Ikasgai honen bidez prestakuntza osagarria eskaini nahi zaio irakasle-gaiari gaur egun hizkuntz(ar)en ikas-irakaskuntzan garrantzitsutzat jotzen diren hainbat osagai eta ikuspegi sakonago aztertzeko, kontuan harturik hezkuntza sisteman hizkuntzen trataeraren alorrean nolako aldaketak ari diren gertatzen, jendarteko mugimenduei eta joera sozialei erantzunez. Hizkuntzen ikas-irakaskuntza alorraren bilakabidean gaur egun jardunbide egokitzat jotzen direnen inguruko hausnarketan sakondu nahi da. Irakasle-gaiek euren hasierako prestakuntzan hainbat ikuspegi eta baliabide aztertuko dituzte, irakasle-jardueran jarrera berritzaile eta gogoetatsua indartu nahian.



Horrela, aztergai izango dira gaur egungo hezkuntza sisteman garrantzitsutzat jotzen diren hainbat ikuspegi, jardunbide eta baliabide. Haien artean hauek aipa daitezke: Hizkuntzen Europako Erreferentzi Marko Bateratua, Hizkuntzen Trataera Bateratua, Hizkuntzak eta Edukiak Batera Ikas-irakasteko planteamenduak, hezkuntza sistemaren helburu eleaniztunak dakartzan joerak, hizkuntz aniztasuna eta eleaniztasuna, geletako jatorriko hizkuntza-aniztasuna kudeatzea, hizkuntzen ikas-irakaskuntzan indarrean diren ikasbide desberdinak (proiektuen bidez, atazen bidez) teknologia berriak hizkuntzen ikas-irakaskuntzan duen presentzia eta izan lezakeena, interferentzien eta erroreen trataera, eta abar.



Ikasgaiaren helburu orokorrak hauek dira:

- Hezkuntza Sistemari hizkuntzaren dimentsiotik begiratzea, elebitasunetik eleaniztasunera gaur egun gertatzen ari diren mugimenduak beren testuinguruan kokatzea, gogoetan sakonduz haien arrazoiez, oinarriez eta ondorioez, diglosia kontuan izanda.

- Ikastetxeko antolakuntza aztertzea, hizkuntzen irakats-ikas prozesuen mesederako erabakiak hartzeko bideak zein horien oinarriak ezagututa.

- Gelako jardunaren programazioa, Haur zein Lehen Hezkuntzako mailetan (12 urtera bitarteko ikasleekin), hizkuntzen ikas-irakaskuntzan indarrean diren ikuspegi, joera, jardunbide nagusi batzuk ezagutzea, haietaz gogoeta egitea, testuinguruak, arrazoiak eta oinarriak ulertzea eta diseinatzen jakitea.

**Gaitasunak**:

(A) Hezkuntza inguruaren azterketan oinarrituta eta gaur egun hizkuntzen ikaskuntza bultzatzeko erabiltzen diren irizpideen komenigarritasuna balioztatuta, hausnartzea eta argudiatzea, hizkuntza-komunikaziorako konpetentzian eta konpetentzia eleaniztunaren garapenean bultzatzeko

(B) Hizkuntzaren lanketara zuzendutako proposamen didaktikoak ebaluatzea eta eraikitzea, hizkuntzen didaktikarako gaurko ikuspegia erabilita eta dagozkien konpetentziak helburu dela.

(C) Ikastetxean hizkuntzen presentziaz aztertzea eta arrazoibideak ematea, hezkuntza premiei eta helburuei egokitasunez erantzuteko, ebidentzietan oinarrituta.



Horiez gain, ikasgaiaren ezaugarriengatik, zehar gaitasuntzat hartzen dira laugarren mailarako zehaztutako 4. eta 5. gaitasunak, @sec-laugarren-maila azpiatalean zehaztuak:

4. Hausnartzeko eta argumentatzeko autonomia-gaitasuna garatzea ikasketen eta lanaren gaineko iritziak emateko, erabakitzeko eta hezkuntzari lotutako arazoak konpontzeko, bai bakarka bai elkarlanean. *Komunikazioa eta arloak* ardatzarekin lotua.

5. Komunikazio-gaitasunak erabiltzea Autonomia Erkidegoaren bi hizkuntza ofizialetan erreferentziako Europako esparruaren C1 maila eskuratu arte. *Komunikazioa eta arloak* ardatzarekin lotua.



**Ikasketa emaitzak**:

A) gaitasunari dagokiona.

A) Hezkuntza-errealitatearen hizkuntz dimentsioaz argudiatzen du, hezkuntza inguruaren azterketan oinarritututa eta gaur egun hizkuntzen ikaskuntza bultzatzeko erabiltzen diren irizpideen komenigarritasuna balioztatuta, hizkuntz-komunikaziorako eta konpetentzia elaniztuna bultzatzea helburu.

B) gaitasunari dagozkionak.

A) Hizkuntza-Komunikaziorako Konpetentziaren garapena bultzatzeko, proposamen didaktikoak kritikoki ebaluatzen ditu egungo ikuskerak aintzat hartuta.

B) Proposamen didaktikoak eraikitzen ditu, egungo joera pedagogikoak eta hizkuntza-komunikaziorako konpetentziaren zehartasuna aintzat hartuta.

C) gaitasunari dagozkionak

A) Hezkuntza-errealitatearen hizkuntz dimentsioa aztertzen du ebidentzietan oinarrituta.

B) Arrazoibideetan hezkuntzaren hizkuntz dimentsioko elementuak erabiltzen ditu, hezkuntza helburuei buruz ari denean.

C) Hezkuntza-premiei eta helburuei erantzuteko arrazoibideak ematen ditu hezkuntza inguruaren hizkuntz-dimentsioa kontuan hartuta.

1. Hezkuntza ingurua, hizkuntzen agerrera eta curriculuma

- Europako Erreferentzi Markoa: Hizkuntzen Ikaskuntza Irakaskuntza eta Ebaluaziorako Europako Erreferentzia Markoa

- Immigrazio hizkuntzen trataera

- IKTak eta hizkuntza

2. Ikastetxeko hizkuntzen antolakuntza

- Gaitasunak eta hezkuntza sistema – Hizkuntza-komunikaziorako gaitasuna

- Eleaniztasuna eta Hezkuntza Sistema

- Trataera bateratua (HTB)

- HEBI-CLIL

3. Gelako praktikaren antolakuntza eta hizkuntza

- Hizkuntzen irakaskuntzarako metodologien bilakaera

- Irakaskuntzarako Diseinu Unibertsala (IDU) eta hizkuntza

- Proiektuak, atazak eta hizkuntza

- Interakzionismo-soziodiskursiboaren ikuskera. Testua ikasgunea.

- Sekuentzia Didaktikoak

- Hizkuntzan akatsak. Lapsusak, huts egiteak eta erroreak.

Eskola magistralak, gela praktikak eta mintegiak elkartzen dira. Hirurek eskatzen dute ikaslearen parte hartze aktiboa, kolaborazio jarduna eta edukiei buruzko gogoeta; baita bere ikasketa prozesuaren erantzukizuna ikasleak berak hartzea ere.

Eskola magistraletan honako jarduera hauek eginen dira:

- Edukien azalpena, analisia eta eztabaida

- Dudak argitzea

Gela praktiketan, oro har, jarduera hauek egin daitezke:

- Testuen irakurtze kritikoa

- Ikus-entzunezko materiala analizatzea

- Atazak egitea

- Ikas-materialen analisia, euskarri ezberdinetan

- Lanak ahoz aurkeztea

Mintegietan honako hauek dira egitekoak:

- Ikasleek lanak azaltzea, analizatzea eta eztabaidatzea, irakasleak lagunduta

Tutoretzetan jarduera hauek egin daitezke:

- Dudak argitzea

- Lanak gidatzea

Gelaz kanpoko jarduerak hauek dira:

- Ikaste lana.

- Bakarkako edo taldekako lanak egitea.

