Artikulu hau jatorriz The Conversation argitalpenean aurki daiteke.

Ikaskuntza eta prestakuntza merkatuko hobi garrantzitsuak bilakatu dira, eta unibertsitateak mundu mailan lehiatzen dira merkatu horretan. Ikasleak lortzeko lehia handitu egin da aurrez aurrekoak ez diren prestakuntza aukerak handitzearekin batera.

Testuinguru horretan, ikaskuntza eztabaidaren erdigunean dago. Irakasleen lana ezinbestekoa bilakatzen duen eredu bat garatzeko ahalmenak baldintzatuko du unibertsitateen balio erantsia. Unibertsitateen mundu mailako behar estrategikoa da ikaskuntza praktika onak eta berritzaileak martxan jartzea.

Hori dela eta, albiste ona da Espainiako unibertsitate sistemak irakasleen aitortza handiagoa egitea ibilbide akademikoan. Egungo legediak ezartzen duenez, irakasle izateko, derrigorrezkoa da irakaskuntza kalitatea ziurtatzea.

Ezagutza helarazi, baina nola?

Metodologia kooperatiboak ikasleen konpromisoan eta motibazioan oinarritzen dira. Hala, ikasleek modu pasiboan informazioa entzun, xurgatu eta buruz ikasi beharrean, edukiekin esperimentatzen dute. Banakako konpetentziak eskuratzeaz gain, taldeko lanaren alde egiten dute metodologia horiek. Espiritu kooperatiboa aktibatuta, ikaskuntza prozesu kolektibo bilakatu nahi dute.

Praktika kooperatiboa bost printzipiotan oinarritzen da:

1. Interdependentzia positiboa: pertsona guztiek modu positiboan parte hartzea eta ekarpenak egitea da arrakastaren giltza.
2. Banakako exijentzia: pertsona bakoitzak kontu eman behar du taldeko kideen aurrean.
3. Aurrez aurreko interakzioa: taldeko lanerako denbora hartzera behartzen du.
4. Pertsona arteko trebetasunak eta taldean lan egiteko trebetasunak: egituratzeko eta antolatzeko tresnekin.
5. Hausnarketa: taldearen, dinamikaren, edukien eta irakaslearen etengabeko ebaluazioa errazteko.

Pertsona bakoitza bere aurrerapenaren zein gainerakoen emaitzen erantzunkidea izatea da lehenengo bi printzipioen helburua. Era berean, sortzen duten logikaren baitan, norbaitek huts egiten badu, talde osoari eragiten dio.

Azken hiru printzipioen helburua banakako eta taldeko potentziala maximizatzea da, mehatxuak mugatuz (konpromiso gabeziak, eskuordetza, dirigismoa) eta arazoak konpontzeko mekanismoak identifikatzera behartuz.

Esperientzia bat Politika Zientzian

UPV/EHUko Politika Zientziako graduko Analisi Politikoaren Oinarriak irakasgaiak logika horri jarraitzen dio. Proiektuetan oinarritutako ikaskuntza du oinarrian. Zehazki, gure irakasgaian, lau eta sei pertsona arteko taldeetan antolatzen dira ikasleak. Ikasturtean zehar, gatazka politiko bat aztertu behar dute.

Interdependentzia bermatzeko, taldeko kontratu bat eginez hasten da zeregina. Bertan, bakoitzaren eta taldearen indarguneak eta ahulguneak identifikatzen dituzte. Era berean, konpromisoak, gatazkak konpontzeko mekanismoak eta kanporatzeko arrazoiak zehazten dira.

Jarraian, aukeratutako kasuari buruzko bost baliabide dokumental irakurri eta laburtu behar dituzte, banaka. Elkarrekin partekatu behar dituzte, lehenengo txostena egiteko. Dokumentu horrek gatazkaren egiturazko arrazoiak eta eragileak identifikatu behar ditu.

Ondoren, bigarren txosten bat idatzi behar dute. Bertan, fenomeno horren osagai identitarioa eta ideologikoa aztertu behar dituzte. Horretarako, aurrez, esparru teoriko bat prestatu behar dute, identitateen eta ideologien ezaugarriak deskribatuta.

Amaitzeko, hirugarren txosten batean, aurkikuntza guztiak ordenatu eta irakasleak irakatsitako edukiak aplikatu behar dituzte. Eduki horiek banaka eta taldeka lantzen dira, praktika gogoetatsuen bidez. Horretarako, ariketak egiten dira ezagutzak bideo, artelan edo puzzle kontzeptualei aplikatuta.

Ebaluazio jarraitua eta analisi arretatsua

Ikasleen autonomia, autoerregulazioa eta autozuzendaritza dira eredu horren giltzarriak. Hori dela eta, irakaslearen funtzioa eraldatu egiten da. Ez da ezagutzak helaraztera mugatzen. Kudeaketa tresnak eskaini behar dira, hala nola taldearen kontratua.

Ikaskuntza mailakatzeko dinamikak diseinatu behar dira. Horregatik egin behar dira hiru txosten, aurretiazko ezagutzetan aurrera egin ahal izateko. Eta autoerregulazio estrategiak ezarri behar dira. Hala, ereduak ebaluazio jarraitua behar du. Giltzarria da ezagutzak modu autonomoan eskuratzeko prozesuan gerta litezkeen akats posibleak arretaz aztertzea.

Ikasleen interes handiagoa

Datuek erakusten dutenez, metodologia honek ikasleen interesa handitzen du. Hala, graduko batez besteko interesa baino ia 40 puntu handiagoa da lortzen den interesa (ikasleek ebaluatzen duten amaierako interesa altua eta oso altua da, % 70-% 80 artekoa).

Gainera, testigantzen arabera, interes horrek motibazioa eta konpromisoa eragiten ditu. Aitortzen dutenez, irakasgai horretan gehiago joaten dira eskoletara (asistentzia kontrolatzen ez duten arren), eta lan gehiago egiten dute.

Metodologia horrek gero eta interes handiagoa pizten du, eta hala ikus dezakegu orain dela gutxi Espainiako Unibertsitate Ministerioak antolatutako jardunaldietan. ANECA eredua edo Euskal Herrikoaren gisako unibertsitateak aipatzen dira jardunaldi horietan.

Haren erabilgarritasuna orain dela gutxiko azterlanetan dago oinarrituta. Gainera, konbinagarria da SoTL ereduarekin (Scholarship of Teaching of Learning); eredu horrek irakaslearen lanaren zatitzat hartzen du ikaskuntzaren analisi zientifikoa.

Ikaskuntza bera protagonista bihurtzea

Ikaskuntzaren subjektu aktibo sentitzen direnean, ikasleek motibazio, interes eta konpromiso handiagoak izaten dituzte. Lan autonomoak, autozuzentzeko gaitasunak eta lanerako gaia aukeratzeko askatasunak agerian uzten dituzte autonomia eta agentzia; eta, horiek, aldi berean, txostenen eta ebaluazio jarraituaren bidez autoerregulatzen dira. Agentzia horrek sostengatzen du banakako ikaskuntzaren oinarrian dagoen konpromisoa.

Dena den, proiektuaren oinarrian dagoen interdependentzia dela eta, prozesu kolektibo gisa bizitzen da ikaskuntza. Horrek, funtsean, lankidetzan eta taldearen arrakastan oinarritutako prozesu politiko bilakatzen du ikaskuntza.