Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

aurpegi 1 iz giza buruaren aurreko aldea.

Denok gogoratzen ditugu eguraldi gizon-emakumeen aurpegi, irribarre nahiz imintzioak: etxeko egin zaizkigu gure profesional handiak, Andoni Aizpuru bezala Ana Urrutia. Pello Zabala «Zeruan zer berri», 2006 - 163. orr.

Andaluza nekazari arraza da, aurpegiko hazpegietan beretan ezagun du. Joxe Azurmendi «Espainiaren arimaz», 2006 - 195. orr.

Ez zuen sekulan irriño batek haren aurpegia argitzen, baina bihotz haundikoa zen eta bazekien zerbitzu egiten. Michel Oronoz «Oilandoiko ermita», 2001 - 57. orr.

Danielen aurpegia ikusten bazinute, zonbait aldiz, entzuleak, serios eta... Menane Oxandabaratz «Ez da musik», 2006 - 19. orr.

Katakume bat eskuetan ageri zen, aurpegiaren parean. Joxan Elosegi «Nola hustu nuen gurasoen etxea» - Lyidia Flem, 2005 - 43. orr.

Une hartan, ezkongaiei aurpegiko kolorea aldatu zitzaien. Juan Kruz Igerabide «Ulises» - Homero, 2000 - 164. orr.

Luza itzazu besoak, ahurrak gora begira direla, tolestu ukondoak eta erakarri eskua aurpegirantz. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 61. orr.

Ume txikiek, aurpegia estali, eta desagertu egiten direla uste izaten dute. Joxerra Garzia «Itsasoan euri», 2003 - 133. orr.

Hamasei urte izanen ditu gehienez eta bilorik ez aurpegian. Xabier Montoia «Elektrika», 2004 - 95. orr.

Baina haietako gehienek sabela handitua zuten, ikaragarria, eta aurpegia horituta eta malariak hartuta. Patxi Zubizarreta «Pospolo kaxa bat bezala», 2005 - 46. orr.

Ikus gaitzazuen estali ditugu aurpegiak. Iñigo Aranbarri «Hitzak eta giltzak», 2001 - 10. orr.

2 iz aurpegiera.

Haren tximino-aurpegiaren alde bat erabat zimurtua eta okertua zegoen, eta txarolezko zapata arrakalatu baten puntaz zeraman konpasa. Lopez de Arana «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 19. orr.

Nik oso ondo dagoela esan diot, eta hala dago argazkian: emakume ederra, oso aurpegi noblearekin, adatsa indartsu, begirada urrun. Pako Aristi «Gelatxo, soinuaren bidaia luzea», 2001 - 21. orr.

Gelditu dira beraz korrikalariak, eta txintxo-aurpegia jarri ere bai erretolika entzuten duten bitartean. Xabier Mendiguren Elizegi «Uda betiko balitz», 2003 - 18. orr.

Lehen puntua da pertsonak ikustea, batzuk eta besteak; eta lehenik lur gainekoak, hain desberdinak bai janzkeraz, bai aurpegiz. Patxi Altuna «Gogojardunak» - Inazio Loiolakoa, 2004 - 85. orr.

Amak hanketako mina dueneko aurpegia zuen, eta nire arrebak betiko askojakin airea. Josu Zabaleta «Lorategi beldurgarriak» - Michel Quint, 2003 - 60. orr.

Haren aldi zelarik eta atean agertzen zelarik, beste zaintzaleak baino aurpegi idekiagoa zuen, bederen ez zuen mutur egiten besteek bezala. Filipe Bidart «Bakartasunaz bi hitz», 2004 - 71. orr.

Atentzio fokua ez zegoen, ez niretzat behintzat, bandera harro erakusten zuten gazteengan, edo atzetik beldur aurpegiaz begiratzen zuten besteengan. Alberto Barandiaren «Mundu txikia», 2005 - 112. orr.

Harridura aurpegia nire adiskide horrek. J.M. Olaizola "Txiliku" «101 gau», 2000 - 11. orr.

Poeta-aurpegia jartzen ari da, zenbaitek musean poker aurpegia jartzen duen bezala, eta jarrera hori eskatzen dio irakurleari ere. Joxerra Garzia «Egonean doazen geziak», 2000 - 29. orr.

Guk hizkuntzaz gain ez dezakegu gorde ez garela behar bezalako zuriak, gure aurpegi ilunek salatzen gaituzte. Aurelia Arkotxa «Septentrio», 2001 - 111. orr.

Susto-aurpegia zuen mausoleoko aingeruak. Unai Elorriaga «SPrako tranbia», 2001 - 65. orr.

Ez da terapia txarra norbere desgrazien bizkar barre egiten jakitea; koadrilan maiz egiten dugu hori eta Miren, harritu aurpegiz begiratzen badigu ere, jarriko da gure umorera denboraren poderioz. Xabier Etxabe «Lurtarra da begiratua», 2004 - 89. orr.

3 iz hainbat gauzak agertzen dituen alde edo alderdietako bakoitza.

Hori da azpimarratu nahi duguna hemen, horrek ematen digulako isilean gorde nahi dugun mundu honen beste aurpegi bat. Pello Salaburu «XX. mendearen argi-itzalak», 2001 - 10. orr.

Bestalde, edozein ikuspegi hautaturik ere, fenomeno linguistikoak, betiere elkarri egokituak agertuko diren bi aurpegi edo izari lotzen ditu. Isabel Arrigain «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 34. orr.

Pasteur Institutuko gure laborategian martxan zeuden bi ikerlan motak ez zirela, izatez, fenomeno beraren bi aurpegi baino, mekanismo beraren bi adierazpen. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 187. orr.

Egia da ere sozietateak bi aurpegi erakusten zizkidala, bata mugatzailea eta bestea libreagoa. Ana Urkiza «Zortzi unibertso, zortzi idazle», 2006 - 139. orr.

Jeloskortasunaren aurpegi mingotsena gaiztakeriarekin nahasten denean agertzen da. J.M. Olaizola "Txiliku" «101 gau», 2000 - 211. orr.

Eta metafora gisa uler bedi, zeren eta ikusiko dugunez maizenik bi alde baino hamaika alde edo aurpegi baititu ekonomiaren errealitateak, eta poliedro batean gertatzen den legez, baita elkarri kontrajarriak ere. Iñaki Heras «Txanponaren bi aldeak», 2003 - 13. orr.

4 iz poliedro bat osatzen duten planoetako bakoitza.

Honelako perspektiba-sistema batean, kubo baten irudikapenean ez dira ikusten haren aurpegien barnealdeak, aurpegi horien kanpoko aldeak baizik. Josu Zabaleta «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 196. orr.

Tetraedroa: oinarri triangeluarreko piramidea, lau aurpegiak triangelu aldekide dituena; kuboa, sei aurpegiak karratuak dituena; oktaedroa, alegia, bi piramide berdin, haien oinarri karratuetatik itsatsiak, zortzi aurpegiak triangelu aldekide dituela; dodekaedroa, hamabi aurpegiak pentagono erregular dituena; eta ikosaedroa, hogei aurpegiak triangelu aldekide dituena. «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 162. orr.

5 iz itxura.

Orduan jabetu nintzen ihardokitzen zuen Frantziaren aurpegiaz. Marzel Etxehandi «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 34. orr.

Azkenean, hortik ondorioztatzen den irudia zientziaren aurpegi gizatiarra dugu. Askoren artean «Filosofiako gida», 2004 - 165. orr.

Nik deskribatu ditudan harremanek balio dute konfigurazio jakin bat definitzeko; hauek ez dira kultura baten aurpegia bere osotasunean deskribatuko duten zeinuak. Xabier Arregi «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 181. orr.

6 aurpegi adierazpen (corpusean ez dago; ETCn 39 agerraldi)

Aurpegi adierazpena pertsona edo animalia batek aurpegiz, zehazkiako begiak, ezpainak, sudurra, bekokia eta masailak erabiliz egiten dituen imintzio eta keinu bidezko adierazpen eta hitzik gabeko komunikazioa da. ETC-entziklopedia Aurpegi adierazpen, Wikipedia

Emozio baten aurpegi adierazpena sentitzen duenarekin bat ez egin ahal duela badaki. ETC-prentsa Berria, 2009-11-24

Pertsonaia nagusiek txalogarri dihardute, indar eta erritmo handiz, arnasestuka, aurpegi adierazpenei eta gorputz higidurari oreka bikainean eutsiz. ETC-prentsa Berria, 2011-05-24

30 zentimetrora, umeek ongi xamar bereizten dituzte aurpegi-adierazpenak, baina ez aurpegia bera. ETC-prentsa Argia, 2015-07-12

Harreman sozialetan dute gabezia sindromea duten pertsonek: adibidez, hitzik gabeko komunikazioko jarreretan: "Ikusmenezko hizkeran, aurpegi adierazpenean, gorputz adierazpenean eta abar". ETC-prentsa Berria, 2017-09-23

Elkar arteko begiradei esker nola doan haurra ikasten munduari arreta jartzen; zaintzailearen aurpegi-adierazpenaren bidez nola doan bereganatzen bai hizkuntzaren sinboloa bai bestearen aldarte emozionala ere. ETC-literatura, saiakera Aho bete amets, Yolanda Arrieta, Denonartean, 2016

Bekatu larriagoa da besteenganako mesprezua erakustea zeinu batzuen bitartez, hala nola, ekintza, hitz, aurpegi-adierazpen, barre-algara eta bestelako irainen bitartez. ETC-literatura, saiakera Gizakiaren eta herritarraren eginbeharrak, lege naturalaren arabera, bi liburukitan. Testuak, Samuel Pufendorf (Andres Urrutia), Jakin irakurgaiak, 2007

Hala, gure komunikazioaren parte handi bat keinuka, buru-makurka edo aurpegi-adierazpenekin bideratzen genuen. ETC-literatura, saiakera Gorilak, Dian Fossey (Koro Navarro), Pentsamenduaren Klasikoak, 2009

Zer egin argazkiekin: aztertu pertsonak pairatu dituen itxura-aldaketak (sudurra, begiak, ahoa, aurpegia, aurpegi-adierazpena, gorpuzkera, postura eta abar). ETC-zientzia, zuzenbidea Garapen psikologikoa helduaroan eta zahartzaroan, Izarne Lizaso, Luixa Reizabal, UEU, 2011

