Bilaketa aurreratua

Ogi apurrak

Egungo Euskararen Hiztegia (EEH)

ezkila 1 iz kanpaia.

Elizetako ezkilak peza osoz eginak dira; gaia zuten kobrea edo urraidea, ezteinuarekin nahasirik.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 40. orr.

Elizako ezkilak gauerdia jo arestian hasi duen euri zintzarrak sugearen ezkatak bailiran izarniarazten ditu zoruko lauzak.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 131. orr.

Ezkilak kasik toki guzietan urtuak izan ziren gerla beharretarako omen.  Herria   2004-01-15

Goizeko oren bat eta erditan ezkilak jo zuen.  Xipri Arbelbide   «Janpierre Arbelbide», 2005 - 53. orr.

Zerbitzariari deitzeko ezkila jo zuen.  Xabier Olarra   «Azken hitzordua» - Sandor Marai, 2003 - 21. orr.

Ezkilak joka.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 150. orr.

Iberoko elizako ezkilek goizeko 11:00ak direla iragarri dute.  Berria - Kirola   2004-06-02

Tranbiako gidariak ezkilari eragiten zion aldiko, bihotzak jauzi egiten zidan, ni banintz bezala tranbiak azpian harrapatzeko arriskuan zegoena.  Anjel Lertxundi   «Ihes betea», 2006 - 126. orr.

Ezkilarik ez da entzuten.  Marzel Etxehandi   «Alemaniara deportatua» - Grégoire Joannateguy, 2003 - 72. orr.

Tristurarik handiena elizetako eta kaperetako ezkilak entzutea zen.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 107. orr.

Gure inguruan ezkilak goizeko hamaikak jotzen ari, eta ni Hannari hizketan, eta erreguka, mesedez, gauzak diren bezala hartzeko; baina alferrik.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 83. orr.

Ganduak baldin badu zarratzen portua / Alferrik joko digu ezkilak ordua.  Koldo Izagirre   «Sua nahi, Mr. Churchil?», 2005 - 72. orr.

Harritzen zen doktore gaixoa, jakinik dorreko ezkilak aspaldi joak zituela bederatziak, eta afari nazkagarriren bat jan beharko zuela.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 34. orr.

Eliza dorrean ezkilak ezti eztiki abiatzen dira eta bakearen kantua errepikatzen dute.  Michel Oronoz   «Oilandoiko ermita», 2001 - 72. orr.

Ezkilak eta txintxarriak, traktore soinuak, urruneko moto baten durunda.  Hasier Etxeberria   «Mutuaren hitzak», 2005 - 173. orr.

Ezkilak eta eskuturrekoak janzten zituen orkatiletan; dantzan egiten zuenean, kanpai hotsa entzuten zen basamortu guztietan.  Koro Navarro   «Zortzi kontakizun» - Isaac B. Singer, 2002 - 24. orr.

Iruñean nago, katedraleko ezkilen dandek iratzarri naute eta egin dudan lehen gauza irratia piztea izan daLerrokatu ditugun izen horiek ezkilan zizelkatuak dira.  Iñaki Zabaleta   «110. Street-eko geltokia», 2003 - 75. orr.

· Behin ahuntz baten ezkilak asaldatu gintuen, baina segidan berriro isiltasuna mendafin-usainezko muino haien gainean.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 228. orr.

2 (izenondo eta izenlagunekin)

Nahiz eta gizakien eta aingeruen hizkuntzez hitz egin, maitasunik ez badut, brontze soinulari eta ezkila tintinlari besterik ez naiz.  Elizen arteko biblia   1 Ko 13,1

Metalezko mihitxo txikiak ahalegin bizian eta izuturik jotzen zuen ezkila durunditsuaren ertza.  Jose Morales   «Zazpi urkatuak» - Leonid Nikolaievitx Andreiev, 2006 - 22. orr.

Denbora hartan, ezkila pisu bat garraiatu baino nahiago zuten tokian berean egin eta hortan zabilzan herriz herri ezkila egileak, hala-nola hemen, Tolasako huntan.  Herria   2001-11-08

Teilatuaren gainean, azkenik, osotara herdoildutako burdinazko arku batetik zintzilik, ezkila zahar bat ikusi dut; behinola beilariei dei egiteko prest egona.  Txillardegi   «Labartzari agur», 2005 - 83. orr.

Horretan sarrerako ateko ezkila handia, etxebarruko ezkila handia jo zuten.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 208. orr.

Iruñeko Santa María elizako ezkila haundia, 3 327 liberakoa, bere mingain, uztarri eta gaineratekoekin, Luzaidetik eraman zutela bost idi parek.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 39. orr.

Andreak eskaileretan beheiti egin du ezkila ttipia joka hasi denean.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 110. orr.

Ezkila txiki baten dilina gero eta hurbilago.  Lopez de Arana   «Manhattan Transfer» - John Dos Passos, 1999 - 242. orr.

Tarteka uharrien biribilketa, leuna hau ere, ia ezkila mehe baten soinuaren gisa.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 237. orr.

Zorigaiztoko ezkila horien atzetik, balaku samurra ematen du ondoren datorren isiltasunak.  Koro Navarro   «Zalakain abenturazalea» - Pio Baroja, 2006 - 225. orr.

Counseling Center-ko neure langelatik goizeko zortziak jotzen zuten Incarnationgo kanpandorreko ezkilak entzun nituen.  Gotzon Garate   «New Yorkeko kronika beltza», 2004 - 29. orr.

3 (hitz elkartuetan lehen osagai gisa, orobat ezkil)

Baziren ere ezkila egileak, Kantabriatik etorriak, jadanik ikusiak ditugunak.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 63. orr.

Gure ezkil dorrea artoski ari dute berritzen, ezagun den bezala.  Herria   2005-06-02

Hiru minutu eskas ere ez zuen irauten lasaitasunak, tarteka eliza erromatar baten ezkila-joaldiak, eta berriro han ziren klaxonak.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 185. orr.

Uste zuten ezkila dangadaren soinuak ohi zuena baino gehiago irauten bazuen auzoan norbaitek laster hil behar zuela.  Pako Aristi   «Urregilearen orduak», 1998 - 68. orr.

Larunbat eguerdi-arte bat zen, azkenean, nire gurasoenean gosari aski xelebrea egin ondoren -haiek elizako ezkila-jotzea hutsesten!-, Herriko Etxera abiatu ginenean, ezkontza-legea betetzera.  Joxe Austin Arrieta   «Homo Faber» - Max Frisch, 2001 - 82. orr.

Antzinako festa-egun hauen aztarrenak badira oraindik Frantzia Iparraldean eta Britainia aldean: Berryko bailaretan, adibidez, kanpai-hots eta ezkila errepika bereziak jotzen dituzte azaroaren 1ean; eta 2an, kanpai-joleak diru-eskea egiten dute herrian barrena.  Pello Zabala   «Naturaren mintzoa», 2000 - 426. orr.

On Camillo, kanpandorreko kanpaitokian alai saltoka eta brinkoka, herrian inoiz entzundako ezkila-dantzarik infernutarrena ari zen eragiten.  Koldo Biguri   «On Camillo» - Giovanni Guareschi, 2001 - 100. orr.

Nola ontzi bat ur bete botatzen zuen burutik behera, tranbiaren ezkil jokoak alboko kaletik aditzen zirela.  Javi Cillero   «Hollywood eta biok», 1998 - 128. orr.

Hil-kanpaiek ere ezkil-joko berriak asmatu zituzten hileta egunean, eguneroko errepikak aldatuz.  Xabier Etxabe   «Lurtarra da begiratua», 2004 - 105. orr.

Domingo de Ballenilla ezkila urtzaile eta egilea, asturiarra, Trasmiera merindadeko Isla herrikoa.  Angel Aintziburu / Jean Baptiste Etxarren   «Luzaiden gaindi», 2002 - 39. orr.

Dilin-dalan aditzen zen ezkil hotsa dorrean.  Xabier Olarra   «Deabruaren hiztegia» - Ambroise Bierce, 2001 - 176. orr.

Niretzat distiratzen eta niretzat jotzen zuten lanpararen argiek eta ezkil hots zeremoniatsuek.  Koro Navarro   «Artistakume baten erretratua» - Dylan Thomas, 1999 - 19. orr.

Hilen ehorzlearen ezkila-soinura munduratu zen Cyril Tourner.  Juan Garzia   «Bizi alegiazkoak» - Marcel Schwob, 2002 - 127. orr.

Bi ezkil danbek ordua gogorarazi diote.Luzaiden baziren garai batez ezkila egileak.  Pello Lizarralde   «Larrepetit», 2002 - 72. orr.

Katedralaren kanpai handiak mutu zirauen, elizetako ezkila multzoak isilik zeuden.  Karlos Zabala   «Mikel Strogoff» - Jules Verne, 2002 - 344. orr.

Ilunpe hartan atzeman nituen, aldamenean, zapi batzuekin erdi estaliriko bi edo hiru karabina kanoi, eta metalezko tronpa itxurako zerbait, ezkil-ahoko eta zabala, ikusi batean mendiko korneta bat zela uste nuena, eta trabuko bat izaki.  Koldo Izagirre   «Idi orgaren karranka» - Victor Hugo, 2002 - 213. orr.

4 (hitz elkartuetan bigarren osagai gisa)

Hil ezkilak Gasteizen.  Berria - Harian   2006-03-04

Hurko baten hil-ezkilak geure barrunbean joka dauzkagunean, lehentxeago edo geroxeago, etsi beharra dago, erotuko ez bagara.  Iñaki Segurola   «Gaur ere ez du hiltzeko eguraldirik egingo», 2005 - 49. orr.

Su-ezkila!     «Loroaren teorema» - Denis Guedj, 2006 - 241. orr.

5 ezkila dorre (orobat ezkiladorre g.er., ezkil dorre g.er. eta ezkildorre g.er.)

Itxaropen dugu luza gabe ikusiko dugula gure ezkila dorrea gapelu berriarekin, denen pozgarri.  Herria   2004-01-01

Gure ezkila dorrea: Lanak aitzina doatzi eta lehengo itxura ari da agertzen, denen plazer osoarentzat.  Herria   2005-07-21

Ezkila dorrea aldamio azkarrez hari dute inguratzen.  Herria   2005-01-20

Granitozko bitxi erraldoi, farfaila bezain arina, igotzeko zurubi bihurriak dituzten dorrez eta ezkila dorre lerdenez betea.  Josu Zabaleta   «Fantasiazko ipuinak» - Guy de Maupassant, 2000 - 311. orr.

Azken finean, ez baitzuten nahi hiltzear zegoen mundu baten pastel koloreko argazkiei -baserri maitea, baxurako ontzi liraina, ezkila-dorre baketsua, legatza koxkera eran buztinezko kazolan- egokitu lekizkiekeen oin-testu melengak idaztea baino.  Ramon Saizarbitoria   «Gorde nazazu lurpean», 2000 - 163. orr.

Ez da ezkila-dorre asko geratzen orain.  Mirentxu Larrañaga   «Peaceful soldadua» - Michael Morpurgo, 2006 - 88. orr.

6 ezkila lore (corpusean ezkilalore soilik, adibide bakarrarekin; ETCn ezkila lore 18 agerraldi eta ezkilalore 16 agerraldi)

Mugetatzea eta ezkongai-lore ere deitzen zaio, baita ezkilalore ere.  J.M. Olaizola "Txiliku"   «101 gau», 2000 - 230. orr.

hitz multzoen maiztasunak (gutxienez 3 aldiz agertzen direnak)

elizako ezkila (3); eta ezkila (10); ezkila berriaren (3); ezkila dorre (6); ezkila dorrea (12); ezkila dorrearen (5); ezkila dorreko (4); ezkila edo (3); ezkila egileak (4); gure ezkila (23); gure ezkila dorrea (7)

 



Nodoa: liferay1.lgp.ehu.eus