• Martxoak 13

ZTF-FCTko Paraninfoan

12:00 Jardunaldiaren Irekiera. Fernando Plazaola Muguruza Irakasle doktore jauna (Zientzia eta Teknologia Fakultateko Dekanoa) eta Esther M. Rebato Ochoa Irakasle doktore andrea (Genetika, Antropologia Fisikoa eta Animalien Fisiologia Saila).

12:15 Francisco Etxeberria Gabilondo Irakasle doktore jauna (Antropologo Forentsea, Lege Medikuntza Saila, UPV/EHU), hitzaldia: “Ciencia Forense y Recuperación de la Memoria Histórica”

13:30 Hizlariarekin eta Ertzaintzaren Polizia zientifikoarekin solasa. 
Parte-hartzaileak: Francisco Etxeberria Gabilondo Irakasle doktore jauna (Antropologo Forentsea, Lege Medikuntza Saila, UPV/EHU), Oscar García Doktore jauna (Genetika Forentse sailaren Burua. Ertzaintzaren Polizia Zientifiko Unitatea) eta Roberto Izaga Azkueta Doktore jauna (Antropologia Forentse Sailaren Burua. Ertzaintzaren Polizia Zientifiko Unitatea).
Moderatzailea: Leire Escajedo San Epifanio Irakasle doktore andrea (Konstituzio Zuzenbidea eta Politika Pentsamenduaren eta Gizarte Mugimenduen Historia Saila, UPV/EHU).

14:00 Jardunaldiaren Itxiera

• Martxoak 20

ZTF/FCTko Paraninfoan

11:45 Dibulgazio zientifiko eta teknologikoko lehiaketetako bideoen aurkezpena
12:15 Dibulgazio zientifiko eta teknologikoko bakarrizketa

Bizkaia Aretoa. Baroja aretoa

18:30 Hitzaldia: “¿Hay mas vida en el universo?” A. Sanchez-Lavegak emanda

19:00 Mahai-ingurua: "Zientzia eta Teknologia Fakultatea XXI. mendean".
Cristina Oyon (SPRI Taldeko Ekimen Estrategikoen arduraduna), Jose Maria Pitarke (CIC-Nanoguneko zuzendari nagusia), Javier Garcia-Abajo (CSIC Ikerketa irakaslea eta ICREA Research irakaslea) eta Agustin Sanchez Lavega (UPV/EHUko katedraduna).

• Martxoak 21

Bizkaia Aretoa. Baroja aretoa

18:00 Hitzaldia: “Reconocimiento a Stephen Hawking: de los agujeros negros a la Teoría del Todo”, Roberto Emparanenek emanda (ICREA Ikerkuntza Irakaslea eta “Iluminando el lado oscuro del Universo” izeneko dibulgazioko liburu berrriaren egilea):

• Martxoak 25

Bizkaia Aretoa. Oteiza aretoa

18:00 Mahai-ingurua: “Experiencias Matemáticas en empresa”

Hizlariak:

• Olga Fernandez Sabín, Euskaltel-eko Bussiness Intelligence-ren arduraduna
• Endika Ibarlucea Antonio, Bridgestone Hispania SA enpresako Ekoizpen-kontrolerako Sailean lanean dagoen matematikaria.
• Josean Lekue Gallano, Athletic Club-eko Zerbitzu Medikuaren Burua eta UPV/EHUko Irakasle Elkartua (Fisioterapia)
• Rut Rodriguez Garcia, Kutxabank-eko Arriskuaren Kontrol Osoko Sailean lanean dagoen matematikaria.

Norentzat: Matematikako eta Batxilergoko ikasleak, Orientatzaileak

• Martxoak 26

Irteera

15:45 Ibilbide matematikoa Bilbon (Arriaga Antzoki aurrean)
Norentzat: Publiko orokorra edota ikasleak

• Martxoak 27

ZTF/FCTko Adela Moyua aretoan

12:00 Hitzaldia: “De Euler a Hamilton: caminando entre  grafos... sin volver la vista atrás”, Luis Martínezek emanda(UPV/EHU): 
Norentzat: Matematikako ikasleak

• Martxoak 28

Areto Nagusia

10:00 Dibulgazio zientifikoko jarduera: "Stat wars: el despertar de los datos"
Norentzat: DBH eta BT ikasleak

• Martxoak 29

ZTF/FCTko Gradu aretoan

14:00 Hitzaldia: Alba Hernández Costoya (Solokoetxe BHI), Inkesten eta Esperimentuen Kabia lehiaketako fase nazionalaren irabazlea 2018an: “The wall cambia tu vida”
Norentzat: Matematikako ikasleak

• Martxoak 30

ZTF/FCT

11:00 Tailerra: “Akzio-erreakzioaren printzipioa, suzirien jaurtiketan”. Esteban Esteban irakaslea (Durangoko Astronomia Gelako arduraduna)

Norentzat: Adimen-gaitasun handiko adingabeak

Antolatzaileak: Raul Ibáñez, UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedrarekin, BCAMekin (Basque Center for Applied Mathematics) eta Aupatuz adimen-gaitasun handiko Euskadiko adingabeen elkartearekin batera.

• Apirilak 2

Bizkaia Aretoa. Mitxelena aretoan

19:00 Ekitaldia: “Pasos de baile a ritmo de matemáticas”. Judith Rivasetik; Nagore de las Cuevasetik eta Arkaitz Pascuasetik; Andoni Aresti Dantza Eskolatik eta Mungiako Udal Dantza Eskolatik
STREAMING http://ehutb.ehu.eus/bizkaia-aretoa-mitxelena 
Norentzat: Publiko orokorra

• Martxoak 27

  1.6 gela, ZTF-FCT

  12:00 Hitzaldia: Luis M. Agirrezabala, Estratigrafia eta Paleontologia Saila: "Intrusio magmatikoak Euskokantauriar Arroan. Ondorio geologiko eta biologikoak".

• Apirilak 1

Bizkaia Aretoa. Oteiza aretoan

18:00 Hitzaldia: Irantzu Guede, UPV/EHUko Geologian doktorea, Mineralogia-Petrologia: “GEOLOGÍA en mitos y leyendas”. Gizakiek beharra daukate beren inguruan izaten diren prozesuei eta gertaerei azalpen bat emateko. Mitoak eta kondairak dira horren adibide garbi bat. Eta hitzaldi honetan azalduko dutenez, geologia dago zenbait mitoren eta kondairen jatorriaren atzean.

• Apirilak 2

Bizkaia Aretoa. Chillida aretoa

17:00-20:00 Familientzako geologiako tailerra. Aintzane Goffard (UPV/EHUko Geologoa, Estratigrafia-Paleontologian laguntzailea) eta Irantzu Guede (UPV/EHUko Geologian doktorea, Mineralogia-Petrologia). Geogiaren inguruko ekintzetaz disfrutatzeko aukera paregabea da helduekin lagundutako umeentzat. Hauen bidez Geologia hobeto ezagutuko dute. Igeltsuzko iruditxoak pintatu, fosilak eta arrokak ikutu baita mikroskopiopean sedimentuak eta animaliak ikusi ere egingo dute tailerretan, ingurugiroz eta Geologiaz ikasteko bideratutako ekintzak izanik. Sumendi baten erupzioa ere biziko dute.
Amantala edota arropa zaharra eramatea gomendatzen da.
Plaza mugatuak: 20 pertsona

Bizkaia Aretoa. Oteiza aretoan

18:00 Hitzaldia: Humberto Astibia, UPV/EHUko katedraduna: “Los fósiles, documentos de la historia de la VIDA...”. Fosilak iraganeko bizitzaren dokumentuak dira. Paleontologia da fosilak aztertzen dituen zientzia. Arroken eduki fosil desberdina izan da funtsezko irizpidea denbora geologikoen bereizketa egiteko. Fosilek aukera ematen dute arrokak datatzeko, eta tresna baliotsuak dira paleoingurumena irudikatzeko. Iraganeko organismoen inguruko informazioa ematen dute fosilek (nola eta noiz). Gainera, aukera ematen dute biodibertsitatearen aldaketa globalak aztertzeko, baldintzatuta baitaude Lurreko bizitzaren historia markatu duten erradiazio ebolutiboengatik eta krisi biotiko handiengatik.

• Apirilak 3

ZTF/FCTko Gradu Aretoan

12:00 Hitzaldia: Jose María Tubía, UPV/EHUko Geodinamikan katedraduna: "La caldera volcánica de Piedra Parada (Patagonia, Argentina): un Yellowstone de hace 53 millones de años". Piedra Parada (Argentina) eta Yellowstone-eko (AEB) sumendi galdarek informazio osagarria ematen dute 7ko edo gehiagoko leherkortasun indizea duten megaerupzio silizikoei lotutako ganbara magmatikoei buruz. Halako erupzioak dira bizitzarako hondamendi potentzial handiena duten arrisku geologikoa. Bi galdarei buruzko informazio geologikoa eta geofisikoa aurkeztu ondoren, azalduko da zergatik diren horren arriskutsuak.

Bizkaia Aretoa. Arriaga aretoan

18:00 Hitzaldia: Blanca Martínez, UPV/EHUko Geologian doktorea, Estratigrafia-Paleontologia: “Geología y música”. Posible al da geologia ikastea heavy metal eta hard rock musika entzunez? Hitzaldi honetan, musika genero horietako abestien letrak erabiliz geologia klase bat nola prestatu daitekeen erakutsiko da. Izan ere, inguruan dauzkagun gauza guztien atzean geologia dago, baita musikaren atzean ere.

• Apirilak 4

Bizkaia Aretoa. Baroja aretoan

18:00 Hitzaldia: Ihintza Urain, geologoa, 2018an egresatua: “Geologia eta ingurugiroa: Geologoaren papera energia aldaketan eta Lurraren inguruko kultura berri baten aurrean”.

Topagunea: Arriaga Antzokiko plazan

19:30 Irteera: "Poteo geologikoa" Arturo Apraiz (Geodinamikan irakaslea), Arantxa Bodego, Martin Arriolabengoa, Arantza Aranburu eta José Julián Esteban. Gaur eguneko geologia-ikasleak, ikasle-ohiak eta irakasleak batuko gara, urteak pasatu ahala geologiaren ispiritua bizirik dirauela ikusteko. Atzoko eta gaurko istorioak errepasatzeaz gain, Bilbo Zaharreko hainbat tabernatan dauden arrokak baliatuko dira monologo itxura izango duten zenbait azalpen geologiko xume emateko.

• Apirilak 5

Topagunea: Bizkaia Aretoa

16:00 Irteera: "Historia ambiental de la Ría de Bilbao (contada por un geólogo)", Alex Cearreta (Estratigrafia eta Paleontologian irakaslea).
Plaza mugatuak: 55 pertsona
Azken 160 urteetan, Bilboko itsasadarreko estuarioaren inguruan kokatutako meategiek, industriek eta etxebizitzek paisaia, ingurumen kalitatea eta biota kaltetu duten hondakin kutsakor ugari sortu dituzte. Ingurumen baldintzak hobetu egin dira berriki, marea-dinamikari, industria-jardueren gainbeherari eta hondakin-urak tratatzeko sistemak ezartzeari esker. Prozesu historiko horiek guztiak ondo erregistratuta daude sedimentuetan.
Iraupena: 3 ordu

