“Materialen Zientzia” irakasgaia 2. Mailako irakasgai teknologikoetako bat da, Ingeniaritza Elektrikoa, Ingeniaritza Mekanikoa eta Industria Elektronikaren eta Automatikaren Ingeniaritza Graduek komunean dutena. Teknologikoa deritzon moduluaren barne kokatzen da.



Irakasgai honetan garatzen da industria ingeniaritzan ohiko erabilera daukaten materialak, hauek fabrikatzeko jarrai daitezkeen prozesuak eta material familia eta azpifamilia bakoitzaren propietate fisiko eta mekaniko nabarmenenak ezagutzeko oinarria. Ohiko propietate mekanikoak neurtzen eta mikroegitura aztertzen eta kuantifikatzen ikasten da. Era berean, ikasten da nolako eragina daukan fabrikazio prozesuak materialen propietateetan eta horren erlazioa haien barne egiturarekin.



Ezagutza honek lagunduko du produktu bat fabrikatzeko material egokiena aukeratzen. Aukeratutako material horrek hobekien bete beharko ditu zerbitzuan izango dituen baldintzetatik eratorritako eskakizunak. Halaber, materialen aukeraketan ingurugiro-irizpideak kontuan hartuko dira, bizi-zikloaren azterketa burutuz.



“Materialen Zientzia” zailtasun handirik gabe jarraitzeko, beharrezkoa da titulazioen gutxienez oinarrizko irakasgaiak menperatzea.

Irakasgaiaren gaitasun espezifikoak:



3.IG:Materialen zientziaren, teknologiaren eta kimikaren oinarriak ezagutzea. Mikroegituraren, sintesiaren edo prozesatzearen eta materialen propietateen arteko erlazioa ulertzea.



Zeharkako gaitasunak:

12.G.Laneko jarrera arduratsua eta ordenatua izatea, eta beti ikasteko prest agertzea, etengabeko prestakuntzak dakarren erronka kontuan hartuta.

13.G. Metodologia zientifikoko estrategiak aplikatzea: egoera gatazkatsuak kualitatiboki nahiz kuantitatiboki aztertu eta hipotesiak eta soluzioak planteatu, industria ingeniaritzako ereduak erabiliz.

14.G. Talde lanean modu eraginkorrean jardutea, gaitasunak eta ezagutzak erabilita, industria ingeniaritza esparruan erabakiak hartu ahal izateko.



Helburuak:

- Irakasgaiaren terminologia espezifikoa modu egokian erabiltzea, materialen zientziaren funtsezko oinarriak era egokian azalduz hitzezko hizkuntza, matematikoa eta grafikoa erabiliz.

- Material mota ezberdinak bereizten jakitea eta beraien ezaugarriak erlazionatu erabilpen aukera ezberdinekin.

- Materialen barne egitura lotu ezaugarri fisiko-kimiko eta mekaniko espezifikoekin, propietate hauek materiał bakoitzaren funtzio praktikoan duten eragina ezarriz.

- Material baten oreka egoera zer den barneratzea, tratamendu mekanikoek edo termikoek bere gainean duten eragina eta propietateak nola aldatu dezaketen ulertuz.

- Materialen zientziaren alorrean proposatutako ekintzetan elkarlanean aritzen jakitea, bai ideiak bai eginbeharrak aztertuz eta aurrera eramanez.

1.Gaia Materia kondentsatuaren egitura

Egitura kristalinoa eta amorfoa. Material taldeak. Akatsak sare kristalinoan. Difusio-fenomenoak.



2.Gaia Solidotzea

Solidotze-mekanismoak. Fase-diagramak.



3.Gaia Materialen fabrikazioa”

Material metaliko, polimeriko, zeramiko eta konposatuen lorpena eta eraldaketa. Baliabide naturalak, sintesia eta birziklapena.



4.Gaia Materialen propietateak

Materialen propietate mekanikoak, elektrikoak eta magnetikoak eta egiturarekin duten erlazioa. Materialen saiakuntzak. Beste propietate fisikoak eta kimikoak.



5.Gaia Materialen egituraren eraldaketa

Tratamendu termikoak, termokimikoak eta termomekanikoak. Eragina materialen propietateetan.



6.Gaia Ingeniaritzako materialak

Material metalikoak, polimerikoak, zeramikoak eta konposatuak. Propietateak, sailkapena eta aplikazioak. Material berriak aplikazio berrietarako.



7.Gaia Zerbitzu-baldintzak eta hutsegite-diagnosia

Korrosio-baldintzak, nekea, creep, higadura eta zahartzapena. Hutsegite-analisia.



8.Gaia Materialen aukeraketa

Materialen aukeraketarako irizpideak: zerbitzu-beharrak eta irizpide ekonomikoak





Laborategiko praktikak:

- Tratamendu termikoa (Probeta metalikoaren tenplaketa eta iraoketa).

- Saiakuntza mekanikoak (Charpy, trakzioa, gogortasuna).

- Metalografia (laginaren lorpena eta prestaketa).

- Polimeroen karakterizazioa (fluidotasun-indizea).

- Materialen propietate elektrikoak eta magnetikoak.

- Saiakuntza ez-suntsitzaileak.

Irakasgaiaren eduki kontzeptualen azalpen klaseak emango dira, ikasleen partaidetza haiei buruzko noizbehinkako eztabaidetan sustatuz.



Laborategiko praktiketan Materialen Zientzian erabilitako teknika esperimentalei dagozkien ezagutzak eta gaitasunak garatzeko lan praktikoak egingo dira, aurrerapausuak laborategiko koaderno batean edo beste tresna batean islatuz.



Ikasleen ikaste-prozesua errazteko eta bermatzeko, laborategiko praktiken jarraipena egingo da. Aurretik ezarritako ebaluazio-irizpideen arabera feed-back bat emango da ikasleek euren ikasketa-prozesuaren eta bere hobekuntzaren jabe izan daitezen.



Aurretiaz ezarritako ebaluazio-irizpideen arabera ikasleei euskarria eskainiko zaie, beren ikasketaren eta hobetzeko bideen jakitun izateko aukera eduki dezaten ikasleek.



Talde txikiak direnean, irakasleak metodologian aldaketak proposatu ditzake ikaskuntza autonomoa lantzeko jarduerak sartuz (proiektuak, kasuak etab.). Metodologia zehazki azalduko da ikaslearen koadernoan, irakasgaiaren gidaren barruan.



Ikasleek, irakasgaiaren egutegiaren arabera, egelan argitaratuko diren jarraibideak kontsultatu eta jarraitu beharko ditu eta gerora sortutako arrazoiek eragin ditzaketen aldaketen berri jasotzeko ere.



Talde-irakasle aukeren funtzioan, unibertsitateko IKD-i3 modeloak bultzatzen duen jasangarritasunaren inguruko lan bat proposatuko da. Garapen jasangarria lantzeko jarduerak inplementatuko dira Nazio Batuen Garapen Jasangarrirako Helburuen arabera.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 40
  • Test motatako proba (%): 30
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 30

OHIKO DEIALDIA

ETENGABEKO EBALUAZIO SISTEMAREN bidez ebaluatutako ikasleek frogatu beharko dute aurreikusitako ebaluazio-proba guztiak gainditu dituztela. Bestela, ikasgaia ez du gaindituko eta deialdi bat egitea ekarriko du.

Probak gainditzeko, proba bakoitzeko galderen % 75ean gutxienez 10etik 3ko kalifikazioa lortu beharko da. Azken nota aritmetikoki kalkulatuko da, ebaluazio-proba bakoitzaren pisua kontuan hartuta, ondoren azaltzen den bezala.

