Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

zibil 1 izond herritarren multzoari edo haien arteko harremanei dagokiona.

Elkarte horiek Estatuaren menpean dauden pertsona zibilak baitira. Esteban Antxustegi «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 107. orr.

Hildako zibilen kopurua zehazteko «ikerketa independentea» berehala abiatzea. Berria - Mundua 2004-12-09

Aita Saindua ez da mundu osoaren jabe zibila ez tenporala. Piarres Xarriton «De re publica edo politikaz», 2003 - 25. orr.

Garaipena da Errusiako gizarte zibil osoarentzat, ez soilik mugimendu ekologistarentzat. Berria - Gaiak 2006-04-27

Gizarte zibil globalaren aroan Kant urrundu zaigu. Berria - Kultura 2004-02-20

Bada, heriotza zibila duzu, bost-hamar urterako. Markos Zapiain «Errua eta maitasuna», 2002 - 61. orr.

Kode orokorra da, eta arazo zibil guztiak, testamendu bidezko edo bizien arteko ondasunen xedapenak, doteak eta emakumeen abantailak, feudoen etekinak eta pribilegioak, gobernu-arazoak eta abar arautzen ditu. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 238. orr.

Printze hark beren lehen askatasun zibila itzuli zien, eta zentsua ordaindu beharra kendu. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 282. orr.

Hori bai lege zibil miresgarria, ohiturak erlijioaren kontra gordetzen dituena! «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 133. orr.

Giza lege oro zibila da. Esteban Antxustegi «Herritarra» - Thomas Hobbes, 2004 - 192. orr.

Kode Zibila, Zigor Kodea, Merkataritzako Kodea eta Prozedura zibil zein kriminaleko kodeak Napoleon Bonaparteren armadak hedatu zituen Europan zehar. Andres Urrutia «Frantziako kode zibilaren lehen proiektua» - Jean di Portalis, 2000 - 10. orr.

Erregistro zibil moduko bat osatzen dute hartara oroigarri horiek, familiako bizikizunen errolda antzekoa. Xabier Mendiguren Elizegi «Errekarteko koadernoa», 2001 - 18. orr.

Garai bateko hizkuntza politiko bat ikasi genuen bezala hizkuntza zibil bat dugula egiteko ohartu gara. Iñigo Aranbarri «Hitzak eta giltzak», 2001 - 94. orr.

Giza eskubide zibil eta politikoen Hitzarmena. Piarres Xarriton «De re publica edo politikaz», 2003 - 80. orr.

Legeak bi hiritar gisa hartzen zituen aita eta semea, arauak ikuspegi politiko eta zibil hutsez emanez. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 158. orr.

2 (militarra edo erlijiozkoa denari kontrajarria)

Bulego batera eraman gintuen; han gizon zibil bat geneukan zain, pistola mahai gainean zuela. Juan Kruz Igerabide «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 69. orr.

Goi funtzionario zibil eta militarren emazteei. Karlos Zabala «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 26. orr.

Alemaniar eta italiar aholkulariak, militarrak nahiz zibilak, denean dira. Edorta Jimenez «Hemingway eta euskaldunak zerbitzu sekretuetan», 2003 - 103. orr.

Sobera jende zibil hiltzen baitituzte palestindarren artean judu soldadoek. Herria 2002-10-24

Chavezek ez du jende zibil asko ezagutzen. Pako Aristi «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 58. orr.

Aralarrek, Ezenarroren esanetan, «ezker abertzale zibil, zabal eta berritzailearen erreferentzia» izan nahi du. Berria - Harian 2005-04-18

Errege Katolikoek sorturiko milizia zibila (1476), hirietatik kanpo egiten ziren okerrak zigortzeko asmoz. Patxi Ezkiaga «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 90. orr.

Homosexualek bikote zibilak osatzeko eskubidea zutela. Berria - Gaiak 2004-02-14

Emakume Kristauen Elkarte zibileko eleduna. Berria - Harian 2005-04-19

Lege erlijiosoak goitarragoak dira; lege zibilak, zabalagoak. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 162. orr.

Zuzenbide kanonikoak lekuari erreparatzen dio; zuzenbide zibilak, berriz, gauzari. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 161. orr.

Kondeak horregatik ez zituen eramaten gerrara apezpiku edo abadeen basailuak, ez zeudelako bere jurisdikzio zibilaren mende. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 287. orr.

Alferrik saiatu ziren kanonen itzalaren bidez beren legeei itzal ematen; alferrik batu zituzten eliz zigorrak eta zigor zibilak. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 336. orr.

Ala deretxo zibil eta Elizako deretxoan. Xipri Arbelbide «Janpierre Arbelbide», 2005 - 55. orr.

Indigena zapatisten ia hamabi urteko borroka zibila eta baketsua zintzo eta jator babestu dutenei. Berria - Harian 2005-06-22

Aberri Eguna, borroka zibilaren eguna! Herria 2005-03-17

Indiak helburu zibilak eta militarrak dituzten programa nuklearrak ditu. Berria - Harian 2006-03-01

Juan Antonio Heredia Babes Zibilerako zinegotziak. Berria - Gaiak 2004-03-11

Frogatua dut espetxe militarrak ez direla zibilak bezain ospe txar emale, jendearen ustez. Juan Martin Elexpuru «Delituez eta zigorrez» - Cesare Beccaria, 1999 - 85. orr.

Ontziola zibil eta militarrak holding batean bildu nahi ditu SEPIk. Berria - Ekonomia 2004-10-13

Zergatik Andaluziako ontziola zibil handiak publikoak izan daitezke eta Naval ez? Berria - Harian 2005-10-04

1900ean, bigarren irakaskuntzako 59 Instititu zibil bakarrik zegoen Estatu espainol guztian versus 504 Elizarenak. Joxe Azurmendi «Espainiaren arimaz», 2006 - 113. orr.

Orain ugari dira Gobernuz Kanpoko Erakunde zibilak, hirugarren mundu deritzan horretan laguntzen dabiltzanak. Xabier Mendiguren Elizegi «Nerabearen biluzia», 1999 - 52. orr.

Badugu masa literatura bat, kalitatezko hizkuntza erregistroan mundu zibil eta moderno bat islatzen duena. Iñigo Aranbarri «Hitzak eta giltzak», 2001 - 95. orr.

Orbaitz, adibidez, arkitektura zibil gotikoaren adibide nabarmena zen. Edurne Elizondo «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 141. orr.

Hori baino beherago, marmorean landuriko halako plataforma, taula edo aldare zibil baten antzekoa dago, luzea, gorrixka, dirdiratsua. Edorta Jimenez «Europako mugetan barrena», 2000 - 170. orr.

Dagoeneko elizak ezabatu dira, idoloak eraitsi, ezkontza ekintza zibil hutsa dela onartzen da, hautsitako aitorlekuak kalean su egiteko erabiltzen dira. Juan Martin Elexpuru / Bego Montorio «Filosofia apaingelan» - Sade, 2001 - 213. orr.

Txip antzeko bat txertatuko digute guri ere; bertan azalduko dira gure akats demokratikoak (isunak, desobedientzia zibil, erlijioso eta militarrak, honelako demokraziaren kontra eginiko irainak, kazetan idatzitako artikulu arriskutsuak, etab.), Edorta Agirre «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 82. orr.

3 (izen gisa)

Zibilen kontrako aire bonbardaketak egin zituzten Gernikan, Bartzelonan eta Granollersen. Berria - Harian 2005-07-24

Afganistango herri bati eraso, eta 16 zibil eta 80 taliban hil dituzte. Berria - Mundua 2004-05-05

Ehunka zibil bahitu dituzte bai gerrillariek, eta baita soldaduek ere. Berria - Gaiak 2004-04-17

Okupazio indarrek gerrillariek baino %60 zibil gehiago hil dituzte. Berria - Harian 2005-01-30

Pinochetek boterea utzi zuenetik militarren eta zibilen arteko harremanak hobetzen egin duen lana nabarmendu dute adituek. Berria - Harian 2006-01-17

Zenbait zibil eta zenbait soldadu, hantxe bilduta, berriketan ari ziren. Koro Navarro «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 149. orr.

Zibil gisa zerbitzatu zuelako itxurak egin arren, armadan zerbitzatu zuela. Jose Morales «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 184. orr.

Gauza, aliatuen soldadutxoak ez zauritzea dun, bakea jarri behar duten herrialdeko ehunka zibil hilik suertatu arren. Harkaitz Cano «Pasaia blues», 1999 - 128. orr.

"Militar hauei", pentsatu zuen bere artean Martinek, "ez zaiek gustatzen zibil batek beraiek baino gauza zailagoak egitea". Koro Navarro «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 188. orr.

Zibil armatuek hasi zutela tiroketa. Berria - Mundua 2004-09-07

Zibil errugabeak hiltzen dituzte maiz, Bagdaden jartzen dituzten bonba-auto horiekin. Berria - Harian 2005-01-30

Han militar, polizia zein zibil aldrak ageri ziren tente, ezin dotoreago jantzirik, Akademian, nolabait esateko, arropategian utzi beharra zeukaten beren identitatea, Vienan edo Londresen jositako zibil-jantziekin batera, Holandan egindako barne-janzkiekin batera. Jon Arretxe «Ekialdeko mamuak», 2003 - 26. orr.

4 gerla zibil

Hemen berean, hostope honen barnean, 36-ko gerla zibilean, kukulauka hilgarri batean, gizonek gizonak tirokatu zituztela. Piarres Aintziart «Santiago oinez», 2000 - 45. orr.

Gisa berean, Santamariaren solasek irakusten dute Euskal Herriak jasan berri zuen gerla zibilaren irakaspenak atera zituela pentsalari donostiarrak. Piarres Xarriton «De re publica edo politikaz», 2003 - 10. orr.

Espainiako Gerla Zibila bukatu zen hegoaldeko euskaldunen ametsak odolean eta errepresioan ezabatuz. Itxaro Borda «Hiruko», 2003 - 85. orr.

Gerla zibila beitzen ordüan Agaramontesen eta Beaumontesen artean. Herria 2005-04-28

Duela sei urte gerla zibila zen Gipuzkoan eta Nafarroan. Koldo Izagirre «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 82. orr.

Memento zailak ziren, gerla zibila bururatu berria baitzen. Eneko Bidegain «Anbroxio», 2002 - 28. orr.

Espainiako gerla zibila hasi zenean nik artean ez nituen bi urte. Gotzon Garate «Zakurra, zeure laguna», 2002 - 19. orr.

Semea aitaren ordez, zer gertatu da Congo-ko errepublika berrian? Nork hil du? Zergatik? Dirudianez ez da gerlarik sortu, nahiz badakiten han zer diren gerla zibilak. Herria 2001-01-25

5 gerra zibil

Gerra zibilek hiritar ugariri ekarri zieten heriotza. Eta denen artean zikinena gerra zibila da. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 188. orr.

Kartagoren eta Korintoren gainbeherak areagotu egin zuen Marseillaren ospea; eta, gerra zibilak etorri izan ez balira, [...] zoriontsu izango zatekeen erromatarren mendean, hauek ez baitziren batere jeloskor haien merkataritzagatik. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 49. orr.

Gerra zibil helenikoa kartagoar eta akemenestarrentzat tentazio saihestezina zen. Iñaki Mendiguren «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 240. orr.

Perugiako gerra zibilak piztualdi ezberdinak izan zituen: 1214an, 1217an, 1223an eta 1225ean. Askoren artean «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 303. orr.

Sarriegiren heriotzak, hala, Donostiaren bizitzaren ziklo baten amaiera moduko sinbolo bat dirudi, gerra zibilek ezaugarritu zuten XIX. mende haren amaieraren sinbolo bat. Askoren artean «Rataplan» - 70. orr.

Boltxebikeak Errusian, faxistak Italian, gerra zibila Irlandan. Pello Salaburu «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 61. orr.

Elena Andreievna ederra, Serebriakoven emaztea, gosez eta hotzez hil zen 1918-1921 arteko gerra zibilean, eta urte horietako batean fusilatu zuten Vania, errekisarako garia ezkutatzeagatik. Iban Zaldua «Traizioak», 2001 - 140. orr.

Espainiako Gerra Zibilean borrokatu ziren Garibaldi Brigadetako komandante ospetsuenetakoa izan zen. Fernando Rey «Gure etxeko kontuak» - Natalia Ginzburg, 2004 - 280. orr.

1936-39ko gerra zibilaren inguruan izpiritu edo arima espainola erruz aipatu da literatura falangista nahiz tradizionalistan. Joxe Azurmendi «Espainiaren arimaz», 2006 - 269. orr.

Zaldibian, Gerra Zibilean fusilatutako bi gazteren hezurrak agertu dituk. Xabier Etxabe «Lurtarra da begiratua», 2004 - 109. orr.

Gerra Zibilean Bilbotik itsasontzian ihes eginiko "gerrako haurren" irudiak. Joseba Zulaika «ETAren hautsa», 2006 - 18. orr.

Militarra, gerra zibileko heroia. «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 254. orr.

Haurrak dira, halaber, Kolonbiako gerra zibileko biktima nagusiak. Berria - Gaiak 2004-02-20

Afrikako herrialde gehienetan, berriz, adierazpen askatasunaren aurkako erasoak gerra zibilarekin eta diktadurarekin daude loturik. Berria - Gaiak 2004-01-07

6 guardia zibil (orobat guardiazibil g.er.) Guardia Zibileko kidea.

Guardia zibilen jeep berdeak hasi ziren herrian gora eta behera patruilan. Joseba Sarrionandia «Lagun izoztua», 2001 - 73. orr.

Guardiazibiletako lotinant bat hurbildu zitzaidan pasaportea itzultzeko. Koldo Izagirre «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 71. orr.

Trafikoko guardia zibil bat hil zutela hantxe ondoan, Billabonan. Bernardo Atxaga «Lekuak», 2005 - 90. orr.

Bera parean Guardia Zibilak jarrita zeukan errepide kontrola ikusi zuenean. Harkaitz Cano «Pasaia blues», 1999 - 200. orr.

7 Guardia Zibil

Itoitzen eta inguruan Guardia Zibilaren zaintzapean bizi izan dira herritarrak urteetan. Edurne Elizondo «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 52. orr.

Foruzaingoak Guardia Zibila izan zuen lagun, eta kazetariei ez zieten utzi herrira hurbiltzen. Edurne Elizondo «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 131. orr.

Trafikoko Guardia Zibilak jakinarazi duenez. Berria - Euskal Herria 2004-11-04

Guardia zibilaren Trafiko Sailak. Berria - Euskal Herria 2004-07-06

Espainiako Guardia Zibilaren mendiko erreskate taldeak. Berria - Euskal Herria 2004-09-22

Agoizko Guardia Zibilaren kuartelera eraman zituzten solidarioak. Edurne Elizondo «Itoiz, porlanezko gezurra», 2004 - 55. orr.

Guardia Zibilaren komandantzia. Unai Iturriaga «Berandu da gelditzeko», 1999 - 99. orr.

Guardia zibil konpainia oso bat. Joseba Sarrionandia «Lagun izoztua», 2001 - 355. orr.

Diligentziak geldialdia zeukan bihurgunearen ondoan Guardia Zibil talde batekin hitz egiten ari zen. Jon Maia «Riomundo», 2005 - 58. orr.

8 ez-zibil

Galderak, erantzun errazik gabeko torontilean nahasten gaitu: talibanak, ez-zibil gisa hartu behar genituzke? Iñigo Aranbarri «Hizlandia», 2006 - 158. orr.

Talibanen artean, denak dira "ez-zibilak"? Iñigo Aranbarri «Hizlandia», 2006 - 159. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 4 aldiz agertzen direnak)

arazo zibil (4); bi guardia zibil (15); bi zibil (31); bi zibil hil (9); bi zibil irakiar (8); bide zibil (5); bost guardia zibil (6); bost zibil (6); dozenaka zibil (4)

egoera zibil (4); ehunka zibil (8); erakunde zibil (4); erantzule zibil (4); eskubide zibil (201); gerla zibil (7); gerra zibil (31); gerra zibil bat (9); gipuzkoako gobernadore zibil (5); gizarte zibil (9); gobernadore zibil (9); gobernadore zibil ohia (5); guardia zibil (172); guardia zibil bat (30); guardia zibil batek (13); guardia zibil baten (9); guardia zibil hil (11); guztien eskubide zibil (4); hainbat guardia zibil (4); hainbat zibil (6); hegazkin zibil (4); herritarren eskubide zibil (12); hildako zibil (6); hiru guardia zibil (4); hiru zibil (23); hiru zibil hil (10); hiru zibil irakiar (4)