Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Peter Camenzind, Hermann Hesse / Xabier Mendiguren Bereziartu (Ibaizabal, 1992 )
aurrekoa | 54 / 24 orrialdea | hurrengoa
eu
Jarri zen harkaitz goroldiotsu baten gainean eta Loreley bihurtu zen eta ni behean ontzilaria nintzen ontzitxo batean igarotzen.
es
Se echó sobre una roca musgosa y dijo que era Lorelei, mientras yo hacía las veces de barquero y remontaba la corriente como si navegara.
fr
Assis sur un rocher moussu, il fut la Lorelei et je voguais au-dessous comme le batelier dans sa petite barque.
en
He sat down on a mossy rock and played the Lorelei, while I drifted past him like the boatman in his ship.
eu
Hain zeukan neskatila-itxura lotsorra eta halako pariztak egiten zituen, ezen nik, ikaragarri sufritzen nuelakoa egin behar nuenak, ezin izan nuen barre-algaraka hasi gabe egon.
es
Desde su roca, mi amigo comenzó a hacer gestos y muecas, imitando tan grotescamente a una pudorosa doncella, que no pude contener la risa y estallé en ruidosas carcajadas.
fr
Il avait un tel air de vierge pudique et faisait de telles grimaces que je pouvais à peine me tenir de rire alors que j'aurais dû faire montre d'une douleur sauvage.
en
He looked so girlishly demure and made such faces that I, who was to affect the deepest woe, had all I could do to contain my laughter.
eu
Supituki ahots ozenak entzun ziren, agertu zen turista-talde bat bidezidorretik, eta guk geure biluztasunean albait lasterren erreka-hegi sasitsu eta zintzilikatuen azpian ezkutatu behar izan genuen.
es
En aquel instante se escucharon voces en las inmediaciones y vimos aparecer entre los árboles a un grupo de turistas. Nos ocultamos entre la maleza de la orilla y desde nuestro escondrijo comenzó Richard a hacer los ruidos más variados.
fr
Tout à coup on entendit des voix, un groupe de touristes apparut sur le sentier et, dans notre nudité, nous dûmes nous cacher en toute hâte sous la rive rongée par les eaux et qui les surplombait.
en
Suddenly we heard voices. A group of tourists appeared on the footpath and we had to hide our nakedness quickly under a mound that jutted out over the stream.
eu
Ezeren susmorik ez zuen taldea paretik igarotzean, Richardek era guztietako hots bitxiak egiteari ekin zion murruntzaka, kurriskaka eta arnasestuka.
es
Gruñó, silbó, siseó y gritó.
fr
Au moment où le groupe passait à notre hauteur sans se douter de rien, Richard poussa toutes sortes de cris bizarres, grognant, piaillant, faisant le chat en colère.
en
As the blissfully ignorant troupe passed us, Richard emitted a series of highly peculiar noises, grunting, squeaking, and hissing in turn.
eu
Jendea gelditu, ingurura begiratu, uretara so egin eta ia gu aurkitzeko zorian ibili ziren. Orduan nire adiskideak gorputzaren erdia bere gordelekutik atera, begiratu talde suminduari eta ahots sakon eta apaiz-keinuez turista-taldeari hitz egin zion:
es
Los turistas se detuvieron, miraron a su alrededor, volvieron la cabeza una y otra vez y estuvieron a punto de descubrirnos. Entonces mi amigo se zambulló en el arroyo, sacó la cabeza del agua y exclamó con voz honda y entonación sacerdotal:
fr
Surpris, les gens s'arrêtèrent, cherchèrent autour d'eux, écarquillèrent les yeux sur la rivière, et ils étaient sur le point de nous découvrir quand mon ami sortit à mi-corps de sa cachette, et, regardant la compagnie indignée, prononça d'une voix grave, avec des gestes sacerdotaux :
en
The people stopped dead in their tracks, turned around, peered into the water, and were on the point of discovering us when Richard popped out of his hiding place, looked at the indignant troupe, and intoned with a deep voice and priestly gesture:
eu
-Zoazte bakean!
es
-¡Seguid en paz vuestro camino!
fr
" Allez en paix !
en
"Go your way in peace."
eu
Berehalaxe ezkutatu zen berriro, zimiko egin zidan besoan eta esan zuen:
es
Luego volvió a hundirse y nadó entre dos aguas hasta nuestro escondrijo. Al alcanzarlo me dijo con toda seriedad:
fr
" Après quoi il disparut à nouveau et me pinça le bras en disant :
en
He ducked away immediately, pinched my arm, and said:
eu
-Hau ere alegoria bat izan duk!
es
-Esto ha sido también una alegoría.
fr
" Ça aussi, c'était une charade.
en
"That was an imitation too."
eu
-Zer eratakoa?
es
-¿Cuál?
fr
demandai-je.
en
"An imitation of what?"
eu
-galdetu nion.
es
-pregunté.
fr
-Pan effraie quelques pâtres, dit-il en riant.
en
"Pan frightens the herdsmen," he answered, laughing.
eu
-Pan jainkoa artzain batzuk ikaratzen-barre egin zuen-.
es
-Pan asustando a los pastores-dijo jovial.
fr
Malheureusement il y avait aussi parmi eux quelques dames.
en
"Unfortunately there were a few women among them."
eu
Txarrena duk emakume batzuk zeudela tartean!
es
-Lo malo es que había algunas mujeres entre ellos.
fr
"
en
Though he took little notice of my historical studies, he soon shared my infatuation with St.
eu
Nire ikerketa historikoez ez zen gehiegi arduratzen.
es
Escenas parecidas se repetían en nuestra vida de estudiantes.
fr
Il faisait peu de cas de mes études historiques.
en
Francis of Assisi.
eu
Baina laster partekatu zuen, ordea, Asiseko Frantzisko Santuari nion ia maiteminezko atxikimendua, nahiz eta tarteka sumintzen ninduten txantxak ere haren lepotik egiten zituen.
es
Pero, sin embargo, llegó a compartir mi veneración por la figura de Francisco de Asís, a pesar de que algunas veces se permitiera bromas que llegaban a indignarme.
fr
Il ne tarda toutefois pas à partager ma prédilection presque amoureuse pour saint François d'Assise, tout en se permettant sur lui, à l'occasion, des plaisanteries qui me scandalisaient.
en
But he would make an occasional crack even about him, which would make me furious.
eu
Biok bero-bero ikusten genuen pairatzaile dohatsua erabat suharturik eta alai haur handi baten modura Umbriako landetan barrena alde batera eta bestera ibiltzen, bere Jainkoarengatik pozez eta gizaki guztienganako maitasun apalez beterik.
es
A los dos nos entusiasmaba el divino padecer del santo, su peregrinación por los campos de Umbría, su amor por las criaturas de Dios y su caridad inagotable para con sus semejantes.
fr
Nous voyions le bienheureux cheminer comme un bon grand enfant, dans la grâce et la sérénité de son enthousiasme, à travers les paysages de l'Ombrie, réjoui dans le Seigneur et plein d'une humble tendresse pour tous les hommes.
en
We imagined the blessed sufferer wandering through the Umbrian landscape, enthusiastic, like a big lovable child, rejoicing in God and filled with humble love of all mankind.
eu
Elkarrekin irakurtzen genuen bere Eguzkiaren kanta hilezkorra eta ia buruz genekien.
es
Leíamos juntos su imperecedero canto al sol y lo sabíamos casi de memoria.
fr
Ensemble nous lisions son immortel cantique au soleil que nous savions presque par c?ur.
en
Together we read his immortal hymn to the sun and knew it almost by heart.
eu
Behi batean, lurrin-ontzian lakuan ibili eta txangotik etxerakoan, arratseko haizeak ur urreztatuari eragiten ziola, ahapeka galdetu zuen:
es
La brisa crepuscular agitaba las aguas, en las que reverberaba el sol poniente. Richard me preguntó en voz baja:
fr
Une fois que nous revenions en bateau à vapeur d'une excursion sur le lac, comme le vent du soir soulevait des vagues dorées, il me demanda à mi-voix :
en
Once, as we were returning from a steamboat excursion across the lake, the evening breeze ruffling the golden water, Richard asked softly:
eu
-Aizak, zer ziok honetaz santuak?
es
-¿Cómo lo describe el santo?
fr
" Voyons, comment dit-il, le saint, en pareille circonstance ?
en
"How does our saint put it?"
eu
Eta nik aipua egin nion:
es
Y yo cité:
fr
" Et je citai :
en
And I quoted:
eu
-Laudato si, misignore, per frate vento e per aere e nubilo e sereno et onne tempo!
es
Laúdato si, mi Signore, per frate vento e per aere e nubilo et sereno et onne tempo!
fr
" Laudatu si, mi signore, per frate ventu e per aere e nubilo e sereno e onne tempu /...
en
"Laudato si, misignore, per frate vento e per aere e nubilo e sereno et omne tempo!"
eu
Haserretu eta elkarri irainak esaten genizkionean, erdi-txantxetan eskola-umeen gisara, hainbeste izendapen bitxi botatzen zizkidan aurpegira, non barre egin eta amorruari eztena kendu behar izaten nion.
es
Richard acostumbraba entonces a prodigarme, medio en serio y medio en broma, una larga serie de epítetos y era tan infantil su indignación que al verle no podía contener la risa consoladora que terminaba con todas nuestras diferencias.
fr
" Quand nous avions une dispute et nous disions des injures, il me jetait à la tête, en riant à demi, une telle quantité de drôles de surnoms, à la façon des écoliers, que je ne pouvais bientôt plus me tenir de rire et que la fâcherie avait perdu sa pointe.
en
When we quarreled or insulted each other, it always ended with Richard hurling such a profusion of amusing nicknames at me that I was soon forced to laugh and my anger lost its sting.
eu
Normalean nire adiskidea gogoko bere musika entzun edo jotzean bakarrik egoten zen serio.
es
Mi amigo sólo mostraba alguna seriedad cuando escuchaba o tocaba su música preferida.
fr
C'était seulement en écoutant et en jouant ses musiciens préférés que mon ami était relativement sérieux ;
en
The only time my friend was even a little serious was when he played or listened to a piece by one of his favorite composers.
eu
Baina orduan ere gai izaten zen eten bat egin eta txantxetan aritzeko.
es
Aun entonces se interrumpía en alguna ocasión para hacer un chiste o alguna aguda observación y sin embargo su amor por el arte era de una completa entrega y su sentido para lo auténtico y lo importante me parecía absolutamente infalible.
fr
et encore était-il capable de s'interrompre pour faire une plaisanterie quelconque. Pourtant il se donnait à l'art dans toute la pureté de son c?ur, et son sentiment de ce qui avait une véritable valeur me semblait infaillible.
en
Yet even such an event he would interrupt with a joke. Still, his love of art was a pure and heartfelt devotion and his feeling for what was genuine and important seemed to me infallible.
eu
Halere, bere artezaletasunak eraspen garbi eta bihotzetikoa zuen, eta esanguratsua eta benetakoa zuen guztiarekiko bere sentipenari hutsezin neritzon.
es
Sabía ejercer maravillosamente el arte fino y tierno del consuelo, de la ayuda o el auxilio discreto, cuando alguno de sus amigos se hallaba en una necesidad.
fr
Il s'entendait à merveille à l'art délicat et tendre de consoler, d'être là pour prendre part à la souffrance d'autrui, ou bien pour égayer ses amis quand l'un deux était dans la peine.
en
He had a wonderful knack for the delicate and fine art of consoling, of sympathetic sharing and easing of sorrow when one of his friends was in distress.
eu
Zoragarri ulertzen zuen kontsolatu, alboan errukior egon edo alaitzearen arte fin samurra, bere adiskideetako norbaitek premia baldin bazuen.
es
Si me hallaba de mal humor por cualquier causa o veía que me estaba abandonando de nuevo a la nostalgia, me entretenía con cien mil chistes y anécdotas regocijantes.
fr
Quand il me voyait de mauvaise humeur il trouvait moyen de me raconter une foule de petites histoires anecdotiques d'une amusante drôlerie et savait prendre alors un ton qui vous calmait, vous rassérénait et auquel je résistais rarement.
en
If he happened to find me in ill humor, he would amuse me with innumerable anecdotes and his voice then had a calming and cheering quality that I was able to resist only rarely.
eu
Umore txarrean aurkitzen baninduen, grazia groteskoa zuten istorio anekdotiko mordoa kontatzen zidan eta bazuen lasaitu eta alaitzen zuen halako zerbait bere tonuan, ia beti menperatzen ninduena.
es
Yo le escuchaba en silencio, casi sin prestar atención a sus palabras. Pero había en el tono de su voz algo tan calmante y sereno, que no sabía resistirme al encanto y mal humor o nostalgia me abandonaban poco a poco.
fr
 
en
 
eu
Nire aurrean bazuen errespetu apur bat, zeren ni bera baino serioago bainintzen;
es
Me tenía un poco de respeto porque yo era mucho más serio que él.
fr
Je lui en imposais quelque peu parce que j'étais plus sérieux que lui, et ma force corporelle lui faisait plus d'impression encore.
en
Richard showed a certain respect for me because I was more serious than he;
eu
halere, nire indar fisikoa miresten zuen gehiago.
es
Pero lo que más le imponía era mi fuerza física.
fr
Il la vantait devant les autres ;
en
yet, my physique impressed him far more.
eu
Besteen aurrean askotan aipatzen zuen hori eta harro zegoen esku bakar batez ito zezakeen adiskide bat edukitzeaz.
es
Hablaba de ello con los otros conocidos y se mostraba orgulloso de tener un amigo que habría podido ahogarle con una sola mano.
fr
il était fier d'avoir un ami qui eût pu l'étrangler d'une seule main. Il faisait grand cas des aptitudes et de l'adresse physiques ;
en
He boasted about it in front of friends and was proud to have a friend who could have strangled him with one hand.
eu
Garrantzia handia ematen zien trebetasun eta ariketa fisikoei, tenisa irakatsi zidan, arraunean eta igerian egiten zuen nirekin, zaldian ibiltzera eramaten ninduen eta ez zuen atsedenik hartu harik eta ia berak bezain ongi billarrean jokatu nuen arte.
es
Pero no se crea que eso era signo de debilidad. Daba gran importancia a los ejercicios corporales y ambos jugábamos al tenis, remábamos o nadábamos, hacíamos carreras y no me dio un instante de reposo hasta que supe jugar al billar como él.
fr
il m'apprit le tennis, ramait et nageait avec moi, m'emmenait à cheval avec lui et n'eut pas de trêve que je ne susse jouer au billard presque aussi bien que lui.
en
He set great store in physical prowess and agility; he taught me tennis, rowed and swam with me, took me horseback riding, and was not satisfied until I played billiards as skillfully as he.
eu
Bere joko kuttuna zuen, eta artista eta maisu baten gisara ez ezik, bizi, umoretsu eta alai ibili ohi zen billarrean.
es
Era su juego preferido y no lo jugaba con aires de gran maestro consumado, sino que gustaba mostrarse alegre y vivaz mientras duraba la partida.
fr
C'était son jeu favori et il ne s'y livrait pas seulement avec art et maîtrise ; il était d'ordinaire, devant un billard, particulièrement vif, spirituel et joyeux.
en
It was his favorite game, and he played it not only masterfully but with artistry, and was always particularly lively and witty at it.
eu
Sarritan ezagunen izenak jarri ohi zizkien hiru bolei eta jaurtikialdi bakoitzean bolen posizio, hurbiltze eta urruntzeen arabera nobela osoak eraikitzen zituen piper, zirto eta konparaketa karikaturazkoz beteak. Horretarako astiro, zalu eta oso dotore jokatzen zuen eta gozamena zen berari begira egotea.
es
Muy a menudo daba a las tres bolas nombres de gentes conocidas y a cada golpe de taco hacía comentarios mordaces y burlescas comparaciones. Pero el juego acababa por abstraerle y entonces daba gusto seguir la partida hasta el final, que las más de las veces era victoriosa.
fr
Souvent il donnait aux trois billes les noms de gens de notre connaissance, et à chaque coup, d'après la position, la proximité ou l'éloignement des billes, il construisait tout un roman plein de saillies, d'allusions et de rapprochements grotesques. Ce qui ne l'empêchait pas de jouer tranquillement, avec une légèreté et une élégance extrêmes, et c'était un plaisir de le voir.
en
 
eu
Nire idazle-lanbidea ez zuen neronek baino askoz gehiago estimatzen.
es
No apreciaba más que yo mismo mi recién adquirida profesión de escritor.
fr
De mon activité littéraire il ne faisait pas plus de cas que moi-même.
en
His opinion of my writing did not exceed my own.
eu
Behin esan zidan:
es
En una ocasión llegó a decirme con aire cordial:
fr
Il me dit un jour :
en
He once said to me:
eu
-Hara, beti eduki haut poetatzat eta halakotzat haukat oraindik ere, baina ez heure foiletoi horiengatik, baizik eta heure baitan zerbait eder eta sakona bizirik daukaala sentitzen dudalako, lehentxeago edo geroxeago kanporatuko dena.
es
-Siempre te tuve por un escritor y sigo manteniendo mi opinión. Pero no a causa de tus folletines, sino porque presiento en tu interior algo hondo y bello que saldrá a flor de piel tarde o temprano.
fr
" Vois, je t'ai toujours tenu pour un poète et je n'ai pas changé d'avis, mais ce n'est pas à cause de tes feuilletons, c'est parce que je sens qu'en toi vit quelque chose de beau et de profond qui finira tôt ou tard par percer au jour.
en
"Look, I always thought you were a poet and I still think you are, not because you write for the literary journals but because there is something beautiful and deep alive in you that will break out sooner or later.
eu
Eta hura bai izango dela benetako poema!
es
Y entonces habrás creado un verdadero poema.
fr
Et alors ce sera de la vraie poésie.
en
That will be genuine poetry."
eu
Bitartean, txanpontxoak eskuetatik bezala ihes egiten zizkiguten kurtsoek, eta ustekabean iritsi zen Richardek bere jaioterrira itzultzean pentsatu behar izan zueneko unea.
es
Entretanto fueron transcurriendo los semestres y deslizándose el tiempo como pequeñas monedas entre los dedos de una mano pródiga.
fr
" Pendant ce temps-là, les semestres s'écoulaient comme de la petite monnaie entre nos doigts et, sans qu'on s'en aperçût, le temps arriva où Richard dut songer au retour dans son pays.
en
Meanwhile, the weeks slipped like thin coins through our fingers, and the time was quite unexpectedly at hand when Richard had to think about returning home.
eu
Ia aztoramendu artistiko batez gozatu genuen ihesi zihoazen asteez eta azkenean ados jarri ginen despedida mingotsaren aurrean egiteko jai-girotsu eta distirante baten batez urte eder haiek alai eta promesatsu zigilatu behar genituela.
es
 
fr
 
en
 
eu
Bernako Alpeetan oporraldi bat pasatzea proposatu nuen nik, baina oraindik udaberri aurretxoa izaki, goizegi zen mendietan ibiltzeko.
es
Llegó el instante en que Richard tuvo que pensar en un regreso a su patria.
fr
Nous jouissions, avec une folle gaieté, un peu factice, des semaines qui s'envolaient et, à la fin, nous convînmes qu'avant l'amère séparation il fallait clore ces belles années dans une joie de bon augure par quelque entreprise brillante qui ferait date dans notre existence.
en
With slightly feigned high spirits we enjoyed the waning weeks and finally agreed that some festive undertaking would have to precede our bitter leave-taking, so that it would end on a cheerful and promising note.
eu
Beste proposamen batzuen bila burua urratzen nenbilen bitartean, Idatzi zion Richardek aitari eta ezer esan gabe ezusteko handi eta alai bat prestatu zidan.
es
Aprovechando las vacaciones hice un recorrido por los Alpes berneses, pero eran los primeros días de la primavera y hacía aún mal tiempo para la alta montaña Mi amigo se quedó en la ciudad y mientras yo me rompía la cabeza buscando soluciones para retrasar su partida, escribió a su padre y me preparó en el mayor silencio una gran sorpresa.
fr
Je proposai un voyage de vacances dans les Alpes bernoises, mais c'est à peine si le printemps allait commencer.
en
I suggested a holiday in the Bernese Alps.
eu
Egun batean etorri eta egundoko zeremoniarekin gidari gisa Italiaren Iparraldea bisitatzera gonbidatu ninduen.
es
Un día entró en mí buhardilla y con gran prosopopeya me invitó a acompañarle en calidad de gula a un viaje por el norte de Italia.
fr
Il était bien trop tôt pour aller à la montagne.
en
Yet it was only the beginning of spring, much too early for the Alps.
eu
Supituki eroturik bezala taupaka hasi zitzaidan bihotza.
es
El efecto fue completo y mi corazón latió sorprendido y gozoso.
fr
Tandis que je me cassais la tête à chercher d'autres suggestions à faire, Richard écrivit à son père et me prépara en secret une grande et joyeuse surprise.
en
While I racked my brain for other suggestions, Richard wrote his father, quietly preparing a great surprise for me.
eu
Haurtzarotik irrikatu, mila bider amets egindako nahirik bizienetako bat egia bihurtzera zihoakidan.
es
El deseo mil veces repetido desde mis lejanos tiempos de muchacho iba a hacerse realidad.
fr
Un jour, il arriva avec un gros chèque et m'invita à l'accompagner, en qualité de guide, dans l'Italie du Nord.
en
One day he appeared with a formidable check and invited me to accompany him as a guide through northern Italy.
eu
Sukarretan bezala egin nituen neure prestakuntzatxoak, irakatsi nizkion adiskideari hitz pare bat italieraz eta beldurretan egon nintzen azkeneko egunera arte ez ote zen dena hutsean geratuko.
es
Sin poder apenas creerlo, comencé a hacer mis preparativos con aire febril.
fr
Mon c?ur se mit à battre de joie et d'impatience.
en
A dream I had harbored since youth was about to come true.
eu
Geure maletak aurrez bidali genituen, eseri ginen bagoian, zelai eta muino berdeak ziztu bizian pasatu ziren aurretik, Uriko lakua eta San Gotardo etorri ziren, gero mendiko herritxoak, errekak eta harribilezko muinoak eta Tessinoren gailur elurtua, eta gero harrizko etxe beltzaxkak mahasti lauetan eta gero itxaropenez beteriko bidaia itsasorantz eta Lombardia emankorrean barrena Milan zaratatsu eta bizi, guztiz erakargarri eta higuingarrirantz.
es
 
fr
Un v?u, ardent entre tous, formé depuis le temps de mon enfance, mille fois réalisé en rêve, allait s'accomplir.
en
 
eu
Richardek susmorik ez zuen nolakoa zen Milango katedrala, aitzitik beti uste izan zuen eraikin handi eta ospetsu horietako bat zela.
es
Enseñé a mi amigo unas cuantas palabras en italiano y hasta el mismo día anterior a la partida temí que alguna causa imprevista nos obligara a suspender el viaje.
fr
Dans la fièvre, je fis mes petits préparatifs, enseignai à mon ami quelques mots d'italien, redoutant jusqu'à la dernière minute que tout ne s'évanouisse en fumée.
en
Feverishly I made my small preparations, quickly taught my friend a few words of Italian, and was apprehensive to the last minute before our departure lest our plans come to nothing.
aurrekoa | 54 / 24 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus