Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

izenordain 1 iz gramatikan, gauza bat, bere izena aipatu gabe adierazteko erabiltzen den hitza, mugatzailerik onartzen ez duena.

Munduko mintzaira guzietan aurkitzen dira izenak, izenordainak, aditzak, aditzondoak, eta abarrak; horiek mintzairaren gramatika bereziak kudeatzen dituela.  Herria   2005-12-08

Morfologia, hitzen kategoria desberdinez (aditz, izen, adjektibo, izenordain eta abarrez) arduratzen da.  Isabel Arrigain   «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 170. orr.

Gramatika eranskinean alfabetoa, zenbakien idazkera, deklinabidea eta aditz laguntzaile eta izenordainen taulak agertzen dira.  Berria - Euskal Herria   2004-04-30

") adberbio batez ("perfektuki") edo izenordain batez (zuek!).  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 96. orr.

Ene ingeles eta gaztelania hizkuntz pobreak ahal bezala darabiltzat, "Yo" eta "I" izenordainak nahasiz!  Piarres Aintziart   «Santiago oinez», 2000 - 120. orr.

Joan Mari Irigoienek ni izenordaina osatzen duten bi letrak esanahiz betetzen ditu, n zubi batekin eta i itsasargi batekin alderatuta.  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 248. orr.

Gramatikan, lehen pertsonaren izenordaina da, eta numeroz singularra.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 207. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Izenordain pertsonalak ingelesez hiru kasu ditu, menpekoa, aurkagarria eta jasalea.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 208. orr.

Bazuen, gainera, perpaus batzuen subjektua jateko bizio bitxia, izenordain pertsonalez ordezkaturik, eta horrek are lausoagoa bilakarazten zuen beraren berbeta.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 257. orr.

Bazuen, gainera, perpaus batzuen subjektua jateko bizio bitxia, izenordain pertsonalez ordezkaturik, eta horrek are lausoagoa bilakarazten zuen beraren berbeta.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 257. orr.

Galderari ere izenordain galdetzaileari jarraipena emanez erantzun liezaioke batek, iseka aire batez: [...].  Iñaki Arranz   «Hitza azti», 2006 - 53. orr.

Izenordain indargarrien alorrean hiru sail daude euskalkien arabera: mendebaleko neuk, Iparraldeko nihaurk, eta gainerako hizkeretako neronek.  Koldo Zuazo   «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 197. orr.

Hitzaren hasierako his hori eta genero maskulinoko edutezko izenordaina gauza bera balira bezala.  Karlos Zabala   «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 20. orr.

3 (hitz elkartuetan)

Eta p-n-iw hitzaren izenordain atzizkia Moises gure maisuari buruzkotzat jotzen du.  Xabier Kintana   «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 76. orr.

Diskurtsoari dagokionez, esan behar da aditzek ez dutela pertsona markarik, eta benetako pertsona-izenordainik ez dagoela.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 17. orr.

izen (orobat izen(-)orde) 1 iz ordezko izena. ik izengoiti.

Maria edo izatekotz Loretxu, izen-orde horrekin agertu beharra baitzen. Izen-orde alegera daukat eta beti atxikitzen dut.  Janbattitt Dirassar   «Bihotzeko mina», 1997 - 165. orr.

Sekulako olerki andana du idatziko bere bizian, “Oianburu” izenordearekin.  Herria   2005-12-08

Hamar, hamabi urte geroago, 1943an, haatik, Xabier Gazteiz izenordearekin argitaratu nuelarik Eskualdunak ene lehen liburuxka, 4. orrian sartu nuen behialako hostoaren kopia.  Piarres Xarriton   «De re publica edo politikaz», 2003 - 119. orr.

Izenordez Musia zeritzon neska gazte zurbil ezezagunak ere hara begiratzen zuen, zerura.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 25. orr.

Joan den astean zendu da Alphonse Lupiac Gure Etxolakoa, ainitzek Fonfon izen ordeaz deitzen zutena.  Herria   2004-02-05

Pedro Zumalde Ezpeleta, izenordez Lodia.  Joseba Sarrionandia   «Lagun izoztua», 2001 - 128. orr.

2 izenordaina.

Sekulan santan ez du zein galdezkako izenordea erabiliko bait gabe, orai modan sartzen ari den bezala. You izenordearen plurala, hizkuntza-maila apaleko hitza.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 149. orr.

3 izenordeko iz izenordaina.

Izena bera ere, Mykael hebreerazkoa, 3 hitzez osatua dator: My, "nor" izenordekoa, Ka, "bezain" edo "bezala" aditzondoa duguna, eta El, hainbat hitz hebreerazkoetan ageri den "Jainko".  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 377. orr.

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus