Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Hizkuntzen arteko Corpusa (HAC)


Odol hotzean, Truman Capote / Xabier Olarra (Igela, 1993 )
aurrekoa | 201 / 185 orrialdea | hurrengoa
eu
Earl Wilsoni, himno abeslari beltz sendoari, heriotza-zigorra ezarri zioten neska gazte zuri bat bahitu, bortxatu eta torturatzeagatik; biktima, bizirik atera zen arren, larriki ezindurik geratu zen.
es
Earl Wilson, un fornido negro que cantaba himnos, había sido condenado a muerte por haber raptado, violado y torturado a una joven mujer blanca que, aunque había salvado su vida, quedó severamente incapacitada.
fr
" Earl Wilson, solide noir chanteur d'hymnes, avait été condamné à mort pour avoir kidnappé, violé et torturé une jeune femme blanche ;
en
Lowell Lee Andrews." Earl Wilson, a husky, hymn-singing Negro, had been sentenced to die for the kidnapping, rape, and torture of a young white woman;
eu
Bobby Joe Spencerrek, zuria, eme tankerako gaztea, aitortu zuen Kansas Cityko adineko emakume bat hil zuela, bera bizi zen apopilo etxe baten jabea.
es
Bobby Joe Spencer, de raza blanca, joven afeminado, se había confesado autor del asesinato de una anciana de Kansas City, propietaria de la pensión donde él vivía.
fr
Bobby Joe Spencer, jeune efféminé de race blanche, avait avoué le meurtre d'une femme d'un certain âge de Kansas City, propriétaire de la pension où il habitait.
en
Bobby Joe Spencer, white, an effeminate youth, had confessed to murdering an elderly Kansas City woman, the owner of a rooming house where he lived.
eu
Kargua utzi baino lehen, 196leko urtarrilean, Docking Gobernadoreak, berrautapenerako hauteskundeetan galtzaile atera zenak (neurri handi batean heriotza-zigorrari buruz zuen jarreragatik), bi gizon horien heriotza-epaien truke bizi osorako espetxe-zigorra ezarri zuen, eta horrek esan nahi zuen normalean zazpi urteren buruan baldintzapeko askatasuna eskatzea zilegi zutela.
es
Antes de dejar su cargo en enero de 1961, el gobernador Docking, que no había sido reelegido (en buena parte por su actitud hacia la pena capital) conmutó las sentencias de ambos hombres por cadena perpetua, lo que significaba que podían pedir la libertad bajo palabra al cabo de siete años.
fr
Avant de quitter ses fonctions en janvier 1961, le gouverneur Docking, qui n'avait pas été réélu (en grande partie à cause de son attitude à l'égard de la peine capitale), commua la peine de ces deux hommes en emprisonnement à vie, ce qui signifiait généralement qu'ils pourraient solliciter leur remise en liberté conditionnelle dans sept ans.
en
Prior to leaving office in January, 1961,Governor Docking, who had been defeated for re-election (in large measure because of his attitude toward capital punishment), commuted the sentences of both these men to life imprisonment, which generally meant that they could apply for parole in seven years.
eu
Hala ere, Bobby Joe Spencerrek laster burutu zuen beste hilketa bat:
es
Pero Bobby Joe Spencer, pronto volvió a matar:
fr
Cependant, Bobby Joe Spencer ne tarda pas à tuer encore une fois :
en
However, Bobby Joe Spencer soon killed again:
eu
ziztagai batez beste kondenatu bati sastada eman zion, beste preso zaharrago baten atxikimenduan lehiakide zuenari (espetxeko funtzionario batek esan zuenez, "Bi ezdeus, marikoi baten faboreengatik borrokan").
es
apuñaló a otro joven convicto, su rival en los favores de un recluso de más edad (como dijo un guardián de la penitenciaría:
fr
il poignarda un autre jeune prisonnier, son rival dans l'affection d'un bagnard plus âgé (comme le dit un gardien de la prison : " Deux petites gouapes qui se battaient pour un mac ").
en
stabbed with a shiv another young convict, his rival for the affections of an older inmate (as one prison officer said, "Just two punks fighting over a jocker").
eu
Egintza horrengatik Spencerri beste heriotza-zigor bat ezarri zioten.
es
"Dos trastos pegándose por otro más trasto.")
fr
Ce geste valut à Spencer une deuxième condamnation à vie.
en
This deed earned Spencer a second life sentence.
eu
Baina jendeari ez zitzaion asko axola ez Wilson, ez Spencer;
es
Tal aventura le costó a Spencer una segunda condena a cadena perpetua.
fr
Mais le public ne savait pas grand-chose de Wilson ou de Spencer ;
en
But the public was not much aware of either Wilson or Spencer;
eu
Smith edo Hickocken, edo Heriotzaren Lerroko bosgarren gizonaren aldean, prentsak ez zien ia batere kasurik egin biei.
es
Pero el público no sabía demasiado quiénes eran Wilson ni Spencer en comparación con Smith y Hickock o con el quinto hombre de la Hilera, Lowell Lee Andrews, porque la prensa los había pasado más bien por alto.
fr
en comparaison de Smith et Hickock ou du cinquième homme de l'Allée, Lowell Lee Andrews, la presse les avait plutôt négligés.
en
compared to Smith and Hickock, or the fifth man on the Row, Lowell Lee Andrews, the press had rather slighted them.
eu
Bi urte lehenago, Lowell Lee Andrews, gizon puska galanta, bista txarrekoa, armazoi sendoko betaurrekoak erabiltzen eta ia ehun eta berrogeita hamar kilo pisatzen zituen hemezortzi urteko gaztea, Kansasko Unibertsitateko bigarren urtean zegoen;
es
Dos años atrás Lowell Lee Andrews, muchacho de dieciocho años, muy corpulento y corto de vista, con gafas de gruesa montura y que pesaba casi ciento cincuenta kilos, cursaba el segundo año en la Universidad de Kansas como estudiante de biología, colmado de premios y honores.
fr
Deux ans plus tôt, Lowell Lee Andrews, énorme garçon de dix-huit ans à la vue faible, portant des verres à monture en corne et pesant dans les cent cinquante kilos, était en seconde à l'Université du Kansas ; c'était un élève brillant qui se spécialisait en biologie.
en
Two years earlier Lowell Lee Andrews, an enormous, weak-eyed boy of eighteen who wore horn-rimmed glasses and weighed almost three hundred pounds, had been a sophomore at the University of Kansas, an honor student majoring in biology.
eu
biologia ikasten ari zen ikasle argia. Izatez bakartia, barnekoia eta hitz gutxikoa zen arren, bere ezagunek, bai Unibertsitatekoek eta bai Walcott (Kansas) bere herrikoek, nabarmenki atsegin eta 'on puskatzat' zeukaten (gerora Kansasko egunkari batek hari buruzko artikulu bat argitaratu zuen, izenburu honekin:
es
A pesar de que era una criatura solitaria, encerrada en sí misma y difícilmente comunicativa, los que lo conocían, tanto en su ciudad natal Wolcott, Kansas, como en la Universidad lo consideraban un muchacho extraordinariamente gentil y de "naturaleza amable", (posteriormente, un artículo sobre él aparecido en un diario de Kansas llevaba el título:
fr
Bien qu'il fût de nature solitaire, renfermée et peu communicative, ses proches, tant à l'Université que dans la ville de Wolcott, Kansas, où il habitait, le considéraient comme exceptionnellement doux et d'un " excellent naturel " (par la suite, un journal du Kansas publia un article à son sujet sous le titre :
en
Though he was a solitary creature, withdrawn and seldom communicative, his acquaintances, both at the university and in his home town of Wolcott, Kansas, regarded him as exceptionally gentle and "sweet-natured" (later one Kansas paper printed an article about him entitled:
eu
Walcotteko mutilik atseginena').
es
"El chico más encantador de Wolcott").
fr
" Le plus gentil garçon de Wolcott ").
en
"The Nicest Boy in Wolcott").
eu
Baina ikasle gazte isil haren barruan bazen bigarren nortasun bat, susmatzerik ere ez zegoena, sentipen erreprimituak eta adimen nahasteek joa, non pentsamendu hotzek norabide krudelak hartzen baitzituzten.
es
Pero dentro del callado y joven erudito existía una doble personalidad insospechada, de motividad atrofiada, una mente anormal y retorcida por la que discurrían los pensamientos más fríos y crueles.
fr
Mais le jeune érudit tranquille recelait une seconde personnalité insoupçonnée, issue d'un blocage affectif et d'un esprit tourmenté à travers lequel passaient de froides et cruelles pensées.
en
But inside the quiet young scholar there existed a second, unsuspected personality, one with stunted emotions and a distorted mind through which cold thoughts flowed in cruel directions.
eu
Haren familiakoak-gurasoak eta arreba zaharxeagoa, Jennie Marie-txundituta geratuko ziren Lowell Leek 1958ko uda eta udazkenean egun argiz egiten zituen ametsen berri izan balute;
es
Su familia compuesta de sus padres y una hermana un poco mayor, Jennie Marie, se hubieran quedado pasmados si hubieran conocido los sueños que con los ojos bien abiertos nutría Lowell durante el verano y otoño de 1958:
fr
Sa famille-ses parents et une s?ur un peu plus âgée, Jennie Marie-aurait été stupéfaite si elle avait connu les rêves diurnes que faisait Lowell Lee au cours de l'été et l'automne 1958 ;
en
His family-his parents and a slightly older sister, Jennie Marie-would have been astounded had they known the daydreams Lowell Lee dreamed throughout the summer and autumn of 1958;
eu
seme argi hura, anaia bihotzez maitatua, denak pozoitzeko asmotan zebilen.
es
el hijo inteligente, el adorado hermano, planeaba envenenarlos a todos.
fr
le fils brillant, le frère adoré, projetait de les empoisonner tous.
en
the brilliant son, the adored brother, was planning to poison them all.
eu
Andrews zaharra etxaldedun aberats bat zen;
es
El padre de Andrews era un próspero granjero.
fr
Andrews père était un fermier prospère ;
en
The elder Andrews was a prosperous farmer;
eu
ez zeukan diru askorik bankuan baina gutxi gorabehera berrehun mila dolarreko balioa zuten haren lurrek.
es
No tenía mucho dinero en el banco, pero poseía tierras por valor de doscientos mil dólares.
fr
il n'avait pas beaucoup d'argent en banque mais possédait des terres évaluées à environ deux cent mille dollars.
en
he had not much money in the bank, but he owned land valued at approximately two hundred thousand dollars.
eu
Herentzia hori eskuratzea izan zen Lowell Leek bere familia osoa hiltzeko planaren eragingarri nabarmenena.
es
El ansia de heredar aquella propiedad fue evidentemente el motivo que impulsó a Lowell a maquinar la destrucción de su familia.
fr
Le désir d'hériter de cette propriété était évidemment le mobile du projet qu'avait formé Lowell Lee de détruire sa famille.
en
A desire to inherit this estate was ostensibly the motivation behind Lowell Lee's plot to destroy his family.
eu
Zeren Lowell Lee ezkutukoari, biologi ikasle elizkoiaren azpian ezkutatzen zenari, izotzezko bihotzeko hiltzailerik argiena zela iruditzen baitzitzaion:
es
Porque el secreto Lowell Lee, que se escondía tras el tímido estudiante de biología que frecuentaba la iglesia, era que se creía un maestro del crimen con un corazón de hielo:
fr
Car le mystérieux Lowell Lee, celui que masquait le pieux étudiant en biologie, se prenait pour un cerveau du crime au c?ur de glace :
en
For the secret Lowell Lee, the one concealed inside the shy church going biology student, fancied himself an ice-hearted master criminal:
eu
gangsterrenak bezalako zetazko alkandorak jantzi eta estaligabeko kotxe eskarlatak gidatu nahi zituen; ez zuen ikasle betaurrekodun, liburuzale, lodiegi eta birjinaltzat hartua izatearekin konformatu nahi; eta bere familiako inor begitan hartua ez zuen arren, ohartuki ez behintzat, haiek hiltzeak ematen zuen burua hartua zioten fantasiak betetzeko biderik azkarren eta zentzuzkoena.
es
soñaba con llevar camisa de seda como los gángsters y conducir llamativos coches deportivos, ser algo más que un simple estudiantillo con gafas, demasiado gordo y virginal y si bien no tenía nada contra ninguno de los miembros de su familia, por lo menos conscientemente, asesinarlos le parecía el modo más expeditivo, más sensato de llevar a cabo las fantasías que lo poseían.
fr
il voulait porter des chemises de soie comme celles des gangsters et conduire des voitures sport écarlates ; il voulait être reconnu pour autre chose qu'un écolier à lunettes, chaste, studieux et obèse ; et tout en ne détestant aucun membre de sa famille, du moins consciemment, les assassiner semblait la façon la plus rapide et la plus logique de satisfaire les désirs dont il était la proie.
en
he wanted to wear gangsterish silk shirts and drive scarlet sports cars; he wanted to be recognized as no mere bespectacled, bookish, overweight, virginal schoolboy; and while he did not dislike any member of his family, at least not consciously, murdering them seemed the swiftest, most sensible way of implementing the fantasies that possessed him.
eu
Artsenikoa izan zen hautatu zuen arma;
es
Como arma, se había decidido por el arsénico.
fr
Il avait décidé d'employer l'arsenic ;
en
Arsenic was the weapon he decided upon;
eu
biktimak pozoitu ondoren, beren oheei lotu eta etxeari su emateko asmoa zuen, ikertzaileek heriotzak istripuzkoak izan zirela sinistuko zutelako esperantzan.
es
Después de haber envenenado a las víctimas, pensaba acostarlas en sus camas y prender fuego a la casa con la esperanza de que la policía creyera que las muertes habían ocurrido por accidente.
fr
après avoir empoisonné les victimes, il se proposait de les border dans leurs lits et de mettre le feu à la maison dans l'espoir que les enquêteurs crussent à une mort accidentelle.
en
after poisoning the victims, he meant to tuck them in their beds and burn down the house, in the hope that investigators would believe the deaths accidental.
eu
Detaile batek aztoratzen zuen, ordea:
es
Sin embargo, un detalle le preocupaba:
fr
Cependant, un détail le troublait :
en
However, one detail perturbed him:
eu
eta autopsietan artsenikoaren arrastoak azaltzen baziren?
es
¿y si la autopsia revelaba la presencia de arsénico?
fr
à supposer que l'autopsie révèle la présence de l'arsenic ?
en
suppose autopsies revealed the presence of arsenic?
eu
Eta pozoiaren erosketaren haritik bereganaino iristen baziren?
es
¿Y si se descubría que el veneno lo había comprado él?
fr
Et à supposer qu'on puisse prouver qu'il avait acheté le poison ?
en
And suppose the purchase of the poison could be traced to him?
eu
Udaren azken aldera beste plan bat prestatu zuen.
es
A finales del verano, había elaborado otro plan.
fr
Vers la fin de l'été, il échafauda un autre plan.
en
Toward the end of summer he evolved another plan.
eu
Hiru hilabete eman zituen hura lantzen.
es
Se pasó tres meses perfeccionándolo.
fr
Il passa trois mois à le polir.
en
He spent three months polishing it.
eu
Azkenean, termometroa zero inguruan zen azaroko gau batez, ekintzarako prest zen.
es
Por fin, una noche de noviembre en que el termómetro marcaba cero, se dispuso a actuar.
fr
Finalement, une nuit de novembre où il faisait près de zéro, il fut prêt à passer à l'action.
en
Finally, there came a near-zero November night when he was ready to act.
eu
Esker-emate astea zen, eta Lowell Lee etxera etorria zen oporretarako, Jennie Marie bezala, Oklahoman Unibertsitatean zebilen neska argi baina ez oso erakargarria.
es
Era la semana de Acción de Gracias, y Lowell Lee pasaba en casa esas cortas vacaciones universitarias, así como Jennie Marie, muchacha inteligente pero poco atractiva que estudiaba en la Universidad de Oklahoma.
fr
C'était durant la semaine de Thanksgiving, et Lowell Lee était à la maison pour les vacances, tout comme Jennie Marie, une fille intelligente mais plutôt quelconque, qui allait au collège en Oklahoma.
en
It was Thanksgiving week, and Lowell Lee was home for the holidays, as was Jennie Marie, an intelligent but rather plain girl who attended a college in Oklahoma.
eu
Azaroaren 28ko arratsean, zazpiak aldera edo, Jennie Marie bere gurasoekin egongelan zegoen telebista ikusten;
es
La noche del 28 de noviembre, a eso de las siete, Jennie Marie estaba con sus padres, viendo la televisión en la sala;
fr
Le soir du 29 novembre, aux alentours de 7 heures, Jennie Marie était assise dans le salon avec ses parents à regarder la télévision ;
en
On the evening of November 28, somewhere around seven, Jennie Marie was sitting with her parents in the parlor watching television;
eu
Lowell Lee, berriz, bere gelan, entzerratuta Karamazov anaiak liburuaren azken kapitulua irakurtzen.
es
Lowell Lee, encerrado en su cuarto, leía los últimos capítulos de Los hermanos Karamazov.
fr
Lowell Lee s'était enfermé dans sa chambre et lisait le dernier chapitre des Frères Karamazov.
en
Lowell Lee was locked in his bedroom reading the last chapter of The Brothers Karamazov.
eu
Lan hori bukatu zuenean, bizarra egin, bere trajerik hoberena jantzi, eta 22ko eskopeta erdi-automatiko bat eta 22ko Ruger errebolber bat kargatu zituen. Errebolberra gerriko pistola-zorro batean sartu, erriflea bizkarreratu eta pasillo batean barrena egongelara joan zen, non telebistaren pantailaren distira dardartia beste argirik ez zegoen.
es
Terminado lo cual, se afeitó, se puso el mejor traje que tenía y pasó a cargar un rifle semiautomático calibre 22 y un revólver "luger" calibre 22. Se colocó el revólver en una pistolera, se echó el fusil al hombro y recorrió el corredor que lo separaba de la sala, sólo iluminada por la pantalla del aparato de televisión.
fr
Après avoir terminé, il se rasa, revêtit son meilleur complet et se mit à charger une carabine semi-automatique de calibre 22 et un revolver Ruger du même calibre. Il glissa le revolver dans un étui qui pendait à sa ceinture, mit la carabine sur son épaule et se rendit d'un pas tranquille, par un couloir, jusqu'au salon qui n'était éclairé que par l'écran tremblotant de la télévision.
en
That task completed, he shaved, changed into his best suit, and proceeded to load both a semi-automatic.22-caliber rifle and a Ruger.22-caliber revolver. He fitted the revolver into a hip holster, shouldered the rifle, and ambled down a hall to the parlor, which was dark except for the flickering television screen.
eu
Argi bat piztu, errifleaz apuntatu, gatiloa zapaldu eta arrebari kopetaren erdian tiroa eman eta bertan seko bota zuen.
es
Encendió la luz, apuntó con el rifle y disparó a su hermana entre los ojos, matándola instantáneamente.
fr
Il fit de la lumière, ajusta sa carabine, pressa la détente et frappa sa s?ur entre les deux yeux, la tuant sur le coup.
en
He switched on a light, aimed the rifle, pulled the trigger, and hit his sister between the eyes, killing her instantly.
eu
Amari hiru tiro eman zizkion eta aitari bi.
es
Le disparó tres veces a su madre y dos a su padre.
fr
Il fit feu trois fois sur sa mère et deux fois sur son père.
en
He shot his mother three times, and his father twice.
eu
Ama, begiak zabal-zabalik, besoak luzaturik, berarengana joan zen alderoka;
es
 
fr
 
en
 
eu
hitz egiten saiatu zen emakumea, haren ahoa zabaldu eta itxi egin zen, baina Lowellek esan zion:
es
La madre, con los ojos dilatados, se tambaleó hacia él, tratando de hablar, abrió y cerró la boca, pero Lowell Lee le dijo:
fr
Les yeux exorbités, les bras tendus, la mère se dirigea vers lui en chancelant ; elle essaya de parler, sa bouche s'ouvrit, se referma, mais Lowell Lee dit :
en
The mother, eyes gaping, arms outstretched, staggered toward him; she tried to speak, her mouth opened, closed, but Lowell Lee said:
eu
-Ixo!
es
-Cállate.
fr
" La ferme !
en
"Shut up."
eu
Obeditzen ziola ziurtatzeko beste bi tiro eman zizkion.
es
Y para asegurarse de que le obedecía, le disparó tres tiros más.
fr
" Pour s'assurer qu'elle obéirait, il tira sur elle encore trois fois.
en
To be certain she obeyed him, he shot her three times more.
eu
Andrews jauna, ordea, bizirik zegoen artean;
es
sollozando, gimiendo, se arrastró por el suelo hacia la cocina;
fr
Cependant, Mr. Andrews était toujours vivant ;
en
Mr. Andrews, however, was still alive;
eu
antsika, intzirika, lurrean arrastaka joan zen sukalderantz, baina sukaldeko atalasean semeak bere errebolberra zorrotik atera eta kamera guztiak hustu arte tiro egin zion, gero arma atzera kargatu eta berriro hustu zuen;
es
pero al llegar al umbral, el hijo desenfundó el revólver y le disparó todas las balas. A continuación volvió a cargar el arma y a vaciarla otra vez.
fr
sanglotant, gémissant, il rampa sur le plancher en direction de la cuisine, mais à la porte de la cuisine le fils sortit le revolver de son étui et vida complètement le chargeur ; puis il rechargea l'arme et la vida une nouvelle fois ;
en
sobbing, whimpering, he thrashed along the floor toward the kitchen, but at the kitchen's threshold the son unholstered his revolver and discharged every chamber, then re-loaded the weapon and emptied it again;
eu
guztira hamazazpi balazo hartu zituen aitak.
es
En total, el padre recibió diecisiete balazos.
fr
son père reçut dix-sept balles en tout.
en
altogether, his father absorbed seventeen bullets.
eu
Andrewsek, agi danean, aitorpen hau egin omen zuen: -Ez nuen ezer sentitzen egindakoaz.
es
Andrews dijo, según declaración que se le atribuye: "No sentí nada.
fr
Selon les déclarations qu'on lui attribua, Andrews ne ressentit " rien du tout.
en
Andrews, according to statements credited to him, "didn't feel anything about it.
eu
Garaia heldu zenean, egin behar nuena egin nuen.
es
Había llegado el momento, y yo hice lo que debía.
fr
Le moment était arrivé et je faisais ce que j'avais à faire.
en
The time came, and I was doing what I had to do.
eu
Hori besterik ez zen izan.
es
Y eso fue todo."
fr
Un point c'est tout ".
en
That's all there was to it."
eu
Tiroketa bukatu ondoren bere logelako leiho bat goratu eta burdinsarea erauzi zuen, gero etxeko armarioetako kajoiak arakatzen eta barrukoa lurrean sakabanatzen ibili omen zen:
es
Después de los disparos, abrió una ventana de su cuarto y sacó la tela metálica protectora. Luego anduvo por la casa abriendo cajones y desparramando su contenido:
fr
Après les meurtres, il releva une fenêtre de sa chambre et enleva le grillage ; puis il se promena à travers la maison, vidant les tiroirs des commodes, en éparpillant le contenu :
en
After the shootings he raised a window in his bedroom and removed the screen, then roamed the house rifling dresser drawers and scattering the contents:
eu
lapurrei egotzi nahi zien hilketa.
es
tenía la intención de atribuir el crimen a unos supuestos ladrones.
fr
son intention était de faire croire que le crime avait été commis par des voleurs.
en
it was his intention to blame the crime on thieves.
eu
Gero, bere aitaren kotxea hartu eta elurrarengatik irristakor zeuden errepideetan barrena berrogei milia eginez, Lawrenceraino joan omen zen, Kansasko Unibertsitatea kokatua dagoen hiriraino;
es
A continuación, al volante del coche de su padre, recorrió sesenta kilómetros por carreteras resbaladizas de nieve hasta Lawrence, ciudad donde se encuentra la Universidad de Kansas.
fr
Ensuite, au volant de la voiture de son père, il couvrit une distance de quarante miles sur des routes que la neige avait rendues glissantes ;
en
Later, driving his father's car, he traveled forty miles over snow-slippery roads to Lawrence, the town where the University of Kansas is located;
eu
en route, zubi batean geratu, bere artilleria hilgarria desmontatu eta harekikoak egin oinen zituen Kansas ibaira atalak botaz.
es
De camino, paró en un puente, desmontó las armas homicidas y se libró de ellas arrojando las piezas al río Kansas.
fr
en chemin il se gara sur un pont, démonta les armes du crime et s'en débarrassa en jetant les pièces dans la rivière Kansas.
en
en route, he parked on a bridge, dismantled his lethal artillery, and disposed of it by dropping the parts into the Kansas River.
aurrekoa | 201 / 185 orrialdea | hurrengoa

Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus