1. Deskribapena



Irakasgai honen lan egiteko testuingurua, eraikuntza kultural gisa eta subjektuaren esperientzia-inpresioen artikulazio bezala ulertzen diren irudiak dira. Hauek jasango dituzten transformazioek bere zentzua eraldatu eta obra legez euren eraikuntza ahalbideko dituzte. Operazio hauek irudien izaera materiala eta estrukturala agerian utziko dute, honen abiapuntua irudiaren berezko pertzepzio eta zentzuzko estruktura ulertzea delarik. Halaber, Irudia, Pintura, Argazkigintza, Diseinua, Eskultura, Ikus-entzunezkoa, Sarea, … eremuetako esperientziak jasoko ditu.



2. Testuingurua (Irakasgaiaren garrantzia irakaskuntza planan):



Lehenengo mailako derrigorrezko irakasgaia, lehenengo mailako Material Laborategiarekin lotuta dagoena. Jarraipena 2. eta 3. mailako laborategietan eta 4. mailako amaierako proiektuan. Irakasgaia sarrera gisa balio du ikaslearentzat eta norbere praktika artistikoa garatzen hasteko tresnak eskaintzen dizkio.



Arte Ederretan dagoen ikasleak era ezberdinetako proiektu artistikoak garatzeko metodologia, estrategia, lengoaia eta tekniken ezagutza behar ditu. Irakasgai honek, Material Laborategikoarekin batera, banakako eta taldeko praktiketan barneratzen du ikaslea.

1. Deskribapena



Irakasgai honen lan egiteko testuingurua, eraikuntza kultural gisa eta subjektuaren esperientzia-inpresioen artikulazio bezala ulertzen diren irudiak dira. Hauek jasango dituzten transformazioek bere zentzua eraldatu eta obra legez euren eraikuntza ahalbideko dituzte. Operazio hauek irudien izaera materiala eta estrukturala agerian utziko dute, honen abiapuntua irudiaren berezko pertzepzio eta zentzuzko estruktura ulertzea delarik. Halaber, Irudia, Pintura, Argazkigintza, Diseinua, Eskultura, Ikus-entzunezkoa, Sarea, … eremuetako esperientziak jasoko ditu.





2. Testuingurua (Irakasgaiaren garrantzia irakaskuntza planan):



Lehenengo mailako derrigorrezko irakasgaia, lehenengo mailako Material Laborategiarekin lotuta dagoena. Jarraipena 2. eta 3. mailako laborategietan eta 4. mailako amaierako proiektuan. Irakasgaia sarrera gisa balio du ikaslearentzat eta norbere praktika artistikoa garatzen hasteko tresnak eskaintzen dizkio.



Arte Ederretan dagoen ikasleak era ezberdinetako proiektu artistikoak garatzeko metodologia, estrategia, lengoaia eta tekniken ezagutza behar ditu. Irakasgai honek, Material Laborategikoarekin batera, banakako eta taldeko praktiketan barneratzen du ikaslea.





3.1 Konpetentzia espezifikoak:



E1 Banakakoa eta soziala artikulatzen dituen behin-behineko inbentarioa eta estruktura gisa ulertzen den irudira zuzentzea.

E2 Irudien irakurketa eta ondorengo eskuztatzea ahalbidetzen duen gaitasuna edukitzea.

E3 Narraziozko estrategiak sortzeko beharrezkoak diren baliabideekin ohituta egotea.

E4 Irudia eta ikuslearen arteko dispositiboa sortzen duten elementuen arteko harremanen ezagutza izatea.



3.2 Zeharkako konpetentziak:



G1 Artearen bitarteko ezagutza, ezagutza tekniko gisa ulertzen hastea eta eremu ezberdinetan bere aplikazioa ikusten hastea.

G2 Gizartean artistari eskatzen zaionaren arabera, sorkuntza egintzarekin erantzunkizuna hartzen hastea. Konpromezu gaitasuna.

G4 Proiektu artistikoak planteatu eta garatzeko ezagutza eta trebetasuna integratzea.

G5 Eztabaida eta ikerketa kritikoko baliabideak eta sormenezko metodologia zein metodologia zientifikoen erabileran ohitzen hastea, erabakiak hartzeko ekimena erakutsiz, bai banaka, bai taldeka.



3.3 Lantzen diren kurtsoko konpetentziak:



C1º. C1. Errealitatearen somatzean, ikusizko sorkuntza eta sorkuntza plastikoen bitartez hura ber-pentsatzeko aukera aurkitzea. (G5 eta G6 konpetentzia orokorrei erreferentzia egiten die)

C1º. C2. Errealitatearen somatzean, estrukturala eta anekdotikoaren artean bereiztea eta konfigurazio artistikoetan parte hartzen duten somaketa-ezaugarri ezberdinen arabera parteen arteko harremanetaz ohartzea. (G1 konpetentzia orokorrari erreferentzia egiten dio)

C1º. C3. Materia, irudia eta artearen zentzuaren inguruan aurreikusitako ideiak somatu eta berrikustea. (G1, G5 eta G8 konpetentziei erreferentzia egiten die)

C1º. C5. Materiala eta irudiaren eremuan esperimentatzen gai izatea sentipenezko artikulazio elkareragile berriak sortuz, gaur egungo disziplinen arteko praktika artistikoaren arabera. (G5 konpetentzia orokorrari erreferentzia egiten dio)

C1º. C8. Eragiketa artistikoen kondizioa eta balore antropologikoa eta soziala aintzat hartzea (G8 konpetentzia orokorrari erreferentzia egiten dio)



3.4 Ikaskuntzaren emaitzak (ikaslea gai izango da):



-Ikaslea, ikusizko sorkuntza eta sorkuntza plastikoekin harremandutako lanetan modu autonomoan lan egiteko gai izango da.

- Ikaslea, materia, irudia eta artearen zentzuaren inguruan aurreikusitako ideiak somatzeko eta berrikusteko gai izango da.

-Ikaslea, materiala eta irudiaren eremuan esperimentatzen gai izango da sentipenezko artikulazio elkareragile berriak sortuz, beti ere gaur egungo disziplinen arteko praktika artistikoaren arabera.

1. Irudia: somaketa eta proiekzioa



1.1. Mundua eta subjektua. Somaketa

1.2. Ezagutzea eta identifikatzea: Ikusizkoa

1.3. Pertzepzioa eta afektua. Errealitatearen modelizazioa eta feed back-a



2. Irudia: Funtzioak eta erabilerak



2.1. Irudia norbanakoa eta ezberdintasuna: irudi esanguratsuak

2.2. Mimesia eta errepresentazioa. Aurrez aurrekoa eta errepresentatua

2.3. Errealitatea eta fikzioa (egia eta egiantzekotasuna)

2.4. Errepresentazioa eta sentikorra (intransitiboa, funtzio poetikoa)



3. Irudia eta narratibotauna



3.1. Subjektua, espazioa, denbora

3.2. Eszenaratzearen fikziozko dispositiboa; irudia espazioa ETA ikuslearekin erlazioan

3.3. Subjektuaren eraikuntza: irudia eta subjektibizazioa

Laborategi izenpean, irakasgai honek ikaslearen egitea aldarrikatzen du. Kurtsoaren lehenengo partean, arte tailerreko praktiketan oinarritutako metodologia eta kasuen analisi eta ikasketa garatuko da, klase teorikoak eta seminarioak gutxiago izango direlarik.



Halaber, arte eta diseinuko espazio ezberdinetara irteerak egongo dira. Horrez gain (bai talde ariketa bezala, bai ikaslearen ikasgelaz kanpoko jardueren orduetan), derrigorrezko eta gomendatutako irakurketak egin beharko ditu ikasleak.



Kurtsoan zehar egin beharreko ariketei buruzko argibideak emateko eta zalantzak argitzeko astero irakaslea tutoretzan egongo da.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 100

Ikasgaiaren edukiak ikasgelako lanaren jarraipenaren, ariketen zuzenketaren eta, batzuetan, idatzizko proben bidez ebaluatuko dira.



Ebaluazio jarraituko sistema da UPV/EHUn lehentasunez erabili behar dena. Ebaluazio horretan lortutako kalifikazioa irakasgaiaren nota da.



Azken nota eskuratutako gaitasunen emaitza izango da. Agertze erregularra eta jarrera arduratsua funtsezkoak dira gaitasun horiek eskuratzeko. Ebaluazio jarraituko sistemarekin ebaluatu ahal izateko, ikasgelako praktiketan egiten diren ariketen % 80 osatu behar dira.



Ikasleek azken ebaluazio-sistemaren bidez ebaluatuak izateko eskubidea izango dute. Horretarako, idatziz aurkeztu beharko du ebaluazio jarraituko sistemari uko egitea, eta horretarako 9 asteko epea izango du lau hileko irakasgaietarako, eta 18 astekoa urteko irakasgaietarako, lauhileko edo ikasturtearen hasieratik kontatzen hasita, hurrenez hurren.



Azken ebaluazio-sistemaren bidezko ebaluazioan, irakasgaian egiten diren ariketa guztiak aurkeztuko dira, eta, irakaslearen irizpidearen arabera, azken proba bat egingo da.



Aldizkako bertaratzea edo ikasturteko prozesuan lan nahikoa ez duten ikasleak ebaluazio jarraituan lortutako notarekin bakarrik kalifikatuko dira.



Hala badagokio, ikasleak uko egin diezaioke ebaluazio-deialdiari. Deialdiari uko egiteko, ikasleek idatziz aurkeztu beharko diote uko egitea irakasgaiaren ardura duen irakasleari, irakasgaia aztertzeko egun ofiziala baino hilabete lehenago.



ETIKA AKADEMIKOA ETA UPV/EHU-KO JARDUNBIDE DESONESTUEN EDO IRUZURREZKOEN PREBENTZIOA



Unibertsitateak, ikasleen prestakuntzaren arduradun den aldetik, berariazko betebeharra du bere jarduera-eremu guztietan balio etikoak garatzeko eta suspertzeko. Hala jasotzen du abenduaren 30eko 1791/2010 Errege Dekretuaren bidez onartutako Unibertsitate Ikaslearen Estatutuak. Horren arabera, unibertsitateak bertan bizi diren, ikasten duten eta lan egiten duten pertsonen prestakuntza integralerako gunea izan behar du, eta, beraz, ikasleen eta unibertsitate-komunitateko gainerako kideen jarduna zintzotasunaren, egiazkotasunaren, zorroztasunaren, justiziaren, eraginkortasunaren, errespetuaren eta erantzukizunaren irizpideek gidatu behar dute.



Ikasleen ikaskuntza eta lana ebaluatzeko prozedura guztien helburua ikasleen ezagutzak eta errendimendu akademikoa egiaztatzea da, besteak beste, lanbide-jardunerako gaitzen dituzten titulu ofizialak emateko. Unibertsitateen ardura da egiaztatzea helburu horrekin ematen dizkieten kalifikazioak ikasle bakoitzak eskuratutako gaitasun-mailaren araberakoak direla. Kasu horretan, ikasleek erantzukizunez eta objektibotasunez jokatu behar dute parte hartzen duten ebaluazio-prozesuetan, eta ez dute iruzurrezko prozedurarik erabiliko edo lagunduko ebaluazio-probetan edo UPV/EHUko dokumentu ofizialetan.



Iruzur akademikotzat hartzen da praktika deszintzoa eta ez-etikoa, hainbat jarduera har ditzakeena, hala nola idatzizko azterketa edo proba batean kopia tipikoa egitea, testuak bereganatzea eta egile-eskubideak urratzea (plagioa eta/edo ziberplagioa), identitatea ordeztea edo lan akademikoak erostea eta saltzea. Egoera horien guztien ezaugarri komuna da, larritasun handiagoa edo txikiagoa alde batera utzita, ikasle jakin batek, bere errendimenduaren ebidentzia gisa, zuzenean erantzule edo egile ez den produktu bat duela.

Ezohizko deialdian ebaluaketak irakasgaian zehar eginiko ariketa guztien

gauzatzea eta aurkeztea eskatuko da eta baita, behar izanez gero, azterketa bat ere. Guzti horretarako baldintza izango da deialdi arrunteko nota publikazio eta deialdi ezohizkoko azterketa bitartean dauden asteetako tutoretza guztietara joatea.

Ariketa bakoitzeko eta klaseko praktiketan eskatzen direnak eta oinarrizko erreferentzia bibliografikoak. Kurtsoan zehar zehaztuko dira.

Oinarrizko bibliografia

Acaso López-Bosch, M. (2009 ). El Lenguaje Visual, Barcelona: Paidós Ibérica.



Acaso, M. y Megías, C. (2017 ). Art Thinking, Barcelona: Paidós Educación.



Arnheim, R. (1981). El Guernica de Picasso, génesis de una pintura, Barcelona: Gustavo Gili.



Arnheim, R. (2005). Arte y percepción visual, Madrid: Ed. Alianza Editorial.



Aumont, J. (1992). La imagen, Barcelona: Paidós Ibérica.



Berger, J. (2000). Modos de ver, Barcelona: Gustavo Gili.



Brassaï, (1997). Conversaciones con Picasso, México: Fondo de Cultura Económica.



Fontcuberta, J. (2016). La Furia de las imágenes, Barcelona: Galaxia Gutenberg.



Irujo Andueza, J. (2015) La mirada peligrosa. Pamplona: Sahats.



Martín Prada, J. (2018). El ver y las imágenes en tiempo de internet. Madrid: Akal/ Estudios visuales.



Mitchell, W.J.T. (2015) La Ciencia de la imagen. Madrid: Akal/ Estudios visuales.



Pollock, G. & Parker, R. [1981] (2021) Maestras antiguas. Mujeres, Arte e Ideología, Akal.



Sontag, S. (2017) [1973] Sobre la fotografía. Barcelona: Penguin random House.



Virilio, P., (1989). La máquina de visión, Madrid: Ed. Cátedra.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Arnheim, R. (1986). El cine como arte, Barcelona: Paidós Ibérica.

Baudrillard, J. (1978), Cultura y simulacro, Barcelona: kairós.

Crary, J., (2008). Las técnicas del observador. Visión y modernidad en el siglo XIX, CENDEAC.

Da Vinci, L. (2003). Cuaderno de notas, Madrid: Edimat libros.

Debord, Guy. La sociedad del espectáculo, 1967. Disponible oline: http://serbal.pntic.mec.es/~cmunoz11/Societe.pdf (Consultado en mayo de 2021)

Didi-Huberman, G. "Las imágenes son un espacio de lucha", El Público, 2010. Disponible en: http://blogs.publico.es/fueradelugar/183/las-imagenes-son-un-espacio-de-lucha. (Consultado en mayo de 2021).

Fontcuberta, J. (1997). El beso de Judas, Fotografía y verdad, Barcelona: G.G.

Gombrich, E. (1968.). Meditaciones sobre un caballo de juguete, Barcelona: Ed. Seix Barral.

Mulvey, Laura. "Visual Pleasure and Narrative Cinema", Screen, vol. 16, núm. 3, pp. 6-18, 1975 [Placer visual y cine narrativo, Centro de Semiótica y Teoría del espectáculo], 1988, Valencia.

Vitta. M. (2003). El sistema de las imágenes, Barcelona: Paidós.

Wilson Schaef, A. (1999), Vivir en proceso, [título original: Living in process, 1999], Madrid: Gaia.

Wittgenstein, L. (1999) Investigaciones filosóficas, Ediciones Altaya.

Aldizkariak

Irakasgaiarekin zeharo lotuta daudenak eta liburutegian aurki daitezkeenak..
Lápiz.
Zehar.
Arte y Parte.
Tema celeste.
Parkett.

Web helbideak

http://www.interzona. org/
http://arteleku.gisa-elkartea.org/zehar/
http://www.exitmedia.net/
http://salonkritik.net/index_artes.php
http://aleph-arts.org/
http://www.arteyparte.com
http://www.youtube.com
http://www.marklewisstudio.com
http://www.artcyclopedia.com