Azken hamarkadetan Goi Erdi Aroko Mendebaldearen historia berezko ikasgai bihurtu da, unibertsitate-irakaskuntzan tradizionalki zeukan orientabide teleologikotik aldendu ondoren. Irakasgai honek Erdi Aroko gizarte kristauaren eraikuntza eta sendotze prozesura hurbildu nahi ditu ikasleak, eta horretarako aldi zehatzetako analisi-esparru bereziak –sozialak, kulturalak edo beste– Goi Erdi Aroko milurteko erdiaren ikuspegi globalarekin uztartzen ditu, beti ere Europako historia orokorraren perspektiban. Irakasgaiaren ikasketa esparrua Goi Erdi Aroko Mendebaldea da, alegia honela muga daitekeen eremua: lurralde karolingioa hedadura zabaleneko unean, eta horrekin batera periferia italiarra, iberikoa, anglosaxoia eta eskandinaviarra. Bizantzio edo mendebaldeko Islama (al-Andalus bereziki) tratatuak izan ahalko dira urte bakoitzeko irakasgaiaren garapenaren arabera, beti ere bigarren maila batean. Hedadura kronologikoa erromatar inperioaren kolapsotik XI. mendera artekoa da.

G1. Perspektiba diakroniko batean, Goi Erdi Aroko historiaren prozesu eta gertaera nagusien ezagutza nahikoa eta ulermen egokia erakustea.

G2. Goi Erdi Aroko historia eraikitzeko erabiltzen diren iturri mota nagusien ezaugarriak ezagutzea.

G3. Ahoz zein idatziz gai edo arazo bat aurkezteko gai izatea, halako moduan non terminologia eta argudiaketa menderatzen dituela erakutsiko duen.



IE1. Erromatar inperioaren kolapsotik sortutako egitura soziopolitikoen ezaugarriak ulertzen ditu.

IE2. Badaki Goi Erdi Aroko kristautza eta Eliza gaurko kristautza eta Elizatik ezberdintzen, eta Goi Erdi Aroko gizarteetan jokatu zuten funtsezko papera ulertzen du.

IE3. Landa-inguruaren funtzionamendua ulertzen du, bai lurraldearen antolaketa eta jabetzearen aldetik, bai praktika ekonomiko, sozial eta kulturalen aldetik.

IE4. Oinarrizko eredu dokumental batzuen logika ulertzen du (dohaintza-agiria, kronika…) eta gai da haietakoren bat analizatzeko, behin itzuliz gero.

IE5. Garai honetako fenomenoak, prozesuak eta gertaerak kokatzeko gai da, bai kronologian bai gertatzen diren gizartearekiko.

IE6. Bibliografia berezitua irakur dezake eta gai da bere diskurtso batean erabiltzeko, terminologia egokia erabiliz.

1. Antzinateko munduaren amaiera eta erreinu barbaroen eraketa.

2. Gizarte kristau baten eraikuntza.

3. Gizarte europarrak aro karolingioan.

4. “Bigarren inbasioak” eta karolingioen ondorengo Europa.

5. Lehen Aro Feudala.

Ikasgaia zeharkatzen dituzten ezagutzak klase magistraletan transmitituko dira. Hala ere, klaseko dinamika goian aipatutako konpetentziak eskuratzera zuzenduta dagoen aktibitate multzo batekin aberastu ahalko dira:



1-Garaiko dokumentuen analisia (G001, G003, G004, IE3).



2-Dokumentalen, pelikulen edo objektuen azterketa kritikoa (G001, G004, IE3).



3-Lanen aukezpenak (G001, G003, G004, IE5).

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Banakako lanak (%): 80
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 20

Ikasgaia gainditzeko gutxienez %50 lortu beharko da ikastaroan zehar egindako frogetan. Akats ortografikoak kontutan hartuko dira aktibitateen zuzenketak.



Uko egiteari dagokionez, EHUko graduko titulazio ofizialetako ikasleen ebaluaziorako arautegiaren 12.2 artikuluan esaten dena izango da irizpide: “Etengabeko ebaluazioaren kasuan, azken probaren pisua bada irakasgaiko kalifikazioaren %40 baino handiagoa, nahikoa izango da proba horretara ez aurkeztea azken kalifikazioa "aurkezteke" izan dadin. Aldiz, azken probaren pisua bada irakasgaiko kalifikazioaren % 40 edo hori baino txikiagoa, deialdiari uko egin nahi dioten ikasleek kasuan kasuko irakasgaiaren irakaskuntza aldia bukatu baino, gutxienez, hilabete lehenago egin beharko dute eskaria. Eskari hori idatziz aurkeztu beharko zaio irakasgaiaren ardura duen irakasleari”.



EHUko etika akademikoa eta plagioari buruzko protokoloari jarraiki, iruzurra, kopia, plagioa edo antzerako edozer antzemanez, ariketak suspentso (0,0) bat izango dute eta, kasuak eskatu ezkero, espediente bat irekitzea eskatuko da.

1.- Irakasgaia ohiko deialdian gainditzen ez duten ikasleek, hautatutako ebaluazio sistema gorabehera, eskubidea izango dute ezohiko deialdiko azken ebaluazioko proba osatzen duten azterketa eta jardueretara aurkezteko.

2.- Ezohiko deialdietan irakasgaiak ebaluatzeko sistema bakarra azken ebaluazioa izango da.

3.- Ezohiko deialdiko azken ebaluazioko probak definituta dauden ikaskuntzaren emaitzak ebaluatzeko eta neurtzeko behar beste azterketa eta ebaluazio jarduera izango ditu, emaitzok ohiko deialdiaren pareko baldintzetan ebaluatu ahal izateko. Ikasleek ikasturtean zehar eskuratutako emaitza positiboak gorde ahal izango dira. Aldiz, ikasturtean zehar egindako etengabeko ebaluazioaren emaitzak negatiboak badira, emaitzok ezin izango dira ezohiko deialdirako mantendu eta deialdi horretan ikasleek kalifikazioaren %100 eskuratu ahal izango dute.

(Ikasleen Ebaluaziorako Arautegia, 9. artikulua)

Irakasleak beharrezkoak diren materialak helaraziko dizkie ikasleei.

Oinarrizko bibliografia

Baschet, J., La civilización feudal : Europa del año mil a la colonización de América, Mexiko DF, 2009.

Bonnassie, P. Del esclavismo al feudalismo en Europa occidental. Barcelona, Crítica, 1993.

Bonnassie, P., Erdi Aroko Historiarako berrogeita hamar hitz nagusi, Donostia, 1993.

Brown, P., El primer milenio de la cristiandad occidental, Barcelona: Crítica, 1997.

Duby, G. Economía rural y vida campesina en el Occidente medieval. Barcelona, Península, 1973.

Echevarría Arsuaga, A. - Rodríguez, J.M., Atlas histórico de la Edad Media, Madrid: Acento, 2003

Feller, L., Nekazariak eta jaunak Erdi Aroan. VIII. mendetik XV.era bitartean, Bilbo, 2021.

García Sanjuán, A., Las sociedades islámicas clásicas (siglos VII-XV), Madrid: Síntesis, 2021.

Isla Frez, Amancio, La alta Edad Media. Siglos VIII-XI, Madrid: Síntesis, 2002.

Kennedy, H., Las grandes conquistas árabes, Barcelona: Crítica, 2007 (2005).

McKitterick, R. (ed.), La alta Edad Media. Europa 400-1000, Barcelona: Crítica, 2002

Morsel, J., La aristocracia medieval. El dominio social en Occidente (siglos V-XV), Valentzia, 2008.

Wickham, Ch. Una historia nueva de la alta edad media. Europa y el mundo mediterráneo, 400-800, Barcelona: Crítica, 2009

Gehiago sakontzeko bibliografia

Albertoni, G., Vassalli, feudi, feudalesimo, Roma: Carocci, 2015.
Arce, J., Bárbaros y romanos en Hispania. 400-507 AD, Madril, 2005
Barbero, A., Carlomagno, Barcelona: Ariel, 2001.
Bloch, M. La sociedad feudal, Madrid: Akal, 1986.
Bois, G. La revolución del año mil: Lournand, aldea del Mâconnais, de la antigüedad al feudalismo, Barcelona: Crítica, 2000 (1989).
Cameron, A., El mundo mediterráneo en la antigüedad tardía 395-600, Barcelona: Crítica, 1998.
Coumert, M. eta Dumézil, B., Los reinos bárbaros en Occidente, Granada, 2013.
Díaz Martínez, P.C. et al, Hispania tardoantigua y visigoda, Madril, 2007.
Duby, G. Hombres y estructuras en la Edad Media. Madrid, 1977.
Faci, J. Introducción al mundo bizantino. Madrid, 1996.
Fernández Conde, F.J., La religiosidad medieval en España. I. Alta Edad Media (siglos VII-X), Oviedo: Ediciones Trea, 2008.
Fossier, R., La sociedad medieval, Barcelona: Crítica, 1996.
Francovich, R. & Hodges, R., Villa to Village: The Transformation of the Roman Countryside in Italy, c.400-1000, Londres: Duckworth, 2003
García de Cortázar, J.A., Historia religiosa del Occidente medieval (años 313-1464), Madril, 2012
Genicot, L., Comunidades rurales en el Occidente medieval, Barcelona: Crítica, 1993.
Guichard, P., Al-Andalus. Estructura antropológica de una sociedad islámica en occidente, Granada: Universidad de Granada, 1992 (1976).
Heather, P., La caída del imperio romano, Barcelona: Crítica, 2006.
Innes, M., State and Society in the Early Middle Ages: The Middle Rhine Valley, 400-1000, Cambridge: Cambridge University Press, 2000 disponible online
Kaplan, M., Les hommes et la terre à Byzance du VIe au XIe siècle, Paris: Éditions de la Sorbonne, 1992.
Le Goff, J., ¿Nació Europa en la Edad Media?, Barcelona: Crítica, 2003.
Little, L.K. & Rosenwein, B.H. (eds.), La Edad Media a debate, Madrid: Akal, 2003 (1998).
Malpica, A. & Quesada, T. (eds.), Los orígenes del feudalismo en el mundo mediterráneo, Granada: Editorial Uni

Aldizkariak

Hispania
Early Medieval History
Le Môyen Âge
Studi Medievali
Past & Present
Studia Historica. Historia Medieval

Web helbideak

http://www.thelatinlibrary.com/
http://www.francia.ahlfeldt.se/sources.php
http://clio.rediris.es/
http://www.jstor.org/
http://www.persee.fr/web/guest/home/
http://dialnet.unirioja.es/