Hauek dira ebaluazio-probak:

- Eduki teorikoaren testa (%30)

- Laborategiko praktiken entregagarriak (% 30)

- Idatzizko proba (%40)



EDUKI TEORIKOAREN TESTA

Eduki teorikoa hiru testen bidez ebaluatuko da, e-gelaren bidez, irakasgaiko irakasleak ezarritako epeen barruan behar bezala osatuta. Test bakoitzak % 10eko pisua du guztizko notan; beraz, ikasgai teorikoaren ebaluazioa irakasgaiaren guztirako notaren % 30ekoa izango da. Azken nota kalkulatzeko, hiru testen batez besteko aritmetikoa aplikatuko da. Proba hau gainditzeko, ikasleek 10etik 5eko gutxieneko kalifikazioa lortu beharko dute.

Testeko galderei ezarritako epeetan ez erantzuteak 0 balioko du.

Gainditu diren testen azken nota ikasturte bereko aparteko deialdira arte bakarrik gordeko da.



LABORATEGIKO PRAKTIKEN ENTREGAGARRIAK

Laborategiko praktiken etengabeko ebaluazioa ikasturtean zehar egindako txostenak, lanak, proiektuak eta/edo aurkezpenak entregatuz egingo da, irakasleak ikasturte hasieran definitu bezala. Laborategiko praktiken pisu osoa irakasgaiaren guztirako notaren % 30 izango da. Laborategiko praktikak gainditzeko ezinbestekoa da praktika guztiak bertan egitea eta 10etik 5eko gutxieneko kalifikazioa lortzea.

Onartutako laborategiko praktiken txostenen, lanen, proiektuen eta/edo aurkezpenen oharra ikasturte bereko ezohiko deialdira arte bakarrik gordeko da.



IDATZIZKO PROBA

Proba horretan, irakasgaiaren eduki guztiak ebaluatuko dira, bai eskola magistraletan, bai laborategiko praktiketan. Proba azterketen egutegiaren data ofizialean egingo da, eta galdera teorikoak/kontzeptualak nahiz ebatzi beharreko ariketak izan ditzake. Idatzizko probaren guztizko pisua irakasgaiaren guztirako notaren % 40 izango da. Proba hau gainditzeko, ikasleek 10etik 5eko gutxieneko kalifikazioa lortu beharko dute.



ETENGABEKO EBALUAZIO-SISTEMARI UKO EGITEA:

Etengabeko ebaluazio-sistemari uko egin nahi dioten ikasleek idatziz aurkeztu beharko diete uko egitea irakasle arduradunei, ezarritako prozeduraren eta epeen arabera (8.3 artikulua). Materialen Zientzia irakasgairako, lauhileko ikasgaia denez, gehienezko epea 9 astekoa izango da ikasturtea hasten denetik, ikastetxearen egutegi akademikoaren arabera.



Ikasleek ezin badute etorri laborategira, araudiak dioen bezala, eta/edo laborategiko entregak eta/edo eduki teorikoko testak egin, azken proban egiaztatu beharko dute irakasgaiaren gaitasunak eta ezagutzak lortu dituztela. Kasu horretan, ikasleak AZKEN EBALUAZIOKO SISTEMAREN bidez ebaluatuko dira. Idatzizko proba hori azterketen egutegiaren data ofizialean egingo da, eta idatzizko bi ebaluazio-proba izango ditu: gai teorikoen azterketa bat (eskola magistralak) eta praktikarena bestea (laborategiko praktikak).Idatzizko probako zati bakoitzaren pisua irakasgaiaren guztirako notaren % 70 eta % 30 izango da, hurrenez hurren. Ikasgaia gainditzeko, ikasleek gutxienez 10etik 5eko kalifikazioa lortu beharko dute ebaluatutako zati bakoitzean. Azken nota aritmetikoki kalkulatuko da, ebaluazio-proba bakoitzaren pisua kontuan hartuta.



DEIALDIARI UKO EGITEA:

Graduko titulazio ofizialetako ikasleen ebaluazioa arautzen duen araudiaren 12. artikuluaren arabera: Deialdiari uko eginez gero, aurkeztu gabekotzat edo aurkeztu gabekotzat joko da. Idatzizko probaren pisua irakasgaiaren guztirako notaren % 40 denez, ikasleek deialdiari uko egin ahal izango diote, gutxienez irakasgaiaren irakaskuntza-aldia amaitu baino hilabete lehenago. Ukoa idatziz aurkeztu beharko zaie irakasgaiaren ardura duten irakasleei.

Azken ebaluazioa denean, azterketen egun ofizialean finkatutako probara ez aurkezteak dagokion deialdiari automatikoki uko egitea ekarriko du.

EZOHIKO DEIALDIA

Ohiko deialdian idatzizko proba gainditu ez duten ikasleei, baina eduki teorikoko testetan eta/edo laborategiko praktiken entregagarrietan 5 baino gehiagoko azken nota lortu badute, onartutako ebaluazio-proben EZ OHIKO DEIALDIRAKO notak gordetzeko aukera izango dute, kontuan izanik proba bakoitzak (eduki teorikoko testa eta laborategiko praktikak) nota horren % 30eko pisua duela.

Ohiko deialdian idatzizko proba gainditu ez duten eta eduki teorikoko testetan eta/edo laborategiko praktiken entregagarrietan azken nota 5etik gorakoa izan ez duten ikasleek, edo ezohiko deialdian lehen aldiz aurkeztea erabakitzen dutenek, idatzizko bi ebaluazio-proba egin beharko dituzte; gai teorikoaren azterketa bat (eskola magistralak) eta praktikarena bestea (laborategiko praktikak). Idatzizko probako zati bakoitzaren pisua % 70 eta % 30 izango da, hurrenez hurren. Ikasgaia gainditzeko, ikasleek 10etik 5 lortu beharko dute ebaluatutako zati bakoitzean.



EZOHIKO DEIALDIARI UKO EGITEA

Aparteko deialdiari uko egiteko aski izanen da deialdira ez aurkeztea.



*Osasun-baldintzek irakaskuntza-jarduera bat egitea eta/edo ebaluazio presentzial bat egitea eragozten badute, modalitate ez-presentzial bat aktibatuko da, eta ikasleei horren berri emango zaie unean-unean.

Materialeen saiakuntzen arauak
laborategiko praktika gidoiak

Oinarrizko bibliografia

“Materialen zientzia eta ingeniaritza. Hastapenak" Egilea: William D.

Callister Jr.ISBN: 978-84-9860-470-2,EAN: 9788498604702,Argitaletxea: EUSKAL HERRIKO UNIBERTSITATEA,Hizkuntza: Euskara,Edizio urtea:2011.



Fundamentos de la Ciencia e Ingeniería de los Materiales. W.F. Smith (Ed. McGraw-Hill)



Ciencia de Materiales. Teoría - Ensayos - Tratamientos. P. Coca Rebollero, J. Rosique Jiménez (Ediciones Pirámide S.A.)



Irakasgaiko apunteak



Baliabide elektronikoak (Bibliotekatik eskuragarriak): ASM Handbook”

Gehiago sakontzeko bibliografia

Materiales para Ingeniería. M.F. Ashby, D.R.H. Jones, Ed. Reverté,
Metales y Aleaciones: su constitución, estructura, propiedades y tratamientos. R. Calvo Rodes, Ed. INTA,
Introducción a la metalurgia Física. S.H Avner, Ed. McGraw-Hill, Mexico, 1988
Ciencia e ingeniería de materiales : metalurgia física, estructura y propiedades. J.A. Pero Sanz, Ed. Cie Dossat 2000, Madrid, 2004

Aldizkariak

Elhuyar
Metalurgia y Electricidad
Fundidores
Plásticos universales
Journal of Materials Science
Materials Science and Engineering

Web helbideak

http://zthiztegia.elhuyar.org/
Materials Science & Engineering Educational Software: http://www.matter.org.uk
MatWeb - Online Materials Information Resource: http://www.matweb.com
ASM Handbook: http://products.asminternational.org/hbk/index.jsp