Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

begiespen 1 iz begiestea.

Begiespenak eta adigaiak dira, beraz, gure ezagutza ororen osagaiak, eta ondorioz, adigaiek ezin dezakete ezagutzarik sortu moduren batean dagozkien begiespenik gabe, ezta adigai gabeko begiespenek ere.  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 83. orr.

Adigai bat eraikitzeak, ordea, zera esan nahi du: berari dagokion begiespena a priori aurkeztea.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 248. orr.

Izan bat, intuizioak bakarrik atzeman ahal izateko modukoa, ez begiespenak eta ez adimen zehatzak, hots, ente ahistoriko, metafisiko bat azkenean, positibismo txarretan maiz bezala.  Joxe Azurmendi   «Espainiaren arimaz», 2006 - 90. orr.

Ezagutzaren subjektuari gorputz hori bi era guztiz desberdinetan ematen zaio: behin errepresentazio gisa begiespen adigarrian, objektuen arteko objektu gisa, eta horien legeen mendean; gero, berriz, [...].  Askoren artean   «Filosofiako gida», 2004 - 86. orr.

Marraztutako figura bakana enpirikoa da eta, hala ere, adigaia adierazteko balio du bere baliotasun orokorra kaltetu gabe, zeren begiespen enpiriko honetan beti adigaiaren eraikuntzaren ekintza baino ez baita begiztatzen.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 249. orr.

Espazioa kanpoko begiespenaren forma besterik ez da (begiespen formala), baina ez kanpotik begiets daitekeen objektu erreala.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 298. orr.

Hautemapen guztien oinarrian, hauek errepresentazioak diren aldetik, begiespen hutsa datza a priori (barneko begiespenaren forma, denbora), asoziazioaren oinarrian irudimenaren sintesi hutsa eta kontzientzia enpirikoaren oinarrian apertzepzio hutsa.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 86. orr.

Adigai hauek guztiek ez dute ezer beren berme gisa, horrela beren ahalgarritasun erreala frogatzeko, sentsuzko begiespena (guk dugun bakarra) kenduz gero.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 293. orr.

2 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa)

Espazioa eta denbora gauza ororen forma objektiboak bihurtu nahi ez badira, orduan hauek gure kanpoko zein barneko begiespen-eraren forma subjektiboak bihurtzeko aukera baino ez da geratzen. objektua (sentsuen objektua den aldetik) gure begiespen-ahalmenaren antolaerari egokitzen bazaio, berriz, orduan ederki errepresenta dezaket nik horren ahalgarritasuna.  Ibon Uribarri   «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 53. orr.

3 begiespenezko izlag

Ez zuen apenas errurik: mutil gazteei zien begiespenezko maitasun apala sentsualtasuna zen, doi bat, edo humanismo modu bat, areago.  Monika Etxebarria   «Goragalea» - Jean Paul Sartre, 2003 - 258. orr.

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus