baja 1 f jaitsialdi, jaitsiera; behera egite, beheratze: la baja de la natalidad, jaiotze kopuruaren jaitsiera; la baja del precio del petróleo, petrolioaren prezioak behera egitea, petrolioaren prezioa(ren) beheratzea.
2 (por enfermedad) baimen, ezgai agiri; ezgai egoera: baja por enfermedad, eritasuneko baimena; debes presentar la baja, ezgai agiria aurkeztu behar duzu; Alonso será baja el domingo, Alonsok ez du igandean jokatuko; Etxeberria es baja, Etxeberria ez dago jokatzeko moduan. [fr congé, ingl leave]
3 mil hil-zauritu(ak), galera: el ejército sufrió pocas bajas, armadak hil-zauritu gutxi izan zituen, hil eta zauritu gutxi izan zituen.
• baja por accidente, istripuko baimen.
• baja por maternidad, amatasuneko baimen.
• baja temporal, behin-behineko baimen.
• baja voluntaria, borondatezko lan galtze.
• dar la baja, ezgai agiria eman.
• darse de baja, (de un club) utzi; (en una suscripción) (harpidetza, abonamendua) utzi.
• de baja, ezgai (egoeran): lleva dos semanas de baja, bi aste daramatza ezgai.
• estar de baja, ezgai agiria izan.
• parte de baja, ezgai agiri.
bajada 1 f jaiste, jaitsiera; beheraldi: por las subidas y bajadas de temperatura, tenperaturaren gorabeherengatik; en la bajada de la marea, itsasoaren beheraldian; ha habido una bajada en la cotización del euro, euroaren prezioak behera egin du.
2 (en carretera etc) aldapa behera; jaitsiera: encontramos una bajada, aldapa behera bat aurkitu genuen.
3 (de droga) beheraldi.
• bajada de bandera, (taxi) abiasari.
bajar 1 i jaitsi: ¡baja de ahí ahora mismo!, jaitsi zaitez hortik oraintxe bertan!; bajó por la escalera, eskaileretan behera jaitsi zen; ¿bajas en ascensor?, igogailuan jaitsiko zara?
2 (apearse) jaitsi: cuando bajó del tren, trenetik jaitsi zenean.
3 (de bicicleta, caballo) (gainetik) jaitsi: bajó del caballo, zaldi gainetik jaitsi zen, zalditik jaitsi zen.
4 (marea) beheratu.
5 (hinchazón) hertu.
6 i-t (el precio, el peso, la temperatura etc) jaitsi, gutxitu, behera egin, beheititu: ha bajado (el precio de) la gasolina, gasolina jaitsi egin da; han bajado los jornales, jornalak gutxitu dituzte; ha bajado el precio de los libros, liburuen prezioak behera egin du; bajó a seis céntimos, sei sosetara jaitsi zen; ha bajado la temperatura, tenperaturak behera egin du.
7 (nivel del agua) jaitsi.
8 t (poner más abajo) jaitsi, eraitsi, beherago jarri: bajaron el telón, oihala jaitsi zuten; les bajaba a los muchachos un cesto colgado de una cuerda, mutikoei saski bat jaisten zien sokatik zintzilik; bajó un libro de la estantería, liburu bat jaitsi zuen apalategitik; ¿has bajado las persianas?, saretak jaitsi dituzu?; le bajó los pantalones, galtzak eraitsi zizkion; ese cuadro está muy alto, bájalo un poco, margo hori oso goian dago, jar ezazu beheraxeago.
9 (alargar) luzatu: la modista me bajó un poco la falda, jostunak apur bat luzatu zidan gona.
10 (recorrer de arriba abajo) -n behera jaitsi: bajamos la escalera, eskaileretan behera jaitsi ginen.
11 bajarse (agacharse) makurtu.
• bajar la calle, kalean behera joan: bajó la calle corriendo, lasterka joan zen kalean behera.
• bajar la mirada, begiak apaldu.
• bajar la voz, isilago hitz egin, apalago hitz egin, ahotsa apaldu.
• bajar en picado, (un avión) murgil egin, gainbehera bizian jaitsi; (salud, negocios) gainbehera bizian jaitsi.
• bajar la cabeza, burua makurtu.
• hacer bajar, jaitsiarazi, eraitsi: hizo bajar fuego del cielo, zerutik sua jaitsiarazi zuen.
• no bajar de ..., gutxienez ... izan, ... baino gutxiago ez izan: ese coche no baja de los tres millones, auto horrek ez du hiru milioi baino gutxiago balio.