Ikusmen kontaktuan, aurpegi-adierazpenetan, gorputz-jarreren eta keinuen bidez komunikatzeko arazoak dituzte. ETC-zientzia, zuzenbidea Nortasunaren nahasteen etiologia eta tratamendua, Mikel Haranburu, Marian Soroa, Joana Esteve, Nekane Balluerka, Arantxa Gorostiaga, UEU, 2011

7 aurpegi-babes

Eskriman erabili ohi diren aurpegi-babesen antzeko sare zurrun gisako bat, baina aurpegiari estu itsatsia; aurpegiaren molde moduko bat, eta haren gainean lerroak, elkarrekin gurutzatzen ziren lerroak: puntuak. Imanol Zurutuza «Errautsera arteko sugarra», 2002 - 48. orr.

8 aurpegi biko

Palindromo bat aurpegi biko hitza da, baina berezitasun batekin: ezkerretik eskuinera zein eskuinetik ezkerrera, hitz bera irakurtzen dugu. Iñaki Arranz «Hitza azti», 2006 - 119. orr.

Washingtonek zein Londresek esan dute oraindik zenbait arlo aurpegi bikoak direla haren planean. Berria - Mundua 2004-04-29

Aurpegi biko izarra. Berria - Kultura 2004-01-18

9 aurpegi bikoitz

Bere jardutea determinatuz soilik bihurtzen baitu ageriko jardute hori berori ahalbidetzen duen eremu horrekiko mantentzen duen erlazioa: determinazio ontologikoa erabaki etikoaren korrelatua da eta bien artean errealitate beraren aurpegi bikoitza eratzen dute. Piarres Xarriton «Etika» - Spinoza, 1997 - 9. orr.

Gazteek gogor deitoratu zituzten Eusko Jaurlaritzako Herrizaingo sailak iaz atxilotuen eskubideak babesteko indarrean jarri zituen neurriak: "Min handia ematen digu, Eusko Jaurlaritzak torturaren aurrean agertzen duen aurpegi bikoitzak. Berria - Euskal Herria 2004-02-11

10 aurpegi eman

Aurpegi emango diot hilazti eta igarleengana jotzen duenari ere eta bota egingo dut herritik, idolatriaren pareko baita jokaera hori. Elizen arteko biblia Lb 20,6

Ezetz ausartu azpiko amildegi beltzari aurpegi ematen. «Kuskue tanden», 2004 - 159. orr.

Eta badaezpada ere, pistola eskuetan izateak balizko edozein perili aurpegi emateko gertu ginela erakutsi gura zuen. Edorta Jimenez «Sukar ustelaren urtea», 2004 - 178. orr.

Errepresioa trantsizio deitutakoaren moldeak beretzen ari zen neurrian, herri-borrokak ere asmatu egin nahi zuen nola aurpegi eman, aurrekoaren oinordeko zuzena izan arren legitimotasun handiagoa lortzeko bidean zen erregimen berriari. Jokin Urain «Errotarria», 2006 - 117. orr.

Mapa mundiaren tiraniari aurpegi eman guran bai, baina... hain urruti. Jokin Urain «Errotarria», 2006 - 178. orr.

Baina, batez ere: argiari aurpegi ematea, eta pozari (gure alabak bezala, kantari), jakinaren gainean iraungitzen ari naizela, baina argitan, isastia, asfaltoa eta itsasoa lekuko, aurpegi emanez denborari, edota unean uneko Betierekotasunari. Joxe Austin Arrieta «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 301. orr.

Eta egia da aldi hartan ez niola aholkurik eskatu Norma Lúciari, laguntzarik gabe aurpegi emango niola erabaki nuen, bakarkako hegaldian. Karlos Zabala «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 68. orr.

Haien aurka ari nintzen nire kosakoekin, baina maltzurrak ziren etsaiak; ez ziguten aurpegi ematen sekula. Felipe Juaristi «Itzarri nahi ez zuen printzesa», 2002 - 122. orr.

Nik, nire aldetik, nire jarrera hotz eta isilean jarraituko dut, eta etorkizunean ere ez diot beldurrik izango egiari, zeren zenbat eta egia gehiago atzeratu, orduan eta zailago izaten baita hari aurpegi ematea. Josu Zabaleta «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 108. orr.

Euren eskolak, osasun eta gizarte eraketarako sistemak, zergak biltzeko egitura eta instituzio politikoak eratu zituzten, Serbiaren jokabide zapaltzaileari aurpegi emanda. Berria - Mundua 2006-01-22

Eta inbasoreari, etsaiari armak hartuta aurpegi ematen dionaren bidea, guztiaren gainetik, herio dramak hegan degiela. Berria - Kultura 2006-01-31

Aurpegi eman zion herriak Moisesi, esanaz. Jose Antonio Mujika «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 210. orr.

Kritika jasa haren aurrean harriturik, letrei aurpegi eman eta esan nien. Bernardo Atxaga «Groenlandiako lezioa», 1998 - 106. orr.

Jasaten den arriskua neurtu behar du, eta azaldu zergatik, eritasunaren larriaren aurrean eta beste terapia baten faltan, merezi duen arrisku horri aurpegi ematea. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 161. orr.

11 aurpegi ezagutza (corpusean ez dago; ETCn 9 agerraldi)

Hatz markak, begietako irisa, ahotsa edota idazkera bera erabiltzen dira horretarako: baina, dudarik gabe, aurpegi ezagutzak eskuratu du arrakasta eta hedapen handiena. ETC-prentsa Berria, 2016-12-11

Wired aldizkariko erredaktoreburuak iradoki du #10yearchallenge bezalako meme bat, Facebook edo Instagramen, oso erabilgarria gertatzen ahal zaiela (eta horregatik akaso abiarazi dutela) aurpegi-ezagutzaren eta zahartzearen algoritmoak trebatu ahal izateko, oraingoen ahuleziak zuzenduz. ETC-prentsa Berria, 2019-01-19

Maitasunaz gehiago erakutsi dit aurpegi-ezagutzaren goi-teknologia poliziala jendarteratzen duten argazki pare batek John Donneren poema batek baino. ETC-prentsa Berria, 2019-07-18

Baina alderantziz, eremu bakoitzean oso espezifikoak diren ikaskuntza-estrategiak bakarrik erabili ahal izateko heineraino txikitzen baldin badira eremuak (hala nola, "aurpegi ezagutza", "gramatika ikaskuntza"), orduan eboluzioak gu abilezia horiez guztiez dohatu izana benetako mirakulu bat da. ETC-literatura, saiakera Hizkuntza eta irakaskuntza, Jean Piaget / Noam Chomsky (Aritz Irurtzun), Pentsamenduaren Klasikoak, 2009

12 aurpegi-gorritu

Neskak elkarrekin bildurik zeuden denak, besteengandik berezi antzean, aurpegi gorriturik, eta lotsak isilduta. Josu Zabaleta «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 206. orr.

13 aurpegi hezur (corpusean ez dago; ETCn 4 agerraldi)

Aurpegi hezurra edo esplaknokranioa hiru lehen arku biszeraletatik garatzen den garezur-zatia da; barailak eusten dituen egitura eratzen du. ETC-entziklopedia Aurpegi hezur, Wikipedia

Esparruko silueta eta aurpegi hezur hutseko haiek berdinak ziren beti. ETC-literatura, saiakera Brodecken txostena, Philippe Claudel (Itziar Diez de Ultzurrun), Igela, 2011

14 aurpegi-ilun izond

Tsarraren jauregiko goi kargudun aurpegi-ilun baten itxura ematen zion. Matías Múgica «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 152. orr.

Zergatik zaudete hain aurpegi-ilun? Elizen arteko biblia Has 40,7

15 aurpegi molde (corpusean ez dago; ETCn 2 agerraldi)

Hura digitalizatu eta aurpegi molde horrekin hamabi kandela egin zituen Bregañak. ETC-prentsa Berria, 2018-07-20

Esan gabe geratu ziren hitzek hutsune bat eratzen dute gizaki isilduaren inguruko giroan; berak kontatu ez zuena isiltasunezko aurpegi-molde batean gogortzen da; molde horrek, begitarteari itsatsita egon ondoren, eta begitartetik desitsasten denean, jazarriari behin betiko aurpegia uzten dio. ETC-literatura, saiakera Ehiztariaren isilaldia, Luis Garde, Pamiela, 2015

16 aurpegi motzeko hartz (corpusean ez dago; ETCn 2 agerraldi)

Aurpegi motzeko hartza. ETC-prentsa Berria, 2009-01-29

Aurpegi motzeko hartza ("Arctodus simus") Amerikan Pleistozenon bizi eta duela 12.500 urte inguru iraungi zen hartz-espeziea izan zen. ETC-entziklopedia Aurpegi motzeko hartz, Wikipedia

17 aurpegi nerbio (corpusean ez dago; ETCn 71 agerraldi)

Aurpegi nerbioa nerbio kranial misto bat da, zuntz motor eta sentsitiboz osatua. ETC-entziklopedia Aurpegi-nerbio, Wikipedia

Alderdi honen osagai kranialaren gongoil aurreko zuntzak NSZtik irteten dira nerbio okulomotorrean, aurpegi-nerbioan, nerbio glosofaringeoan eta nerbio bagoan. ETC-zientzia, zuzenbidea Histologiaren sintesia, Askoren artean, EHU, 2008

Adibidez, Geniculum nervi facialis izena hartzen du aurpegi-nerbioak loki-hezur barruan bat-batean norabidez aldatzen duen guneak. ETC-zientzia, zuzenbidea Bereziki anatomian, Jatsu Azkue / Juan Mendizabal, UEU, 2013

35 Pasabide hauetatik igarotzen dira aurpegi-nerbioari eta glosofaringe nerbioari erantsitako parasinpatiko sistemako nerbio homonimoak (Nervus petrossus major/minor). ETC-zientzia, zuzenbidea Garezurraren anatomia, Jon Jatsu Azkue Barrenetxea, EHU/UPV, 2018

18 aurpegi nerbioaren nukleo (corpusean ez dago; ETCn 4 agerraldi)

Aurpegi nerbioaren nukleoa da, VII. Nerbio kranial gara nerbioaren nukleoa ere deitua. ETC-entziklopedia Aurpegi nerbioaren nukleo, Wikipedia

Aurpegi nerbioaren atal motorra zubian kokatutako aurpegi nerbioaren nukleotik irteten da, atal parasinpatikoa ordea nerbio bitartekaritik dator. ETC-entziklopedia Aurpegi-nerbio, Wikipedia

19 aurpegia ala gurutzea

Aurpegia ala gurutzea? Lopez de Arana «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 454. orr.

20 aurpegia atera aurpegia eman, norbaiten alde egin.

Ez dakit txantxetan esan zuen, baina nik aurpegia atera nien, berriro ere, argudio asko ez nuen arren. Ramon Saizarbitoria «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 141. orr.

Sanz jaunak ez du galtzen denborarik enpresari aurpegia ateratzeko, eta sindikatuekin eta langileekin sartzeko. Berria - Euskal Herria 2006-05-06

Amari aurpegia ateratzen niola eta puntu hartan atzera egiteko asmorik ez nuela ikusita, sutu egin zitzaidan Sara. Joan Mari Irigoien «Ipuin batean bezala», 2002 - 176. orr.

Baina behin da berriz ta azpikeriaz hori sinets arazi nahi dutela ikusirik, egiaren alde aurpegia ateratzera behartua nago. Koldo Zuazo «Euskara batua», 2005 - 166. orr.

21 aurpegia eduki

Eta gainera, zer eta Morfeo santu hori asmatzeko aurpegia daukan, gu denak kezkatuta edukitzeko! Antton Olano «<//jokoa.com>» - Gemma Lluch, 2002 - 112. orr.

22 aurpegia eman

Pixkanaka, begiak erdi irekiz, aurpegia ematen diot zuritasunak babesten duen orrialde orbangabeari, lanpararen klartasun mortuaren azpian. «Kuskue tanden», 2004 - 192. orr.

Doluak errealitateari aurpegia ematen dio. Joseba Zulaika «ETAren hautsa», 2006 - 104. orr.

Neskatoa Egutxiri aurpegia emanez zegoen lo. Ibon Uribarri «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 48. orr.

Belauniko jarri ninduan jauzi batez lamiaren hanken artean eta orduan ikusi nian azpitxoko hartan ez zegoela alu bat bakarrik: sudurra eta bi begi ere bazeudean eta, sabeleko ileekin batera, neska bitxi baten aurpegia ematen zian hankarte hark! Aitor Arana «Onan», 2000 - 63. orr.

Dopinaren mamuak etengabe astindu du, beti dago susmopean zenbaitentzat, baina beti aurpegia eman du. Berria - Kirola 2004-07-02

Eta hori hemen gelditu eta aurpegia emanez baino ezin da egin». Berria - Euskal Herria 2004-05-01

"Noski, orain ez da aurpegia ematera ausartuko txerri hori", pentsatu du Sofiak. Patxi Iturritegi «Behi eroak», 2003 - 110. orr.

Baliteke laster guk ere heriotzari aurpegia eman behar izatea. Joanes Urkixo «Gerlari zuria», 2004 - 55. orr.

Inor saldu gabe, aurpegia eman gabe, errugabe bat espetxetik ateratzen lagun diezadakezu. Migel Angel Mintegi «Denak du bere prezioa», 2002 - 91. orr.

Horiek guztiak mugitu zirelako, aurpegia eman, pisua erakutsi, babesa, horregatik nagok ni hemen. Pako Aristi «Venezuela, iraultza isilaren hitzak», 2000 - 76. orr.

Haizearekin batera ibiltzen zen eta beti haizeari aurpegia ematen zion, hain zuzen ere, bere makila horrekin mementoan jotzen ari zen haizearen irudia markatzen zuelarik beti. Santiago Iruretagoiena «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 770. orr.

Gainera, iruditu zitzaidan salmenta batekin irabaziko nuen komisio xumearen truke ez niola Benito zenaren hezurrak desagertzearen erantzukizunari aurpegia eman gabe libratzen utziko. Ramon Saizarbitoria «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 323. orr.

Gutariko zenbait burugabek ilargiari aurpegia emanez lo egin zuen; sukarrak irazeki zituen; zisternetako ur gaizkoatuan bertze batzuek eromena eta heriotza edan zuten. Juan Garzia «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 116. orr.

Beraz, aurpegia eman beste erremediorik ez zegoen! Karlos Linazasoro «Ez balego beste mundurik», 2000 - 193. orr.

23 aurpegia hautsi (corpusean ez dago; ETCn 7 agerraldi)

Beste batean, nire zuzendari Erik Dekkerrek aurpegia hautsi zuen Tourreko etapa batean. ETC-prentsa Berria, 2009-04-10

Seguru senidea aurpegia hausteko prest egongo dela, manager ezezagun bat baino lehenago. ETC-prentsa Argia, 2000-11-19

24 aurpegia izan

Jarraipenak hasia egon behar luke! Begiak eta aurpegia duten 700 familia dira Berria - Ekonomia 2004-01-27

Minak aurpegia du Berria - Kultura 2004-04-13

Nolabait esateko, haurra abstraktua den bezala, mutila edo neska dela konkretua eta zehatza, bi begi eta aurpegia dituela, eta gorputz oso bat ere bai, zangoak eta besoak. Hasier Etxeberria «Mutuaren hitzak», 2005 - 150. orr.

Hemen aurpegia du: umea izutua dago. Iñigo Aranbarri «Hizlandia», 2006 - 90. orr.

-Zuek, lapur, bihozgabe eta giza hiltzaileok, ez duzue lotsarik inoren nekeen fruituak lapurtzeko; eta aurpegia duzue gainera, lotsagabeok, Jainkoaren zerbitzariei emandako limosnak jan nahi izateko. Askoren artean «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 992. orr.

25 aurpegian eman

Eguzkiak aurpegian ematen dinala lo egitea baino sentsazio hoberik ez zegon. Anton Garikano «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 119. orr.

Pont-Audemerren obus baten pusketek aurpegian eman zioten eta irekita zegoen farmazia bakarrera joan zen osa zezaten. Joseba Urteaga «Lekua» - Annie Ernaux, 2003 - 34. orr.

Emakumeak ez zuen ezer esan, bere hartan jarraitu baizik, kopetilun samar begira, Maizaren ustean atez aurpegian emateko zorian. Migel Angel Mintegi «Denak du bere prezioa», 2002 - 100. orr.

EAEko Herrizaingo Sailaren arabera, emakumeari kolpeak buruan eta aurpegian eman zizkion. Berria - Euskal Herria 2004-08-06

Belaunarekin aurpegian eman zion Andosillakoari. Berria - Kirola 2006-04-11

26 aurpegian eseri

Eskuak mokorretan jarri nizkion, eta hura, aldez aurretik planeatu izan bagenu bezala, aurpegian eseri zitzaidan, bai sentsazio paregabea, deusek ere ezin du ordezkatu! Zein leuna zen, zein abegikorra, zein gozoak haren usainak! Karlos Zabala «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 154. orr.

27 aurpegiko biko hitz (corpusean ez dago; ETCn agerraldi 1)

Aurpegiko biko hitza edo erretrogradoa ezkerretik eskuinera eta eskuinetik ezkerrera irakur daitekeen hitza da. Horretan, palindromoa bezalakoa da; baina, palindromoetan ez bezala, zentzu batean irakurri ala bestean irakurri, hitz ezberdin bat irakurriko dugu. ETC-entziklopedia Aurpegiko biko hitz, Wikipedia

28 aurpegiko hezur

Ezko-itxurako larruazala hain tenkaturik zeukan aurpegiko hezurren gainean, ezen burezurra ematen baitzuen haren aurpegiak. Iñaki Mendiguren «Harry Potter eta sorgin harria» - J.K. Rowling, 2000 - 274. orr.

Aspeko ordezkariek atzo adierazi zutenez, Ladis Galarzaren bizia ez dago arriskuan, baina erorikoak haustura larriak eragin dizkio aurpegiko hezurretan. Berria - Kirola 2004-07-21

Aurpegiko hezurrek lau zokogune pare dituzte (sinuak), barrutik mukosaz estaliak. Irene Aldasoro «Giza gorputza lanean» - John Lenihan, 2006 - 258. orr.

Aurpegiko hezurrak irtenak zituen, masail hezurretik kokotseraino luzatzen zutela; horrexek aldatzen zion agian itxura ezin ezagutu izateraino. Josu Zabaleta «Gauza baten ametsa» - Pier Paolo Pasolini, 1998 - 217. orr.

29 aurpegiko nerbio (corpusean ez dago; ETCn 13 agerraldi)

Kornea kotoiarekin ukitzen da, eta pertzepzioaren eta erantzun erreflexuaren intentsitatea balioztatzen da (aurpegiko nerbioak eragiten duen betazalaren itxiera). ETC-zientzia, zuzenbidea Miaketa-gida Askoren artean, EHU, 2008

Aurpegiko nerbioak ere mingaineko dastamen sentsazioak bidaltzen ditu. ETC-entziklopedia Aurpegiko paralisi periferiko, Wikipedia

Hemendik aurpegiko nerbioa edo VII. garezur-parea irteten da. ETC-entziklopedia Enbor entzefaliko, Wikipedia

Gainera, aurpegiko nerbioak (Burezurreko VII. nerbio parea) azaleko lobulua sakonekotik banatzen du. ETC-entziklopedia Parotida guruin, Wikipedia

30 aurpegiko paralisi (corpusean ez dago; ETCn 30 agerraldi)

Aurpegiko paralisi periferikoa aurpegiko muskulaturaren ahultasunak eragiten duen sindromea da. ETC-entziklopedia Aurpegiko paralisi periferiko, Wikipedia

1994an, Murugarreni eztarriko noduluetan ebakuntza egin behar izan zioten, eta Luis Alberto Etxenagusiak aurpegiko paralisia izan zuen. ETC-entziklopedia Sasoi Ilunak, Wikipedia

Txikia, morroskoa, lehorra, ilea arrasetik moztua, aurpegiko paralisi gutxiasko neurtua, jeneral arketipo biribila hezurmamitzen du, Erich von Stroheim-ek beste inork hezurmamitzen asmatu ez duen bezala. ETC-literatura, saiakera Isil-mandataria, Jean Echenoz (Gerardo Markuleta), Meettok, 2016

Garzon gaixoaldian dago, joan den azaroaren 24an aurpegiko paralisi bat jasan zuenez geroztik. ETC-prentsa Egunkaria, 2002-12-13

Jaiotzetiko gaixotasuna da, eta harekin jaiotzen direnek aurpegiko paralisia izaten dute; ondorioz, ezin izaten dute emoziorik adierazi, nahiz gainerakoen moduan pentsatzen duten. ETC-prentsa Berria, 2003-11-16

Aurpegiko muskuluak mugitzen dituen nerbio bat ere blokea daiteke, eta horrek aldi baterako aurpegiko paralisia eragin dezake. ETC-prentsa Berria, 2012-10-30

Tratamendua jaso ezean, nerbio-sistema zentrala infektatzen duten B. burgdorferi zelulak sor gera daitezke denbora luzez, beste hainbat sintoma kroniko eragin aurretik (ikusmen asaldua, aurpegiko paralisiak eta apoplexiak). ETC-zientzia, zuzenbidea Mikroorganismoen biologia Askoren artean, EHU, 2007

William Shakespeare, bizarrik gabe, han agertzen da, aurpegiko paralisiak jota zurrun, atalondoko kapela-esekitokiko oreinaren adarren islaz koroatua. ETC-literatura, saiakera Ulises, James Joyce (Xabier Olarra), Igela, 2015

31 aurpegiko paralisi periferiko (corpusean ez dago; ETCn 6 agerraldi)

Aurpegiko paralisi periferikoa aurpegiko muskulaturaren ahultasunak eragiten duen sindromea da. ETC-entziklopedia Aurpegiko paralisi periferiko, Wikipedia

32 aurpegira bota erantzuki egin. ik aurpegiratu.

Gertatua jakitean, Makabearrak bildu zituen gudarosteko buruzagiak eta aurpegira bota zien errudunei, etsaiei ihes egiten utziz, beren senideak diruarengatik saldu izana. Elizen arteko biblia 2 M 10,21

Agian, aurpegira botako digute ez dugula hitz egin puntu honetan aldaezintasunari buruz hitz egin dugunean bezain garbi. Isabel Arrigain «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 107. orr.

Egia esateko, gutxitan ikusi nituen errietan hasi eta, txinpartak harturik, sekulakoak esaten elkarri, baina halakoetan, barrenean zeukaten pozoi guztia elkarri aurpegira bota eta gero, mututu egiten ziren. Anjel Lertxundi «Zorion perfektua», 2002 - 72. orr.

33 aurpegira egotzi

Egun batez, nazkak eraginik, senarrari aurpegira egotzi zion handik aurrera ez zuela berarekin sexu harremanik izango. Gotzon Garate «India harrigarria», 2001 - 97. orr.

34 aurpegira eman (corpusean ez dago; ETCn 8 agerraldi)

Eta hau aurpegira ematen diezularik, dena da aitzakia zuri eta jario merke: "Afrikako gosearen kontra nago!" diotsuten kara berberaz diotsute "euskara ere Espainiako hizkuntza da". ETC-prentsa Berria, 2014-12-28

Aurpegira ematen digutenean, baina, batzuetan komeni da kolpea jaso eta kolpeak berak egin duen soinua ere entzutea. ETC-prentsa Nafarroako Hitza, 2019-02-01

Berbarik egiteke egin zuen hatz gorpu bietara, zeinu honekin aurpegira ematen ziela mesfidatu izana. ETC-literatura, saiakera Ulenspiegelen elezaharra, Charles De Coster (Koldo Izagirre), Elkar/Alberdania, 2007

Batzuetan, arrenka eskatzen zion alabari barka ziezaiola gozakaizkeria, baina, hainbat sarriagotan, aurpegira ematen zizkion bere anai-arreben heriotzak. ETC-literatura, saiakera Frankenstein, Shelley, Mary (Iñigo Errasti), Erein / Igela, 2013

Misoginoek aurpegira eman ohi diete nortasun sendoko emakumeei "utziak" izaten direla; baina hau ere errepikatzen diete: gure berdinak izan nahi baduzue, utzi aurpegia eta azazkalak margotzeari. ETC-literatura, saiakera Bigarren sexua, Simone de Beauvoir (Irene Arrarats Lizeaga), Jakin / Elkar, 2019

35 aurpegira esan aurrez aurre esan.

Argi eta garbi esango dizut, eta aurpegira esango nioke berari ere, gizatxar hutsa dela, gizatxarra, gizatxarra, gizatxarra... Jose Morales «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 267. orr.

Horrela, gutun bidez esatea koldarra izango da, baina ez naiz ausartzen hara joan eta aurpegira esatera. Lander Garro «Orain galdera berriak ditut», 2004 - 148. orr.

Aurpegira esan diot hori bera andreari. Josu Zabaleta «Anne Franken egunkaria» - Anne Frank, 2004 - 61. orr.

36 aurpegiz aurpegi adlag aurrez aurre.

Florent lotsatia zen; hogeita hamar urterekin, ez zen ausartzen emakumeei aurpegiz aurpegi begiratzen, eta gazte haren begitartea oroimenean zein bihotzean eramango zuen itsatsita, bizi zen artean. Karlos Zabala «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 27. orr.

Gero Salbatzaileari aurpegiz aurpegi begiratzeko jaiki zenean, Kristok bere esku txit santuak zabaldu eta muin emateko eskaini zizkion. Askoren artean «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 1039. orr.

Begiak itxi ditut kontrola galtzear nagoelako, orduan gelditu egin da, utzi egin dio xurgatzeari, begiak zabaldu ditut eta aurre-aurrean dut, aurpegiz aurpegi, eta, eskuetan bakarrik apoiatuz, hondoratu egin dit. Juan Martin Elexpuru «Esku bakarrarekin irakurtzeko kontuak» - Pilar Cristobal, 1999 - 84. orr.

37 aurpegiz ezagutu norbait hainbatetan ikusi delako ezagutu, nahiz eta harekin hitz egiterik inoiz egokitu ez.

Horregatik, Frantziskok berak hala aldentzen zituen begiak honelako huskeriak ikustetik, ezen, behin bere lagunari esan zionez, ez baitzuen ia emakumerik aurpegiz ezagutzen. Askoren artean «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 768. orr.

Haien artean adin ertaineko emakume bat zegoen, Egutxik aurpegiz ezagutzen zuena, eta agurtu egin zuen. Ibon Uribarri «Loti ederrak» - Yasunari Kawabata, 2006 - 78. orr.

Aurpegiz ezagutzen nituen mutil batzuk ikusi nituen Adlerhausera eraman behar gintuen trenaren lehendabiziko bagoian sartzen. Anjel Lertxundi «Ihes betea», 2006 - 126. orr.

Bazuen Araujo enpresaren eta amaren pentsioaren berri, baina ez zuen jabea aurpegiz ezagutzen, amak askotan aipatu arren Araujo jauna. Bego Montorio «Napomuceno da Silva Araujo jaunaren testamentua» - Germano Almeida, 2003 - 143. orr.

38 bi aurpegiko

Debrua ere ikusia omen zuen, batean aker baten itxuran, bestean bi aurpegiko gizon batena hartzen zuela! Eta sorginak debruari tirahala musuka artzen omen! Herria 2003-04-10

Bi aurpegiko gizona. Iñaki Mendiguren «Harry Potter eta Azkabango presoa» - J.K. Rowling, 2002 - 260. orr.

Argi geratu duk bi aurpegiko gizona haizela! Jose Morales «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 124. orr.

Berezko izaeragatik, etengabe ezkutaketa zein gezurrezko eta bi aurpegiko mundua sortzen du; eta hori gizartean islatzen da. Berria - Mundua 2004-12-24

Globalizazioa bi aurpegiko prozesua da. Berria - Gaiak 2004-03-25

39 poker aurpegi

Medikuari zera esaten nion poker-aurpegiaz, materiala biltzen laguntzera noa. Karlos Zabala «Buda zoriontsuen etxea» - João Ubaldo Ribeiro, 2003 - 137. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 6 aldiz agertzen direnak)

amaren aurpegi (6)

aurpegi alaia (12); aurpegi alaiz (11); aurpegi argia (15); aurpegi asko (9); aurpegi atsegina (7); aurpegi aurrean (16); aurpegi batekin (7); aurpegi baten (6); aurpegi beltz (8); aurpegi beltzarana (7); aurpegi bera (7); aurpegi berri (20); aurpegi berria (7); aurpegi berriak (18); aurpegi biko (7); aurpegi biribila (10); aurpegi ditu (13); aurpegi eder (13); aurpegi ederra (16); aurpegi eman (27); aurpegi emango (8); aurpegi emateko (6); aurpegi ematen (7); aurpegi erdia (10); aurpegi ezagun (20); aurpegi ezaguna (13); aurpegi ezagunak (16); aurpegi gainean (6); aurpegi gazte (6); aurpegi gaztea (7); aurpegi gorri (9); aurpegi gorria (6); aurpegi gorrixka (7); aurpegi guztia (7); aurpegi guztiak (18); aurpegi haiek (8); aurpegi handi (10); aurpegi harekin (6); aurpegi hartan (11); aurpegi hori (40); aurpegi horiek (9); aurpegi horrekin (7); aurpegi hura (34); aurpegi ilun (13); aurpegi iluna (11); aurpegi irribarretsua (7); aurpegi luze (13); aurpegi ona (11); aurpegi osoa (22); aurpegi polita (11); aurpegi serioa (7); aurpegi txarra (11); aurpegi txiki (6); aurpegi zabal (10); aurpegi zabala (12); aurpegi zorrotz (9); aurpegi zorrotza (6); aurpegi zurbil (15); aurpegi zurbila (25); aurpegi zurbilak (10); aurpegi zuri (8); aurpegi zuria (12); aurpegiz aurpegi (7)