XSLaren edukia

Iberoamerikaren Historia Garaikidea

Ikastegia
Letren Fakultatea
Titulazioa
Historiako Gradua
Ikasturtea
2024/25
Maila
4
Kreditu kopurua
6
Hizkuntzak
Gaztelania
Euskara

IrakaskuntzaToggle Navigation

Orduen banaketa irakaskuntza motaren arabera
Irakaskuntza motaIkasgelako eskola-orduakIkaslearen ikasgelaz kanpoko jardueren orduak
Magistrala4060
Gelako p.2030

Irakaskuntza-gidaToggle Navigation

HelburuakToggle Navigation

Helburuak:

- Identifikatu Iberoamerika burujabearen bilakaera historikoak Aro Berrian, 19. eta 20. mendeen artean.

- Balioetsi interpretazio historiografikorik nabarmenenak Iberoamerikaren historia garaikideati buruz.



CM: moduluaren gaitasunak (Historia Orokorra)

M02CM01: historia unibertsaleko, nazionaleko eta erregionaleko prozesu eta gertaera nagusiak behar bezala ezagutzen eta ulertzen direla erakustea, ikuspegi diakroniko batean, hainbat alderditan (ekonomia, gizartea, politika, kultura) eta egungo gizarteekin duten harremanean (G001).

M02CM02: denboran zehar eman diren ikuspegi eta ikuspegi historiografikoak eta garai historiko bakoitzeko kulturarekin duten lotura identifikatzea (G002).

M02CM03: ikerketa historikoko oinarrizko metodoak eta teknikak ezagutzea eta materialak eta informazio-iturriak lortzeko, antolatzeko eta aztertzeko gaitasuna erakustea (G003).

M02CM04: ikerketa historikoko gai edo arazo bat gutxienez ahoz eta/edo idatziz aurkezteko gai izatea, zuzentasun formalarekin eta terminologia egokiarekin, lehen eta bigarren mailako iturri historikoak egoki erabiltzeko gaitasuna erakusteko moduan (G004).

Titulazio-gaitasunak (Historiako Gradua):

G001: historia unibertsalaren, nazionalaren eta eskualdekoaren prozesu eta gertaera nagusiak behar beste ezagutzea eta behar bezala ulertzea, ikuspegi diakroniko batetik, hainbat alderditan (ekonomia, gizartea, politika, kultura, etab.) eta egungo gizarteekin duten harremana (MEC1).

G002: denboran zehar eman diren ikuspegi eta ikuspegi historiografikoak eta garai historiko bakoitzeko kulturarekin duten lotura identifikatzea (MEC1)

G003: ikerketa historikoko oinarrizko metodoak eta teknikak ezagutzea eta materialak eta informazio-iturriak lortzeko, antolatzeko eta aztertzeko gaitasuna erakustea (MEC1, MEC2, MEC5).

G004: ikerketa historikoko gai edo arazo bat gutxienez ahoz eta/edo idatziz aurkezteko gai izatea, zuzentasun formal eta terminologia egokiarekin, iturri historikoak, primarioak eta sekundarioak egoki erabiltzeko gaitasuna erakusteko moduan (MEC2 MEC4).

MECen eskumenak:

MEC1: ikasleek bigarren hezkuntza orokorraren oinarritik abiatzen den ikasketa-arlo batean ezagutzak badituztela eta ulertzen dituztela frogatu izana. Maila horretan, testuliburu aurreratuetan oinarritzen bada ere, beren ikasketa-eremuko abangoardiatik eratorritako ezagutzak dakartzaten alderdi batzuk ere sartzen dira.

MEC2: ikasleek beren ezagutzak lanean edo bokazioan modu profesionalean aplikatzen jakitea, eta beren ikasketa-arloaren barruan argudioak eginez eta defendatuz eta arazoak konponduz frogatu ohi diren gaitasunak izatea.

MEC4: ikasleek informazioa, ideiak, arazoak eta konponbideak transmititu ahal izatea publiko espezializatu zein ez-espezializatu bati.

MEC5: ikasleek autonomia-maila handiko ikasketak egiteko beharrezkoak diren ikaskuntza-trebetasunak garatu izana.

Irakasgai-zerrendaToggle Navigation

1. Independentziaren bilakaera Amerika espainiarrean eta Brasilen.

2. Errepubliken osaketa eta kaudillismoa (1825-1855)

3. Liberalismoaren eta federalismoaren garaipena (1855-1875)

4. Ordeneko eta aurrerabideko errepublikak (1875-1910).

5. Estatu Batuak eta Latinoamerika

6. Erradikalismo zibilista (1910-1930)

7. Brasil: koloniatik errepublikara (1820-1930)

8. Populismo nazionala eta erregimen berezkoak (1930-1960)

9. Iraultza eta erreakzioa: erregimen militarrak (1960-1980)

10. Demokraziaren berreskuratzea, liberalismo eta populismo berrituak (1980-2000)

MetodologiaToggle Navigation

Irakasgai honetan hainbat irakaskuntza-metodologia erabiltzen dira. Modalitate magistralean (M), irakasleak eskola teorikoak emango ditu, eta aurrez aurreko denbora, eskola magistralei ez ezik, askotariko jarduerak egiteko ere emango du, taldeka zein banaka.

Modalitate praktikoan (GA) ikasleek dokumentazio historiko eta historiografiko analisiak burutuko ditu, hurrengo forma hauetako batean ala gehiagotan: ariketa, kasu praktikoak ala problemak. Ariketa praktiko hauen barrian, gehienez ere 4 ordu presentzial (gehi ikaslearen 8 lan-ordu ez-presentzial) erabili ahal izango dira landa-praktika bat egiteko (GCA), praktika egiteko denbora, aukera eta/edo finantzaketa izateko aukeraren arabera, eta irakasleek hala erabakitzen badu.

Ebaluazio-sistemakToggle Navigation

La evaluación se realizará mediante un sistema de evaluación continua, que incluye la realización de diversas prácticas y trabajos a lo largo del curso (50%) y una prueba final (50%).



En aplicación y desarrollo del el artículo 12.2 del reglamento del alumnado sobre renuncias y plagio, "en el caso de evaluación continua, si el peso de la prueba final es superior al 40% de la calificación de la asignatura, bastará con no presentarse a dicha prueba final para que la calificación final de la asignatura sea no presentado o no presentada. En caso contrario, si el peso de la prueba final es igual o inferior al 40% de la calificación de la asignatura, el alumnado podrá renunciar a la convocatoria en un plazo que, como mínimo, será hasta un mes antes de la fecha de finalización del período docente de la asignatura correspondiente. Esta renuncia deberá presentarse por escrito ante el profesorado responsable de la asignatura”.



Siguiendo el protocolo sobré ética académica y prevención de prácticas deshonestas o fraudulentas de la UPV/EHU, en caso de detectarse fraude, copia, plagio o actividad similar en cualquiera de los ejercicios antedichos, se procederá a: Calificar el ejercicio como suspenso (0,0) y, en su caso, la petición de apertura de un expediente disciplinario.



En todo caso, según lo estipulado en el artículo 8.1. de la normativa reguladora de la Evaluación del Alumnado en las titulaciones oficiales de Grado de la UPV/EHU, "en todo caso el alumnado tendrá derecho a ser evaluado mediante el sistema de evaluación final, independientemente de que haya participado o no en el sistema de evaluación continua. Para ello, el alumnado deberá presentar por escrito al profesorado responsable de la asignatura la renuncia a la evaluación continua, para lo que dispondrán de un plazo de 9 semanas”.

Nahitaez erabili beharreko materialaToggle Navigation

1. Oinarrizko bibliografian azaldutako eskuliuruak.
2. Laguntzeko materialak (testuak eta mapak):
ALCÁZAR, Joan y N. TABANERA (coord.), Estudios y materiales para la historia de América latina (1955-1990), Valencia, Universidad de Valencia, 1998.
Matute, Alvaro, Lecturas Universitarias. Antología. México Siglo XIX, México, UNAM, 1992
Silva Herzog, Jesús, De la historia de México, 1810-1938 : documentos fundamentales, ensayos y opiniones, México, Siglo XXI, 1985.

BibliografiaToggle Navigation

Oinarrizko bibliografia

Alcázar, Joan et al., Historia Contemporánea de América, Valencia, Universidad de Valencia, 2003.

Amores Carredano, Juan Bosco (coord.), Historia de América, Barcelona, Ariel, 2006, caps. 17-20.

Bethell, Leslie (ed.), Historia de América Latina, Madrid, Crítica, 1989-97, vols. 10-14.

Carmagnani, Marcelo, Estado y sociedad en América Latina, 1850-1930, Barcelona, Crítica, 1984.

Chevalier, François, América Latina, de la independencia a nuestros días, México, FCE, 1999.

Dabène, Olivier, América Latina en el siglo XX, Madrid, editorial Síntesis, 2000.

Halperin Donghi, Tulio, Historia Contemporánea de América Latina, Madrid, Alianza, 1992 (13ª ed. revisada y aumentada).

Carrera Damas, Germán (Coord.), Historia General de América Latina, Ediciones Unesco/editorial Trotta, 2000, vols. VI-VIII.

Lucena Salmoral, Manuel (coord.), Historia de Iberoamérica, tomo III: Historia Contemporánea, Madrid, Cátedra, 1988, caps. II-VI.

Lucena Salmoral, Manuel, Breve Historia de Latinoamérica, Madrid, Cátedra, 2007.

Malamud, Carlos, América Latina siglo XX. La búsqueda de la democracia, Madrid, editorial Síntesis, 1999.

Skidmore, Thomas E. y Peter H. Smith, Historia Conemporánea de América Latina. América Latina en el siglo XX, Barcelona, Crítica, 1996.



Gehiago sakontzeko bibliografia

AA.VV., Nueva Historia Argentina, Vol. III-V, Buenos Aires, Editorial sudamericana, 2000.
Amores, Juan B., Cuba y España, 1868-1898. El final de un sueño, Pamplona, eunsa, 1998.
Alcántara, Manuel, Sistemas políticos de América Latina, Madrid, Tecnos, 1990
Bulmer-Thomas, V., La Historia económica de América latina desde la independencia, México, FCE, 1998.
Anna, Timothy et al., Historia de México, Madrid, Crítica, 2003.
Bahamonde, Angel y Cayuela, José G., Hacer las Américas: las élites coloniales españolas en el siglo XIX, Madrid, Alianza, 1992.
Bushnell, David, Colombia: una nación a pesar de sí misma. De los tiempos precolombinos a nuestros días, México, Planeta, 1999.
Collier, Simon y William F. Sater, Historia de Chile: 1808-1994, Cambridge University Press, 1998.
Connel Smith, Gordon, Los Estados Unidos y la América Latina, México, FCE, 1977.
Contreras, Carlos, Historia del Perú contemporáneo, Lima, PUCP, 2000.
Fausto, Boris, Historia concisa de Brasil, México, FCE, 2003.
Freidenberg, Flavia, La tentación populista. Una vía al poder en América Latina, Madrid, Síntesis, 2007.
Knight, Alan, La revolución mexicana: del porfiriato al nuevo régimen constitucional, México, Grijalbo, 1996.
Lynch. John, Caudillismo en Hispanoamérica, Madrid, Mapfre, 1992.
Marichal, Carlos, Historia de la deuda externa de América latina, Madrid, Alianza, 1986.
Melgar Bao, Ricardo, El movimiento obrero latinoamericano, Madrid, Alianza, 1988.
Morón, Guillermo, Historia de Venezuela, Caracas, enclopedia Británica, 1987.
Moscoso Perea, C., El populismo en América Latina, Madrid, C.E.C., 1990
Nieto, Clara, Los amos de la guerra: el intervencionismo de Estados Unidos en América Latina. De Eisenhower a G. W. Bush, Barcelona, Debate, 2005.
Pastor, Rodolfo, Historia de Centroamérica, México, FCE, 1988.
Perkins, Dexter, Los Estados Unidos y Latinoamérica, México : Novaro México, 1964.
Romero, Luis Alberto, Breve Historia contemporánea de Argentina, México, FCE, 2003.

Aldizkariak

Anuario de Estudios Americanos, Sevilla, CSIC
Revista de Indias, Madrid, CSIC
Revista Complutense de Historia de América, Madrid, U. Complutense
Tiempos de América, Castellón, Universidad Jaume I
Spanic American Historial Review, Universidad de Duke, Carolina del N.
Journal of Latin American Studies, Universidad de Londres.
Caravelle, Universidad de La Sorbona
Nuevos mundos-mundos nuevos, e-revista, Cerma, París
Estudios Interdisciplinares de América Latina, Tel Aviv

TaldeakToggle Navigation

01 (Gaztelania - Goizez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala

31 (Euskara - Goizez)Erakutsi/izkutatu azpiorriak

Egutegia
AsteakAstelehenaAstearteaAsteazkenaOstegunaOstirala