Igor Ahedo Gurrutxaga eta Iraide Álvarez Muguruza
Ikasteko lau moduak eta nola erabili gelan
Zientzia Politikoko irakaslea, eta doktorego aurreko ikertzailea Politika eta Administrazio Zientzia Sailean, hurrenez hurren
- Cathedra
Lehenengo argitaratze data: 2023/11/28
Artikulu hau jatorriz The Conversation argitalpenean aurki daiteke.
Kalitatezko ikasketaren bidean aurrera egiteko, beharrezkoa da ikasgeletako aniztasuna kontuan hartzea. Badakigu generoa, klasea edo jatorria garrantzitsuak direla ikasketa prozesuan. Hala, neskek lan handiagoa egiten dute eta balorazio okerragoa jaso dezakete unibertsitateko lanetan; familien baldintza sozioekonomikoek eragina dute eskolako emaitzetan; eta klasearen eta jatorriaren arteko nahasketak eskola segregazioko prozesuak sortzen ditu.
Ezberdin ikasten dugu
Aniztasuna, ikasteko estiloen arabera ere jorra daiteke. Hala, David Kolb pedagogo estatubatuarrak subjektuen ikasteko modua ikuspegi ziklikoaren arabera aztertu zuen. Bere ondorioen arabera, ikasteko garaian, lau egoera edo fase daude:
- Ikasketa egoera baten gaineko esperientzia zehatza.
- Fenomeno baten behaketa gogoetatsua.
- Behatutakoaren esanahiari buruzko kontzeptualizazio abstraktua.
- Planteatutako hipotesien esperimentazio aktiboa.
Ikasketa estiloak
Lehen aipatutako fase horiek kontuan hartuta, pertsonek fase zehatz bat gustukoago izatearen kontzeptua oinarritzat hartuta, Kolbek honako lau ikasketa mota hauek definitu ditu:
- Estilo konbergentea: kontzeptualizazio abstraktuari eta esperimentazio aktiboari ematen dio garrantzi berezia.
- Estilo dibergenteak, aldiz, ikasteko modu gisa behaketa gogoetatsuari eta esperientzia zehatzari ematen die garrantzia.
- Asimilatzaileak, berriz, kontzeptualizazio abstraktuari eta behaketa gogoetatsuari ematen die garrantzia.
- Eta, amaitzeko, estilo akomodatzailea gehiago barneratzen da esperientzia zehatzean eta esperimentazio aktiboan.
Interneten eskuragarri dauden txantiloiei esker, edonork ezagut ditzake bere estiloa eta ezaugarriak.
Zientzia politikoari buruzko azterketa
Zientzia politikoaren kasuan, 1997an egindako azterketa batek agerian utzi zuen ikasleen artean nabaria zela estiloen aniztasun hori.
Datu horiek eguneratzeko eta EHUko Politika Zientzia eta Kudeaketa Publikoko Graduan irakaskuntzaren inguruko gogoeta berria bultzatzeko asmoz, 2023an, ikasleei galdetegia bideratu diegu. Datu horiek ezagutzea funtsezkoa izan daiteke ikasleengan zentratutako ikaskuntzarako.
Estiloen potentzialitate batzuk
Gure galdetegiko emaitzei erreparatzen badiegu, nesken % 49k eta mutilen % 59k estilo asimilatzaileko ezaugarriak dituztela ikusiko dugu. Estilo horren ezaugarri nagusiak pentsamendu abstraktua eta espekulatiboa dira, eta ikasgelan testu teorikoak lantzeko egokia izan daiteke.
Gainerako ikasleen artean, aldiz, emaitzak hiru estiloen artean banatuta ageri dira. Nesken kasuan, adibidez, handiagoa da ikasketa konbergentearen presentzia, arazoak konpontzeko ideiak aplikatzean zentratuta. Eredu hori ezin hobea da proiektu bat egin, arazo bat konpondu edo kasu bat aztertu behar denean.
Nesken % 18 eta mutilen % 12 dira akomodatzaileak eta, beren esperientzietatik abiatuta, arazoentzako irtenbideak planteatzeko interesa dute. Hori guztia talde txikietan egiten diren eztabaiden moduko ikasketa-dinamiketarako aprobetxa daiteke.
Azkenik, nesken eta mutilen % 15ek estilo dibergentea dute; hau da, azterketa egiteko modu konplexuak dituzte eta errealitateko ikuspegi eklektikoetan oinarrituta daude. Haien rola ezinbestekoa izan daiteke lantaldeetan ideiak egituratzeko.
Adibide praktiko bat
Aniztasun hori aintzat hartuta, irakasle batzuek ikasketako lau faseak zeharkatzea ahalbidetuko luketen irakaskuntzako sekuentziak planteatu dituzte.
Teoria politikoaren ikasgaia lantzeko, adibidez, esperientzia zehatza har daiteke abiapuntutzat. Horretarako, ikasleek gizakiaren izaeraren inguruan dituzten iritziak ezagutzeko galdetegia erabil daiteke.
Hurrengo pausoa behaketa gogoetatsua aktibatzearena litzateke. Horretarako, gizakiaren izaeraren inguruko ikuspegiak ideologia ildo jarraituaren arabera identifikatu eta definitu beharko lirateke.
Irakaskuntzako sekuentziarekin aurrera eginda, kontzeptualizazio abstraktua barnera dezakegu teorialari politikoei eta gizakiaren izaerarekin lotutako haien kontzeptuei buruzko irakaskuntzako iruzkinak eta irakurketak erabiliz.
Eta, sekuentzia amaitzeko, esperimentazio aktiboa erabil dezakegu. Horretarako, adibidez, rol jolasa diseina dezakegu eta, bertan, ikasleak teoria politikoak barneratu eta zigor kodearen erreformari buruzko deliberamendua egiteko epaiketa modukoa egin dezake.
Norbere burua ezagutzea
Irakaskuntza lana hobetzeko tresna baliagarria izateaz gain, autodiagnostikoa egiteko ere lagungarria izan daiteke. Izan ere, gure ikasteko estiloa eta ezaugarriak ezagutzeak gure ahuleziak eta indarrak ulertzen lagun diezaguke eta, gradu amaierako lan baten ikuspegia aukeratzeko garaian (adibidez) ezinbestekoa izan daiteke.
Era berean, ikasketa estiloa ezagutzea funtsezkoa izan daiteke ikerketa proiektu bat prestatzeko bideratu beharreko lan ugariak modu orekatuagoan eta eragingarriagoan banatzeko garaian, ikasketa kooperatiboko ereduak kontuan hartuta.
Proiektuetan oinarritutako ikasketaren moduko logiketan, esate baterako, ikasle asimilatzaileek beren gaitasunak maximiza ditzakete alderdi abstraktuenak jorratuta. Aldiz, ikasle akomodatzaileek gaitasun handiagoa dute proiektuan aplikatutako azterketa egiteko.
Autodiagnostiko hori, gainera, genero ikuspegiarekin egin eta lanen garapenean monitoriza daiteke tresna batzuen bidez. Horietako batzuk dira, adibidez, hauek: taldeko kontratuak edo bidaia koadernoak.