Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)
juzgatze-Ez juzgatu inor, Diego, ez juzgatu -ohartarazi zidan eskuineko eskuko hatz erakuslearekin keinu bat eginez. «Ispiluen gainean lotan» - Jordi Sierra i Fabra, 2004 - 83. orr.
Zentzumenek ematen dizkizuten sentipenen arabera juzgatzen duzu. Josu Zabaleta «Jakintzaren arbola» - Pio Baroja, 2006 - 168. orr.
Eta basoan egoera bat juzgatzeko ehiztariak bakarrik duen zehaztasunaz, ohartu ninduan hi hengoen lekutik ezin hiola oreinari apuntatu. Xabier Olarra «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 157. orr.
Eta idazle batzuek anaia horiek usurpatzailetzat jo dituztenean, aurreiritziz juzgatu dituzte herrialde horretako legeak. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 159. orr.
Sakrifikatzeko azaldu duen onespenaren arabera juzgatu behar da Frantzia. Josu Zabaleta «Gerrako pilotu» - Antoine Saint-Exupéry, 2003 - 112. orr.
Urtea bukatzear zela, ordea, juzgatu nuen dobleko eskubidea nuela printzeari nirekiko zituen eginbeharrak gogorarazteko. Matías Múgica «Hiltzaile baten aitormena» - Joseph Roth, 2004 - 29. orr.
Ezta bekatariak badira ere, inork ez ditu juzgatu behar, Jaunak beretzat bakarrik gorde baitu haiek juzgatzeko eskubidea. Askoren artean «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 128. orr.
Jarraitzaile sutsu ero baten lana zirudiela juzgatu zuen laguntzaileak. Aritz Gorrotxategi «Egurra Pinotxori», 2002 - 117. orr.
Haur nintzenean, haur bezala mintzo nintzen, haur bezala sentitzen nuen, haur bezala juzgatzen. Elizen arteko biblia 1 Ko 13,11
Beraz, zuzenki esan daiteke sentsuek ez dutela erratzen, baina ez beti zuzenki juzgatzen dutelako, baizik inolaz ere ez dutelako juzgatzen. Ibon Uribarri «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 139. orr.
Herri-min eta giza min elkartasunezkoak eraginda edo Ogasun Sailak hartaratuta den, ez dagokit juzkatzea. Anjel Lertxundi «Mentura dugun artean», 2001 - 91. orr.
Une hartan, gauza guztiak bere lekuan zeudela juzkatu zuen. Pedro Alberdi «Kafka Bilbon», 2002 - 32. orr.
Zenbait aitak ez zuten izena eman erroldan, beren jarauntsia alabari utzi ahal izateko; eta pretoreek juzgatu zuten hala eginda letra bortxatzen ez zenez, ez zela Lege Vokoniarra bortxatzen. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 186. orr.
Erromatarren lege zibilak ez dira beste edozein lege zibil baino aplikagarriagoak; haiek ere ez zituzten aplikatu erregeak juzgatu zituztenean. «Legeen espirituaz II» - Montesquieu, 1999 - 171. orr.
Bere aulkia hutsik geratu zen eta, legea betez, en rebeldía juzgatu zuten. Joseba Sarrionandia «Kolosala izango da», 2003 - 52. orr.
Moralak ez du gaiztotasun horren berririk, epaileak ekintzak bakarrik juzkatzen baititu. Patziku Perurena «Trapuan pupua», 2001 - 178. orr.
Jaunak beretzat bakarrik gorde baitu haiek juzgatzeko eskubidea. Askoren artean «Asisko Frantzizko, Asisko Klara», 2002 - 128. orr.
Bestela, historiografo eta epaile ezgaiek besteen oinarrigabeko baieztapenak orobat oinarrigabeak diren beren baieztapenen bidez juzgatzen dituzte. Ibon Uribarri «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 38. orr.
Espirituaren talentuak (ulermena, asmamena, juzgatzeko gaitasuna) edo tenperamentuaren propietateak (erabakimena, intentzioetan tematzea) ontzat har badaitezke ere, ezin dira berez on bezala definitu. Askoren artean «Filosofiako gida», 2004 - 201. orr.
Gogoeta transzendental hau betebehar bat da, inor ezin da bera betetzetik aske geratu, baldin eta gauzez zerbait a priori juzgatu nahi badu. Ibon Uribarri «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 129. orr.
Geuk ezin dugu juzgatu geure kontzientziatik abiatuta ea arimak garen aldetik iraunkorrak garen ala ez. Asmoa espekulatiboa baino ez denean, beraz, hemen ezin dugu juzgatu; ustearen oinarri subjektiboek, sinestea eragin dezaketenek bezala, galdekizun espekulatiboetan ez dute onarpenik merezi. Ibon Uribarri «Arrazoimen hutsaren kritika» - Immanuel Kant, 1999 - 165. orr.
Testuinguru horretan, ordea, analizatzea ez da deskribapenaren sinonimo hutsa, zerbait gehiago baizik: juzgatzea, erkatzea, baloratzea, kontrastatzea, kritikatzea, aztertzea, eztabaidatzea... horretan guztian datza hain zuzen analisia. Askoren artean «Filosofiako gida», 2004 - 355. orr.
