Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Arthur erregearen egintzak, John Steinbeck / Joseba Urteaga (Igela, 1996 )
aurrekoa | 154 / 16 orrialdea | hurrengoa
eu
Ez zidaten sekula eman haren berri, eta ez nuen haren izena inoiz jakin, ez nion inoiz aurpegia ikusi, ezta haren zoriaz ezer jakin ere.
es
Nunca me dijeron qué se había hecho de él, y nunca supe su nombre, nunca vi su cara ni me enteré de su suerte.
fr
Je n'ai jamais rien su de lui : ni son nom, ni son visage, ni son destin.
en
I was never told what had become of him, never knew his name, never saw his face or knew his fate.
eu
Zin dagit esan dudana egia dela.
es
Juro que digo la verdad.
fr
Je jure que tout cela est vrai.
en
I swear that this is true."
eu
Orduan Sir Ulfiusek Merlinengana jiratu zuen burua. -Erreginak egia badio, zu bera baino errudunagoa zara.
es
Entonces Sir Ulfius se volvió hacia Merlín. -Si la reina dice la verdad, eres más culpable que ella.
fr
Alors sire Ulfius se tourna vers Merlin et dit : -Si ce qu'elle dit est vrai, c'est vous qui êtes le plus à blâmer.
en
Then Sir Ulfius turned on Merlin and said, "If what she says is true, you are more to blame than she."
eu
-Nire jaun Utherren seme bat izan nuen-oihu egin zuen erreginak-, baina sekula ez nuen jakin zer gertatu zitzaion...
es
-Tuve un hijo de mi señor el rey Uther-exclamó la reina-, pero nunca supe qué le había ocurrido..
fr
-J'ai porté un enfant de mon seigneur le roi Uther, mais je n'ai jamais rien su de lui-jamais.
en
And the queen cried, "I bore a child by my lord King Uther, but I never knew what happened to him-ever."
eu
sekula ez. Gero Arthur erregea zutik jarri eta Merlinengana joan zen.
es
jamás. Luego el rey Arturo se incorporó y se dirigió a Merlín.
fr
Alors le roi Arthur se leva, s'approcha de Merlin, lui prit la main et l'amena devant la reine Igraine.
en
Then King Arthur stood up and he went to Merlin and took him by the hand and led him to Queen Igraine.
eu
Eskutik hartu, Igraine erreginaren aurrera eraman eta galdetu zion lasai: -Emakume hau al da nire ama? Eta Merlinek erantzun zion:
es
Tomándolo de la mano, lo condujo frente a la reina Igraine y le preguntó con serenidad: -¿Esta mujer es mi madre? A lo cual Merlín respondió:
fr
 
en
 
eu
-Hala da, ene jauna.
es
-En efecto, mi señor.
fr
-Est-ce là ma mère ?
en
He asked quietly, "Is this my mother?"
eu
Zure ama da.
es
Es tu madre.
fr
Et Merlin répondit : -Oui, sire, c'est là votre mère.
en
And Merlin said, "Yes, my lord, she is your mother."
eu
Orduan Arthur erregeak bere ama besarkatu eta muxu eman zion negarrez, eta honek kontsolatu egin zuen.
es
Entonces el rey Arturo abrazó a su madre y la besó llorando, y ella lo consolaba.
fr
Arthur prit sa mère dans ses bras, la baisa en pleurant et elle le réconforta.
en
Then King Arthur took his mother in his arms and kissed her, and he wept and she comforted him.
eu
Handik puska batera, erregeak buma altxatu zuen, eta begiak dizdizka zeuzkan. Hura ospatzeko festa bat egingo zutela aldarrikatu zuen, zortzi egun iraungo zuen festa handi bat.
es
Al cabo de un rato el rey irguió la cabeza y sus ojos centellearon. Proclamó que se realizaría una fiesta para celebrar, una gran fiesta que duraría ocho días.
fr
Au bout d'un moment, le roi releva la tête et, les yeux brillants, annonça qu'il allait donner une grande fête qui durerait huit jours.
en
After a time the king threw up his head and his eyes shone and he cried out that there should be a feast of gladness-a great feast to last eight days.
eu
Saloi handian festa bat ospatzen zenean, baroiak, zaldunak eta menpeko guztiak saloi handiko bi mahai luzeren bi aldeetan eseri ohi ziren, beren maila eta kategoriaren arabera ordenaturik; erregea, dignatarioak eta damak, berriz, altuago zegoen mahai batean jartzen ziren, leku hartatik gorte osoa ikusmenean zutela.
es
Era costumbre entonces que todos los barones, caballeros y vasallos que festejaban en el gran salón se sentaran a ambos lados de dos largas mesas, según el orden impuesto por su rango e importancia, mientras que el rey, los altos dignatarios y las damas ocupaban una mesa elevada que desde un extremo dominaba toda la corte.
fr
Selon la coutume d'alors, barons, chevaliers et serviteurs festoyaient dans la grande salle, assis de chaque côté de deux longues tables selon leur noblesse et leur rang, tandis que le roi, les grands dignitaires et les dames étaient assis à une table haute devant la cour assemblée.
en
It was the custom then that all of the barons and knights and retainers feasted in the great hall seated at two long tables on either side in order of their nobility and importance, while the king and great officers and ladies sat at a raised table at the end facing the assembled court.
eu
Eta festa hauetara trobadoreak, musikariak, eta istorio-kontalariak etorri ohi ziren erregea entretenitzera, eta hauek mahai luzeetan jartzen ziren, erregearen jarlekuaren aurrean.
es
Y mientras festejaban y bebían, vinieron hombres para entretener al rey-trovadores y músicos y narradores de historias-y éstos se ubicaban entre las mesas largas y quedaban frente al elevado escaño del rey.
fr
Pendant qu'ils mangeaient et buvaient, des hommes venaient divertir le roi-chanteurs, musiciens et conteurs d'histoires-qui se tenaient entre les longues tables et faisaient face au siège royal.
en
And as they feasted and drank, men came to entertain the king-singers and musicians and tellers of stories-and these stood between the long tables and faced the high seat of the king.
eu
Jende gehiago ere etortzen zen erregeari opariak ekartzera edo gorazarre egitera, edo justizia eskatzera gaizkileen aurka.
es
Pero también acudieron a las fiestas gentes dispuestas a tributarle obsequios u homenajes, o a suplicar justicia del rey contra los malhechores.
fr
Mais venaient également des gens apportant présents et hommages, ou priant le roi de leur faire justice.
en
But also to the feasts came people bringing gifts and honors or begging justice from the king's hand against malefactors.
eu
Hemen esertzen ziren ere abenturen bila abiatzeko baimena eskatzera etorritako zaldunak, eta leku berean esertzen ziren itzultzen zirenean, eta beren pasadizoak kontatzen zituzten.
es
Aquí también se ubicaban los caballeros que solicitaban la venia para partir en busca de aventuras, y al regresar ocupaban el mismo sitio y relataban sus peripecias.
fr
Il y avait aussi les chevaliers qui demandaient la permission de partir en quête, ou qui en revenaient et racontaient leurs aventures.
en
Here also stood the knights asking permission to go questing, and returning, they stood in the same place and told of their adventures.
eu
Festa bat jatea eta edatea baino zerbait gehiago zen.
es
Una fiesta consistía en algo más que comer y beber.
fr
Il y avait bien plus à faire que manger et boire à une fête.
en
There was much more than eating and drinking at a feast.
eu
Arthurren ospakizunera ezkutari bat heldu zen, saloian zaldi gainean sartu zena besoetan zaldun bat hilik zeramala.
es
Al festín de Arturo llegó un escudero que entró a caballo en el salón, llevando en brazos a un caballero muerto.
fr
À celle d'Arthur, un écuyer à cheval pénétra dans la grande salle, portant dans ses bras un homme mort.
en
To Arthur's feast a squire rode into the great hall on horseback and he carried before him in his arms a dead knight.
eu
Oihanean, iturri baten ondoan, zaldun batek oihal-etxola dotore bat kokatu zuela adierazi zuen, eta handik pasatzen ziren zaldun guztiak desafiatzen zituela.
es
Refirió que un caballero había alzado un pabellón en el bosque, junto a una fuente, y desafiaba a cuantos caballeros pasaban por allí.
fr
Il conta que dans la forêt un chevalier avait dressé sa tente près d'un puits et défiait tous ceux qui passaient.
en
He told how in the forest a knight had set up a pavilion by a well and challenged every passing knight.
eu
-Gizon horrek nire nagusia zen zaldun on hau, Sir Miles, hil du-esan zuen ezkutariak-.
es
-Ese hombre ha matado a este buen caballero, Sir Miles-dijo el escudero-, quien era mi amo.
fr
-Cet homme, dit l'écuyer, a occis ce bon chevalier, sire Miles, qui était mon maître.
en
The squire said, "This man has slain this good knight, Sir Miles, who was my master.
eu
Arren eskatzen dizut, ene jauna, Sir Miles ohorez ehortzia izan dadila eta zaldunen bat joan dadila nire nagusia mendekatzera.
es
Te suplico, mi señor, que Sir Miles reciba honrosa sepultura y que algún caballero vaya a vengarlo.
fr
Je demande, sire, que mon maître ait une sépulture décente et qu'il soit vengé.
en
I beg you, my lord, that Sir Miles may be buried honorably and that some knight may go out to revenge him."
eu
-Sekulako zalaparta sortu zen gortean, eta denek beren iritzia azaldu zuten deiadarka.
es
-Hubo un gran alboroto en la corte y todos vociferaron su opinión.
fr
À ces mots, il se fit un grand tumulte et chacun cria son avis.
en
Then there was a great noise in the court and everyone shouted his advice.
eu
Gryfflet gaztea, ezkutaria baizik ez zena, erregeaganaino aurreratu, eta Arthurri zaldun egin zezala eskatu zion, guduan egindako zerbitzuagatiko esker-erakutsitzat.
es
El joven Gryfflet, quien era apenas un escudero, se adelantó hasta el rey y solicitó que Arturo lo armase caballero en reconocimiento por los servicios prestados durante la guerra.
fr
Le jeune Gryfflet, qui n'était qu'écuyer, s'avança devant le roi et lui demanda, en reconnaissance des services qu'il lui avait rendus durant la guerre, de l'armer chevalier.
en
Young Gryfflet, who was only a squire, stepped before the king and asked in recognition of his service in the war that Arthur might give him knighthood.
eu
-Gazteegia zara-protestatu zuen erregeak-, ume bat besterik ez, hain eginkizun garai eta nekezari ekiteko.
es
-Eres demasiado joven-protestó el rey-, y de muy tierna edad para acometer empresa tan alta y dificultosa.
fr
Le roi protesta : -Tu es trop jeune, d'un âge trop tendre pour un ordre aussi sévère et aussi élevé.
en
The king protested, "You are too young, too tender of age to take so high and stern an order on you."
eu
-Jauna-esan zion Gryffletek-, zaldun egin nazazula erregutzen dizut.
es
-Señor-dijo Gryfflet-, te ruego que me armes caballero.
fr
-Sire, dit Gryfflet, je vous prie de m'adouber.
en
"Sir," said Gryfflet, "I beg you to make me a knight."
eu
-Lastima izango litzateke hori egitea eta heriotzaren eskura uztea-esan zuen orduan Merlinek-; gerlari ona izango da adinera heltzen denean eta leiala izango zaizu bizitza osoan.
es
-Seria una lástima hacerlo y enviarlo a la muerte-dijo entonces Merlín-; será un buen guerrero cuando tenga edad suficiente y te será leal toda la vida.
fr
-Ce serait grand dommage de faire cela et de l'envoyer à la mort. Ce sera un valeureux guerrier quand il en aura l'âge, et il vous sera fidèle toute sa vie.
en
And Merlin said, "It would be a pity to do this and send him to his death, for he will be a good fighting man when he is of age and he will be loyal to you all his life.
eu
Baina oihaneko zaldunari erasotzen badio, litekeena da zuk berriro sekula ez ikustea, zaldun hori munduko onen, kementsuen eta azkarrenetarikoa baita.
es
Pero si acomete contra el caballero del bosque, es posible que jamás vuelvas a verlo, puesto que ese caballero es uno de los mejores y más fuertes y más sagaces del mundo.
fr
Mais s'il va combattre le chevalier de la forêt, vous ne le reverrez plus, car ce chevalier est l'un des meilleurs, et des plus forts, et des plus habiles chevaliers du monde.
en
But if he goes against the knight in the forest, you may never see him again, for that knight is one of the best and strongest and cleverest knights in the world."
eu
Arthurrek, hausnartu ondoren, esan zuen: -Egin didazun zerbitzuagatik, nahita ere ezin dizut eskatzen didazuna ukatu-eta ezpataz Gryffleten sorbalda ukitu, eta zaldun egin zuen.
es
Arturo reflexionó y dijo: -A causa de los servicios que me has prestado, no puedo rechazarte aun si así lo deseara-y tocó con la espada el hombro de Gryfflet y lo armó caballero.
fr
-Même si je le désirais, je ne pourrais rien te refuser à cause des services que tu m'as rendus. Alors il toucha Gryfflet de son épée et l'adouba. Puis il dit :
en
Arthur considered and he said, "Because of your service to me, I cannot refuse you even if I wished to," and he touched Gryfflet with his sword and made him a knight.
eu
Ondoren Arthurrek esan zuen-: Zaldun egin zaitudan honetan, neuk ere mesede bat eskatu nahi dizut.
es
Y luego dijo Arturo-: Ahora que te he concedido el don de la caballería, pediré un don de tu parte.
fr
-Puisque je t'ai fait don de la chevalerie, je peux à mon tour te demander quelque chose.
en
And then Arthur said, "Now that I have given you the gift of knighthood, I claim a gift from you."
eu
-Zure esanera naukazu-esan zion Sir Gryffletek.
es
-Haré lo que me pidas-dijo Sir Gryfflet.
fr
-Tout ce que vous désirez, je le ferai, dit sire Gryfflet.
en
"Whatever you wish, I will do," said Sir Gryfflet.
eu
-Promes egin behar didazu, zure ohoreagatik-esan zion Arthur erregeak-, behin bakarrik erasoko diozula oihaneko zaldunari, behin baino ez, eta gero hona itzuliko zarela gehiago borrokatu gabe.
es
-Debes prometerme, por tu honor-dijo el rey Arturo-, que sólo una vez acometerás contra el caballero del bosque, sólo una vez, y que luego regresarás aquí sin entablar más contiendas.
fr
Le roi Arthur répondit : -Tu dois, sur ton honneur, me promettre de ne jouter qu'une fois contre le chevalier de la forêt, de ne jouter qu'une seule fois et de revenir ici sans prolonger le combat.
en
King Arthur said, "You must promise me, on your honor, that you will run only one course against the knight in the forest, only one, and that you will then come back here without further fighting."
eu
-Hitza ematen dizut-esan zion Gryffletek.
es
-Lo prometo-dijo Sir Gryfflet.
fr
-Je le promets, dit sire Gryfflet.
en
"I promise this," said Sir Gryfflet.
eu
Gryfflet agudo armatu zen, zaldi gainera igo, ezkutua eta lantza hartu, eta arrapaladan abiatu zen oihaneko bidezidorretik gertu zegoen errekaraino.
es
Gryfflet se armó con rapidez, montó a caballo, tomó el escudo y la lanza y se lanzó al galope hasta que llegó al arroyo próximo a la senda del bosque.
fr
Gryfflet s'arma rapidement et, enfourchant sa monture, prit sa lance et son écu. Chevauchant à toute allure, il parvint au puits près du sentier forestier.
en
Then Gryfflet armed himself quickly, and mounted his horse and took shield and spear, and he rode at great speed until he came to the well near the forest path.
eu
Urrutira gabe, oihal-etxola eder bat ikusi zuen eta gudu-zaldi bat, zela eta uhaleria prest zituela.
es
En las cercanías vio un rico pabellón y un caballo de guerra con la silla y los arreos listos.
fr
Près du puits, il aperçut une riche tente et un destrier déjà sellé et bridé.
en
Beside it he saw a rich pavilion, and a war horse ready saddled and bridled.
eu
Zuhaitz batetik zintzilik, kolore distiratsuko ezkutu bat zegoen eta, aldameneko zuhaitzaren arrimuan jarrita, lantza bat.
es
De un árbol pendía un escudo de brillantes colores y sobre el árbol vecino había apoyada una lanza.
fr
Un écu aux vives couleurs était accroché à un arbre du voisinage, contre lequel était également appuyée une lance.
en
On a tree nearby there hung a shield of bright colors and a spear leaned against the tree beside it.
eu
Orduan Gryffletek ezkutua lantzaren muturraz jo eta lurrera bota zuen.
es
Entonces Gryfflet golpeó el escudo con el cabo de la lanza y lo arrojó por tierra.
fr
Gryfflet frappa l'écu du plat de sa lance et le fit choir sur le sol.
en
Then Gryfflet struck the shield with the butt of his spear and knocked it to the ground.
eu
Gizon armatu bat atera zen oihal-etxolatik, eta galdetu zion:
es
Un hombre armado salió de la tienda y le preguntó:
fr
Un homme en armure sortit de la tente et demanda : -Pourquoi avez-vous fait choir mon écu ?
en
And an armored man came from the tent and asked, "Why did you strike down my shield, sir?"
eu
-Zergatik bota duzu nire ezkutua?
es
-¿Por qué has volteado mi escudo?
fr
-Parce que je veux jouter avec vous, dit Gryfflet.
en
"Because I want to joust with you," said Gryfflet.
eu
-Zure aurka borrokatu nahi dudalako-esan zion Gryffletek.
es
-Porque quiero batirme contigo-dijo Gryfflet.
fr
Poussant un soupir, le chevalier répondit :
en
Then the knight sighed.
eu
-Hobe duzu ez egin-esan zion-.
es
-Es mejor que no lo hagas-dijo-.
fr
-Messire, il vaut mieux que vous ne joutiez pas.
en
"Sir," he said, "it is better if you do not.
eu
Oso gaztea zara, eta armetan trebatu gabea.
es
Eres muy joven e inexperto.
fr
Vous êtes très jeune et inexpérimenté.
en
You are very young and inexperienced.
eu
Zu baino askozaz ere indartsuagoa naiz, eta armen kontuan eskarmentu handikoa.
es
Soy mucho más fuerte que tú y más templado en las armas.
fr
Je suis beaucoup plus fort que vous et la guerre m'a endurci.
en
I am much stronger than you and tempered in war.
eu
Ez nazazu zure aurka borrokatzera behartu, zaldun gazte horrek.
es
No me fuerces a luchar contigo, joven caballero.
fr
Ne m'obligez pas à combattre.
en
Do not force me to fight you, young sir."
eu
-Ez duzu aukerarik-esan zion Sir Gryffletek-.
es
-No tienes opción-dijo Sir Gryfflet-.
fr
-Vous n'avez pas le choix, dit sire Gryfflet.
en
"You have no choice," Sir Gryfflet said.
eu
Zalduna naiz, eta desafioa egin dizut.
es
Soy un caballero y acabo de retarte.
fr
Je suis chevalier et je vous ai défié.
en
"I am a knight and I have challenged you."
eu
-Ez da bidezkoa-esan zuen zaldunak-, baina zaldun-arauek onartzera behartzen naute, oraindik ere zure horretan jarraitzen baduzu.
es
-No es equitativo-dijo el caballero-, pero las normas caballerescas me obligan a hacerlo si insistes en ello.
fr
-Ce n'est pas juste, mais puisque vous insistez, je suivrai les lois de la chevalerie.
en
"It is not fair," said the knight, "but under knightly rules I must if you insist on it."
eu
-Gero galdetu zion-:
es
-Luego preguntó-:
fr
 
en
 
eu
Nondik zatoz, zaldun gazte hori?
es
¿De dónde vienes, joven caballero?
fr
D'où venez-vous, jeune sire ?
en
And he asked, "Where do you come from, young sir?"
aurrekoa | 154 / 16 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus