Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

umotu, umo(tu), umotzen 1 da/du ad fruituez eta kidekoez mintzatuz, heldu. ik ondu 3; zoritu.

Umotzen ari diren fruituak, pisua hartzen ari diren txitak, burutzen ari diren gariak.  Josu Zabaleta   «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 21. orr.

Laboreak eta fruituak garaiz eta umoturik eskuetara iritsiko bazitzaizkion.  Koro Navarro   «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 124. orr.

Han masusta gorri ugari zegoen lekuan, oraindik denak heldu gabe, baina batzuk umotuta egongo ziren, beltz-beltzak, pikor ugari eta gozoak.  Joseba Sarrionandia   «Kolosala izango da», 2003 - 116. orr.

Gero eta nabariago egin zen umotzen ari ziren mahatsen kiratsa.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 477. orr.

Hegoari gustatzen zaio udazkena gobernatzea eta bazterrak zimel uztea, uztari umotzen laguntzea.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 402. orr.

Izan ere, eta Zuhaitzaren fruitua oso gutxitan umotzen dela esan bada ere, bere baitan datzan bizitzak urteak eta urteak egin zitzakek lotan.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 311. orr.

Zuhaitz lerden bilakatzen da, adarrak hedatuz, hostoei forma eta berdetasuna emanez, fruituak umotuz eta eratuz eta, azkenik, atal guztiei antolaketa egokia eskainiz.  Imanol Unzurrunzaga   «Hainbat idazlan» - San Agustin, 2003 - 292. orr.

2 (era burutua izenondo gisa)

Eskua altxa eta arte-arbola lodietatik bildu; beren fruitu gozo umotua oparo eman nahian baitzeuden hauek.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 45. orr.

Saski luzexkoak eta otzara motzak errenkadan jarrita zeuden, oihalez edo lastoz estalirik; eta mirabella motako aran umotuegi batzuen usaina nagusi zen oroz gain.  Karlos Zabala   «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 34. orr.

Amona udaren zain zegoen, eguzki lorearen ale beltz umotuak noiz agertuko.  Juan Kruz Igerabide   «Txoria» - Oh Jung-hi, 2006 - 49. orr.

3 irud/hed

Baina poliziak bazekien zertan nenbilen, eta fruta umotzen uzten ari zen. Konplota umotuz zihoan astiro-astiro.  Juan Kruz Igerabide   «Nire aitaren fusila» - Hiner Saleem, 2004 - 103. orr.

Gertaerak ondu eta umotu egiten dira, eta orduan, horra iraultzak.     «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 241. orr.

Zerbait umotzen ari zen, haatik, haren baitan.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 66. orr.

Ideia geroko utzi beharra zegoen, buruan umotzen, harik eta sasoi egokia heltzen zen arte.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 92. orr.

Aleunka gizalditan umotutako sentiera, hitz batean fosildurik.  Patziku Perurena   «Harrizko pareta erdiurratuak», 2004 - 40. orr.

Jakituria eta gizatasuna ez baitira jatorkeria batzuk asmatu eta taigabe haiek predikatuz umotzen, buruko argi guziak itzali arte nork bere ikerlan eszeptikoan segituz baizik.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 72. orr.

Sasiak urratu du gure ametsak umotu zituzten bide horien edertasuna.  Pako Aristi   «Gauza txikien liburua», 2004 - 56. orr.

4 (irud/hed, era burutua izenondo gisa)

Adostasun umotu eta landua, gehiengo-gutxiengo jokoaren gainetik.  J. Garzia / A. Egaña / J. Sarasua   «Bat-bateko bertsolaritza», 2005 - 73. orr.

Kronologikoki ipuin-familia bateko lehena denaren partez [...] jite bereko alerik umotuenei uztea lekua.  Juan Garzia   «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 11. orr.

Jendearekiko hartu-eman onean biziko haiz eta azken aldiko pausuetan zahartzaro onean eta umotuan helduko zaik heriotza.  Patxi Ezkiaga   «On Kixote Mantxako» - Miguel de Cervantes, 2005 - 175. orr.

Adinik interesanteenean omen dago Aurora, emakumeak, bizi esperientziaren jabe, edertasun umotuenera iristen diren puntu horretan.     «Kuskue tanden», 2004 - 56. orr.

Asaba haien aholku umotuak hartu ditut bidelagun.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 8. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

fruitu umotu (3)

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus