Biztanleria etengabe zahartzen ari denez, eta gaixotasun kronikoak eta hainbat patologikoa dituzten gaixoen kopurua handitu denez, osasun-sistema berrikustea ia beharrezkoa da gizarte aurreratu askotan.

Euskal Autonomia Erkidegoko Osasun Sistema Publikoak (Osakidetzak) osasun-laguntza integratzeko prozesu bat du. Prozesu horretan, funtsean, pazienteari arreta hobea eskaintzen zaio, arreta-maila guztien artean (lehen mailako arreta, ospitalekoa…) arreta jarraituagoa eta koordinatuagoa ematen zaio gaixoari zenbait tresnaren bidez. “Osasun-kudeaketa integratzeko prozesua funtsezkoa da osasun-laguntza kalitatezkoa eta iraunkorra izateko edozein unetan, baina, batez ere, osasun-larrialdietan, hala nola COVID-19aren kasuan, inoiz baino garrantzitsuagoa da pazienteak sistemaren erdian kokatuko dituen eredurantz aurrera egitea”, dio Julen Izagirre Olaizola UPV/EHUko Finantza Ekonomia II saileko ikertzaileak.

Behar hori bereziki garrantzitsua da lehen mailako arretaren kasuan, osasun-larrialdietan (COVID-19 pandemia, esaterako) presionatua sentitzen den lehen zerbitzua baita. Hori dela eta, “azterketa honetan osasun-laguntza integratzeko prozesua aztertu dugu Osakidetzan, eta orain arte hartutako neurriek COVID-19 garaian osasun-langileen lana erraztu edo zaildu duten baloratu da”, adierazi du Julen Izagirre Olaizolak.

“Kasu-azterketa eta elkarrizketa sakonak egin ditugu COVID-19aren aurka borrokatzeko prozesuan lehen lerroan dauden hiru pertsona motarekin (zuzendaritza, osasun langileak eta pazienteak)”, adierazi du UPV/EHUko ikertzaileak.

Izagirreren esanean, “azterketa honek funtsezko bi ekarpen egin ditu. Lehenik eta behin, Euskal Autonomia Erkidegoko osasun-sistema publikoan azken urteotan izan den osasun-integrazioaren prozesua aztertu du. Bigarrenik, integrazio prozesuan ezarritako tresnek pandemian funtzionatu duten edo ez baloratzeko EAEko osasun-sistemako eragileen zuzeneko adierazpenak jaso ditu ”.

“Lortutako emaitzen arabera, aurrera egiten ari da herritarrentzako osasun-arretaren egungo eta etorkizuneko erronkak betetzeko, baina oraindik bide luzea dago egiteko. Sistema proaktibo bat bilatu nahi da, pazienteetan oinarritua, telemedikuntza, etxeko ospitalizazioa eta abar sustatu nahi dira. Sistemak zenbait gabezia eta desoreka ditu, eta horiei aurre egin behar zaie, batez ere gero eta mendekotasun, kronikotasun eta zahartze handiagoko testuinguru batean. Kritikoenen arabera, erabakiak hartzea eta baliabideak esleitzea ospitaleen esku geratu da, eta, beraz, lehen arretak ikusi du baliabideak eta erabakitzeko gaitasuna nola galdu dituen urteen joanean”, adierazi du Julen Izagirre Olaizolak.

Halaber, lanak agerian uzten du benetako koordinazioa behar dela. “Osasun-sistemaren helburu nagusia asistentzia-mailen arteko benetako koordinazio eraginkorra lortzea izan behar da: lehen mailako arreta, ospitalekoa…” gehitu du UPV/EHUko ikertzaileak.

“Lehen mailako arretak baliabide nahikoak, baldintza egokiak eta, batez ere, muturreko egoerei aurre egiteko erabaki- eta kudeaketa-gaitasuna izan behar ditu. Osasun-integrazioko prozesuak osasuna sustatu nahi badu eta ospitaleratzeak murrizten saiatzen bada, ezinbestekoa da erantzukizun eta pisu handiagoa izango duen kalitatezko lehen mailako arreta izatea”, ondorioztatu du Julen Izagirre Olaizolak.