Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

Behean, sukaldea eta ukuilua; goian, logelak, komuna eta mandioa.  Joxean Sagaztizabal   «Kutsidazu bidea Ixabel», 2003 - 15. orr.

Baserri zaharretan [...] ez zen beste berogailurik izaten: beheko sua, eta aziendaren lurruna ukuiluko ohol artean behetik gora.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 225. orr.

Handik barrurago sarrarazi, eta, ukuilutik barrena, mandiorako eskailerak seinalatu zizkigun.  Inazio Mujika Iraola   «Gerezi Denbora», 1999 - 81. orr.

Ostatuko egurats beroa, ukuiluko egurats astuna.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 215. orr.

Hermannek, azpiak egiteko pala harturik, ukuiluko simaurretan sartu zuen kirtenaren barreneraino.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 85. orr.

Zergatik behartu behar naute goizeko lauetan auskalo nongo ukuilutako azpiak ateratzera?  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 102. orr.

Mandio aldetik edo ukuilutik ere, behiak jaiztekoan-eta, hego-mendebalak iraungo zuen edo mendebalari txanda emango zion jakiteko, ez zegoen ukuiluan beti apopilo ibiltzen diren euliei erreparatzea bezelakorik.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 39. orr.

Eskuko eskaileratik ukuilu gaineko mandiora igo eta ahapeka hots egin zuen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 177. orr.

Ukuiluak, berriz, arkumez eta antxumez beterik zeuden, denak hesiz bereizirik.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 52. orr.

Selifan kotxezaina ukuilura joan zen zaldiez arduratzera, eta Petrushka lekaioak bere gauzak antolatzeari ekin zion ate ondoko gela txiki, oso ilunean.  Jose Morales   «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 21. orr.

Ukuilura eraman ninduen, eta bere aitaren orga-zaldia erakutsi zidan.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 153. orr.

Herriko ukuiluetara ura eta pentsua eramaten.  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 149. orr.

Nire ametsa bete nahian, benta bateko ukuiluan hasi nintzen morroi.  Bernardo Atxaga   «Lekuak», 2005 - 158. orr.

Ukuilu txikia zen [...] askatan bi behi zeuden, eta bazter batean, itxitura baten barruan, txahal bat.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 157. orr.

Ukuilu zaharrak ez du sabairik, ez eta, egia esatera, benetako zorurik ere, baina zabala da bederen, eta argi-indarra ere badu.  Oskar Arana   «Lotsaizuna» - John Maxwell Coetzee, 2004 - 169. orr.

Ukuilu modernoa zenez, hau da, jateko askak pasiloan zehar eta uretarakoak hormetan zituena, buelta emanarazi behar izan zieten ehun behiei.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 178. orr.

Ukuilutik behien deabruzko marruma iristen zen.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 174. orr.

Harrizko etxetxoak, beren patio eta ukuiluekin, masustondoak, mahastiak, eta soro bazterrak Ligugnana edo San Giovannikoen berdin-berdinak ziren.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 74. orr.

Emakumeak ukuiluan bildu eta errosarioa errezatzen hasi ziren.  Josu Zabaleta   «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 200. orr.

Jatorriz, gogoz eta xedez nor bere ukuilukoak izan ginen beti.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 309. orr.

Meatzeetatik ez urruti, taberna eta ukuilu zuloetan, kimikaren eta magia zuriaren arteko mugan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 112. orr.

Kabinetean eta logelan ukuilu-usaina zegoen, lurreko egurren junturetatik zetorrena.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 146. orr.

Bertan ukuilu-kiratsa nagusi zen eta zaborrez beteriko espaloien gainean umeak katuka zebiltzan Ukuilu atarian.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 83. orr.

On Camillok begiratu ere ez zion egin kateaz itxitako ukuilu-ateari ere.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 177. orr.

-Bihar bazkalduko duk, bai, baina zerri-ukuilu batean.  Fernando Rey   «Hobe nuen etxean gelditu» - Horace McCoy, 2002 - 141. orr.

Gora-behera zoro horietan nenbilen, Jannis Kounellis artista greziar maiteak, Erromako arte galeria bat, 1969an, zaldi ukuilu nola bihurtu zuen akordatu nintzenean.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 65. orr.

Negua hegoaldean igaro ondoren, eta baserri-ukuilu, borda zahar, kanpandorre eta antzekoetan egin ohi duela habia [enarak].  Imanol Zurutuza   «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 112. orr.

· Ordurako ezkutatuak zitiztean, bakoitzak bereak, ganbara-ukuiluetan ezkutalekuren faltarik ez zuan izango-eta; bestela, berriz, gaztainondo zuztarren artean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 60. orr.