- Testuak kritikoki irakurtzea

- Bibliografia eta intereseko beste material batzuen bilatzea

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 40
  • Ahozko defentsa (%): 5
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 5
  • Banakako lanak (%): 5
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 15
  • Lanen, irakurketen... aurkezpena (%): 15
  • Portfolio (%): 15

**Ebaluazio jarraitua**:

Ebaluazioa mistoa: Eskoletako zereginak erregulartasunez egiten dituen ikaslea baliabide hauen bidez izango da ebaluatua:

- Ikasturtean zehar egindako lanak eta haiei buruz emaniko ahozko edota idatzizko azalpenak eta aurkezpenak (% 45).

- Ikasgaian zehar sortutako portfolioa (%15)

- Azterketa idatzia jorratutako gaiei buruz (%40)

Oharra: irakasgaia gainditzeko beharrezkoa da atal bakoitzean puntuazioaren %40 baino gehiago lortzea (azterketan, lane(t)an eta aurkezpenetan). Gainditutako ataletako emaitzak gordeko dira deialdi berezirako, baina ez dira gordeko hurrengo ikasturteetarako, gainditu ezik.

Azken azterketa egiten ez duen ikaslea “ez aurkeztutzat” hartuko da.

Irakasgaia gainditzeko ezinbestekoa da hizkuntza koherentziaz, zuzentasunez eta egokitasunez erabiltzea, ahoz eta idatziz, C1 mailan.



**Ebaluazio ez jarraitua**:

Azterketa bakarra egingo dute, idatzizko eta ahozko atalak izango dituenak. Horren bidez irakasgaian lortu beharreko gaitasunak ebaluatuko dira. Azterketak item teorikoak eta praktikoak izango ditu.

Azken azterketa egiten ez duen ikaslea "ez aurkeztutzat" hartuko da.

Irakasgaia gainditzeko ezinbestekoa da hizkuntza koherentziaz, zuzentasunez eta egokitasunez erabiltzea, ahoz eta idatziz, C1 mailan.



**Ohiko deialdiari uko egiten dion ikaslea**

Deialdian ebaluazio jarraituari uko egin nahi dion ikasleak idazki bat bidali beharko dio irakasleari uko egiten nahi duela adieraziz, UPV/EHUko araudiari jarraiki dagokion epean.

Azken Ebaluazioa (%100)

- Azken Froga

- Azken kalifikazioa egiteko kalkulua eta baldintzak: Batez bestekoa eginen da azken azterketaren eta lan praktikoen artean. Irakasgaia gainditzeko beharrezkoa da atal bakoitzean puntuazioaren %40 baino gehiago lortzea (azterketan, lanetan eta aurkezpenetan). Ohiko deialdian gainditutako atalen notak gordeko zaizkie ikasleei.

Ebaluazio irizpideak: Ohiko deialdian erabilitakoak berak dira.

Irakasgaia gainditzeko ezinbestekoa da hizkuntza koherentziaz, zuzentasunez eta egokitasunez erabiltzea, ahoz eta idatziz, C1 mailan.

Baker, C. 1997. Fundamentos de educación bilingüe y bilingüismo.
Davis, R., Hirtzel, M., Brian, N. 2004. Hizkuntzen portfolio europarra Europako Kontseilua, Arg.; Eusko Jaurlaritza, Itzul.; 1. arg. Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia.
Diaz de Gereñu Lasaga, L., Manterola, I., García-Azkoaga, I. M. Arg.. 2021. Euskara oinarri eta eleaniztasuna helburu. Hizkuntzen garapena eta erabilera aztergai. UPVEHU.
Europako Kontseilua. 2005. Hizkuntzen Ikaskuntza Irakaskuntza eta Ebaluaziorako Europako Erreferentzia Markoa Rosetta. Testu zerbitzuak HABE testu zerbitzuak, Itzul.. HABE.
Europako Kontseilua. 2022. Hizkuntzen Europako Erreferentzia Marko Bateratua: Ikaskuntza, irakaskuntza, ebaluazioa - Liburu osagarria. HABE. -2022
Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa. 2009. Ikastolen Hizkuntz Proiektua. Euskal Herriko Ikastolen Konfederazioa.
Guasch, O. 2007. La educación multilingüe: Un reto para el profesorado. Culture and Education, Cultura y Educación, 192, 135–147.
Guasch, O. 2008. Reflexión interlingüística y enseñanza integrada de las lenguas. Textos de didáctica de la lengua y la literatura, 47, 20–32.
Hezkuntza Saila. 2023b. 77/2023 DEKRETUA, maiatzaren 30ekoa, Oinarrizko Hezkuntzaren curriculuma zehaztu eta Euskal Autonomia Erkidegoan ezartzekoa. Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria, 109, 1–374.
Ralabate, P. K., Nelson, L. L. 2017. Culturally responsive design for English learners: The UDL approach. CAST Professional Publishing.
Richards, J. C. 2006. Communicative language teaching today. Cambridge University Press.
Richards, J. C., Rodgers, T. S. Theodore S., 1934-, García López, A. 1965-, Mas, J. M., Rodgers, T. S. 1998. Enfoques y métodos en la enseñanza de idiomas. Cambridge University Press.
Zenbait eskola-liburu, hizkuntzekoak zein bestelako arloetakoak
Ikasgaiko apunteak
Hizkuntz Proiektuak
Interneteko zenbait baliabide hezkuntza eta hizkuntzara aplikatuak
Ordenagailua eta Interneterako konexioa

Oinarrizko bibliografia

Amengual, Marian., Juan-Garau, Maria., Salazar Noguera, Joana., Amengual Pizarro, Marian., & Juan Garau, María. (2006). *Adquisición y enseñanza de lenguas en contextos plurilingües: Ensayos y propuestas aplicadas* (1a. ed.). Universitat de les Illes Balears, Servei de Publicacions i Intercanvi Científic.

Bernaus, M., & Escobar, C. (2001). El aprendizaje de lenguas extranjeras en medio escolar. *Didáctica de las lenguas extranjeras en la Educación Secundaria Obligatoria, 2001, ISBN 84-7738-911-X, págs. 39-78*, 39–78.

Bikandi, U. R., & Miret, I. (1997). El proyecto lingüístico de centro. *Textos de didáctica de la lengua y la literatura*, *13*, 5–8.

Bogaards, P. (2010). *Gaitasuna eta afektibitatea hizkuntza arrotzen ikaskuntzan*.

Cerdán, L. (1997). Hitzik Gabeko Komunikazioak irakaslearen diskurtsoan eta ikasgelan duen eragina. *Hizpide: euskalduntze - alfabetatzearen aldizkaria*, *40*, 53–65.

Cummins, J. (2005). La hipótesis de la interdependencia 25 años después: La investigación actual y sus implicaciones para la educación bilingüe. *Multilingüismo y multiculturalismo en la escuela, 2005, ISBN 84-96108-20-1, págs. 113-132*, 113–132.

Cyr, P. (2000). *Estrategiak bigarren hizkuntza baten irakaskuntzan* (B. Urkizu, Itzul.). HABE.

Delors, J. (1997). *La educación encierra un tesoro*. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000109590_spa

Eusko Jaurlaritza. (2011). *Hezkuntza Marko Hirueledunaren esperimentazio prozesua*. Eusko Jaurlaritza. https://www.euskadi.eus/hezkuntza-berri-hizkuntzak-dokumentuak/web01-a2hberri/eu/

Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia. (2004). *Euskararen kalitatea: Zertaz ari garen, zergatik eta zertarak*.

González Piñeiro, Manuel., Guillén Diaz, Carmen., Vez Jeremías, J. Manuel., Guillén Díaz, C., & Vez, J. M. (2010). *Didáctica de las lenguas modernas: Competencia plurilingüe e intercultural*. Síntesis.

Granell, V. P. (2006). *El tractament de les llengües en un model d’educació plurilingüe per al sistema educatiu valencià*. Conselleria de Cultura, Educació i Esport.

Guasch, O. (2008). Reflexión interlingüística y enseñanza integrada de las lenguas. *Textos de didáctica de la lengua y la literatura*, *47*, 20–32.

Idiazabal, I., & Barreña, A. (Arg.). (2009). *Euskera:Ikasteredu elebidunak eta euskararen azterketan (iker)molde berriak* (Libk. 54). Euskaltzaindia. http://www.euskaltzaindia.net/dok/euskera/74631.pdf

Larrea, K. (2009). Ikasleen hizkuntza erroreak eta hutsegiteak: Zuzentzeko proposamena. *Revista de Psicodidáctica*, *14*(1), 63–78.

Larrea, K. (2008). Erroreak bigarren hizkuntzaren (H2) irakaskuntzan. *Euskalingua*, *13*, 45–55.

Larrea, K., & Maia, J. (2010). *Galdera-erantzun batzuk hizkuntzaren didaktikaz*. UPV/EHU. https://ikasmaterialak.ehu.eus/hezkuntza/galde-erantzun-hizkuntz-didaktika/galdera-erantzun-hizkuntz-didaktika.pdf

Lasagabaster, D. (2003). *Trilingüismo en la enseñanza: Actitudes hacia la lengua minoritaria, la mayoritaria y la extranjera*. Milenio. https://dialnet.unirioja.es/servlet/libro?codigo=172934

Lorenzo Bergillos, F. J., Trujillo Sáez, F., & Vez Jeremías, J. M. (2011). *Educación bilingüe: Integración de contenidos y segundas lenguas*. Madrid : Sintesís, 2011. http://hdl.handle.net/11162/66652

Maia, J. (2014). Hezkuntza elebiduna Euskal Herrian: 30 urteko ibilialdia. *Euskera: Euskaltzaindiaren lan eta agiriak*, *59*(2), 579–628.

Maia, J., & Larrea, K. (2010). *Euskara batua eta euskalkiak haur eta lehen hezkuntzan*. UPV/EHU. https://ikasmaterialak.ehu.eus/hezkuntza/euskara-batua-eta-euskalkiak-eskolan

Manterola, Ibon., Berasategi Sancho, N., Idiazabal, I., & Manterola, I. (2011). *Hizkuntza gutxituen erronkak*. Udako Euskal Unibertsitatea.

Mendiburu, I. V. (2010). Qué puede aportar la educación bilingüe a la educación lingüística del siglo xxi. *Avances en supervisión educativa: Revista de la Asociación de Inspectores de Educación de España*, *13*, 1.

Perales, J. (2010). Ba al dago bizitzarik atazetan oinarritutako irakaskuntzatik harago? *Hizpide: euskalduntze - alfabetatzearen aldizkaria*, *28*(75), 4–62.

Pérez Cabello, A. M. (2011). *Enseñar y aprender a comunicarse en una 2da. Lengua*. Horsori Editorial.

Unamuno, V. (2003). *Lengua, escuela y diversidad sociocultural: Hacia una educación lingüística crítica*. Graó.

Ur, P., Hitzurun, & HABE. (2011). *Hizkuntza-irakaskuntzako ikastaroa: Teoria eta praktika*. Habe.

VanPatten, Bill. (2007). *Inputetik outputera: Bigarren hizkuntzaren eskurapena : irakasleentzako gidaliburua* (A. I. Morales, Itzul.). HABE.

Zarraga, A. (2010). *Soziolinguistika eskuliburua*. Soziolinguistika Klusterra.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Cenoz, Jasone., & Cenoz, J. (2008). Teaching through Basque: Achievements and challenges. Multilingual Matters.
Cross-Linguistic Influence in Third Language Acquisition: Psycholinguistic Perspectives. (2001). In J. Cenoz, B. Hufeisen, & U. Jessner (Arg.), Cross-Linguistic Influence in Third Language Acquisition. Multilingual Matters.
Crystal, D. (2004). The language revolution (1st ed.).
Elorza, I., & Muñoa, I. (2008). Promoting the Minority Language Through Integrated Plurilingual Language Planning: The Case of the Ikastolas. Language, Culture and Curriculum, 21(1), 85–101.
Jessner, U., Cenoz, J. (2000). English in Europe: The acquisition of a third language. Multilingual Matters.
Hornberger, N. H., & Cummins, J. (Arg.). (2008). Encyclopedia of language and education (2. arg.). Springer.
Martín, L., Darnés, A., Ruf, R., & Geli, M. E. (1997). Andorra: Una escuela y cuatro lenguas. Textos de didáctica de la lengua y la literatura, 13, 49–56.
Ruiz Bikandi, U. (1997). Decisiones necesarias para la elaboración del proyecto lingüístico de centro. Textos de didáctica de la lengua y la literatura, 13, 9–24.
Ruiz de Zarobe, Y., & Jiménez Catalán, R. M. (Arg.). (2009). Content and language integrated learning: Evidence from research in Europe. Channel View Publications.

Aldizkariak

Bat soziolinguistika aldizkaria:
http://www.soziolinguistika.eus/bat/

Euskera:
https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_argitalpenak&Itemid=1227&edukia=eus-azkenak

Ikastaria:
http://www.eusko-ikaskuntza.eus/ (baliabideak dohainik jaisteko, izena eman behar da)

Ikastola:
http://aldizkaria.ikastola.eus/

Ikastorratza. Didaktikarako e-aldizkaria:
http://www.ehu.eus/ikastorratza/

Hik hasi aldizkaria:
http://www.hikhasi.eus/

Jakingarriak:
https://www.mondragon.edu/en/magazines-and-publications/jakingarriak

Tantak:
https://ojs.ehu.eus/index.php/Tantak/index

Textos de didáctica de la lengua y la literatura:
https://www.grao.com/ca/productes/revistes?c=TEX (ordainduzkoa da, paperean liburutegian)

Uztaro:
https://www.uztaro.eus/

Web helbideak

http://www.slideshare.net/Ingelesa/basque-curriculum-for-languages
http://nagusia.berritzeguneak.net/hizkuntzak/
http://www.slideshare.net/nlorenzo/catalan-model-for-language-learning-in-plurilingual-contexts.
http://blocs.xtec.cat/immersiosalt
https://ec.europa.eu/education/policies/multilingualism/about-multilingualism-policy_en
http://europa.eu/legislation_summaries/education_training_youth/lifelong_learning/c11090_en.htm
http://archive.ecml.at/mtp2/clilmatrix/pdf/1uk.pdf
https://www.euskadi.eus/eaeko-curriculum-dekretuak/web01-a3hbhezi/eu/
https://www.euskadi.eus/eusko-jaurlaritza/hezkuntza-berriztatzea/
http://hdl.handle.net/11162/116344
https://www.euskadi.eus/contenidos/documentacion/inn_doc_esc_inclusiva/es_def/adjuntos/diversidad/120009c_Pub_EJ_etorkin_plana_c.pdf
https://www.ikuspegi.eus/eus/
http://www.juntadeandalucia.es/educacion/webportal/web/aicle
http://www.slideshare.net/jpla23/key-competences-in-the-spanish-education-system
http://www.isabelperez.com/clil.htm
https://b08berritzegunea.eus/2008/11/26/hizkuntz-trataera-bateratuatratamiento-integrado-de-lenguas/
http://hdl.handle.net/20.500.11984/1542
http://www.lexnavarra.navarra.es/detalle.asp?r=29416
https://www.educacion.navarra.es/eu/web/publicaciones/catalogo/-/asset_publisher/JONi5m8mCym2/content/curriculo-educacion-secundaria-obligatoria-volumen-2-tratamiento-integrado-de-las-lenguas
https://www.educacion.navarra.es/eu/web/dpto/hizkuntza-programak
http://centros.educacion.navarra.es/eibz/baliabideak/eleaniztasuna/index2.htm
http://www.slideshare.net/ftsaez/plurilingualism-clil-conbat-presentation
http://unesdoc.unesco.org/images/0010/001095/109590eo.pdf