Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Heriotza La Fenicen, Donna Leon / Koro Navarro (Erein, 2010 )
aurrekoa | 114 / 16 orrialdea | hurrengoa
eu
-galdetu zion Santorek Brunettiri, zuzenean begiratuz.
es
-Muy poco, y sólo cosas de su carrera profesional, lo que han publicado las revistas y los diarios durante años.
fr
Santore le regarda droit dans les yeux : " Que savez-vous sur lui ?
en
Santore looked at him directly and asked, 'How much do you know about him?'
eu
-Ezer gutxi, eta dakidana musikari buruzkoa da gainera, egunkarietan eta aldizkarietan azken urteotan etorri dena bakarrik, besterik ez.
es
Pero de él, de su vida privada, nada.
fr
-Fort peu, et cela concerne seulement sa vie de musicien-et encore, en se limitant à ce que j'ai pu lire dans les journaux et les revues.
en
'Very little, and that only about his life as a musician, and only what's been in the newspapers and magazines all these years.
eu
Baina gizon gisa nolakoa zen, hortaz ez dakit ezer ere-eta alderdi hura, konturatu zen Brunetti, asko ari zitzaion interesatzen, hantxe egon behar zuen-eta, beti egoten zen bezala, heriotzaren gaineko galderaren erantzuna.
es
-Y Brunetti era consciente de que tendría que indagar en ella, porque ahí tenía que estar, como estaba siempre, la causa de la muerte.
fr
" Or c'était cette vie privée, se rendit compte Brunetti, qui commençait à l'intéresser sérieusement, car c'était là, comme toujours, que devait résider l'énigme de sa mort.
en
But about him as a man I know nothing.' And that, Brunetti realized, was beginning to interest him a great deal, for the answer to his death must lie there, as it always did.
eu
Santorek ez zuen ezer esan, eta, hortaz, Brunettik bultzatu egin zuen.
es
En vista de que Santore no decía nada, Brunetti le apremió:
fr
Santore ne réagissant pas, Brunetti l'aiguillonna :
en
Santore said nothing, so Brunetti prompted him.
eu
-Hildakoez ez da behin ere gaizki hitz egin behar, vero?
es
-No se debe hablar mal de los muertos, vero?
fr
" On ne dit pas de mal des morts, n'est-ce pas ?
en
'Never speak ill of the dead, vero?
eu
Hori da? -Eta berriz ere zure lankidea izan daitekeen pertsona batez ere ez da inoiz gaizki hitz egin behar-erantsi zuen Santorek.
es
-Ni de alguien con quien tengas que volver a trabajar-agregó Santore.
fr
C'est ça ?
en
Is that it?'
eu
Brunettik harrituta utzi zuen bere burua esanez:
es
Brunetti se sorprendió a sí mismo al responder:
fr
-Et on ne dit jamais de mal d'une personne avec laquelle on peut être appelé à travailler de nouveau ", ajouta le metteur en scène.
en
'And never speak ill of someone you might have to work with again,' Santore added.
eu
-Ez dirudi kasu honetan halakorik izango denik.
es
-No creo que eso sea factible en este caso.
fr
Le commissaire se surprit en répondant : " Il n'y a guère de chance que cela arrive, dans le cas présent.
en
Brunetti surprised himself by saying, 'That hardly seems to be the case here.
eu
Zer gauza txar esan daiteke Wellauerrez?
es
¿Y qué mal podría decirse de él?
fr
Et que pourrait-on dire de mal ?
en
What ill is to be spoken?'
eu
Santore poliziari beha geratu zen, haren aurpegia aztertuz, emanaldi batean zer paper egin dezakeen erabaki nahian antzezle bati edo abeslari bati egiten zaion begiratu espekulatzaile bera eginez.
es
Santore contemplaba la cara del policía como si éste fuera un actor o un cantante, y tuviera que decidir qué papel adjudicarle en la obra.
fr
" Santore regarda de nouveau son vis-à-vis, dont il étudia le visage comme s'il spéculait sur la meilleure façon d'employer un acteur ou un chanteur dans une de ses mises en scène.
en
Santore glanced across at the policeman and studied his face, giving it the sort of speculative look that he might give to an actor or a singer he was deciding how to use in a performance.
eu
-Zurrumurruak dira gehienbat-esan zuen azkenean.
es
-Son, más que nada, rumores-dijo al fin.
fr
" Il s'agit avant tout de rumeurs, finit-il par répondre.
en
'It's mostly rumor,' he finally said.
eu
-Zer zurrumurru-klase?
es
-¿Qué rumores?
fr
-De quel genre ?
en
'What sort of rumor?'
eu
-Nazia zela.
es
-Rumores de que era nazi.
fr
-Certains affirment qu'il a été nazi.
en
'That he was a Nazi.
eu
Inork ez daki seguru, edo baldin badaki, ez du esaten, edo garai batean esan zena, zena zela, ahaztu egin da, memoria iristen ez den leku batean utzita.
es
Nadie lo sabe a ciencia cierta o, si lo sabe, lo calla. Y, si alguien dijo algo alguna vez, ya se ha olvidado, ha ido a parar allí donde no llega la memoria.
fr
Personne ne le sait avec certitude ; ou du moins, s'il y en a qui le savent, ils ne le disent pas, ou alors on a commodément oublié leurs déclarations passées au fond d'une poche, le mouchoir par-dessus.
en
No one knows for sure, or if they ever knew, no one is saying, or whatever they might have said in the past has been forgotten, dropped into that place where memory does not follow.
eu
Hainbat kontzertu zuzendu zuen nazientzat haiek boterean zeudenean.
es
Cuando los nazis estaban en el poder, actuaba para ellos.
fr
Il a dirigé pour eux quand ils étaient au pouvoir.
en
He conducted for them while they were in power.
eu
Führerrarentzat zuzendu zuela ere esaten da.
es
Hasta se había dicho que dirigía conciertos privados para el Führer.
fr
On prétend même qu'il aurait dirigé pour le Führer.
en
It's even said he conducted for the Führer.
eu
Baina berak esaten zuen bere orkestrako kide batzuk salbatzeko egin behar izan zuela hura, juduak baitziren.
es
Pero él argumentaba que tenía que hacerlo para salvar a músicos de su orquesta que eran judíos.
fr
Lui répondait que c'était le seul moyen de sauver les musiciens juifs de son orchestre.
en
But he said he had to do it to save some of the people in his orchestra, who were Jews.
eu
Bizirik atera ziren gerratik, judu haiek, eta gerrate osoan orkestran jotzea lortu zuten.
es
Y lo cierto es que los judíos de la orquesta consiguieron sobrevivir a la guerra.
fr
Et il est exact que ces Juifs là ont survécu à la guerre, et ont réussi à jouer dans l'orchestre pendant toute la guerre.
en
And they did survive the war, those who were Jews, and managed to play in the orchestra all through the war years.
eu
Eta gauza bera egin zuen Wellaurrek ere, musika zuzendu eta bizirik atera.
es
Lo mismo que sobrevivió él.
fr
Lui aussi a survécu et joué.
en
And so did he, play and survive.
eu
Eta haren izena ez zen kaltetua atera urte haiengatik edo Führerrarentzako egin zituen kontzertu bereziengatik.
es
Pero su reputación no se resintió por su actividad de aquellos años ni por los conciertos íntimos para el Führer.
fr
Et de fait, sa réputation n'a jamais eu à souffrir de cela, ni des concerts privés pour Hitler.
en
And somehow his reputation never suffered because of all those years or because of those intimate concerts for the Führer.
eu
Gerraren ondoren-jarraitu zuen Santorek, ahotsa bitxiki lasaia-, "moralki kontra" egon zela esan zuen, eta bere borondatearen kontra aritu zela orkestrazuzendaritzan-beste pixka bat edan zuen-.
es
Después de la guerra-prosiguió Santore con voz extrañamente serena-, dijo que él se sentía "moralmente opuesto" al nazismo y que había dirigido contra su voluntad.-Tomó un pequeño sorbo de coñac-.
fr
Après la guerre, poursuivit Santore d'une voix étrangement calme, il a déclaré qu'il avait été moralement opposé aux nazis, et qu'il avait dirigé contre sa volonté. " Il prit une petite gorgée de cognac.
en
After the war,' Santore continued, voice strangely calm, 'he said he had been "morally opposed" and had conducted against his will.' He took a small sip of his drink.
eu
Ez dakit egia zein den, alderdiko kidea zen ala ez, zenbateraino zegoen konprometitua.
es
No tengo ni idea de lo que pueda haber de verdad en todo ello, ni si era miembro del partido, ni cuál era su implicación.
fr
" Où se trouve la vérité, je n'en ai aucune idée ; était-il ou non membre du parti, je l'ignore ;
en
'I've no idea what's true, whether he was a member of the party or not, what his involvement was.
eu
-Orduan zergatik aipatu duzu?
es
-Entonces ¿por qué lo ha mencionado?
fr
Et je suppose que je m'en fiche.
en
And I suppose I don't care.'
eu
-galdetu zuen Brunettik.
es
-preguntó Brunetti.
fr
-Pourquoi en parler, dans ce cas ? "
en
'Then why do you mention it?' Brunetti asked.
eu
Santorek barre-algara ozen bat egin zuen, eta haren ahotsak gela hutsa bete zuen.
es
Santore soltó una carcajada que llenó el espacio vacío del salón:
fr
Santore éclata d'un grand rire dont l'écho emplit la salle vide.
en
Santore laughed out loud, his voice filling the empty room.
eu
-Egia dela uste dudalako aipatuko nuen noski.
es
-Supongo que porque creo que es cierto.
fr
" Parce que sans doute je crois tout cela.
en
'I suppose because I believe it's true.'
eu
Brunettik irribarre egin zuen. -Baliteke.
es
-Podría ser-sonrió Brunetti.
fr
-Voilà qui est bien possible...
en
Brunetti smiled.
eu
-Eta, seguru asko, inporta zaidalako ere bai, ezta?
es
-¿Y, probablemente, porque sí me importa?
fr
-Et probablement aussi parce que je ne m'en fiche pas, hein ?
en
'That could be the case.' 'And probably because I do care?'
eu
-Hori ere bai-esan zuen Brunettik.
es
-Eso, también podría ser-convino Brunetti.
fr
-Également. "
en
'That as well,' Brunetti agreed.
eu
Zabaltzen utzi zuten bion arteko isiltasuna, Brunettik galdetu zuen arte: -Zuk zer dakizu?
es
Dejaron que el silencio se prolongara, hasta que Brunetti preguntó: -¿Qué sabe usted en realidad?
fr
Les deux hommes laissèrent le silence se prolonger quelques instants, puis Brunetti demanda :
en
They allowed the silence to expand between them until Brunetti asked, 'How much do you know?'
eu
-Badakit kontzertu haiek ematen aritu zela gerrate osoan.
es
-Sé que daba conciertos durante la guerra.
fr
-Qu'il a donné ces concerts, pendant toute la durée de la guerre.
en
'I know that he gave those concerts all during the war.
eu
Eta badakit, kasu batean, bere musikarietako baten alaba erreguka joan zitzaiola aitari laguntzeko eskatuz.
es
Sé que la hija de uno de sus músicos fue a suplicarle que ayudara a su padre.
fr
Je sais aussi que, dans un cas précis, la fille d'un de ses musiciens est venue le voir en privé et l'a imploré d'aider son père.
en
And I know that, in one case, the daughter of one of his musicians went to him in private and begged him to help her father.
eu
Eta musikari hura bizirik atera zela gerratik, hori ere badakit.
es
Y sé que el músico sobrevivió a la guerra.
fr
Je sais que ce musicien a survécu à la guerre.
en
And I know that the musician survived the war.'
eu
-Eta alaba?
es
-¿Y la hija?
fr
-Et la fille ?
en
'And the daughter?'
eu
-Eta, orduan?
es
-¿Entonces?
fr
-La fille aussi.
en
'She survived the war.'
eu
-galdetu zuen Brunettik.
es
-preguntó Brunetti.
fr
-Alors ? Rien, sans doute.
en
'Well, then?' Brunetti asked.
eu
-Orduan ezer ez, nik uste-Santorek sorbaldak goratu zituen-.
es
-Nada, supongo.-Santore se encogió de hombros-.
fr
" Santore haussa les épaules.
en
'Then nothing, I suppose.' Santore shrugged.
eu
Gainera, erraza izan da beti gizon horren iragana ahaztea eta haren talentuaz bakarrik gogoratzea.
es
Además, siempre ha resultado fácil olvidar el pasado del hombre y pensar sólo en su genio.
fr
" De plus, il a toujours été bien pratique d'oublier le passé de l'homme pour ne voir que son génie.
en
'Besides, it's always been easy to forget the man's past and think only of his genius.
eu
Inor ez da izan bera bezalakorik, eta beldur naiz ez dagoela bera bezalako orkestra-zuzendaririk.
es
No ha habido otro como él y, siento decirlo, no habrá nadie que pueda ocupar su puesto.
fr
Il n'avait pas de pair et j'ai bien peur qu'il ne reste plus un seul chef d'orchestre de sa stature.
en
There was no one like him, and I'm afraid there's no conductor like him left.'
eu
-Eta horregatik konprometitu zinen produkzio hau berarentzat zuzentzera, iragana ahaztea komeni zelako? galdera zen, ez iraina, eta halaxe hartu zuen Santorek.
es
-¿Por eso accedió usted a montar esta ópera para él, porque era conveniente olvidar su pasado? -Era una pregunta, no una acusación, y como pregunta lo tomó Santore.
fr
" Il s'agissait d'une question, pas d'une insulte, et Santore l'interpréta bien ainsi.
en
'Is that why you agreed to direct this production for him-because it was convenient to forget his past?' It was a question, not an insult, and Santore clearly took it as such.
eu
-Bai-erantzun zuen hark ahopetik-.
es
-Sí-respondió en voz baja-.
fr
" Oui, répondit-il doucement.
en
'Yes,' he answered softly.
eu
Nire lagunak berarekin abesteko aukera izan zezan erabaki nuen honako hau zuzentzea.
es
Decidí dirigirla para que mi amigo tuviera la oportunidad de cantar con él.
fr
J'ai accepté cette mise en scène avec l'espoir que mon ami aurait la chance de chanter sous sa direction.
en
'I chose to direct it so that my friend would get the chance to sing with him.
eu
Hortaz, nekien edo susmatzen nuen guztia ahaztea komeni zitzaidan, edo baztertzea behintzat.
es
Me convenía olvidar todo lo que sabía o sospechaba o, por lo menos, prescindir de ello.
fr
Si bien qu'il me convenait tout à fait d'oublier tout ce que je savais ou soupçonnais, ou du moins de l'ignorer.
en
So it was convenient for me to forget all that I knew or suspected, or at least to ignore it.
eu
Ez dakit horrenbeste inporta duen, orain behintzat.
es
Pero ahora ya no importa.
fr
Je ne suis pas sûr, d'ailleurs, que cela compte tellement.
en
I'm not sure it matters all that much, not anymore.'
eu
Brunettik burutazio bat ikusi zuen Santoreren aurpegian agertzen.
es
Brunetti vio aparecer una idea en la cara de Santore.
fr
Plus maintenant. "
en
Brunetti watched an idea appear in Santore's face.
eu
-Baina orain jada ez du Helmutekin abestuko, inoiz ez-eta erantsi zuen, Brunettik jakin zezan elkarrizketa haren egiazko xedea ez zela behin ere oso urruti egon-, eta horrek agertzen du noski nik ez nuela hura hiltzeko arrazoirik.
es
-Pero ahora ya no podrá cantar con Helmut-y agregó, para dar a entender a Brunetti que en ningún momento había perdido de vista el motivo de la conversación-: lo cual indica que yo no tenía por qué matarlo.
fr
" Puis il ajouta, laissant ainsi savoir au policier qu'il n'avait jamais perdu de vue le but de cette conversation : " Ce qui plaide en faveur de l'idée que je ne n'avais aucune raison de le tuer.
en
'But now he won't get to sing with Helmut, ever,' and he added, to let Brunetti know that the purpose of the conversation had never been far beneath its surface, 'which would seem to argue that I had no reason to kill him.'
eu
-Bai, horixe dela ondorioa dirudi-konforme zegoen Brunetti, interes handirik agertu gabe ere, eta galdetu zuen gero-:
es
-Sí; parece plausible-concedió Brunetti sin aparente interés, y preguntó-:
fr
-Oui, cela paraît logique, observa Brunetti avec un désintérêt apparent.
en
'Yes, that would seem to follow,' Brunetti agreed, with no apparent interest, then asked, 'Did you ever work with him before?'
eu
lana egina al zinen lehendik berarekin?
es
¿Había trabajado antes con él?
fr
Aviez-vous déjà travaillé avec lui ?
en
'Yes.
eu
-Bai. Duela sei urte, Berlinen.
es
-Sí. Hace seis años. En Berlín.
fr
-Oui, à Berlin, il y a six ans.
en
Six years ago. In Berlin.'
eu
-Zure homosexualitateak ez zuen orduan eragozpenik sortu?
es
-¿En aquel entonces su homosexualidad no supuso ningún inconveniente?
fr
-Votre homosexualité n'a-t-elle pas soulevé de difficultés, à l'époque ?
en
'Your homosexuality didn't present difficulties then?'
eu
-Ez.
es
-No;
fr
-Non.
en
'No.
aurrekoa | 114 / 16 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus