Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

proposizio 1 iz filosofian, judizio baten adierazpena; frogatu behar den baieztapena.

Proposizioa: "ez dago ezkondua den mutilzaharrik".  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 110. orr.

Spinozak, "bere baitan den eta bere baitatik ulertzen den zerbaiten "ideiatik soilik abiatuta, era matematikoan ondorioaraz dezake proposizioz proposizio metafisika osoa [...]".  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 80. orr.

Ezagutza ororen oinarria bi proposizio-motek osatzen dute: aprioriko proposizioak, alde batetik, eta zuzeneko esperientziari buruzko proposizioak, bestetik -"existitzen naiz eta gogo-egoera zehatz batzuk ditut", esate baterako-.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 109. orr.

Baina nola frogatu proposizio bat?     «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 164. orr.

Fermaten hainbat proposizioren demostrazio osoak eman zituen Euler-ek.     «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 424. orr.

Proposizioa bera errazkiago oraino demonstra daiteke kontrakoaren zentzugabekeria erakutsiz.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 41. orr.

Egiazkotzat jotzen diren proposizio batzuetatik, inferentzi-arauak bide-makulu harturik, beste proposizio batera iristen den arrazoiketa-modua.  Anjel Lertxundi   «Argizariaren egunak», 1998 - 117. orr.

Hura [Jainkoa] absolutuki mugagabea dela, 10. Proposizioaren Eskolioan jadanik adierazi dugun bezala.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 59. orr.

Proposizio hau argiago ulertzen da 2. Zatiko 16. Proposizioko 2. Korolariotik.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 391. orr.

Demonstrazioa argi nabari da 15. Proposiziotik eta 5. Definiziotik.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 85. orr.

Tristura hau gero eta gehiago hazten da, besteek arbuiatzen dutela irudikatzen baldin badu norbaitek; 53. Proposizioaren Korolarioa frogatu den modu berean demonstratzen da hau ere.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 333. orr.

Mirespena gauza baten berritasunetik sortzen da, 52. Proposizioan erakutsi dugunez.  Piarres Xarriton   «Etika» - Spinoza, 1997 - 355. orr.

2 logikan, egiazkoa edo faltsua izan daitekeen esaldi bakuna. ik esakune.

Lehenengo, gaur egun logika zer den azalduko da; ondoren, proposizioen logika eta logika elementalaren funtsezko tresnak aurkeztuko dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 8. orr.

Estoikoek proposizioen logikari eman zioten hasiera, hau da, "eta", "edo", "baldin" eta "ez" konektatzaileen logikari.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 137. orr.

Fregek "pentsamendu" zeritzenei proposizio esan ohi zaie gaur egun.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 135. orr.

Bi esaldiek, beraz, proposizio bera adierazten dute (zezen batek ni harrapatuko nauela), eduki bera dute, alegia.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 136. orr.

Proposizio batek erreferenterik duen ala ez esan ahal izateko, jakin beharra dago zeri dagokion enuntziatua, zein den bere korrelazio-eremua.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 105. orr.

Enuntziatuaren erreferentzialak [...] agertze eta mugatze-aukera definitzen ditu esaldiari zentzua ematen dionarentzat, proposizioari egia-balioa ematen dionarentzat.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 107. orr.

Egia logikoa ondoko proposizio abstraktua da: "Edozein P proposiziorentzat, edota P edota ez P".  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 111. orr.

Esan dezakegu proposizio bat egia dela kontrako proposamenak absurdora daramala frogatuz.     «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 113. orr.

Logikariek diote "urrezko mendia Kalifornian dago" moduko proposizio bat ezin dela egiaztatu erreferenterik ez duelako: bere ukazioa ez da bere baieztapena baino egiazkoagoa eta ezta gezurrezkoagoa ere.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 105. orr.

Egiaren izaerari buruzko eztabaida: zer adierazi nahi du proposizio bat egiazkoa dela esateak?  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 106. orr.

Sistema baten azterketa logikoak proposizioen multzo jakin bat biltzen du, berridazketan, hizkuntza formalean.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 129. orr.

Kontrakotasuna hemen ez da azken muturrekoa: ez dira bi proposizio kontraesale objektu berari buruz, ez dira kontzeptu beraren bi erabilera bateraezinak, gehiago dira enuntziatuak eratzeko bi modu.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 175. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa) ik proposizional.

Ez dut uste enuntziatua egon dadin beharrezkoa eta nahikoa den baldintza izango denik proposizio-egitura definitu bat izatea.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 95. orr.

Proposizio-egitura legitimorik gabeko enuntziatuak aurkitzen dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 98. orr.

Hona hemen PLko [Proposizioen Logikako] formulak zehazten dituzten arauak: Proposizio-aldagai guztiak PLko formulak dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 143. orr.

Humeren ustez, indukziozko premisak eta ondorioak bi proposizio-mota oso desberdinak dira.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 107. orr.

4 gramatikan, perpausa, esaldia.

Hizkuntzaren analisia zientzia matematikoetan barneratu zen, batez ere proposizioen sintaxiaren eremuan.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 89. orr.

Gramatikak edo logikak zeinu-multzo batean antzeman ditzaketen batasunak esaldi edo proposizio deituko dira.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 124. orr.

Harreman diskurtsiboak, ikusten denez, ez dira diskurtsoaren barrukoak [...] ez dute ezartzen esaldi edo proposizioen artean arkitektura deduktibo edo erretoriko bat.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 55. orr.

Proposizioen egitura formala eta batzen dituen kateatze-motak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 17. orr.

Burura daiteke bera bakarrik mugatzen den esaldi bat edo proposizio bat, bere testuinguru modura balioko dion beste esaldirik edo proposiziorik gabe.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 112. orr.

5 proposamena.

Ez dakit azken hori proposizio bat izan den baina ez diot nik, badaezpada, ezer erantzun.  Unai Elorriaga   «SPrako tranbia», 2001 - 95. orr.

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus