2021eko udazkenean (urriko 13-16an), Hernanin (Euskal Herria), Demokrazia komunalari buruzko Nazioarteko Lehen Biltzarra egingo da. Bertan, gaur egungo demokrazia ereduak zalantzan jartzen eta eraldatzen dituzten ideia eta praktika kolektibo zehatzak jorratuko dira.
NAZIOARTEKO LEHEN KONGRESUA
DEMOKRAZIA KOMUNALA
Komunitatea, herri-boterea eta autogobernua: demokrazia eraldatzeko praktikak
Lehenengo argitaratze data: 2020/12/15
Gizarte mugimendu eta dinamika eraldatzaileekin lan egiten duen Bakea Duintasunarekin elkarteak eta Euskal Herriko Unibertsitateko Parte Hartuz Gizarte Zientzietako ikerketa-taldeak antolatu dute Biltzar hau, eraldaketa demokratikoko prozesuen ikerketa akademikoa eta soziala uztartuz. Kongresuaren helburua da, bai teoriatik bai praktikatik abiatuta, komunitateak, herri-botereak, autogestioak, autogobernuak, balio komunek eta parte-hartze kolektiboak oinarri eraldatzailea duten prozesuak eta esperientziak aztertzea. Horregatik, hausnarketa, eztabaida eta analisirako gune-prozesua izan nahi du, gizartearen eraldaketa komunalean eta komunitarioan lan egiten duten pertsona eta herri mugimenduentzat.
Aldez aurreko jarduerak egin nahi ditugu, harreman-sareak, analisiak, kontaktuak eta eztabaidak sortzeko, hausnarketa kolektiboko prozesu honen barruan.
AURKEZPENA
XX. mendearen amaieratik, aurrekaririk gabeko krisi zibilizorioan murgilduta gaude, eta hainbat prozesu sistemiko uztartzen dira: kapitalismoaren krisi estrukturala, krisi ekonomiko eta ekologikoa, elikadurakoa, energetikoa, klimatikoa, migraziokoa eta demografikoa; zainketen, osasunaren eta balioen krisia; gobernu-erakundeen krisi politiko eta sinesgarritasun handia.
Egoera gatazkatsuak, bortitzak, batzuetan dramatikoak eta katastrofikoak sortu dira, eta hurrengo hamarkadetan larriagotu egingo dira. Larrialdi sozial honetan, autogobernurako eta erresistentziarako estrategiak pentsatu behar ditugu, planteatzen zaizkigun zailtasun eta erronkei aurre egiteko.
Demokrazia liberalaren ereduaren krisia, ordezkapen- eta/edo partaidetza-izaerako kudeaketa-sistema den aldetik, botere politikoa estatuaz gaindiko eta gobernuaz gaindiko instantzietan kontzentratzeko prozesuetan adierazten da. Prozesu horiek gero eta gehiago urruntzen dituzte erabaki politikoak hartzeko zentroak beren jarduketen eraginpean dauden pertsonengandik. Botere politikoak eta botere ekonomikoek bat egitea ere badakar; izan ere, korporazio multinazionalen eta familia boteretsuenen interesek gidatzen dituzte erabaki politikoak, eta agintari hautetsiak kudeatzaile huts bihurtzen dituzte interes pribatuen zerbitzura.
Alderdi politikoekiko, erakunde publikoekiko eta eredu ordezkatzailearekiko konfiantzarik ez dagoenez, eta bizitza bera ezinezkoa denez, dinamika kolektiboak eta komunitarioak sortzen dira, mundua ulertzeko eta bizitzeko beste modu batzuk finkatu, sortu eta proiektatzen dituztenak. Aniztasun handiko praktika mota horiek logika politiko desberdina garatzen ari dira, eta, horren bidez, egungo demokraziaren eredua azpimarratu eta eraldatu nahi da. Esperientzia horien barruan – Izan praktika historikoak edo zaharrak, berrasmatze sortzaileak edo ekimen berriak – Subjektu komunitarioak eta subjektibotasun politikoak eraikitzen dira, indibidualismoa aurrez aurre jartzen dutenak eta komunitatearen ideia aldarrikatzen dutenak gizartea eraikitzeko. Zentzu horretan, herri-boterearen kontzeptua ere praktika desberdinetan zeharka agertzen da, subjektu politiko eraldatzailea definitzeko ideia-indar gisa.
HELBURUAK
Une historiko honetan, oso garrantzitsua da praktika eta esperientzia kolektibo horiek aztertzea, aztertzea eta ezagutaraztea, besteak beste, demokrazia egiteko eta gauzatzeko moduei buruzko sen komuna eraikitzeko. Nazioarteko Kongresu honen helburua da elkargune eta hausnarketa kolektiborako leku bat sortzea, horiek bateratzeko, bi helbururekin: batetik, horiek ikusaraztea eta indartzea, eta, bestetik, aliantza solidarioak eta elkarri laguntzeko harremanak eraikitzea.
Demokrazia komunaren Biltzarrak hainbat eragileren arteko (gizarte-ekintzaileak, militante politikoak, ikertzaileak, akademikoak, kolektiboak, eragile instituzionalak) eta hainbat eskalatan (tokikoa, eskualdekoa, estatukoa, nazioartekoa) baterako lanerako sareak, prozesuak eta dinamikak artikulatzen lagundu nahi du. Ongi etorriak izango dira praktika komunitario horiek sortzen dituzten mugimenduen zuzeneko ekarpenak, bai eta ikertzaileenak, gizarte-eragileenak eta gaiak interpelatutako pertsonenak ere. Euskal Herriko tokiko esperientziak eta bost kontinenteetako hamaika ekimen eta proiektu bateratuz, Biltzar hau gizarte-eraldaketako prozesuak bultzatzeko ezagutzak partekatzeko espazio-denbora gisa proposatzen da. Beste ekarpen batzuez gain, Italia, Brasil, Venezuela, Kurdistan, Txile, Hegoafrika, Argentina, Katalunia, Paraguai, Estatu Batuak, Kolonbia eta Euskal Herriko esperientziei buruzko ikerketak izango ditugu.
LAN-ILDOAK
Kongresua gaikako eta laneko hainbat ildoren inguruan antolatuko da, diziplina anitzeko ikuspuntutik ekarpen desberdinak egiteko helburuarekin. Ildo tematiko bakoitzean, demokrazia komunalaren eta herri-boterearen azterketa teorikoa (prozesu historikoak, proposamenak, alderdi ideologikoak, etab.) nahiz autoantolaketa eta autokudeaketa komunitarioko esperientzia edo prozesu zehatzak (praktika hedatu eta finkatuenetatik, esperientzia txiki eta hasiberrienetara) onartuko dira.
Honako ildo tematiko hauek proposatzen dira:
- Herri-subjektu emantzipatzaileen eraikuntza: aniztasuna eta artikulazioa.
- Ekarpen feministak herri-botereari.
- Bizitzaren ugalketarako ohikoa denaren ekoizpena.
- Lurraldea herri-boterearen gune gisa: erkidegoa eta komunitatea.
- Pentsamendu dekoloniala herri-boterearentzat.
- Botere berri baterako hegemonia sozial eta kulturala.
- Antagonismoak, erresistentziak eta herri-autodefentsa.
- Herri-boterea eta Estatuarekin, erakundeekin eta organismoekin duen harremana.
- Demokrazia komunala: kontrol kolektiboa demokrazia liberalaren krisiaren aurrean.