Europako elkarteek plataforma bat sortu dute Europako I+G-ko sistemako eragileen arteko lankidetza eta ezagutza-trukea indartzeko eta egituratzeko, eta ikerketa-agenda estrategikoen eta/edo I+G-a finantzatzeko programen koordinazioa hobetzeko. Adostutako helburuetan eta epe luzerako ikuspegian oinarritzen dira, eta ikerketa eta berrikuntzako agenda estrategikoek (SRIA, ingelesezko sigletan) babesten dituzte, elkarteko bazkide guztiek konpromisoa hartzen dutelarik. Ezaugarri hori funtsezkoa da, eta Europako elkarteak eta lankidetzako beste ikerketa-tresna batzuk bereizten ditu. Elkarteek diziplinarteko eta sektore arteko lankidetza eta balio-kateen eta ekosistemen integrazioa ere hobetzen dute, I+G-ko politika sektorialen integrazioa hobetuz, bereziki alderdi interesdunen irismen eta parte-hartze sistematikoago eta zabalagoaren bidez, hala nola azken erabiltzaileen eta agintari publikoen bitartez.
Horizonte Europan, hiru inplementazio-modu daude Europako elkarteentzat.
Kofinantzatuak
- I+G-ko finantzatzaileen artean I+G-ko jardueren programa bateratuak batera finantzatzea. Batzordeak eta bazkideen partzuergo batek, oro har I+G-ko finantzatzaileek eta beste agintari publiko batzuek osatutakoak, sinatutako Horizonte Europa diruz laguntzeko akordio batean oinarritzen dira.
Elkarte instituzionalizatuak
- Joint Undertaking (JU): integrazio-maila handia eskatzen duten bazkide pribatuekiko (batzuetan publikoak ere bai) epe luzeko lankidetzak.
- 185. artikuluko ekimenak: integrazio-maila handia eskatzen duten epe luzeko lankidetzak bazkide publikoekin.
- Berrikuntza eta Teknologiaren Europako Institutua (EIT) – Ezagutza- eta berrikuntza-komunitateak (CCI): hezkuntza, ikerketa eta ekintzailetza barne hartzen dituzten berrikuntza-ekosistemak Europa mailan. EITren erregelamenduaren eta EITren berrikuntzarako agenda estrategikoaren arabera ezartzen dira.
Koprogramatuak
- Bazkideek I+G-ko jarduerak batera programatzea eta jarduera gehigarriak mobilizatzea, elkartearen helburuen ildotik. Elkar ulertzeko memorandum batean oinarritzen dira, oro har industria-elkarteekin. EBren ekarpena Horizonte Europaren mekanismoen bidez ezartzen da (lan-programak eta proposamen-deialdiak), eta dagokion bazkideen ekarpenak bere ardurapean ezartzen dira.
Elkartze-modu europar horien arteko desberdintasun nagusiak horien prestakuntzan eta funtzionamenduan daude, baita sor dezaketen inpaktu orokorrean ere. Kofinantzatutako eta koprogramatutako elkarteak Horizonte Europaren plan estrategiko eta lan-programen prozedurarekin lotuta daude. 185. artikuluko elkarteek eta EKko elkarte instituzionalizatuek legeria bereizia onartu behar dute, eta ex ante eraginaren ebaluazioari lotuta daude.
Europako elkarteak EBko politiken helburuen lorpena Europako Horizonteko beste ekintza batzuk baino modu eraginkorragoan babestuko duten ebidentziak daudenean bakarrik ezartzen dira.
Horizonte Europa 2025-2027 plan estrategikoak batera finantzatutako eta batera programatutako Europako elkarte hautagai berrien zerrenda bat jasotzen du, Horizonte Europa ekimenaren bigarren erdian abiaraziko direnak.
Espainiaren parte-hartzea
Espainiak Europako elkarte guztietan parte hartzen du gaur egun, eta horrek erakusten du herrialdeak interes eta konpromiso globala duela gai-arlo guztietan. Espainiak hainbat finantzaketa-agentzia nazionalen (AEI, CEDTI, ISCIII, etab.) eta eskualde-agentzien (Innobasque, SPRI, etab.) bidez parte hartzen du, gaiaren arabera.
_______
Iturria: Europako Batzordea