Klima-aldaketak ur gezako ekosistemetan duen eragina aztertzeko nazioarteko laborategi berri bat
UPV/EHU, Berkeleyko Kaliforniako Unibertsitatea, Paueko eta Aturriko Herrialdeetako Unibertsitatea, eta Frantziako INRAE zentroa dira proiektuko kideak
- Albisteak
Lehenengo argitaratze data: 2021/06/11
Euskal Herriko Unibertsitatea (UPV/EHU), Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumenerako Frantziako Institutu Nazionalarekin (INRAE), Paueko eta Aturriko Herrialdeetako Unibertsitatearekin (UPPA) eta Berkeleyko Kaliforniako Unibertsitatearekin (UBerkeley) batu da, nazioarteko laborategi elkartu berri bat sortzeko, LIA MacLife izenekoa. Laborategi honen helburua da ingurumen-aldaketa globalak aztertzea eta aurreikustea, eta, bereziki, klima-aldaketak, biodibertsitatearen aldaketak eta ibai- eta ibai-ekosistemen funtzionamendua, eta kudeatzaileei tresnak eskaintzea aldaketa horiek eragingo dituzten arazoei aurre egiteko.
UPV/EHUren aldetik, Arturo Elosegi Ekologiako katedraduna eta Aitor Larrañaga irakaslea dira proiektuaren buru, Ibai-ekologia ikerketa-taldekoak. " Erreka eta ibaiak ekosistema gakoak dira, bertan izugarrizko biodibertsitatea biltzeaz gain, gizartearentzat funtsezko baliagaiak eskaintzen dituztelako, hala nola edateko ura, arrantzalekuak zein aisialdiarako aukerak. Tamalez, ingurumen-aldaketa globalak ekosistema horiek arriskuan jarri ditu: uren kutsadurak, ibaian kanalizazioak, urtegien eraikuntzak zein uraren gehiegizko erabilpenak ibaietako espezie askoren gainbehera ezezik, ekosistema hauek gizakiari eskaintzen dizkieten zerbitzu ekosistemiko asko arriskuan jarri dituzte", azaldu du Elosegik. MacLifeko partaideek euren esperientzia eta baliabideak partekatuko dituzte arazo horiek ikertzeko, aurreesateko eta konponbideak bilatzeko.
Parte hartzen duten beste bi taldeak Ecobiop (INRAE eta UPPA) eta Freshwater (UBerkeley) dira. Azken horiekin, Ibai-ekologia taldeak urteak daramatza elkarlanean, Horren emaitza izan dira ko-zuzendaritzan egin diren hainbat doktoretza-tesi, edo hainbat ikerketa-artikulu. Orain, Nazioarteko Laborategi Elkartuak lankidetza horiek erraztu eta areagotuko ditu, ikertzaileen eta doktoregoko ikasleen lan-egonaldiak bultzatuz eta esperimentu bateratuak ahalbidetuz. UPPA-INRAEko Ecobiop laborategia arrain migratzaileetan espezializatuta dago eta hamarkada asko daramatza izokinak, aingirak, lanproiak eta beste hainbat espezie mehatzatu ikertzen. UBerkeleyko ur gezetako ikerketa-taldeak gehiago erreparatzen die hidrologiaren aldaketak erreka eta ibaietako komunitateetan eragiten dituen aldaketetan. UPV/EHUko Ibai-ekologia taldeak, berriz, giza-jarduerek ibaietako biodibertsitatean eta ekosistemen funtzionamendua aztertzen du, eta bere esperientzia erreka eta ibaien errestaurazio-lanetarako baliatzen du. Laborategi berriak lan-ildo hauen guztien integrazioa areagotuko duela pentsatzen da
Zehazki, LIA MacLife-ren lana 3 ardatzetan banatzen da: alde batetik, muturreko fenomeno meteorologikoek ur gezako ekosistemetan dituzten inpaktuak ikertzea, antolamendu-maila anitzen bidez (geneetatik ekosistemetara); bigarrenik, inpaktu horiek hainbat espazio-eskalatan ebaluatzea (tokikotik eskualdekora); eta, azkenik, biodibertsitatea eta ura eta sistema egokitzaileen erresilentzia eta egokitzapen-sareak errazten dituzten kontserbazio- eta kudeaketa-praktikak esploratzea, egonkortasuna sustatzeko.
Eskuratutako ezagutzak komunitate zientifiko zabalagoei transferituko zaizkie, baina baita kudeatzaile-publiko bati ere; horrela, baliabide naturalak, ekosistemak eta horiei lotutako onurak kudeatzeko etorkizuneko estrategiak planifikatu ahal izango dituzte.