Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

Beruna metal iluna, astuna eta biguna da.  Anjel Lertxundi   «Zorion perfektua», 2002 - 100. orr.

Beruna 335 graduan urtzen da.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 255. orr.

Zilarra, brontzea, burdina, beruna edo eztainua labearen erdian metatu eta dena urtzeko sua suspertzen den bezala hala metatuko zaituztet neure haserre-suminean.  Elizen arteko biblia   Ez 22,20

Ekaitz-uretan hondoratu dira berunaren antzera.  Elizen arteko biblia   Ir 15,10

Pentsa zer gertatuko litzatekeen mundu guztia hasiko balitz beruna urre bihurtzen.  Xabier Aranburu   «Alkimista» - Paulo Coelho, 2001 - 116. orr.

Berunik izanez gero, ez da batere zaila beirazko mirail bat egitea.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 125. orr.

Beste guztietarik berezia den materia dela beruna, nekatu itxura duen metal bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 123. orr.

Berunginak gara nire herrian: guztiek dakite beruna urtzen eta lantzen.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 114. orr.

Berunezko bi soldadutxo, kolore biziz pintatuak.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 71. orr.

Non zegoen, zehazki, berunezko soldaduen kutxa?  Anton Garikano   «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 350. orr.

Tutu horietan berunezko bola bat jarri zuen sokaren bitartez jaisten zena.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 4490. orr.

Liburuak inprimatzeko berunezko karaktereak.  Xabier Arregi   «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 100. orr.

-Berunezko moldeak dituk horiek, konposiziorako letrak, hain zuzen.  Txillardegi   «Putzu», 1999 - 169. orr.

Kobrezko edo berunezko hodi bat.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 44. orr.

Berunezko plantxak albaialde bihurtu direla.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3530. orr.

Berunezko xafla biribilkatu eta iltze batez zulatuan irarririk dago xarma-elearen testua.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 49. orr.

Berun eta guzti irentsi dinagu amua.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 161. orr.

Oinak beruna bezain astunak zituela iruditu zitzaion atarian.  Agustin Otsoa   «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 65. orr.

Picassok beruna zuten pinturak erabiltzen zituen, eta berunak asko argitzen du zuri-beltzeko irudia.  Berria - Kultura   2004-09-11

Txostenaren arabera, asko dira berunarekin pozoinduta hiltzen diren haurrak.  Berria - Gaiak   2004-06-19

95 oktanoko berunik gabeko gasolina 9,9 zentimo garestitu da urtea hasi zenetik.  Berria - Harian   2006-04-19

Berunak eragindako kutsaduraren ondorioz.  Berria - Gaiak   2004-06-19

Bietako bat [...] barandaren alde batera gorputza emana dago, besteak bultza egiten dio eta kanpai bueltarik eman gabe erortzen da uretara, gauaren erdian berun.  Harkaitz Cano   «Belarraren ahoa», 2004 - 96. orr.

Harri astun jakin bat ezagutu, hura herri urrunetan aurkitu, guk ezagutzen dugun modu berezi batean sutara eman, eta berun beltza atera, horra zerik den gure langintza.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 114. orr.

Gurdiak etengabe doaz mazelaz mazela Tom ibaiaren haran aldera, platinoa, urrea, zilarra, kobrea eta berun urreduna garraiatuz.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 302. orr.

Zeruak berun irabiatuzko ganga bat irudikatzen zuen.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 360. orr.

Zeren haren buruak ontzi bat baitzirudien, berun goria zeukana.  Joan Mari Irigoien   «Lur bat haratago», 2000 - 370. orr.

Berun irakinez beteriko pertz batean eskua sartu, eta eskukada bat likido atera omen zuen inolako kalterik izan gabe.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 84. orr.

Galoi bat berun urtu irentsi izan banu bezala.  Oskar Arana   «Brooklyngo erokeriak» - Paul Auster, 2006 - 345. orr.

Berun tetraetiloa (gasolinak eduki ohi duena) eta paration intsektizida, berez toxikoak ez izanagatik, oso konposatu pozoitsu bihurtzen dira gibeleko entzimen eraginez.  Irene Aldasoro   «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 212. orr.

Guk denok bezala zenbait goizetan, kakazahar hori, mobida guztia, eguneroko berun pisu hori korapilatzen eta hazten gure barruan.  Harkaitz Cano   «Pasaia blues», 1999 - 24. orr.

Uranio, berun eta zink meategiak.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 25. orr.

Audenentzat, kare-harriak eta berun-meatzeek osatzen zuten lurralde hori.  Xabier Olarra   «Antropologo bat Marten» - Oliver Sacks, 2003 - 185. orr.

Horma baten ondoan zegoen bera, eskuan berun-haria zuela.  Elizen arteko biblia   Am 7,7

On Camillok San Joseren bizarra berun-hautsez errepasatzeari ekin zion.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 353. orr.

Amonio kloruroarekin aproba egitea bururatu zitzaidan, gai baita berun oxidoarekin egonkorki konbinatzeko.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 212. orr.

Hain ugaria baitzen burdina inguruan, berun harriak ezin zirela faltatu.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 118. orr.

Katalogo komertzialen ordez harri edo berun kargamendu bat balerama bezala.  Bernardo Atxaga   «Groenlandiako lezioa», 1998 - 164. orr.

Mea-hobiaren eskuduntzearen, berun-urtze teknologiaren eta metalaren erabilera behinenei buruzko ohar zehatzen aldera.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 123. orr.

Fantasiatsu irudikatzen zituen nire arbaso urrun baten ibilerak, berun- eta orobat nikel-ehiztaria bera.  Juan Garzia   «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 106. orr.

Automobilak airean zetozen Dublin aldera, Naas Roadeko gurtarrastoan berun-aleak bezala zuzen-zuzen labaintzen zirela.  Irene Aldasoro   «Dublindarrak» - James Joyce, 1999 - 61. orr.

Drogen menpe dagoenaren berun koloreko larruazala.  Ibon Uribarri   «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 27. orr.

Horregatik begitandu zitzaidan handiagoa, berdearen eta berunaren artean bera zelako kolore ezberdin bakarra.  Hasier Etxeberria   «Arrainak ura baino», 1999 - 48. orr.

Egur hauek lerroak dauzkate berunarekin zuzen trazatuta.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3930. orr.

Nola etxegintzan, hasierako erregela okerra bada, eta eskuaira gezurtiak elkarzuta zaintzen ez badu eta berunak apur bat albora egiten badu, nahitaez denak gaizki eta oker gelditu behar duen, [...].  Xabier Amuriza   «Gauzen izaeraz» - Lukrezio, 2001 - 261. orr.

Kareorearen lerrokadurak markatuko dira, luzetarakoak erregela eta kordelarekin, altuerak berunarekin, eta angeluak eskuairarekin ondo markatuz.  Santiago Iruretagoiena   «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 3290. orr.

Arrantzarako berunak egiteko eta moldeatzeko burdinazko kutxak.  Jon Maia   «Riomundo», 2005 - 164. orr.

Dorre gainean kokaturiko kalibre handiko metrailadore batek berun jasa batez josi zuen errepidea.  Alberto Ladron Arana   «Eguzki beltzaren sekretua», 2004 - 293. orr.

Bigarrena ez duzu entzun, baina bai ondotik etorri bala euritea, berunezko ekaitza.  Xabier Montoia   «Elektrika», 2004 - 155. orr.

Goiztiria berunezko isiltasun bilakatu zen haien artean.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 148. orr.

Guztiz esanguratsua da Fragaren berunezko urte luzeetan zeharo itxita eduki dituela ateak CDGk edozein proposamen berritzaile edo interesgarriri.  Berria - Kultura   2006-04-07

Mendebaleko hodei berunezkoek argi erakusten zuten mezua.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 22. orr.

Leirek ez zuen berunezko itolarri hura arindu.  Eider Rodriguez   «Eta handik gutxira gaur», 2004 - 152. orr.

Adelari berun handi bat jarri zion bizitzak txikitandik, eta ilunperik beldurgarrienetara jaitsi zuen.  Juan Kruz Igerabide   «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 217. orr.

Berunezko hodei pisutsuek oreka jokoak egiten dituzte.  Sonia Gonzalez   «Ugerra eta kedarra», 2003 - 31. orr.

Ez amodio tantarik, ez gorroto alerik, ez pozaren urik, ez gorrotoaren berunik, ezer ez. hain zen zapalgarria giroa, eguzkiaren berunak-edo ehundua.  Felipe Juaristi   «Airezko emakumeak», 2003 - 27. orr.

Ordu arteko argi berunezkoa, aldiz, ahultzen ari zen, zeruan zerrenda gorriztak ugaritzen ari ziren, laster hasiko zen iluntzen.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 273. orr.

Terrorista arabiarrek ere bai, noski, euren berun dosia jasotzen dute filmean.  Berria - Kultura   2004-04-13

Ez zen haren beharrik, denok genekien fusilatzera zetozela, eta ziega hartan neu nintzen beruna hartzeko nengoen bakarra.  Koldo Izagirre   «Agirre zaharraren kartzelaldi berriak», 1999 - 151. orr.

Nik pentsatu nuen jukutria bat zela ihes egiten harrapatuta denoi beruna emateko.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 44. orr.

Txapelokerrak patioan zain, gauerokoa, jendea Hernaniko hilerrira eraman eta beruna emateko.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 63. orr.

Zeru berun-koloreak, kobrezko izpi batzuekin, mahasti hautsez estaliak argitzen zituen.  Josu Zabaleta   «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 199. orr.

Elurrak bere hil-jantzi zuriarekin estaltzen zuen mendia, zeru hodeitu berun-kolorearen azpian.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 208. orr.

Lurrin kiratsu eta mistiko bat, opakoa, astuna, nekez antzematen zena, berun-kolorea.  Koro Navarro   «Kontakizunak» - Edgar Allan Poe, 2000 - 34. orr.

berun haria (3); berun koloreko (5); berun puska (4)

beruna baino (4); beruna bezain (4); beruna bezala (3); beruna urre (12)

berunezko hodei (3); berunezko hodiekin (3); berunezko plantxak (3); berunezko tutu (3); berunezko urteak (4)

berunik gabeko (21); berunik gabeko gasolina (10); oktanoko berunik gabeko (7)