• Apirilak 6

Topagunea: Pagasarriko taberna-aterpea

10:00 Pagasarrirako irteera geologikoa. Juan Ignacio Baceta eta Xabier Murelaga (Estratigrafia eta Paleontologian irakasleak).
Plaza mugatuak: 40 pertsona
 

Topagunea: Bizkaia aretoaren atean

17:00 Familientzako yincana. Aintzane Goffard (Geologa de la UPV/EHU, ayudante en Estratigrafía-Paleontología) y Irantzu Guede (Doctora de la UPV/EHU en Geología, Mineralogía-Petrología). Geologia-yincanaz familian disfrutatzeko bi ordu biziko dute parte-hartzaileek Bilboko Arte Ederren Museoren inguruetan. Diseinatutako ibilbidean emandako hatzen bidez arrokak aurkitu eta hauen argazkiak hartu behar dira. Sari berezia izango da lehen postuan geratuko den familiarentzat. Ibilbide familiarra geologiaz ikasteko eta disfrutatzeko.

• Apirilak 7

Topagunea: Galdakaoko udalaren plazan

09:30 Irteeera: Galdakaoko burdinolen inguruko irteera geologikoa. Xabier Orue-Etxebarria (ohorezko irakasle-kolaboratzailea, Estratigrafia-Paleontologia sailean). Ezaguna da Bizkaian burdin mea ugari zegoela eta Behe Erdi Arotik aurrera horren salerosketak Europako merkaturik garrantzitsuenetan ekarri zuen aberastasuna. Gogoan izan behar da duela gutxi, XX. mendearen hasieran, Bizkaian ekoizten zela munduko burdin mearen hamarrena. Ibilbidean aukera izango da Usansoloko Meatzeta meategi zaharra ezagutzeko. Bestalde, euskal labeak ere bisitatuko ditugu, hau da, burdin mea kiskaltzeko labeak, zenbait adituk karobitzat jotzen dituztenak.
Plaza mugatuak: 25 pertsona

• Apirilak 8

Bizkaia Aretoa. Oteiza aretoa

18:00 Hitzaldia: Jose María Tubía, UPV/EHUko geodinamikan katedraduna: “Riesgo geológico de los tsunamis”. ». Hitzaldi honetan azalduko ditugu tsunamien ezaugarriak, nola sortzen diren eta zer prozesu geologikok eragiten dituzten. Ondoren, historiako tsunami suntsitzaileenetako bik eragindako hondamendiak erakutsiko dira, hain zuzen ere: Andamangoa (Indonesia, 2004) eta Sendaikoa (Japonia, 2011). Informazio horretatik abiatuta, tsunami-arriskua prebenitzeko jardueren gainean eztabaidatuko dugu.

Erakusketak

Bizkaiko Zubian (Apirila-Maiatza)

PARKE NATURALEN GEOLOGIA

Bizkaia Aretoan (Apirilak 15-Maiatzak 5)

"URA"

• Apirilak 10

Gradu Aretoa

12:00 Mahai-ingurua: Carmen Aguinaga Portillo (AZP), Marije Irabien Gulias (Geologia), Cristina Penas Lago (Biologia), Carmen Santiago González de Garibay (Kimika), Arantza Urkaregi Etxepare (Matematika) eta Nerea Zabala Unzalu (Fisika)

Moderatzailea: Marta Macho Stadler

• Apirilak 11

Bizkaia Aretoa

18:30 Hitzaldia: Prado Martín Moruno, 2017 L’Oreal-Unesco awarded Women for Science: "La energía oscura y el destino del Universo"

“GARGANTUA” dantza saioaren estreinaldia. Martxel Rodriguez, “KUKAI dantza taldea”-ko dantzari profesionala eta fisikaria.

• Apirilak 16

Bizkaia Aretoa. Baroja

19:00 Hitzaldia: "Física y arte, confluencias có(s)micas", Abigail Lazcoz, Arte Ederretako fakultateko Pinturako irakaslea eta Ruth Lazkoz, Zientzia eta Teknologia Fakultateko Fisika Teorikoko irakaslea.

• Apirilak 29

ZTF/FCTko Paraninfoan

12:00 Kimika Antzerkia: Valentziako Unibertsitatea
13:00 Zientzia-dibulgazioko bakarrizketak

Bizkaia Aretoa. Oteiza aretoa

18:00 Hitzaldia: Oscar González. Kimika Analitikoa Saileko lan kontratudun bitarteko irakaslea. “Artelanetan aurkitu diren gauzarik bitxienak” 
 

• Apirilak 30

Bizkaia Aretoa. Arriaga aretoa

18:00 Hitzaldia: Pascual Román, irakasle emeritua. Kimika ez organikoan Katedraduna: “El sesquicentenario de la tabla periódica de los elementos químicos”.

19:00 Taula periodikoaren aurkezpena: Pascual Román, irakasle emeritua. Kimika ez organikoan Katedraduna:  “Presentación de la nueva versión bilingüe y actualizada de la tabla periódica de los elementos químicos”.
 

• Maiatzak 2 

Bizkaia Aretoa. Arriaga aretoa

18:00 Hitzaldia: Jose Luis Vilas. Kimika Makromolekularreko Taldeko zuzendariak emango du. Kimika Fisikoa Saila, ZTF-EHU

• Maiatzak 6

Bizkaia Aretoa. Oteiza

18:00 Hitzaldia: Kepa Ruiz Mirazo, UPV/EHUko ikertzailea, Logika eta Zientziaren Filosofia saila. Biofisika Institutua: “Sobre la vida y sus orígenes: una perspectiva”filo-bio-física”. Aurkezlea Felix Goñi

• Maiatzak 7

Bizkaia Aretoa. Mitxelena

18:00 Hitzaldia: Arkaitz Carracedo, Ikerbasque Research Professor, CIC bioGUNE. Associate Professor, UPV/EHU: “La investigación como vehículo para curar el cáncer”. Aurkezlea: Felix Elortza

• Maiatzak 8

ZTF/FCTko Adela Moyuan

12:00 Hitzaldia: Arkaitz Carracedo, Ikerbasque Research Professor, CIC bioGUNE. Associate Professor, UPV/EHU: “Una carrera investigadora: Salto de valla y mucha adrenalina”. 

• Maiatzak 9

Bizkaia Aretoa. Arriaga

18:00 Hitzaldia: Miren Basaras, Mikrobiologiako irakasle titularra, UPV/EHU: “Resistencia a antimicrobianos. Una amenaza global”. Aurkezlea: Miren Josu Omaetxebarria

• Maiatzak 10

Bizkaia Aretoa. Arriaga

18:00 Hitzaldia: Arturo Elosegi, Ekologiako katedraduna, UPV/EHU: “Euskal Herriko ibaien kontserbazioa/Conservación de los ríos del País Vasco”. Aurkezlea:  Arantza Aldezabal

• Maiatzak 11

Gautegiz-Arteaga

10:30 Bisita gidatua Urdaibai Bird Centerrean. Autobusa Arteagara Gernikatik jarriko da.

• Maiatzak 8

ZTF/FCTko Gradu Aretoan

12:00 Hitzaldia: Juan José Villalaín Santamaría, Burgosko Unibertsitateko irakaslea eta UBUko Paleomagnetismoko Laborategiko arduraduna: "El paleomagnetismo en las Ciencias de la Tierra.  Desde los fundamentos a una nueva herramienta de reconstrucción tectónica". 

Paleomagnetismoa Lurraren zientzien funtsezko tresna bilakatu da. Lurreko eremu magnetikoaren erregistroa erabil daiteke erreferentzia kronologiko eta geografikoko sistema gisa. Erreferentzia sistema paleogeografiko moduan, duela zenbait hamarkadatik hona, paleomagnetismoak aukera eman du plaka tektonikoen mugimendua berreraikitzeko edota lurrazaleko blokeen ardatz bertikalaren errotazioak zehazteko. Eskala handiko birmagnetizazioen fenomenoak interes handia piztu du paleomagnetismoaren esparruan. Azken urteotan, birmagnetizazioen norabideak tratatzeko aukera ematen duten teknikak garatu ditugu, birmagnetizazioaren adinean berreraikuntza palinspastikoak egiteko. Paleomagnetismoaren oinarriak, aplikazio klasikoak eta berreraikuntzako azken teknikak azalduko dira hitzaldian.

• Maiatzak 17

Topagunea: Bizkaia Aretoa

9:00 - 14:30 Irteera: Pandoko kaltzita Meategia.
Komenigarria litzateke pertsona bakoitzak kasko bat (ahal izanez gero), linterna bat, oinetako eta arropa egokiak eramatea landa-bide batetik paseatzeko.
Plaza mugatuak: 50 pertsona

PANDOZKO KALTZITA MEATEGIA
Ustiategi berdingabea Europan

Valnera amildegiak ezkutatuta bada arroka eta mineral industrialen ustiategi bat. Pandoko lurrazpiko meategia da berau eta MICRONATUR S.A. enpresa hornitzen du.

Egingo dugun txangoan Pandoko meategiaren instalazioak eta bertatik ateratzen den minaren kalitate apartekoa ezagutzeko aukera izango dugu.  Mineralaren purutasun kimikoari, zuritasunari eta urragarritasun baxuari esker lehengai natural hau lehiakorra da prezipitazio kimiko industrialaren bidez lortzen diren mineralen merkatuaren barruan. Harrituta geldituko gara mineralak dituen orotariko aplikazioak ikusirik, izan ere esfoliazioaren bidez forma perfektuak lor daitezke.

Bisitan zehar proiektuak ingurumenarekin dituen konpromisoez jabetuko gara, enpresaren ahaleginengatik eta Amañoneko Parke Naturalak ezarritako baldintzengatik.

• Ekainak 20

Bizkaia Aretoa. Baroja Aretoa

18:00 Hitzaldia: Francisco Ortigosa, Innovation Technology Director at Repsol: "La Democratización Tecnológica, un elemento esencial en la Transformación Digital”

• Ekainak 21

ZTF-FCT. Heliosciámetro

13:00 Martín Rivas irakaslea. Udako Solstizioaren ospakizuna.

• Ekainak 27

Bizkaia Aretoa (Mitxelena aretoa)

19:00 . Hitzaldia: “ZTF/FCTren ekarpena Euskararen Normalizazioan”
Hitzlariak: Pedro Miguel Etxenike, Jacinto Iturbe y Jesusmari Txurruka

AITORTZA pertsona askok merezi dute, baina ekitaldi xume honetan, guztien ordezkari, bide zabaltzaileak eta orain gure Fakultatean buru-belarri ikasle eta irakasleekin euskara zientifikoa bultzatzen ari direnak aitortuko ditugu.

EUSKARAZ IRAKATSI ZUTEN LEHEN IRAKASLEAK
LEHEN TESIA EUSKARAZ IDATZI ZUTENAK
EUSKARA ZIENTIFIKOAN IRAKASTEN LEHENAK
FAKULTATEKO EUSKARA ZIENTIFIKOAREN EGUNGO BULTZATZAILEAK BAITA ERE

*Pedro Miguel Etxenike, Euskararen legearen sortzailea
*Jacinto Iturbe, UPV/EHUko  lehen Euskara errektoreordea

• Uztailak 11

Ate Nagusia

12:00etan

• Uztailak 12

Bizkaia Aretoa. Mitxelena Aretoa.

18:30 Liburu eta bideoaren aurkezpena.

Mahai-ingurua: "Zientzia eta Teknologia Fakultate bat XXI: mendean".