Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)
aldaeratsuElizkizunak (behin eta berriz ageri direnak, bere forma eta aldaera guztietan: errogatiba, sermoi, letania, pazkoazko, bezpera, konjuro, sermoi, prozesio, hileta... garai batean jendearen bizimodua arautzeko elizak izandako aginte osoaren seinale). Xabier Mendiguren Elizegi «Arbelaren gainean», 2004 - 10. orr.
Aldaera franko baditu arrosnabar edo amodio-kanta askotan ageri den pasarte honek, baina, guziak metafora berdinekoak: otearen lorea eta txori kantaria. Patziku Perurena «Trapuan pupua», 2001 - 162. orr.
Izen horiek bi baitira, ez bata bestearen aldaera: Jainkoa ezin izan daiteke inolako moduz eta legez Jaungoikoaren laburtze bat, baina bai Jaungoikoa Jainkoaren "luzatze" bat, hau da, herri-etimologia izenekoak sortutako beste izen bat. Iñaki Segurola «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 59. orr.
Mutaziook aldaerak eragiten zituzten entzimetan, eta aldaerok bestelakotzen enbrioi-garapenaren zenbait urrats eta, ondorioz, espezieen formak eta jokaerak. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 112. orr.
Permutazioaren aldaera bat da inbertsioa. Iñaki Arranz «Hitza azti», 2006 - 116. orr.
Zerrendaren buruan, gertaeren aldaera guztietan, Meriadoc eta Peregrin kapitainen izenak agertzen dira. Agustin Otsoa «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 371. orr.
Lau erlijio nagusiak gai bakar baten lau aldaera ziren. Iñaki Mendiguren «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 108. orr.
Azkue kantu-biltzaileak Oletako Engrazi Lazkanoren ahotik ikasi zuen Bart amarretan dontzella nintzan hitzekin hasten den kantua, zeina baita ezkon-eguneko alargunaren kantagai zabalduaren aldaera bat, dakitenen arabera. Iñaki Segurola «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 233. orr.
Molièreren Le medecin malgré lui komediaren aldaera bat da eta dramaturgo frantsesak fabliau batetik hartu zuen gaia. Anjel Lertxundi «Mentura dugun artean», 2001 - 38. orr.
Asko dira elezahar honen aldaerak. Martin Anso «Elezaharren bidetik», 2004 - 106. orr.
Arantzazun ezarritako irizpideen arabera, zaharrenek eta eremurik zabalenean erabiltzen direnek dute euskara batuan lehentasuna: beltz eta berdin aukeratu dira baltz eta bardin aldaeren ordez. Koldo Zuazo «Euskara batua», 2005 - 191. orr.
Lehenbizikoaren arabera, forma nahiz psikologia mailako hainbat aldaera saia ditzaket; bigarrenaren arabera, berriz, "jatorrizko" testura errenditzeraino sakrifikatu behar ditut, eta arrazoibide ukaezinez argudiatu, gainera, suntsipen hori. Juan Garzia «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 40. orr.
Eguraldi on nahiz zital, gau oskarbi bezala erabateko ilunpe, atzera-aurrera ibiltzen zen kalesa inguruan, harik eta etxe-barrenetik zetorkion kalapitak, aldaera gutxirekin beti antzeratsu gertatzen baitzen, gau-festa laster bukatuko zela adierazten zion arte. Anjel Lertxundi «Azkenaz beste», 2005 - 59. orr.
Errusian, bost kapitulu horien lehen aldaera ("goiztarrena", alegia) hobetsi dute, hango adituen ustez aldaera hori baita osoena eta egokiena, eta hori hartu dute eskuizkributzat. Jose Morales «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 13. orr.
'Roncoa' iragana da, bere soinu monotono eta aldaerarik gabekoarekin; 'punteiroa' orainaren melodia da, momentuko emozioa adierazten duena. Pako Aristi «Note book», 2005 - 25. orr.
Hona hemen aurreko jarreraren aldaera bat: emakumea buelta eman eta gizonaren gainean ipurdia emanez jartzea. Luis Elberdin «Sexua noiznahi», 2005 - 253. orr.
Hizkuntza bakoitzak eta are hizkuntza beraren aldaerek ere aukera ezberdinak egiten dituztela ikusi da. «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 58. orr.
Espinosa, ordurako lehengusuak bonnes fortunes direlakoez eta joskintzaren aldaerez erakusten zuen interes nekaezinaz aspertuxe, nahiago izan zuen landetxean gelditu, bere testu-liburuekin. Juan Garzia «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 192. orr.
Ziklo historiko edo kultura bakoitza "bizi estilo" bat da, eta bizi estiloen aldaeren ikerketa morfologikoa da historia. Joxe Azurmendi «Espainiaren arimaz», 2006 - 206. orr.
Bost atal zituen Mitxelenaren txostenak: a) ortografia, b) euskal hitz eta aldaera lexiko zaharrak, c) hitz berriak, d) morfologia, eta e) sintaxia. Koldo Zuazo «Euskara batua», 2005 - 159. orr.
Aldaera fonetikoak baztertzea; esate baterako, eskaini / eskeini / eskini, edo barri / berri, ogia / ogie / ogiya / ogixa / ogidxe tankerakoak. Koldo Zuazo «Euskara batua», 2005 - 92. orr.
Ahal dela, aldaera zaharrenen alde jokatzea: barkatu (ez parkatu), bekatu (ez pekatu), arima (ez anima)... baina zaharkituta gelditutakoak berpizten jardun gabe, hala ere: azeri berria hobe, azeari zaharragoa baino. Koldo Zuazo «Euskara batua», 2005 - 159. orr.
Errusiar Inperioan, errusiera eta greziar alfabetoaren eslaviar bertsioaren errusiar aldaera handia. Iñaki Mendiguren «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 59. orr.
Egunkari pila batekin jaitsi, itzalkin baten azpian irakurtzen egon, gero bainatu, eta pizzeria batean bazkaltzera igotzen ginen, eta arratsaldean ostera berdin, aldaera txiki batekin: liburuak prentsaren ordez. Bernardo Atxaga «Lekuak», 2005 - 150. orr.
Bidaiari batek alderik alde zeharkatuko balu lurralde hori, dialekto aldaera txiki-txikiak soilik atzemanen lituzke herriz herri. Isabel Arrigain «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 244. orr.
Aldaera lexikoen artean bat hautatzea da bigarren ardatza. Koldo Zuazo «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 165. orr.
Garbi izan behar da hotsaren aldaera kontaezin guztiak direla berez alofono. «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 39. orr.
Sailkatuta eta deskribatuta dauden aldaera nagusiak hartzen dira, oro har, alofonotzat eta transkripzio fonetikoan IKUR ezberdinen bidez jasotzen. «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 39. orr.
Vietnameraz erabiltzen dira, besteak beste, beste kontsonante batzuen aldaera enfatiko gisa. «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 37. orr.
Pasiboak subjektua eta objektua lekuz aldatzen baditu, zuzen sortzen du (97) perpausa (98) katetik, (96) perpausaren aldaera pasibo gisa. Itziar Laka «Egitura sintaktikoak» - Noam Chomsky, 2003 - 113. orr.
Hartarako, zatiki magnetiko bat bainuen analizatu beharra (eta, beraz, uste izatekoa zen, silikatoz pobrea) eta presari men eginez, aldaera sinplifikatu bat saiatu nuen ber-bertan. Juan Garzia «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 111. orr.
Garapenaren estrategia edo aldaera ezberdinez, estrategiaren garapena. Itxaro Borda «%100 basque», 2001 - 87. orr.
Histrioiek ideia horren aldaera gaizto batean funtsatu zuten beren dotrina. Juan Garzia «Ipuin hautatuak» - Jorge Luis Borges, 1998 - 141. orr.
Hori dela eta, batasunari begira, jatorrizko aldaerak, beti berberak, erabiltzearen aldekoa zen Eleizalde, semea, mendia, besoa, eskua, alaba tankerakoak. Koldo Zuazo «Euskara batua», 2005 - 97. orr.
Egokia eta bidezkoa da giputzek horrelako aldaerak euren euskalkian dihardutenean erabiltzea, baina ez euskara batu nazionalean dihardutenean. Koldo Zuazo «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 103. orr.
Jakina, euskalkian dihardugunean, eskubidea dugu bertako aldaerak erabiltzeko. Koldo Zuazo «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 166. orr.
Mendebaleko aldaera peto eta jator batzuek ere aldakuntza berbera izan dute. Koldo Zuazo «Euskararen sendabelarrak», 2000 - 117. orr.
Bizitzaren mailan, bi aldaera-pare alternatibo daude ekintza-eremua makrokosmosetik mikrokosmosera aldatzeko mugimenduan. Iñaki Mendiguren «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 439. orr.
Alabaina nik ez nuen lantokian helbide aldaeraren berri eman. Arroz-hautsen potetxoa hartu zuen gero, eta aurpegiko kolore-aldaerak berdindu zituen behin eta berriro potetxoan sartzen zuen belaki txiki batez. Aingeru Epaltza «Rock'n'roll», 2000 - 64. orr.
Berarentzat ez da denborarik, edo, bestela, soilik egunen eta sasoien joan-etorriko tenperatura-aldaera nagien itxurapean pasatzen da, baldin eta, ipuin honen zoriz, datzaneko leku hori lur-zoruaren azaletik urrunegi ez bada. Juan Garzia «Sistema periodikoa» - Primo Levi, 1998 - 296. orr.
Gainazal batek bere kurbaturaren eraginez izaten duen argiztapen-aldaera progresiboa. Josu Zabaleta «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 43. orr.
Objektuaren beraren edo begiralearen mugimendu-aldaera bakoitzak transformazio-eskema (bakar) bat eragiten baitu erretinan. Josu Zabaleta «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 55. orr.
Alofono dira hiztun arruntak hautematen ez dituen hots aldaerak, berak zein bestek ahoskatu. «Fonetika fonologia hitzez hitz», 2004 - 39. orr.
Bestalde, 300.000 lagun kutsatzen dira urtero botikekiko erresistentea den tuberkulosi aldaeraz, OMEk dioenez. Berria - Gaiak 2004-10-26
Pekingo agintariek atzo baieztatu zutenez, hegazti gripearen giza aldaeraz kutsatu da 21 urteko gizonezko bat, Txina erdialdeko Hubei eskualdean. Berria - Gaiak 2006-04-20
Txinan H5N1 birusak eragindako zortzigarren kasua baieztatu zuten atzo, eta, Japonian, 77 pertsonak birusaren H5N2 aldaeraz kutsatu dira. Berria - Gaiak 2006-01-11
Bera erretiratuz geroztik, Michel Corné nagusiak bi aldaera handi eramanak ditu gaur arte: Kanbotik Itsasuko lan gunera aldatua da lantegia duela hamar urte, hogeitamar langilerekin. Herria 2003-12-18
Avironeko ostatuan aldaera. Herria 2002-12-05
Bestalde administrazio aldaerak oro ordezkatuak izan dira Baionako auzitegietan eta bosgarren juje bat izendatua izan da. Herria 2001-09-13
Langileek uste dute Postan estatuko 17 000 bulegoetatik 6 000 hetsiko direla aldaera horien medioz, horrek ekarriko duela anitz lan posturen hestea. Herria 2004-09-30
Barne dira jada bio laborantzaren jauzia egina dutenak bai eta ere aldaera hain funtsezkoaren egiteko gogoetetan abiatuak direnak. Herria 2001-09-20
Hizkuntzaren aldaera estandarra izaten da nazioaren neurria zertan den ongien islatzen duena. ETC-literatura, saiakera Nora goaz euskalduntasun honekin?, Joxe Manuel Odriozola, Elkar, 2017
Ez dago dudarik, noski, batua dela euskararen aldaera estandarra. ETC-literatura, saiakera Jakin aldizkaria, 225 zbk., 2018 - martxoa_ apirila
Prozesu osoan zehar enpirikoki neurtzen da bere frantsesezko hizkuntza-gaitasuna eta, ondorioz, aski modu errazean, natural-natural, lanpostutik kanpora gelditzen da behar adinako hizkuntza-gaitasunik ez duena (edo aldaera estandarrarekin ondo moldatzen ez dena). ETC-literatura, saiakera Jakin aldizkaria, 186 zbk., 2011 - iraila-urria
Etxetik kanpoko lan merkatuko aldaera estandarren antzera, pentsa genezake haurrak haztea emaztekiarentzat hizkuntza estandarraren merkatugunea dela. ETC-literatura, saiakera Dialektologiatik euskalkietara tradizioan gaindi, Iñaki Camino, Elkar, 2009
Hizkuntza baten erabilera ez da aldaera estandar batean agortzen. ETC-prentsa Berria, 2016-08-14
Hemen aurkezten diren izenetan aldaera estandarra baino ez da erabiltzen, nahiz EHHA proiektuan berba bakoitzean aldaera asko bildu diren. ETC-zientzia, zuzenbidea Txillardegi lagun-giroan, Gotzon Aurrekoetxea, Jose Luis Ormaetxea, Patxi Salaberri, Pilartxo Etxeberria (arg.), UEU, 2000
Eta hau Europan aldaera estandar eta dialektoen artean gertatu diren bateratze-joerak aztertu dituztenen marko teorikoa erabiliz. ETC-zientzia, zuzenbidea Uztaro aldizkaria, 50 zbk., UEU, 2004 - uztaila-iraila
Artikulu honetan, aldaera estandarraren eta euskalkiaren arteko konbergentzia aztertzen da, eta ez dibergentzia. ETC-zientzia, zuzenbidea Uztaro aldizkaria, 57 zbk., UEU, 2006 - apirila-ekaina
Alegia, aldaera estandarra izanez gero, orduan bakarrik litzateke hizkuntza. ETC-zientzia, zuzenbidea Hizkuntza gutxituen erronkak, Ibon Manterola, Naiara Berasategi, UEU, 2011
Corpusa dela eta, zerbitzu aldian, nabarmengarritzat jo da hedabideek aldaera estandarraren zabalkundean eta hizkuntza-baliabideen lanketan duten eginkizuna. ETC-zientzia, zuzenbidea Euskararen normalizazioa, Asier Larrinaga Larrazabal, UEU, 2019
Euskararen aldaera estandarra da, euskaldun guztiok elkar ulertzeko eta euskara normalkuntzaren bidean jartzeko helburuz sortu zena. ETC-entziklopedia Euskara batuaren aroa, Wikipedia
Euskara batuaren garaian hizkuntza nazionalen aldaera estandarrek ukipen fenomenoak sinpletu dituzte. ETC-entziklopedia Euskara eta hizkuntza erromanikoak, Wikipedia
Hizkuntza bat ondo jakiteko, aldaera estandarra besterik gabe jakitea, ez da nahikoa. ETC-entziklopedia Ikuspegi komunikatibo, Wikipedia
Egun estandartzat ditugun hainbat hizkuntza-aldaera eta hainbat ahoskera, garai batean ez ziren estandarrak. ETC-literatura, saiakera Dialektologiatik euskalkietara tradizioan gaindi, Iñaki Camino, Elkar, 2009
Baina bada bertze argudio bat ere, aski sakona: hizkuntza aldaera bat aukeratu behar bada, konforme, baina Cuzcokoa da osoena, garbiena eta eredugarriena. ETC-literatura, saiakera Errateko nituenak, Pello Salaburu, Erein, 2014
Eskola-sistemaren ikuspuntutik prestigiozko hizkuntza-aldaeratzat hartzen dena aldaera estigmatizatua izan daiteke ikasleen ikuspuntutik, eta alderantziz. ETC-literatura, saiakera Euskararen bidegurutzetik, Kike Amonarriz, Elkar, 2019
Aragoiko Autonomia Estatutuak erkidegoan dauden hizkuntza aldaerak zaindu beharra aipatzen du, baina horretara mugatzen da. ETC-prentsa Argia, 2000-02-20
"Doinu zatarra daukate Birminghamekoek" moduko esaldiek adierazten dute nola hizkuntza aldaera batzuk besteen gainetik baloratzen diren; botere harremanen ondorio, azken finean. ETC-prentsa Argia, 2012-10-21
Zehatzagoak izatera, hizkuntza baino hizkerak landu behar izaten ditu, hots, komunikazio-egoera bakoitzak erabiltzen dituen hizkuntza-aldaerak. ETC-zientzia, zuzenbidea Ikus-entzunezko itzulpena, Josu Barambones, Beatriz Zabalondo, UEU, 2006
Gainbehera doan hizkuntza-aldaeran jarri dugu arreta, nafarrerakoa den hizkuntza-ezaugarrian, eta bikotearen hasieran paratu dugu (arrunt/oso, adibidez). ETC-zientzia, zuzenbidea Uztaro aldizkaria, 80 zbk., UEU, 2012 - urtarrila-martxoa
Estandarraz harago, hedabideek zabalkundea eman diezaiekete gizarte-talde mugatuetan soilik ezagutu ahal izan diren hizkuntza-aldaerei. ETC-zientzia, zuzenbidea Euskararen normalizazioa, Asier Larrinaga Larrazabal, UEU, 2019
Bertan hizkuntza naturalaren hizkuntza aldaera geografiko eta soziolinguistikoak aztertzen dira. ETC-entziklopedia Dialektologia, Wikipedia
Hizkuntzalariek hizkuntza aldaera bik elkarrekiko ulergarritasun handia badute, hizkuntza beraren dialektoak direla esan ohi dute. ETC-entziklopedia Elkarrekiko ulergarritasun, Wikipedia
a ko aldaera (13); a ko aldaera (13); aldaera agertu (3); aldaera agertu (3); aldaera asko (6); aldaera asko (6); aldaera bakarra (3); aldaera bakarra (3); aldaera bat (36); aldaera bat (36); aldaera bat aurkitu (3); aldaera bat aurkitu (3); aldaera bat da (7); aldaera bat da (7); aldaera batek (7); aldaera batek (7); aldaera baten (6); aldaera baten (6); aldaera batzuk (8); aldaera batzuk (8); aldaera bera (3); aldaera bera (3); aldaera berri (9); aldaera berri (9); aldaera berri bat (6); aldaera berri bat (6); aldaera berria (3); aldaera berria (3); aldaera berriak (8); aldaera berriak (8); aldaera da (6); aldaera da (6); aldaera dela (3); aldaera dela (3); aldaera den (3); aldaera den (3); aldaera edo (5); aldaera edo (5); aldaera egin (3); aldaera egin (3); aldaera eragiten (3); aldaera eragiten (3); aldaera eta (5); aldaera eta (5); aldaera fonetikoak (3); aldaera fonetikoak (3); aldaera gaitzena (3); aldaera gaitzena (3); aldaera gehiago (3); aldaera gehiago (3); aldaera genetiko (12); aldaera genetiko (12); aldaera genetiko bat (3); aldaera genetiko bat (3); aldaera gisa (3); aldaera gisa (3); aldaera gutxirekin (3); aldaera gutxirekin (3); aldaera guztiak (6); aldaera guztiak (6); aldaera guztien (4); aldaera guztien (4); aldaera guztietan (4); aldaera guztietan (4); aldaera hori (12); aldaera hori (12); aldaera horiek (6); aldaera horiek (6); aldaera horrek (3); aldaera horrek (3); aldaera izan (4); aldaera izan (4); aldaera lexikoak (4); aldaera lexikoak (4); aldaera ote (4); aldaera ote (4); aldaera txiki (5); aldaera txiki (5); baina aldaera (3); baina aldaera (3); baten aldaera (3); baten aldaera (3); bere aldaera (4); bere aldaera (4); beste aldaera (19); beste aldaera (19); beste aldaera bat (7); beste aldaera bat (7); bi aldaera (16); bi aldaera (16); bi aldaera genetiko (3); bi aldaera genetiko (3); birus aldaera (19); birus aldaera (19); birus aldaera batek (3); birus aldaera batek (3); birusaren aldaera (20); birusaren aldaera (20); birusaren aldaera berri (3); birusaren aldaera berri (3); diren aldaera (3); diren aldaera (3); duen aldaera (3); duen aldaera (3); eta aldaera (18); eta aldaera (18); gaitzaren aldaera (5); gaitzaren aldaera (5); gaitzaren giza aldaera (4); gaitzaren giza aldaera (4); genearen aldaera (4); genearen aldaera (4); genearen aldaera bat (3); genearen aldaera bat (3); giza aldaera (9); giza aldaera (9); giza aldaera izan (3); giza aldaera izan (3); gripearen aldaera (7); gripearen aldaera (7); gripearen birus aldaera (4); gripearen birus aldaera (4); gripearen giza aldaera (5); gripearen giza aldaera (5); hainbat aldaera (7); hainbat aldaera (7); hegazti gripearen aldaera (4); hegazti gripearen aldaera (4); honen aldaera (3); honen aldaera (3); horren aldaera (8); horren aldaera (8); ko aldaera (13); ko aldaera (13); lehen aldaera (6); lehen aldaera (6); zori aldaera (3); zori aldaera (3)
aldaerak dira (7); aldaerak eta (4); aldaerak jota (6); aldaerak onartzen (3); aldaeraren bat (7); aldaeraz kutsatu (3); aldaeren artean (3); birusaren aldaeraren (3); birusaren aldaeraren bat (3); birusaren aldaerarik (4); giza aldaerak (13); giza aldaerak jota (4); giza aldaeraren (4); giza aldaeraz (3); gripearen giza aldaerak (9); gripearen giza aldaeraren (4); honen aldaerak (3); horren aldaerak (5)
