ondo da, itzul zaitez beste egun batean". Gure Kopeikin pozez zoratzeko puntuan irten zen handik;
es
Venga por aquí dentro algunos días. "Kopeikin se marchó casi entusiasmado:
fr
 
en
 
eu
batetik, hain funtzionario goi-mailakoak entzun ziolako, eta bestetik, azkenean erabakiren bat hartuko zutelako bere pentsioari buruz.
es
había sido recibido en audiencia por tan elevado dignatario y, por otra parte, pronto se resolvería el asunto de su pensión.
fr
Il avait groupé autour de lui un ramassis de déserteurs. C'était, vous comprenez, aussitôt après la guerre.
en
'Come to me again in a few days' time.' Upon this friend Kopeikin felt delighted.
eu
Jauzi txikiak eginez zihoan espaloitik, oso aldarte onean, ulertzen?
es
Caminaba por la acera muy animado.
fr
Bref, mon bon monsieur, il mit sur pied toute une armée.
en
'NOW I have done my job!' he thought to himself;
eu
Palkinski ostatuan sartu zen kopa bat vodka edatera, London jatetxera joan zen bazkaltzera, txuleta kaparrondoekin eta oilanda galkatua eskatu zituen, baita botila bete ardo ere; arratsean antzerkira joan zen.
es
Se llegó a la posada de Palkin a beber un poco de vodka, comió en el restaurante Londres, donde pidió una chuleta con alcaparras y también un pollo con guarnición en abundancia. Mandó que le trajeran una botella de vino y después, por la tarde, se dirigió al teatro.
fr
-Holà, l'ami, disait-il au staroste, verse-moi sans plus tarder le montant des impôts et redevances. En voyant devant lui ce diable boiteux à collet rouge, le rustre, comprenez-vous, sentait dans l'air comme une odeur de giroflée...
en
and you may imagine how gaily he trotted along the pavement, and how he dropped into a tavern for a glass of vodka, and how he ordered a cutlet and some caper sauce and some other things for luncheon, and how he called for a bottle of wine, and how he went to the theatre in the evening!
eu
Hitz batean, parrandan ibili zen, badakizu?
es
En suma, que se corrió una pequeña juerga.
fr
" Et aussitôt, pour avoir la paix, il livrait le magot.
en
In short, he did himself thoroughly well.
eu
Begiz jo zuen espaloitik zihoan emakume ingeles lirain bat, beltxarga bezain lerdena, nolabait esateko.
es
"Por la acera se tropezó con una inglesa tan esbelta como un cisne.
fr
Et l'autre, mon bon monsieur, en donnait quitus en bonne et due forme, certifiant que les impositions avaient été intégralement remises aux mains du capitaine Kopéïkine et apposant même son timbre sur le papier...
en
Next, he saw in the street a young English lady, as graceful as a swan, and set off after her on his wooden leg.
eu
Kopeikin kapitainari irakiten jarri zitzaion odola, eta korrika joan zen harenganantz bere egurrezko hankarekin, eta haren atzetik tipi-tapa zihoala, pentsatu zuen:
es
Kopeikin sintió hervirle la sangre en las venas y se precipitó tras ella con su pata de palo. "Pero no-se dijo-.
fr
Bref, il pillait à c?ur joie.
en
'But no,' he thought to himself.
eu
"Ez, hobe diat pentsioa kobratzen dudanerako utzi.
es
Valdrá más dejarlo hasta que haya cobrado la pensión.
fr
On envoya plusieurs détachements pour s'emparer de la bande ;
en
'To the devil with that sort of thing just now!
eu
Diru gehiegi gastatu diat jadanik".
es
He gastado mucho".
fr
mais ces têtes brûlées s'en souciaient comme de l'an quarante.
en
I will wait until I have drawn my pension.
eu
Eta hiruzpalau egun geroago, jaun agurgarri hori, Kopeikin kapitaina berriro joan zen ministroaren etxera, eta haren zain egon zen harrera-gelara jaitsi zen arte.
es
Bueno, pues tres o cuatro días más tarde Kopeikin volvió otra vez a la audiencia del dignatario y esperó hasta que éste hubo salido.
fr
À la fin des fins, mon Kopéïkine, comprenant sans doute que ses affaires sentaient le brûlé et se trouvant d'ailleurs à la tête d'un fort joli capital, trouva moyen de passer la frontière et de gagner les États-Unis, d'où, mon bon monsieur, il envoya à Sa Majesté une lettre qui peut passer, figurez-vous, pour un modèle d'éloquence.
en
For the present I have spent enough.' (And I may tell you that by now he had got through fully half his money.) Two or three days later he went to see the President of the Commission again.
eu
"Berorrengana etorri naiz jakitera zer erabaki duen Berorren Gorentasun Txit Ohoragarriak gaixo eta zaurituei buruz...", eta hitz egokiak aukeratuz azaldu zion bere bisitaren zergatia. Esan gabe doa handi-mandiak berehala ezagutu zuela: "Oso ondo, baina tsarra itzuli arte itxaron behar duzu, besterik ezin dizut esan oraingoz.
es
"-Vengo-le dijo-a escuchar la orden de Su Excelencia respecto a los heridos y enfermos... -y continuó exponiendo su asunto en la debida forma. "-Está bien-contestó-, pero en este momento no me es posible decirle nada nuevo.
fr
Que sont, auprès de Kopéïkine, les Platon, les Démosthène et autres grands hommes de l'antiquité ? Moins que rien, mon bon monsieur !
en
'I should be glad to know,' he said, 'whether by now you can do anything for me in return for my having shed my blood and suffered sickness and wounds on military service.' 'First of all,' said the President, 'I must tell you that nothing can be decided in your case without the authority of the Supreme Government.
eu
Orduan hartuko dira zaurituei buruzko erabakiak.
es
Sólo que deberá aguardar hasta que regrese el zar.
fr
" N'allez pas croire, Sire, disait-il dans cette épître, que je sois et ceci...
en
Without that sanction we cannot move in the matter.
aurrekoa | 111 / 92 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus