Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

osatu, osa(tu), osatzen (orobat osotu g.er.) 1 du ad osotasun edo banako bat eratu.

-Puzzlea ezin dela osatu? Joxemari Urteaga «Ordaina zor nizun», 2001 - 13. orr.

Horrela garatu zuten umetokia, hau da, barrunbe atsegin eta malgua, non umea garatuz joaten den erabat osatu eta mundura etortzeko gertu egon arte. Luis Elberdin «Sexua noiznahi», 2005 - 220. orr.

Pixkana-pixkana, hirurek bat egin eta bakarra osatu zuten. Koro Navarro «Zertaz ari garen maitasunaz ari garenean» - Raymond Carver, 2003 - 103. orr.

Bataren zein bestearen ekarpenez osatu ahal izan zuen bere izaera berezia. Askoren artean «Filosofiako gida», 2004 - 60. orr.

Bi abstrakziok ezin dute une bat osatu denboran. Isabel Arrigain «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 83. orr.

Hitzen irudi grafikoa gauza iraunkor eta sendotzat daukagu, eta, denboran zehar hizkuntzaren batasuna osatu ahal izateko, hotsa baino egokiagotzat. Isabel Arrigain «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 52. orr.

Izatez, une desberdinetakoak diren zatien elkarketa artetsu batez osatzen baita, osatu ere, irudia. Josu Zabaleta «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 219. orr.

Hiru bertso osatu behar dituenarentzat izan daiteke zaplasteko izugarria. Andoni Egaña «Hogeita bina», 2004 - 42. orr.

Arrazoimenaren menpean dauden gure oro harrezko ezagutzek ezin dute rapsodia bat osatu, sistema bat baizik. Ibon Uribarri «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 278. orr.

Euskara giputzean erabiltzen ziren hitzen zerrenda osatu zuen, bizkaitarrek ezagutu eta uler zitzaten. Koldo Zuazo «Euskara batua», 2005 - 59. orr.

Bi sunpur hertsiz osatu zubitik trebeskatu zuen ibaia. Itxaro Borda «Zeruetako erresuma», 2005 - 18. orr.

Dena askatu nuen, pixkanaka, piezak banan-banan garbitu, berriro osatu, koadroa pintatu, gurpil-zorro eta estalki berriak ipini, eta orobat galgak. Juan Kruz Igerabide «Hauts bihurtu zineten», 2005 - 42. orr.

257 Japonia uhartez osatua da; kosta asko dago, eta itsasoa arrainez betea da. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 359. orr.

2 ik eratu.

Hatz erakusleaz katilua seinalatu eta ko-bra-tu-ko silaba mutuak osatu ditut ezpainetan. Pako Aristi «Urregilearen orduak», 1998 - 63. orr.

Irribarre samin bat osatu dute Rakelen ezpainek. Iban Zaldua «Traizioak», 2001 - 81. orr.

Patioan, bi ilara osatu genituen, eta erditik pasarazi genuen. Anjel Lertxundi «Ihes betea», 2006 - 71. orr.

Eliz mutilek katea osatu behar, zakar ontziak kanpora ateratzeko. Karlos Zabala «Parisen sabela» - Emile Zola, 2004 - 302. orr.

Harrez gero beste talde bat osatu zen trenean, alegia, espainiar-armeniarra. Edorta Jimenez «Europako mugetan barrena», 2000 - 125. orr.

Bikote ederra osatzen omen dugu. Joseba Sarrionandia «Lagun izoztua», 2001 - 26. orr.

Honez gero bikote ugari osatu da eta, nork daki besteok ere zerbait egiteko tenorea ez ote den iritsia. Edorta Jimenez «Europako mugetan barrena», 2000 - 209. orr.

Orain emakume askok ama izatea eta beren umeak zaintzea erabakitzen dute bikoterik osatu gabe. Luis Elberdin «Sexua noiznahi», 2005 - 287. orr.

Proposizio-aldagaiak haien bidez lotuko ditugu formula konplexuak osatzeko. Askoren artean «Filosofiako gida», 2004 - 143. orr.

Negozio txikientzat, partaidetzazko sozietateak osatu ziren. Koro Navarro «Ekonomiaren globalizazioa» - Jacques Adda, 2004 - 25. orr.

Aipatu berri ditudan preso ohi biok tarteko zirela, lagunarte polita osatu genuen Arrasaten. Joxerra Garzia «Kurrin-kurrun vitae», 2004 - 66. orr.

Urtebete lehenago, Euskal Idazkaritza sortu zen Baionan, eta "Hizkuntza Saila" osatu zen haren babesean. Koldo Zuazo «Euskara batua», 2005 - 153. orr.

Denbora istantez osatua da. Xabier Kintana «Alderraien gidaria» - Mose ben Maimon, 2006 - 201. orr.

Proteina bakoitza aminoazido-sekuentzia batek osatua da. Juan Garzia «Sagua, eulia, eta gizakia» - François Jacob, 2004 - 104. orr.

Atearen izkinean, hari horiek behekoz gora jarritako L bat osatzen zuten. Lopez de Arana «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 74. orr.

3 ik bete.

Hara, Lisboan abiaturik sei aste beteko bidaia osatu ostean iritsi nintzen. Edorta Jimenez «Europako mugetan barrena», 2000 - 10. orr.

Bi egunez ibili zen Ulises noraezean, baina, Eos txirikorda ederdunak hirugarren eguna osatu zuenean, mastak jaso, oihal zuriak zabaldu eta itsasontzietan eseri ginen, haizea eta lemazainak gidari genituela. Juan Kruz Igerabide «Ulises» - Homero, 2000 - 25. orr.

12 egunak osatu direnean, nekeak ez du balio. Pello Zabala «Naturaren mintzoa», 2000 - 307. orr.

Bi apustu jokatu zituen: Azurmendiren aurka 12 oinbikora, eta Erasunen aurka, 20 kanerdikora eta segan bi orduko lana osatu arte. Berria - Kirola 2006-04-08

Guti trabatzen gintuen 42 km osatu behar ginuen itzuliak. Herria 2004-02-05

Irudia ikusten duenak, bada, irudikaturik ez dagoena osatu egiten du, irudikapenaren hutsuneak bete egiten ditu. Josu Zabaleta «Irudia» - Jacques Aumont, 2004 - 85. orr.

4 (zerbaiti) osoa edo beteagoa izateko falta zaiona erantsi edo gehitu.

-Jauna: gerrara irten aurretik, Mahai Biribila berriz osatu behar zenuke, hildako zaldunen lekuan beste batzuk sartuz. Juan Kruz Igerabide «Artur erregearen heriotza», 2005 - 74. orr.

Vitruvioren tratatuaren azterketari heltzeko garaian bi enfoke posible aurki daitezkeela, baina batak ez duela, azkenean, bestea baztertzen, osatu baizik. Santiago Iruretagoiena «Arkitekturaz hamar liburuak» - Vitruvio, 2000 - 110. orr.

Zelanoren testuaz baliatu gara kontakizuna osatzeko, hutsunea baitago Perugiako eskuizkribuan. Askoren artean «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 603. orr.

Ezkondu eta gero, baserriko irabazi ziztrina osatzeko-edo, fabrikan hasi zen, Beasaingo Bernedon. Xabier Mendiguren Elizegi «Nerabearen biluzia», 1999 - 18. orr.

Beste honako hauek ere joango dira, Diogo, Gonçalo, Fernâo, [...], Soeiro, eta kontua osatzeko falta direnak. Jon Alonso «Lisboako Setioaren Historia» - José Saramago, 2000 - 337. orr.

Kapitainak hiru aste itxaron zituen portuan, irten aurretik karga osatzeko. Anton Garikano «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 200. orr.

Ziur aski Zirok uste izan zuen behin betiko muga ari zela ipar-mendebaldean uzten bere ondorengoei, aurretik Lidiaren subiranotasuna onartu zuten Asiako greziar komunitateak menderatu eta lidiar eremuen konkista osatu zuenean. Iñaki Mendiguren «Historiaren azterketa II» - A.J. Toynbee, 2000 - 239. orr.

Etxe honen fisonomia berezia osatzeko esanen dizut ez dudala bertan gizonik ikusi. Koldo Izagirre «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 123. orr.

Koadroa osatzeko, ez zen falta oilarra, eguraldi-aldaketen iragarle. Jose Morales «Arima hilak» - Nikolai Gogol, 1998 - 43. orr.

Informazio hori nahikoa izango da perpausean osatu gabe dauden elementuak osatzeko. Askoren artean «Filosofiako gida», 2004 - 135. orr.

Orduan bere barrunbeetatikako ahots garden batek oroitarazi zion berak atzeraka ere bazekiena, hots, bere bizitzaren kontaduria osatu gabea zegoela oraino, eta bere bizitzako atalen multzoa ere bai. Iñaki Segurola «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 230. orr.

Soinuaren goialdean bi botoi gehiago jartzeko ideia etorri zitzaion: osatu gabeak zituen bere bi oktabak eranstea; honenbestez, bi oktabako eskala kromatikoa osatu zuen. Koldo Izagirre «Elgeta, sasiaren sustraiak», 2001 - 70. orr.

-Zergatik ez duzue osatu, gaur ere, agindutako adreilu-kopurua, lehen bezala? Jose Antonio Mujika «Agindutako lurraren bila I», 2002 - 154. orr.

Horrela Margolari Gazteen Ligarako zure kuota osatu egingo da hilabetez. Ramon Etxezarreta «Ezezaguna helbide honetan» - Kressman Taylor, 2003 - 51. orr.

Elkar osatu, elkarren hutsak, akatsak eta batik bat koskak eta koskorrak berdindu. Iñaki Segurola «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 105. orr.

5 sendatu.

Handik eraman zuten Bartzelonara, osatzeko. Jokin Urain «Errotarria», 2006 - 66. orr.

Eztarrian hezur-puxka bat trabaturik zuen mutil koxkor bat ere osatu omen zuen Blas gizon on honek. Pello Zabala «Naturaren mintzoa», 2000 - 55. orr.

Nekatuak atsedenean zeuden bitartean, zaurituak osatzeko ahaleginak egiten ari ziren. Agustin Otsoa «Eraztunen Jauna III» - J.R.R. Tolkien, 2004 - 291. orr.

Hark zauritu arren, osatu ere berak osatzen du; berak jo arren, sendatu ere bere eskuz sendatzen. Elizen arteko biblia Jb 5,18

Hara orain non zegoen emakume hau -minez lehertzen zegoen txakurra osatzeko kemena eduki zuena-. Anton Garikano «Maitea» - Toni Morrison, 2004 - 32. orr.

Hain kolpe gogorrak hartzen zituzten, ze ospitalean osatu behar izaten zituzten. Pello Lizarralde «Denak hasperenka» - Gianni Celati, 2005 - 74. orr.

Larri ospitaleratu zuten Mikis Teodorakis maisu greziarra, baina osatuz doa. Berria - Kultura 2004-08-06

6 zikiratu, irendu.

Idiak, idi osoa izango bada, osatua behar du egon: zer hori baino gauza naturalagorik?; bere izatearen betea eta osoa potroak galtzetik datorkio; handia da, baina halaxe da. Iñaki Segurola «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 104. orr.

7 (era burutua izenondo gisa)

"Jangai osatu edo aberastuak" izango dira, aditu batzuen iritziz, nutrizioaren eta gastronomiaren ikuspegietatik. Edorta Agirre «Baietz okerreko bidea aukeratu! », 2006 - 51. orr.

Azterketa errekurrentziala da eta bera bakarrik zientzia osatu baten barruan gauza daiteke eta behin bere formalizaketa atalasea iraganda. Xabier Arregi «Jakitearen arkeologia» - Michel Foucault, 2003 - 215. orr.

Era berean, literatura da forma osatua, eta ez substantzia, hots, ez da errealitatea. Isabel Arrigain «Hizkuntzalaritza orokorreko ikastaroa» - Ferdinand de Saussure, 1998 - 17. orr.

Hedapenaren handitasun osatuari halako baldintzarekin harremanean orokortasuna (universalitas) deitzen zaio. Ibon Uribarri «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 147. orr.

Goian seinalatu behatoki arruntek, egunero beha-aldi eta apuntaldi bat -goizekoa hain justu- egiten zuten bezala, sei behatoki osatu hauetan hiru ordu genituen seinalatuak, datuak zintzo jasotzeko: [...]. Pello Zabala «Zeruan zer berri», 2006 - 69. orr.

Zelai zabal haietako tribu eta jende samalda ikaragarri handi haien irudi osatu samarra begiztatuko dugu. Karlos Zabala «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 256. orr.

8 osatuxe osatu samar.

Bigarrenerako egina zuen biolina eta osatuxe koruko ahotsei laguntzeko joko zutenen taldea: tronpeta jotzaile bat, biolin jotzaile bi, biola eta biolontxelo jotzaile bana, organo jotzaileaz gainera. Felipe Juaristi «Airezko emakumeak», 2003 - 78. orr.

Bidari, erromes, merkatari eta abarren datuak hartuz osatuxe omen zuen lehen mundumapa Isidrí judutarrak. Patziku Perurena «Trapuan pupua», 2001 - 155. orr.

9 sendatu samar.

Osatuxe, idazteari are adoretsuago dio ekiten. Jose Angel Irigaray «Denboraren mugan», 2005 - 16. orr.

Apenas osatuxe, baina diru premia larrian zela (etxea ordaintzen ari eta, emaztea eta hiru seme-alaba zituen) berriz ere lanera jo zuen. Pablo Sastre «Eguzkipekoak», 2003 - 168. orr.

10 osatzearren adlag osatzeko.

"Ene dama maite horri azken gutuna", amodio guztiz platonikoaren inguruko ipuina, perbertsioen seikotea osatzearren sartu dut hemen. Xabier Mendiguren Elizegi «16 ipuin amodiozko», 2002 - 229. orr.

Martinaren lagun-mina zen Elisek informatika jorratzen zerraikan eta, hirukotea osatzearren, Josyk garbitzaile enpresa batean kausitu zuen hondarrean behin-behineko lana. Itxaro Borda «Zeruetako erresuma», 2005 - 200. orr.

Errepresentazio askok egon behar dute subjektu pentsatzailearen batasun absolutuan barnebilduak, pentsamendu bat osatzearren. Ibon Uribarri «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 162. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 5 aldiz agertzen direnak)

alderdien mahaia osatu (6); aurrekontua osatu (5); batzorde bat osatu (14); batzordea osatu (26); batzordea osatu dute (5); berehala osatu (5); berriro osatu (5); berriz osatu (9); bertso osatu (10); bikotea osatu (9); bilduma osatu (9); denboraldi bikaina osatu (5)