Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

arkear (corpusean ez dago; ETCn 104 agerraldi) izlag/iz duela 3.800 milioi urte ingurutik duela 2.500 milioi urte inguru arteko garaia edo eona.

Arkear eona -aurretik "Arkeozoiko" izenaz ezaguna- denbora eskala geologikoaren banaketa bat da, Kanbriarraurrearen bigarren banaketa geologikoa. ETC-entziklopedia   Arkearra, Wikipedia

200 milioi urteko iraupena izan zuen eta Arkear eoiaren lehen garaia izan zen. ETC-entziklopedia   Eoarkearra, Wikipedia

Aroen zatiketa oso desberdina da. Eon batzuetan, adibidez Arkearrean, aro bakoitzak 300-400 milioi urte irauten du; Fanerozoikoan, aldiz, 290-65 milioi urte artean irauten dute aroek. ETC-entziklopedia   Aro (geologia) , Wikipedia

Arkearraren amaieran hasi eta duela 542 milioi urte arte irauten du, hau da, Fanerozoikoaren hasieraraino. ETC-entziklopedia   Supereon, Wikipedia

Arkearraren hasieran, Lurreko lurrazala Hadearrean baino hotzago zegoen eta proto-kontinente batzuek osa zitezkeen. ETC-entziklopedia   Superkontinente, Wikipedia

Beste liburu batzuetan Kanbriarraurrea bi eonetan banatua dago: Arkearra, zaharra, eta Proterozoikoa, berriagoa. ETC-literatura, saiakera   Ia denaren historia labur bat, Bill Bryson (Ixiar Iza), Elhuyar, 2009

Alde batetik, eremu proterozoikoek (600-2.600 Mu) 40 eta 55 km bitarteko lurrazala eta oinaldean abiadura altuko geruza bat (7 km/s) dute, eta bestetik, eremu arkearrek (2.600-3.800 Mu) 27-40 km bitarteko lurrazala dute baina ez dute oinaldeko abiadura handiko geruzarik erakusten. ETC-zientzia, zuzenbidea   Plaka-tektonika: Lurraren funtzionamendua ulertzeko teoria, Arturo Apraiz, UEU, 2005

Hiru argazkietan, Mendebaldeko Groenlandiako pikor larriko leukogabro arkear baten deformazioaren hiru urrats erakusten dira. ETC-zientzia, zuzenbidea   Geologia estrukturalaren oinarriak, Askoren artean, EHU, 2008

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus