Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Hobbita, J.R.R. Tolkien / Sergio Ibarrola / Xabier Olarra (Igela, 2008 )
aurrekoa | 118 / 77 orrialdea | hurrengoa
eu
Batzuk Mendi azpiko Erregeari buruzko kanta zaharren zatiak abesten hasi ziren;
es
Alguien empezó a cantar trozos de viejas canciones que hablaban del regreso del Rey bajo la Montaña;
fr
Certains se mirent à chanter des bribes de vieilles chansons concernant le retour du Roi sous la Montagne ;
en
Some began to sing snatches of old songs concerning the return of the King under the Mountain;
eu
bost axola zitzaien Throrren biloba eta ez Thror bera etorri izana.
es
que fuese el nieto de Thror y no Thror en persona quien estaba allí, no parecía molestarles.
fr
le fait que c'était le petit-fils de Thror, et non Thror lui-même qui était revenu parmi eux, ne les dérangeait pas du tout.
en
that it was Thror's grandson not Thror himself that had come back did not bother them at all.
eu
Beste batzuk kantari hasi ziren eta aintziran zehar garbi eta ozen zabaldu zen.
es
Otros entonaron la canción que rodó alta y fuerte sobre el lago.
fr
D'autres prirent alors le relais, et leur chanson résonna puissamment sur le lac.
en
Others took up the song and it rolled loud and high over the lake.
eu
Mendipeko erregeak Harlanduen jaun jabeak Zilarrezko iturrien Jaunak Beretu ditu bereak.
es
¡El Rey bajo la Montaña, el Rey de piedra tallada, el señor de fuentes de plata, regresará a sus tierras!
fr
Le Roi des montagnes austères, Le seigneur des fontaines, Le Roi souverain de la pierre
en
The King beneath the mountains, The King of carven stone, The lord of silver fountains
eu
Berriz jantziko koroa, Harparen soinu gozoa Haren saletan urre hots eta Kantekin nahastuko da.
es
Sostendrán alta la corona, tañerán otra vez el arpa, cantarán otra vez las canciones, habrá ecos de oro en las salas.
fr
Reprendra son domaine ! Sa couronne éclairant son front, Sa harpe sur sa cuisse,
en
Shall come into his own! His crown shall be upholden, His harp shall be restrung,
eu
Basoa kulunkatzen da Eguzkitan dago malda Haien jario aberatsean Ibaia laster urre da.
es
Los bosques ondularán en montañas, y las hierbas a la luz del Sol;
fr
Dans ses palais résonneront Les refrains de jadis.
en
And the rivers golden run. The streams shall run in gladness,
eu
Errekak joango pozarren Aintzirak su eta garren Tristura oro arinduko du Erregea itzul hurren.
es
y las riquezas manarán en fuentes, y los ríos en corrientes doradas.
fr
Jusqu'aux lacs argentins ; Périront chagrins et tristesse
en
The lakes shall shine and burn, All sorrow fail and sadness
eu
Horixe kantatu zuten, edo oso antzeko zerbait, kanta askoz luzeagoa bazen ere, oihu askorekin eta harpen eta biolinen soinuekin nahasirik.
es
Así cantaban, o algo parecido, aunque la canción era mucho más larga, y fue acompañada con gritos y música de arpas y violines.
fr
Ainsi chantèrent-ils, ou peu s'en faut ; seulement, leur chanson fut beaucoup plus longue et entrecoupée de nombreux cris, et des mélodies de harpes et de violons s'y mêlaient.
en
So they sang, or very like that, only there was a great deal more of it, and there was much shouting as well as the music of harps and of fiddles mixed up with it.
eu
Egia esan, agure zaharrenaren gogoan ere hirian ez zen sekula ezagutu halako zalapartarik.
es
Y en verdad, ni el más viejo de los abuelos recordaba semejante algarabía en la Ciudad del Lago.
fr
En fait, la ville n'avait pas connu une telle euphorie dans le souvenir du plus vieux des grands-pères.
en
Indeed such excitement had not been known in the town in the memory of the oldest grandfather.
eu
Basoko elfoak ere erruz kezkatzen hasi ziren, eta are gehiago, baita beldurtzen ere.
es
Los propios Elfos del Bosque empezaron a titubear y aún a tener miedo.
fr
Et les Elfes sylvains commencèrent à s'interroger, et même à prendre peur.
en
The Wood-elves themselves began to wonder greatly and even to be afraid.
eu
Jakina, ez zekiten nola lortu zuen Thorinek ihes egitea, eta pentsatzen hasiak ziren elfoen erregeak hutsegite galanta egin zuela.
es
No sabían, por supuesto, cómo Thorin había escapado, y se decían quizá que el Rey había cometido un grave error.
fr
Ils ne savaient pas, bien entendu, comment Thorin s'était échappé, et ils commençaient à croire que leur roi avait peut-être commis une grave erreur.
en
They did not know of course how Thorin had escaped, and they began to think their king might have made a serious mistake.
eu
Nagusiari zegokionez, ikusi zuen ez zegoela beste ezer egiterik, irria eta barrea onestea ez bazen, momentuz behinik behin, eta Thorinek bere buruaz esaten zuena sinisten saiatzea.
es
En cuanto al gobernador de la ciudad, comprendió que no podía hacer otra cosa que sumarse a aquel clamor tumultuoso, al menos por el momento, y fingir que aceptaba lo que Thorin decía que era.
fr
Quant au bourgmestre, il vit qu'il n'avait d'autre choix que de se plier à la volonté populaire, du moins pour l'instant, et il fit semblant de croire les prétentions de Thorin.
en
As for the Master he saw there was nothing else for it but to obey the general clamour, for the moment at any rate, and to pretend to believe that Thorin was what he said.
eu
Beraz, bere aulki handia eskaini zion, eta Fili eta Kili ohorezko lekuetan eseri zituen bere ondoan.
es
De modo que lo invitó a sentarse en la silla grande, y puso a Fili y a Kili junto a él en sitios de honor.
fr
Alors il lui céda son grand fauteuil, et Fili et Kili eurent le privilège de s'asseoir à ses côtés.
en
So he gave up to him his own great chair and set Fili and Kili beside him in places of honour.
eu
Bilbok ere eserleku bat izan zuen mahai handian, eta erabateko harrabots horretan inork ez zuen galdetu nondik ote zetorren;
es
Aún a Bilbo se le dio un lugar en la mesa alta, y nadie explicó de dónde venía (ninguna canción se refería a él, ni siquiera de un modo obscuro), ni nadie lo preguntó en el bullicio general.
fr
Même Bilbo reçut une place à la table d'honneur, et dans le branle-bas général, aucune explication de sa présence-car les chants n'avaient jamais fait la moindre allusion à lui-ne fut exigée.
en
Even Bilbo was given a seat at the high table, and no explanation of where he came in-no songs had alluded to him even in the obscurest way-was asked for in the general bustle.
eu
abestiek ez zuten hobbitik aipatzen, ezta garai ilunenetakoek ere.
es
Poco después trajeron a los demás enanos a la ciudad entre escenas de asombroso entusiasmo.
fr
Peu après, les autres nains furent conduits à travers la ville en liesse dans une atmosphère incroyable.
en
Soon afterwards the other dwarves were brought into the town amid scenes of astonishing enthusiasm.
eu
Denak sendatu eta elikatu eta zaindu zituzten eta guztiei eman zieten ostatu, modurik adeitsuen eta egokienean.
es
Todos fueron curados y alimentados, alojados y agasajados del modo más amable y satisfactorio.
fr
Ils furent tous soignés, nourris, logés et dorlotés à souhait.
en
They were all doctored and fed and housed and pampered in the most delightful and satisfactory fashion.
eu
ontziak eta arraunlariak jarri zituzten haien zerbitzura;
es
Una casa enorme fue cedida a Thorin y a los suyos;
fr
Une grande maison fut mise à la disposition de Thorin et de sa compagnie, ainsi que des bateaux et des rameurs ;
en
A large house was given up to Thorin and his company;
eu
eta jendea kanpoan eseri, eta egun osoa kantak abesten ematen zuen, eta ipotxen batek sudur punta erakutsi bezain laster, bibaka hasten ziren.
es
y luego les proporcionaron barcos y remeros, y una multitud se sentó a las puertas de la casa y cantaba canciones durante todo el día, o daba hurras si cualquier enano asomaba la punta de la nariz.
fr
et la foule assise à l'extérieur chantait toute la journée, poussant des hourras chaque fois qu'un nain montrait le bout de son nez.
en
boats and rowers were put at their service; and crowds sat outside and sang songs all day, or cheered if any dwarf showed so much as his nose.
eu
Kanta batzuk zaharrak ziren;
es
Algunas de las canciones eran antiguas;
fr
Il y avait des chansons traditionnelles, mais d'autres étaient tout à fait nouvelles et évoquaient avec assurance la mort soudaine du dragon et les cargaisons de riches présents qui déferleraient sur le Bourg-du-Lac.
en
Some of the songs were old ones;
eu
baina beste batzuk guztiz berriak, eta dragoiaren bat-bateko heriotzari buruz ziharduten uste osoz, eta ibaian behera Aintzirako hirira zetozen opari joriz betetako ontzikadaz.
es
pero otras eran muy nuevas y hablaban con confianza de la repentina muerte del dragón y de los cargamentos de fastuosos presentes que bajaban por el río a la Ciudad del Lago.
fr
Ces chansons étaient largement inspirées du bourgmestre et ne plaisaient pas particulièrement aux nains ;
en
but some of them were quite new and spoke confidently of the sudden death of the dragon and of cargoes of rich presents coming down the river to Lake-town.
eu
Haiek Hiriko Nagusiaren burutazioak ziren batez ere eta ipotxek ez zituzten bereziki gustuko, baina bitartean oso tratu ona jasotzen ari ziren eta laster gizen eta indartsu zeuden ostera.
es
Estos últimos cantos estaban inspirados en su mayor parte por el gobernador, y no agradaban mucho a los enanos; pero entre tanto los trataban muy bien, y pronto se pusieron de nuevo fuertes y gordos.
fr
mais pour l'heure, ils étaient bien traités et reprenaient du ventre et des forces.
en
These were inspired largely by the Master and they did not particularly please the dwarves, but in the meantime they were well contented and they quickly grew fat and strong again.
eu
Aste bat igaro zenean, guztiz bizkortuta zeuden zinez, haien berezko koloretako jantzi ederrez jantzita, bizarrak orraztuta eta apainduta, eta haien ibilera, orain, harroa zen.
es
En una semana estaban ya casi repuestos, con ropa fina de color apropiado, las barbas peinadas y recortadas, y el paso orgulloso.
fr
Si rapidement, en fait, qu'ils furent complètement rétablis en l'espace d'une semaine, vêtus de belles étoffes aux couleurs de chacun, leurs barbes lissées et taillées, leur démarche redevenue fière.
en
Indeed within a week they were quite recovered, fitted out in fine cloth of their proper colours, with beards combed and trimmed, and proud steps.
eu
Thorinen begirada eta ibilera ordurako bere erreinua berriro irabazia eta Smaug txiki-txiki eginda balego bezalakoak ziren.
es
Thorin caminaba y miraba a todo el mundo como si el reino estuviese ya reconquistado y Smaug cortado en trozos pequeños.
fr
À voir l'allure de Thorin, on eût dit que son royaume était déjà reconquis, et Smaug découpé en petits morceaux.
en
Thorin looked and walked as if his kingdom was already regained and Smaug chopped up into little pieces.
eu
Garai hartan, Thorinek esan bezala, ipotxek hobbitari zioten atxikimendua indartuz zihoan egunez egun.
es
Por entonces, como Thorin había dicho, los buenos sentimientos de los enanos hacia el pequeño hobbit se acrecentaban día a día.
fr
Et comme il l'avait dit, les bons sentiments des nains à l'égard du hobbit grandissaient de jour en jour.
en
Then, as he had said, the dwarves' good feeling towards the little hobbit grew stronger every day.
eu
Ez zegoen purrusta eta marmar gehiagorik.
es
No hubo más gruñidos o lamentos.
fr
Ils avaient cessé de grogner et de se plaindre.
en
There were no more groans or grumbles.
eu
Edatean haren osasunari egiten zioten topa, eta bizkarrean zapladatxoak ematen zizkioten, eta haren edozein huskeriaz arduratzen ziren;
es
Bebían a la salud de Bilbo, le daban golpecitos en la espalda, y alborotaban alrededor, lo que no estaba mal, pues el hobbit no se sentía demasiado feliz.
fr
Ils buvaient à sa santé, le félicitaient à grandes tapes dans le dos et étaient aux petits soins avec lui-heureusement, car le hobbit ne se sentait pas particulièrement enjoué.
en
They drank his health, and they patted him on the back, and they made a great fuss of him;
eu
eta hori ondo zegoen, zeren ez baitzen pozik sentitzen bereziki.
es
No había olvidado el aspecto de la Montaña;
fr
Il n'avait pas oublié l'aspect de la Montagne ni la menace du dragon ;
en
which was just as well, for he was not feeling particularly cheerful.
eu
Ez zuen ahaztua Mendiaren tankera, ezta dragoiari buruz pentsatzen zuena ere, eta katarro ikaragarria zuen.
es
ni lo que pensaba del dragón, y tenía además un fastidioso resfriado.
fr
par ailleurs, il avait un très vilain rhume.
en
He had not forgotten the look of the Mountain, nor the thought of the dragon, and he had besides a shocking cold.
eu
Hiru egunez doministikuka eta eztulka ibili zen, eta ezin zen kalera atera, eta geroago ere otorduetako bere hizketaldiak honako hitz laburretara mugatzen ziren: "'kegik agko".
es
Durante tres días estornudó y tosió, y no pudo salir, y aún días después, cuando hablaba en los banquetes, se limitaba a decir: -Buchísimas bracias.
fr
Il passa trois jours à éternuer et à tousser sans jamais pouvoir sortir, et quand il fut en mesure d'assister aux banquets, ses brèves allocutions se limitèrent à un simple " berci beaugoup ".
en
For three days he sneezed and coughed, and he could not go out, and even after that his speeches at banquets were limited to "Thag you very buch."
eu
Bitartean elfoak Basoko Ibaian gora itzuliak ziren beren zamekin, eta erregearen jauregian zalaparta ederra izan zen.
es
Mientras tanto los elfos habían regresado al Río del Bosque con los cargamentos, y hubo gran excitación en el palacio del rey.
fr
Entre-temps, les Elfes sylvains avaient remonté la Rivière de la Forêt avec leur chargement, et une grande agitation régnait au palais du roi.
en
In the meanwhile the Wood-elves had gone back up the Forest River with their cargoes, and there was great excitement in the king's palace.
eu
Inoiz ez dut entzun zer gertatu zitzaien etxezainari eta zaindarien kapitainari.
es
Nunca he sabido qué les ocurrió al jefe de la guardia y al mayordomo.
fr
Je n'ai jamais su ce qui était arrivé au chef des gardes et au sommelier.
en
I have never heard what happened to the chief of the guards and the butler.
eu
Ipotxak Aintzirako hirian egon ziren bitartean, ez zen giltza edo upelei buruzko hitzik ere esan, jakina, eta Bilbok kontu handia izan zuen inoiz ikusezin ez bihurtzeko.
es
Por supuesto, nada se dijo sobre llaves o barriles mientras los enanos permanecieron en la Ciudad del Lago, y Bilbo cuidó de no volverse nunca invisible.
fr
Évidemment, personne ne parla jamais de clefs ou de tonneaux durant le séjour des nains au Bourg-du-Lac, et Bilbo prit soin de ne jamais disparaître.
en
Nothing of course was ever said about keys or barrels while the dwarves stayed in Lake-town, and Bilbo was careful never to become invisible.
eu
Hala ere, esango nuke ezagutu zena baino gehiago suposatu egin zela, nahiz dudarik gabe Baggins jaunak nahiko misteriotsua izaten jarraitu zuen.
es
No obstante, me atrevería a decir que se suponía más de lo que se sabía, y sin duda el señor Bolsón era uno de los puntos misteriosos.
fr
Mais j'imagine que les elfes en découvrirent plus qu'on ne le soupçonna, même si j'ose croire que M. Bessac demeura plus ou moins un mystère.
en
Still, I daresay, more was guessed than was known, though doubtless Mr. Baggins remained a bit of a mystery.
eu
Edozein modutan ere, erregeak bazuen orain ipotxen asmoaren berri, edo hala uste zuen, eta bere artean esan zuen:
es
De todos modos el rey conocía ahora la misión de los enanos o creía conocerla, y se dijo a sí mismo:
fr
En tout cas, le roi connaissait désormais le but de leur quête, ou pensait le connaître, et se dit en lui-même :
en
In any case the king knew now the dwarves' errand, or thought he did, and he said to himself:
eu
"Oso ondo!
es
"¡Muy bien!
fr
" Très bien !
en
"Very well!
eu
Ikusiko diagu!
es
¡Ya veremos!
fr
C'est ce qu'on va voir !
en
We'll see!
eu
Ez zagok altxorrik Oihan Beltza zeharkatuko duenik, nik horri buruz zerbait esan behar ez badut behintzat.
es
Ningún tesoro saldrá por el Bosque Negro sin que yo haya dicho la última palabra.
fr
Nul trésor ne reviendra par Grand'Peur sans que j'aie mon mot à dire.
en
No treasure will come back through Mirkwood without my having something to say in the matter.
eu
Baina guztiek bukaera txarra izatea espero diat, halaxe merezi baitute!" Dena dela, berak ez zuen uste Smaug bezalako dragoi bat borrokatu eta hilko zuen ipotxik bazenik, eta susmo osoa zuen lapurretan saiatu edo antzeko zerbait egingo zutela, eta horrek erakusten du elfo zentzuduna zela, hiriko gizonak baino zentzudunagoa.
es
Pero espero que todos tengan un mal fin, ¡y les estará bien empleado!" De todos modos él no creía en enanos que lucharan y mataran dragones como Smaug, y sospechaba un intento de saqueo o algo parecido, lo que demuestra que era un elfo sabio y más sabio que los hombres de la ciudad, aunque no acertaba del todo, como veremos más adelante.
fr
" Il ne croyait pas, du moins, à ces histoires de nains pourfendeurs de dragons, et il soupçonnait fortement une tentative de cambriolage ou quelque chose d'approchant-ce qui montre combien cet elfe était sage, plus sage que les citoyens du bourg, même s'il n'avait pas tout à fait raison, comme nous le verrons avant la fin.
en
But I expect they will all come to a bad end, and serve them right!" He at any rate did not believe in dwarves fighting and killing dragons like Smaug, and he strongly suspected attempted burglary or something like it-which shows he was a wise elf and wiser than the men of the town, though not quite right, as we shall see in the end.
eu
Bere zelatariak aintzirako ur-bazterretan paratu zituen, Mendi aldera joan zitezkeen ahalik eta urrutien iparralderantz, eta itxaron zuen.
es
Envió espías a las orillas del Lago y a la Montaña, lejos hacia el norte, hasta donde pudieran llegar, y después aguardó.
fr
Il envoya ses espions sur les rives du lac et aussi près de la Montagne qu'ils osaient s'aventurer au nord, puis attendit.
en
He sent out his spies about the shores of the lake and as far northward towards the Mountain as they would go, and waited.
eu
Hamabost egun igaro zirenean, Thorin abialdian hasi zen pentsatzen.
es
A los quince días, Thorin empezó a pensar en la partida.
fr
Quinze jours passèrent, et Thorin se mit à songer au départ.
en
At the end of a fortnight Thorin began to think of departure.
eu
Hirian haiekiko gogoak bero irauten zuen bitartean, laguntza eskatu beharra zeukan.
es
Mientras durase el entusiasmo en la ciudad, sería tiempo de pedir ayuda.
fr
Il fallait demander assistance pendant que l'enthousiasme de la ville durait ;
en
While the enthusiasm still lasted in the town was the time to get help.
eu
Ez baitzen komenigarria epeak luzatzea eta ondorioz gauzak hozten uztea.
es
No convenía dejar enfriar las cosas con dilaciones.
fr
il eût été dommage d'attendre bêtement qu'il se refroidisse.
en
It would not do to let everything cool down with delay.
eu
Hala, Nagusiarekin eta haren kontseilariekin hitz egin zuen eta esan zien aurki berak eta bere lagunek Mendi aldera joan behar zutela.
es
Así que habló con el gobernador y los consejeros de la ciudad, y les dijo que pronto él y su compañía marcharían otra vez a la Montaña.
fr
Alors il s'entretint avec le bourgmestre et ses conseillers, disant que sa compagnie devait bientôt poursuivre sa route vers la Montagne.
en
So he spoke to the Master and his councillors and said that soon he and his company must go on towards the Mountain.
eu
Orduan, lehenbiziko aldiz Nagusia harritu egin zen, eta baita izutu ere, eta bere buruari galdetu zion ea Thorin ez ote zen benetan errege zaharren ondorengo bat.
es
Entonces, por vez primera, el gobernador se sorprendió y aún llegó a asustarse, y se preguntó si Thorin no sería en verdad descendiente de los reyes antiguos.
fr
C'est alors que, pour la première fois, le bourgmestre fut surpris et un peu effrayé ; et il se demanda si Thorin n'était pas, après tout, un véritable descendant des anciens rois.
en
Then for the first time the Master was surprised and a little frightened; and he wondered if Thorin was after all really a descendant of the old kings.
eu
Ez zuen inoiz sinetsi ipotxak Smaugengana gerturatzera ausartuko zirenik; iruzurtiak zirela uste zuen, eta lehenago edo geroago dena argituko zela eta kanporatuko zituztela.
es
Nunca había pensado que los enanos se atreverían a acercarse a Smaug, y para él no eran más que un fraude que tarde o temprano saldría a la luz.
fr
Il n'avait jamais cru que les nains oseraient vraiment s'approcher de Smaug, mais les prenait pour des imposteurs qui seraient tôt ou tard démasqués et jetés aux portes de la ville.
en
He had never thought that the dwarves would actually dare to approach Smaug, but believed they were frauds who would sooner or later be discovered and be turned out.
eu
Oker zegoen.
es
Estaba equivocado.
fr
Il avait tort.
en
He was wrong.
eu
Thorin, noski, Mendi azpiko Erregearen biloba zen egiazki, eta inortxok ez daki ipotx bat zer egitera ausar daitekeen mendeku hartzearren edo berea dena berreskuratzeko.
es
Thorin, por supuesto, era el verdadero nieto del Rey bajo la Montaña, y nadie sabe de lo que es capaz un enano, por venganza o por recobrar lo que le pertenece.
fr
Thorin était évidemment le légitime petit-fils du Roi sous la Montagne, et nul ne peut dire ce qu'un nain oserait entreprendre afin d'assouvir sa vengeance et de recouvrer son bien.
en
Thorin, of course, was really the grandson of the King under the Mountain, and there is no knowing what a dwarf will not dare and do for revenge or the recovery of his own.
eu
Baina Nagusiak ez zuen batere penarik joan behar zutelako.
es
Pero el gobernador no sintió pena alguna cuando los dejó partir.
fr
Cependant, le bourgmestre ne regrettait pas du tout de les voir partir.
en
But the Master was not sorry at all to let them go.
eu
Garestia zen haiei mantenua ematea, eta hango bizimodua oporraldi luze bilakatua zen haiek heldu zirenetik, eta salerosketa guztiak geldirik zeuden.
es
La manutención de los enanos estaba arruinándolo, y desde que habían llegado la vida en la ciudad era como unas largas vacaciones, con los negocios en punto muerto.
fr
Il coûtait cher de les entretenir, et leur arrivée s'était transformée en un long congé qui paralysait les activités commerciales.
en
They were expensive to keep, and their arrival had turned things into a long holiday in which business was at a standstill.
eu
"Doazela Smaug gogaitzera, eta ikusiko diagu zer-nolako ongietorria egiten dien!", pentsatu zuen. Esan zuena, ordea, honakoa izan zen:
es
"Dejemos que se vayan y que le den la lata a Smaug. ¡Ya veremos cómo los recibe!", pensó.
fr
" Qu'ils aillent embêter Smaug et voir l'accueil qu'il leur réserve !
en
"Let them go and bother Smaug, and see how he welcomes them!" he thought.
eu
-Benetan, O Thorin, Thrainen seme, Throrren seme!
es
-¡Ciertamente, oh Thorin hijo de Thrain hijo de Thror!
fr
Mais ses paroles furent tout autres. " Certainement, ô Thorin fils de Thrain fils de Thror !
en
"Certainly, O Thorin Thrain's son Thror's son!" was what he said.
aurrekoa | 118 / 77 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus