Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Salomon erregearen meategiak, H.R. Haggard / Aintzane Ibarzabal (Elkar, 1992 )
aurrekoa | 92 / 61 orrialdea | hurrengoa
eu
Ia beti gaixoak konorterik gabe zeuden ordurako, eta beste zenbaitetan zainaren heriotz "zaztada" oso azkar eta minik eman gabe ematen zitzaienez gero, ez zirudien konturatu ere egiten zirenik.
es
En la mayoría de los casos, los pobres heridos ya estaban inconscientes, y en otros, el corte fatal de la arteria era tan rápido e indoloro que no parecían notarlo.
fr
deux mille tués et blessés au moins, de notre côté, et environ trois mille du leur.
en
In most instances the poor sufferers were already unconscious, and in others the fatal "nick" of the artery was inflicted so swiftly and painlessly that they did not seem to notice it.
eu
Hala ere ikuskizun ikaragarria zen, eta pozik ginen handik alde egin genuelako.
es
No obstante, era un espectáculo espantoso y nos alegramos de poder huir de él.
fr
"
en
Still it was a ghastly sight, and one from which we were glad to escape;
eu
Ez dut gogoan sendagile esku-odolduek soldadu dotore horiei mina kentzen ikustea baino ikuskizun okerragorik, behin batean, erasoaldi baten ondoren, Swazi soldadu batzuk itxaropenik gabeko zaurituak bizirik lurperatzen ikusi nituenean ezik.
es
En verdad, no recuerdo que nada me haya afectado más que ver a aquellos valientes guerreros liberados del dolor por los curanderos de manos enrojecidas, excepto en la ocasión en que, tras una batalla, vi a los soldados swazis enterrar vivos a los heridos sin posibilidad de recuperarse.
fr
 
en
indeed, I never remember anything of the kind that affected me more than seeing those gallant soldiers thus put out of pain by the red-handed medicine men, except, indeed, on one occasion when, after an attack, I saw a force of Swazis burying their hopelessly wounded alive.
eu
Ikuskizun beldurgarri horretatik ihes egin genuen koppie-aren beste alderaino, eta Sir Henry aurkitu genuen, oraindik borroka-aizkora eskutan zuela, Ignosi, Infadoos, eta buruzagietako bat edo besterekin buru-belarri elkarrizketan.
es
Huimos de aquella escena macabra hacia el otro lado del koppie, y nos encontramos a sir Henry (que aún sujetaba un hacha de combate ensangrentada), a Ignosi, Infadoos y a uno o dos de los jefes entregados a una profunda consulta.
fr
Gagnant l'autre côté du plateau, nous y trouvâmes Sir Henry, Ignosi, Infadous et quelques chefs en grande conférence.
en
Hurrying from this dreadful scene to the further side of the koppie, we found Sir Henry, who still held a battle-axe in his hand, Ignosi, Infadoos, and one or two of the chiefs in deep consultation.
eu
-Jainkoari eskerrak, hemen zara, Quatermain!
es
-¡Gracias a Dios que está usted aquí, Quatermain!
fr
" Que béni soit le Ciel qui vous envoie, Quatermain !
en
"Thank Heaven, here you are, Quatermain!
eu
Ez dut ongi ulertzen Ignosik esan nahi duena.
es
No sé muy bien lo que quiere decir Ignosi.
fr
Je n'arrive pas à comprendre au juste ce que veut Ignosi.
en
I can't quite make out what Ignosi wants to do.
eu
Dirudienez, erasoa menperatu dugun arren, Twalari indar berri ugari etorri zaizkio, eta gu setiatzeko asmoa erakutsi du, goseak hil gaitezen.
es
Al parecer, a pesar de que hemos vencido a los atacantes, Twala está recibiendo gran cantidad de refuerzos, y se prepara para sitiarnos con la intención de vencernos por hambre.
fr
Il paraît que, bien que nous ayons repoussé l'attaque, Touala est en train de recevoir de puissants renforts et semble se disposer à nous assiéger.
en
It seems that though we have beaten off the attack, Twala is now receiving large reinforcements, and is showing a disposition to invest us, with the view of starving us out."
eu
-Hori ikaragarria da.
es
-Eso es horrible.
fr
-Mauvaise affaire, cela.
en
"That's awkward."
eu
-Bai, batez ere Infadoosek esan duenaren arabera ura amaitu baldin bazaigu.
es
especialmente porque Infadoos dice que se han agotado las reservas de agua.
fr
-Oui, d'autant mieux qu'Infadous m'avertit que la provision d'eau est épuisée.
en
"Yes; especially as Infadoos says that the water supply has given out."
eu
-Bai, jauna, hala da-esan zuen Infadoosek-.
es
-Sí, mi señor, así es-dijo Infadoos-;
fr
-En effet, seigneur, corrobora Infadous ;
en
"My lord, that is so," said Infadoos;
eu
Ur xirripak ez du ur nahikoa jendetza handi horrentzat, eta azkar ari da agortzen.
es
el torrente no puede cubrir las necesidades de tan gran multitud, y empieza a faltar.
fr
la source est incapable de subvenir aux besoins d'une aussi grande multitude, et elle ne tardera pas à se tarir.
en
"the spring cannot supply the wants of so great a multitude, and it is failing rapidly.
eu
Gaua iritsi aurretik egarriak izango gara.
es
Antes de que caiga la noche, todos tendremos sed.
fr
Écoute, Macoumazahn.
en
Before night we shall all be thirsty. Listen, Macumazahn.
eu
Entzun, Macumazahn, jakintsua zara, eta borroka asko ikusiko zenituen atzean utzi dituzuen lurralde horietan, izarretan gerrak izaten badira behintzat.
es
Escucha, Macumazahn. Eres sabio, y sin duda has visto muchas guerras en las tierras de las que vienes; es decir, si es que hay guerras en las estrellas.
fr
Tu es plein de sagesse, et tu as certainement vu bien des guerres dans les pays d'où tu viens... si tant est que l'on fasse la guerre dans les étoiles.
en
Thou art wise, and hast doubtless seen many wars in the lands from whence thou camest-that is if indeed they make wars in the Stars.
eu
Orain esaiguzu, zer egin genezake?
es
Dinos, ¿qué debemos hacer?
fr
Alors, que nous conseilles-tu ?
en
Now tell us, what shall we do?
eu
Twalak gizon berri ugari ekarri ditu erori direnen lekuak betetzeko.
es
Twala ha traído muchos hombres nuevos para reemplazar a los que han caído.
fr
 
en
Twala has brought up many fresh men to take the place of those who have fallen.
eu
Dagoeneko Twalak badaki ikasgaia.
es
Pero Twala ha aprendido una lección.
fr
Touala a reçu une leçon :
en
Yet Twala has learnt his lesson;
eu
Belatzak ez zuen koartza prest aurkitzea espero, eta gure mokoak bularra txikitu dio;
es
El halcón no pensaba encontrar preparada a la garza; pero nuestro pico le ha desgarrado el pecho;
fr
le faucon ne s'attendait pas à trouver le héron sur ses gardes, et notre bec lui a percé la poitrine ;
en
the hawk did not think to find the heron ready; but our beak has pierced his breast;
eu
guri berriro erasotzeko beldurrez dago.
es
no volverá a golpearnos.
fr
aussi, à l'avenir, il ne nous frappera plus.
en
he fears to strike at us again.
eu
Gu ere zaurituak gaude, eta gu noiz hilko zain geratuko da.
es
Nosotros también estamos heridos, y él esperará a que muramos;
fr
Nous aussi, nous sommes blessés, et il attendra que nous mourions ;
en
We too are wounded, and he will wait for us to die;
eu
Twala inguruan bilduko zaigu sugea orkatzaren inguruan biltzen den bezala, eta "eseri eta egon" borrokan saiatuko da.
es
se enroscará a nuestro alrededor como la serpiente alrededor del gamo, y hará la guerra de "esperar sentado".
fr
il s'enroulera autour de nous comme un serpent autour d'un chevreuil, et il n'aura plus qu'à prendre patience jusqu'à ce que ce soit fini.
en
he will wind himself round us like a snake round a buck, and fight the fight of 'sit down.'"
eu
-Aurrera, entzuten dizut-esan nuen.
es
-Te escucho-dije.
fr
-Je comprends, répondis-je.
en
"I hear thee," I said.
eu
-Macumazahn, ikusten duzu hemen ez dugula urik, eta janari pixka bat besterik ez, beraz hiru gauza hauen artean aukeratu beharra dugu:
es
-Así pues, Macumazahn, ves que no tenemos agua, y que sólo nos queda un poco de comida, y debemos elegir entre estas tres cosas:
fr
ou tenter de nous frayer un passage pour gagner le nord ; ou enfin-et, en prononçant ces mots, il se leva et étendit le bras vers la masse compacte de nos ennemis-nous jeter purement et simplement à la gorge de Touala.
en
"So, Macumazahn, thou seest we have no water here, and but a little food, and we must choose between these three things-to languish like a starving lion in his den, or to strive to break away towards the north, or"-and here he rose and pointed towards the dense mass of our foes-"to launch ourselves straight at Twala's throat.
eu
bere ezkutalekuan goseak hiltzen ari den lehoiaren antzera makaldu, edo iparralderuntz joateko hesia apurtzen ahalegindu, edo-eta orduan zutik jarri eta aurrean genuen etsai multzo handia erakutsi zuen-Twalaren eztarrira zuzenean amildu.
es
languidecer como un león hambriento en su guarida, tratar de romper el cerco dirigiéndonos al norte, o...-y al llegar aquí se levantó y señaló hacia la densa masa que formaban nuestros enemigos-, lanzarnos a la garganta de Twala.
fr
Incoubou, le grand guerrier (car il s'est débattu aujourd'hui comme un buffle pris dans un filet, et j'ai vu, de mes yeux, les soldats de Touala tomber sous sa hache comme le blé sous la grêle), Incoubou nous donne cet avis :
en
Incubu, the great warrior-for to-day he fought like a buffalo in a net, and Twala's soldiers went down before his axe like young corn before the hail;
eu
Incubu gerlari handiak (neronek ikusi bait nuen, sarean harrapatutako bufaloa bezala borrokan egin zuela, eta Twalaren soldaduak aizkoraren azpian eror erazi zituela, kazkabarrak arto berriarekin egiten duen bezala) honela dio:
es
Incubu, el gran guerrero, que hoy ha luchado como el búfalo capturado en una red, y los soldados de Twala cayeron bajo su hacha como el maíz bajo la guadaña, yo lo he visto con mis propios ojos;
fr
"Chargez" !
en
with these eyes I saw it-Incubu says 'Charge';
eu
"Egin eraso", Elefantea beti prest dago erasotzeko.
es
Incubu dice "A la carga", pero el elefante siempre está dispuesto a la carga.
fr
mais cela est compréhensible, car il est dans la nature de l'éléphant d'être toujours prêt à donner la charge.
en
but the Elephant is ever prone to charge.
eu
Eta zer diozu Macumazahn, azeri zahar zuhurra, asko ikusi duzuna, eta etsaiari atzetik kosk egitea atsegin duzun horrek?
es
Ahora, ¿qué dice Macumazahn, el astuto zorro viejo, que ha visto mucho y a quien le gusta atacar al enemigo por detrás?
fr
Maintenant, que dit Macoumazahn, le vieux renard matois, qui a vu tant de choses, et qui prend plaisir à mordre son ennemi par-derrière ?
en
Now what says Macumazahn, the wily old fox, who has seen much, and loves to bite his enemy from behind?
eu
Azken hitza Ignosi erregearena da, baina entzun dezagun zure ahotsa, oi Macumazahn, gauez ikusten duzuna, eta baita ere begi gardena duenaren ahotsa.
es
La última palabra depende de Ignosi, el rey, porque es derecho del rey decidir en la guerra; pero oigamos tu voz, ¡Oh Macumazahn!, que vigilas en la noche, y también la tuya, tú, el del ojo transparente.
fr
C'est à Ignosi qu'il appartient de décider en dernier ressort, car c'est le privilège des rois de commander à la guerre ;
en
The last word is in Ignosi the king, for it is a king's right to speak of war;
eu
-Zer diozu, Ignosi?
es
-¿Qué dices tú, Ignosi?
fr
mais laisse-nous entendre ta voix, ô Macoumazahn, toi qui veilles la nuit, ainsi que la voix de celui qui a l'?il transparent.
en
but let us hear thy voice, O Macumazahn, who watchest by night, and the voice too of him of the transparent eye."
eu
-galdegin nuen.
es
-pregunté.
fr
-Et toi, Ignosi, lui demandai-je, quel est ton avis ?
en
"What sayest thou, Ignosi," I asked.
eu
-Ez, aita-erantzun zuen gure garai bateko zerbitzariak, une horretan, gerra basatirako erabat jantzita zegoenez gero, goitik behera gerlarien erregea zirudiena-.
es
-No, padre mío-contestó nuestro antiguo sirviente, que en ese momento, investido con todo el armamento de la guerra, parecía un rey guerrero de pies a cabeza-;
fr
-Peu importe, mon père, répondit notre ancien serviteur, qui, maintenant, présentait toutes les caractéristiques d'un roi guerrier, parle, et souffre que moi qui, en matière de sagesse, ne suis qu'un enfant auprès de toi, je puisse entendre tes paroles.
en
"Nay, my father," answered our quondam servant, who now, clad as he was in the full panoply of savage war, looked every inch a warrior king, "do thou speak, and let me, who am but a child in wisdom beside thee, hearken to thy words."
eu
Hitz egin ezazu zuk, eta nik, zure jakinduriaren ondoan ume bat besterik ez naizen honek, entzun ditzadan zure hitzak,
es
habla tú, y deja que yo, que no soy más que un niño al lado de tu sabiduría, oiga tus palabras.
fr
" Devant son insistance, je tins rapidement conseil avec Good et Sir Henry, et quelques instants après, je revins lui dire que selon moi le meilleur parti à prendre serait de livrer combat à Touala.
en
Thus adjured, after taking hasty counsel with Good and Sir Henry, I delivered my opinion briefly to the effect that, being trapped, our best chance, especially in view of the failure of our water supply, was to initiate an attack upon Twala's forces.
eu
Eskaera hori entzun ondoren, Sir Henry eta Goodi iritzia azkar eskatu ondoren, nire ustea labur-labur azaldu nuen, kontutan hartuz inguraturik ginela, eta batez ere ur eskasia ikusita, onena zela Twalaren indarren kontrako erasoari ekitea. Ondoren oldarraldia berehala aurrera eramatea proposatu nuen, "zauriak gogortu baino lehen", eta baita ere Twalaren indar ahaltsuen aurrean gure soldaduen bihotzak "gantza sutan urtzen den bezala" urtu baino lehen.
es
Tras esta renuncia, y tras consultar rápidamente con Good y sir Henry, expuse brevemente mi opinión en el sentido de que, al estar atrapados, nuestra única oportunidad, especialmente teniendo en cuenta la falta de agua, consistía en lanzar un ataque contra las tropas de Twala, y recomendé que se llevara a cabo el ataque de inmediato, "antes de que nuestras heridas se enfriasen", y también antes de que, a la vista de las fuerzas abrumadoramente superiores de Twala, el corazón de nuestros soldados se derritiera como la grasa junto al fuego.
fr
J'ajoutai que le mieux serait même de l'attaquer sur l'heure, sans laisser le temps à nos hommes de se démoraliser, en voyant se déployer sous leurs yeux les forces écrasantes de Touala.
en
Then I recommended that the attack should be delivered at once, "before our wounds grew stiff," and also before the sight of Twala's overpowering force caused the hearts of our soldiers "to wax small like fat before a fire."
eu
Bestela, erantsi nuen, zenbait kapitainek iritziz alda dezakete, eta bakeak egin Twalarekin, gu utzi eta beregana joan, edo gu haren eskutan jartzeko saldukeriaren bat egin.
es
De otro modo, añadí, algunos capitanes podrían cambiar de opinión, hacer las paces con Twala y desertar a sus filas, o incluso traicionarnos y ponernos en sus manos.
fr
Enfin, je lui fis observer que des tergiversations intempestives risqueraient d'amener certains des chefs à changer d'avis et à l'abandonner pour faire la paix avec Touala.
en
Otherwise, I pointed out, some of the captains might change their minds, and, making peace with Twala, desert to him, or even betray us into his hands.
eu
Iritzi hori orokorki onartua izan zen;
es
Esta opinión pareció encontrar una acogida favorable, en líneas generales;
fr
Cette manière de voir fut accueillie favorablement. J'irai plus loin :
en
This expression of opinion seemed, on the whole, to be favourably received;
eu
izan ere, kukuanatarren artean nire esanek ordurarte eta handik aurrera izango ez zuten begirunea izaten bait zuten.
es
a decir verdad, entre los kukuanas mis palabras eran recibidas con un respeto que nunca se les han concedido ni antes ni después.
fr
chez les Koukouanas, quand j'avais parlé, tout le monde s'inclinait comme jamais, ni avant ni depuis, je n'ai vu personne le faire aussi respectueusement.
en
indeed, among the Kukuanas my utterances met with a respect which has never been accorded to them before or since.
eu
Baina asmo horien benetako erabakia Ignosiren eskutan zegoen, legezko erregetzat hartu zutenez gero agintzeko eskubide ia mugagabeak bait zituen, tartean noski, gerra arazoetan azken erabakia berea izatea, eta beregana zuzendu ziren orduan begi guztiak.
es
Pero la decisión final sobre la línea a seguir dependía de Ignosi, quien, al haber sido reconocido como rey legítimo, podía ejercer los derechos casi ilimitados de soberanía, incluyendo, claro está, la decisión final en materia de estrategia militar, y hacia él se dirigieron todas las miradas.
fr
Cependant, c'est à Ignosi qu'il appartenait de prendre une décision, puisque lui seul jouissait des prérogatives illimitées que confère la souveraineté.
en
But the real decision as to our plans lay with Ignosi, who, since he had been recognised as rightful king, could exercise the almost unbounded rights of sovereignty, including, of course, the final decision on matters of generalship, and it was to him that all eyes were now turned.
eu
Azkenean, buru belarri pentsatzen aritu zela iruditu zitzaigun eten baten ondoren, hitz egin zuen:
es
Por fin, y tras una pausa, durante la que pareció sumirse en profunda meditación, dijo:
fr
Finalement, après une pause pendant laquelle il avait paru s'absorber dans de profondes réflexions, il prit la parole en ces termes :
en
At length, after a pause, during which he appeared to be thinking deeply, he spoke.
eu
-Incubu, Macumazahn, eta Bougwan, gizon zuri ausartak, eta nire lagunak;
es
-Incubu, Macumazahn y Bougwan, valientes hombres blancos y amigos míos;
fr
" Incoubou, Macoumazahn et Bougouan, braves hommes blancs, mes amis ;
en
"Incubu, Macumazahn, and Bougwan, brave white men, and my friends;
eu
Infadoos, osaba, eta buruzagiak: erabakia hartua dut.
es
Infadoos, mi tío, y jefes: he tomado una decisión.
fr
Infadous, mon oncle, et vous autres chefs, mon parti est pris.
en
Infadoos, my uncle, and chiefs; my heart is fixed.
eu
Gaur bertan egingo diot eraso Twalari, eta astindu horren eskutan utziko dut nire zoria, eta nire bizitza, eta baita ere zuen bizitzak.
es
Atacaré a Twala hoy, y confiaré mi suerte al golpe, y mi vida, y también vuestras vidas.
fr
Je frapperai Touala aujourd'hui même, décidant ainsi de mon sort, de ma propre existence et de la vôtre aussi.
en
I will strike at Twala this day, and set my fortunes on the blow, ay, and my life-my life and your lives also.
eu
Entzun: honela egingo diogu eraso.
es
Escuchad: el ataque será así.
fr
Écoutez-moi bien, voici comment je frapperai.
en
Listen; thus will I strike.
eu
Ikusten duzue mendixka nola bihurritzen den ilargi erdiaren antzera, eta zelai hori mihi berde bat dirudiela nola datorkigun bihurgune barrura?
es
¿Veis cómo se curva la colina, al igual que la media luna, y cómo se extiende la llanura como una lengua verde hacia nosotros?
fr
Vous voyez, n'est-ce pas, que la colline s'arrondit comme un croissant de lune, et que la plaine s'avance vers nous dans la courbe comme une langue verte ?
en
Ye see how the hill curves round like the half-moon, and how the plain runs like a green tongue towards us within the curve?"
eu
-Bai-erantzun nuen.
es
-Sí-contesté.
fr
-Nous voyons cela, répondis-je.
en
"We see," I answered.
eu
-Ederki;
es
-Pues bien;
fr
-Bien.
en
"Good;
eu
orain eguerdia da, eta gizonak borrokaren nekaldien ondoren jaten eta atseden hartzen egongo dira.
es
ahora es mediodía, y los hombres están comiendo y descansando tras las fatigas de la batalla.
fr
Il est maintenant midi, et les hommes mangent en se reposant des fatigues du combat.
en
it is now mid-day, and the men eat and rest after the toil of battle.
eu
Eguzkia pixka bat mugitu eta iluntze aldera zertxobait egiten duenean, zure erregimenduak, osaba, behera egin dezala beste batekin batera mihi berderuntz, eta Twalak ikusten dituenean bere indarrak bidaliko ditu gu zanpatzeko.
es
Cuando el sol se haya inclinado y avanzado un poco hacia la oscuridad, que el regimiento, tío, avance junto con otro hacia la lengua verde. Y cuando Twala lo vea, lanzará sus fuerzas contra vosotros para aplastaros.
fr
Or, quand le soleil commencera de descendre vers la nuit, que ton régiment, mon oncle, se porte en avant avec un autre jusqu'à la langue verte. Lorsque Touala les verra, il lancera immédiatement ses forces contre eux.
en
When the sun has turned and travelled a little way towards the darkness, let thy regiment, my uncle, advance with one other down to the green tongue, and it shall be that when Twala sees it he will hurl his force at it to crush it.
eu
Baina lekua estua da, eta erregimenduek banan-banan besterik ezingo dute iritsi, beraz banan-banan apurtuak izan daitezke, eta Twalaren ejerzitoaren begi guztiek begi aurrean izango dute, gizonak inoiz ikusi ez duen borroka.
es
Pero el lugar es estrecho, y los regimientos sólo podrán atacarte de uno en uno; así que podrán ser destruidos de uno en uno, y los ojos del ejército de Twala estarán clavados en una lucha como ningún hombre viviente ha presenciado jamás.
fr
Mais cet emplacement est très resserré, et les régiments ennemis ne pourront t'attaquer que un à un, si bien qu'ils seront détruits l'un après l'autre, et les yeux de toute l'armée de Touala seront fixés sur une lutte comme il n'a jamais été donné à aucun homme d'en voir.
en
But the spot is narrow, and the regiments can come against thee one at a time only; so may they be destroyed one by one, and the eyes of all Twala's army shall be fixed upon a struggle the like of which has not been seen by living man.
eu
Eta zurekin batera, osaba, Incubu nire laguna joango da, Twalak, haren borrokaaizkora Grisen lehenengo errenkadan distiratzen ikusten duenean, indarrak gal ditzan.
es
Y contigo, tío, irá Incubu, mi amigo, para que cuando Twala vea su hacha de guerra flameando en la primera fila de los grises, su ánimo desfallezca.
fr
" Et à tes côtés, mon oncle, se tiendra Incoubou, mon ami, afin que, lorsque Touala verra sa hache étinceler au premier rang des " Gris ", il se mette à trembler de frayeur.
en
And with thee, my uncle, shall go Incubu my friend, that when Twala sees his battle-axe flashing in the first rank of the Greys his heart may grow faint.
eu
Eta ni bigarren erregimenduarekin joango naiz, zure atzetik, menperatzen bazaituzte, gerta daitekeen bezala, errege bat gera dadin haren alde borroka egiteko, eta nirekin Macumazahn jakintsua etorriko da.
es
Y yo iré con el segundo regimiento, que te seguirá a ti, para que si a ti te destruyen, como pudiera ocurrir, quede aún un rey por el que luchar, y conmigo vendrá Macumazahn, el sabio.
fr
Moi, je viendrai ensuite avec le second régiment de manière que, si vous êtes culbutés comme cela peut bien arriver, il reste encore un roi pour qui combattre.
en
And I will come with the second regiment, that which follows thee, so that if ye are destroyed, as it might happen, there may yet be a king left to fight for;
aurrekoa | 92 / 61 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus