Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

itsutu, itsu(tu), itsutzen (orobat itxutu g.er.) 1 da ad itsu bihurtu

Hirurogeita bi urte zituen itsutu zenean.  Elizen arteko biblia   Tb 14,2

Halakoetan, nahiz eta ikusi, esaerak dioen bezala, itsutu egiten bainaiz.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 166. orr.

Hamabigarren tronkoan itsutu egin zen, eta arratsaldeko bostetan esnatu ospitalean.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 253. orr.

Gizonari esanez bezala: "Itsutu zaitez, ni itsutu naiz!".  Josu Zabaleta   «Sei pertsonaia autore bila» - Luigi Pirandello, 2003 - 59. orr.

Itsutua nago, ez dut egun-argirik ikusten.  Elizen arteko biblia   Tb 5,10

Etxe atarian zeudenak, zahar nahiz gazte, itsuturik utzi zituzten.  Elizen arteko biblia   Has 19,11

Itsu zaitezte, itsutu! mozkortu, baina ez ardoz!  Elizen arteko biblia   Is 29,9

Tarteka gustatzen zaidan niri ere anfetatxo bat sartzea, baina kostoarekin itsutzea beste gauza bat dun, konstanteagoa bezala.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 328. orr.

Pertsona heldu goizik itsutuak.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 148. orr.

· Eskua nire galtzen erdiko patrikan sartu orduko itsutu zitzaidan garuna; aise igarri zuen berak, nire hasperen txiliotxoa entzun eta bere alkandoraren eskumuturra heze sumatzean.  Harkaitz Cano   «Neguko zirkua», 2005 - 37. orr.

Ihartu bekio besoa! itsutu bekio eskuineko begia!  Elizen arteko biblia   Za 11,17

Begiak aldapatik jaso gabe nindoan aurrera, elurraren distiraz itsuturik.  Joseba Urteaga   «Gertakizuna» - Annie Ernaux, 2003 - 49. orr.

Begiak itsuturik datzanaren gogapean pizten diren irudi eroen makulua.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 22. orr.

Nik kolpeka ekin nion harkaitzari begiak itsututa.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 164. orr.

Leiho bakarra oholekin itsutua zegoen.  Bernardo Atxaga   «Soinujolearen semea», 2003 - 250. orr.

Leihoak itsutuak eta lastoz beteak zeuzkaten fatxadak, adar hautsiekiko zuhaitzak.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 208. orr.

Tutueria itsututa dagoenean eta iturginak askatzen duen moduan egiten diagu guk.  Joxemari Iturralde   «Euliak ez dira argazkietan azaltzen», 2000 - 49. orr.

• 2 du ad (norbaitek edo zerbaitek beste norbait)

Profetak otoitz egin zion Jaunari: "Itsutu jende hori!"; eta Jaunak itsutu egin zituen, Eliseok eskatu bezala.  Elizen arteko biblia   2 Erg 6,18

Szythiarrek, begiak estaliz itsutu egiten dituzte esklaboak, beren lan nekosoetan aisego ari daitezen.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 323. orr.

Atarian zeudenak, berriz, itsutu egin zituzten guztiak, zahar eta gazte, eta atea aurkitzeko gauza ez zirela utzi zituzten.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 53. orr.

· 'Jantzi' horrek ez gaitu, ordea, itsutu eta nahastu behar; ez ditugu, alegia, kontakizunok hitzez hitz hartu behar.  Jose Antonio Mujika   «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 13. orr.

Harrokeriak itsututako ezjakina da, eztabaida eta hitz-liskarretarako joera gaixoa duena.  Elizen arteko biblia   1 Tm 6,4

Miren iruzurra egiteko gai ez zelakoan nago, diruak ez baitzuen itsutzen, ez zuen ematen behintzat.  Migel Angel Mintegi   «Denak du bere prezioa», 2002 - 193. orr.

Ez onartu eskupekorik, itsutu egiten baititu pertsona jakintsuak ere eta hondatu egiten zintzoen epaia.  Elizen arteko biblia   Dt 16,19

Inoiz ikusi dudan argi zurienak erdi itsutu ninduen.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 126. orr.

Mila izarrek itsutu ninduten.  Daniel Landart   «Anaiaren azken hitza», 1999 - 25. orr.

Argiak itsutua, doi-doi ikusi nituen altxatzen lagundu ninduten besoak.  Aingeru Epaltza   «Rock'n'roll», 2000 - 116. orr.

Argitasunak itsutu egin nau berriro.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 93. orr.

Urrutiko tximistak ez baitu sekula inor itsutu gaurdaino.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 95. orr.

Hainbertzeraino itsutu ninduen izuak eta ikarak, non [...].  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 61. orr.

Itomenak itsutu egin zuen, baina gorputzak bere kasa lanean jarraitzeko indarra aurkitu zuen.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 254. orr.

Egiteak ematen du noski bere poza, baina, itsutu egiten du: aspertu edo biziatu; ez egiteak hainbestetsu.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 315. orr.

Aspaldiko gerra zahar batean zorte etsaiak Solferinon itsututako soldadu hura.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 279. orr.

Gaur, diruaren botereak itsututakoak dira izar, eurak ditugu gidari, eta gu, nahi eta ez, euren atzetik.  Hasier Etxeberria   «Patri maitea», 2003 - 115. orr.

Zenbait egunetan zorionak itsutua egon zen.  Patxi Zubizarreta   «Mirarien kalezuloa» - Nagib Mahfuz, 2006 - 111. orr.

Begitanzio batek itsutuak bezala geunden.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 270. orr.

Maitasunak itsuturik zegoelako.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «Bizitza eredugarriak», 2006 - 13. orr.

3 (norbaitek edo zerbaitek beste zerbait)

Begiak itsutu zituen.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 238. orr.

Ukabilak itsutu nituen min emoteraino.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 11. orr.

Satanasek, mundu honetako jainkoak, itsutu egin baitie adimena.  Elizen arteko biblia   2 Ko 4,4

Gero, sarrailak, eskuko lanpararen entxufea, tiraderetako zirrikituak, iturriko tutua itsutu genituen bikeaz.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 51. orr.

Izan ere, Itakako jaunak bere abentura batean ziklopeari begi bakarra itsutu baitzion.  Juan Kruz Igerabide   «Ulises» - Homero, 2000 - 11. orr.

Intentsitatea jartzen zuen egiten zuen guztian, eta ni ez nintzen nor haren txeren iturri oparoa itsutzeko.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 286. orr.

· Berehalako belztasunak itsutu zituen guztien begiak.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 205. orr.

Ilunpetan dabil eta ez daki nora doan, ilunak itsutu egin baitizkio begiak.  Elizen arteko biblia   1 J 2,11

Nola ur arreek uholdeka zubi begiak itsutzen dituzten.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 218. orr.

Sarrerako harlosa tzarra astiro-astiro mugitzen hasi orduko, urrezko distira sekulako batek itsutu zuen eguna.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 10. orr.

Gogoa zeharo itsutzen duen irudi batez.  Patziku Perurena   «Trapuan pupua», 2001 - 314. orr.

Ezagutzen dituzue [...] urazalean agertu gabe itsaspea itsutu eta nabigaziorako heriotza tranpa maltzurrak osatzen dituzten hondar pila menditsuak.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 24. orr.

Haren ile horiek eguzkia itsutzen dute.  Anjel Lertxundi   «Konpainia noblean», 2004 - 17. orr.

Iragan-min gehiegiak Europa itsutu duelakoan dago Roth.  Anjel Lertxundi   «Mentura dugun artean», 2001 - 171. orr.

Baditugu beirazko erlojuak, argia irentsi eta argia kanpora botatzen dutenak, bazterrak argiz itsutuz.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 7. orr.

4 (era burutua izenondo gisa)

Zaldi itsutuak bildu eta dardar uztartu zituen eta euren bidetik bergidatu.  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 331. orr.

Suge itsutua zabuka zebilen, nahasita.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 266. orr.

Haren begi itsutuetatik odola irteten zen bitartean.  Iñaki Mendiguren   «Harry Potter eta sekretuen ganbera» - J.K. Rowling, 2001 - 266. orr.

Ukabil itsutu haietan.  Koldo Izagirre   «Vladimir», 2003 - 52. orr.

Gela itsutu batean mila foku batera piztu balituzte bezala.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 140. orr.

Ate itsutu bat dago hilerriaren aurrealdean.  Koldo Izagirre   «Nik ere Germinal! egin gura nuen aldarri», 1998 - 25. orr.

· Begi malkoz itsutuak jaso nituen izartegira.  Karlos Linazasoro   «Ez balego beste mundurik», 2000 - 137. orr.

· Zigorra betez begiak atera zizkiotenean, lurrera bota zituzten itsutuaren begiak.  Askoren artean   «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 865. orr.

Ez da hain aise jokatzea itsutuen edo integrista porrokatuen kontra.  Herria   2001-09-20

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus