DEVCOM: Komunikatzailea garatzen: pragmatika, zentzua
Programa espezifikoa: European Research Council Starting Grant
UPV/EHU: Onuraduna
UPV/EHU IP: Agustin Vicente Benito
Proiektuaren hasiera: 2020/07/01
Proiektuaren amaiera: 2025/06/30
Deskribapen laburra: Haurrak komunikatzaile jaiotzen dira. Gero eta garapen-proba gehiagok iradokitzen dute komunikazio-asmoak adieraztea eta ulertzea ahalbidetzen duten gaitasun kognitiboak, hizkuntzaren erabileraren eta ulermenaren azpian dauden trebetasun pragmatikoak deiturikoak, goiz garatzen direla. Hala ere, garapen pragmatikoaren ezaugarri nahasgarri bat haur txikiek hizkuntzaren erabilera ez-literalekin dituzten zailtasunak dira (adibidez, hainbeste maite zaitut, jan zaitzaket!). Nola izan daitezke haurrak aditu goiztiarrak pragmatikoki konplexuak diren eta hiztunen asmoetan arreta jartzea eskatzen duten zereginetan, baina beste testuinguru batzuetan hitzez hitzeko entzule gisa jardutea?
DEVCOMen helburua haurrek hizkuntzaren erabilera ez-literalekin duten gaitasunaren garapenean inplikatutako etapen eta faktoreen deskribapena ematea da. Proiektuak hipotesi berritzaile hau ikertuko du: haurrek zentzu-konbentzioekiko duten sentikortasun gero eta handiagoak, hitzek beren hizkuntzan publikoki onartzen duten esanahia zehazten baitute, galarazi egiten du eskolaurreko urteetan erabilera ez-literalak dituzten haurren arrazoiketa pragmatikoa. Datu enpirikoak garapen tipikoko 2 eta 7 urte bitarteko haurrekin egindako ikerketa esperimentaletatik lortuko dira, berrikuntza lexikoan, modulazio lexikoan eta hizkuntza figuratiboan oinarrituta. Horietako bakoitzak arrazoibide pragmatikoaren eta zentzu-konbentzioekiko sentikortasunaren arteko elkarrekintza nabarmentzen du. Gainera, espektro autistaren nahasmendua duten haurrek literalak ez diren erabilerekin dituzten zailtasun iraunkorrak iturri berari lotuta egon daitezkeen ikertuko du proiektuak. Proiektuak neurri esplizituak eta inplizituak konbinatzen dituzten metodologia berritzaileen multzo bat erabiliko du, eta onartzen du zentzu-konbentzioekiko sentsibilitate gero eta handiagoak haurren jarduera neurri esplizituetan kaltetu dezakeen arren, neurri inplizituak beren trebetasun pragmatiko errealen argigarriagoak izan daitezkeela. Emaitza enpirikoek informazioa emango dute garapen pragmatikoaren azalpen teoriko berri baterako, hizkuntzaren erabilera ez-literalen garapenaren hauspoa ebazteko.