Espainiako bankan orain arte egin diren EEE handienak CaixaBankek eta BBVAk oraintsu iragarritakoak dira; 8.400 eta 2.900 langile irtetea eragingo dute, hurrenez hurren.  Historiako krisirik handienari aurre egiten ari zaio finantza sektorea?

Nik esango nuke bankaren neurriak berrezartzen ari direla. Bankaren mozkinen marjinak gero eta gehiago ari dira murrizten, eta, orain, bankaren negozioa inbertsio funtsak, errenta finko mistoko funtsak eta horrelakoak saltzean datza. Ez da egiten gure gurasoen garaian egiten zen arrisku eraldaketa. Garai hartan, bankuak –hala merkataritza bankuak nola industrialak–, ekonomiaren zati aktibo ziren, enpresetan inbertitzen eta bonuak ematen baitzituzten, funtsak jasotze aldera. Ekonomiaren zati aktibo zirenez, arrisku ekonomikoa eta finantzarioa eraldatzen zuten, eta, trukean, bezerook interesak ordaintzen genituen eskatzen genien diruagatik. Lan aktiboagatik eta hartzen zuten arriskuagatik zegokien ordainsaria zen. Gaur egun, ordea, saltzen dizkiguten produktuak kudeatzaileenak dira. Kudeatzaile horiek, gehienetan, beste herrialde batzuetan daude, edo beste konpainia batzuetakoak dira. Gainera, uzten duten dirua oso merkea da beraientzat; beraz, beren jarduera produktu horiek komisio baten truke saltzean datza, eta azken bezeroei ematen diete irabazien edo galeren arriskua. Kontua da, bezeroek, normalean, ez dituztela finantza merkatuaren barrenak ezagutzen.

Azken finean, bankuek dirua irabazteko modua aldatu da.

Hori da. Orain, gainera, neurri handiagoak ezartzen ari dira. Horregatik ari dira fusionatzen; zenbat eta handiagoa izan, orduan eta merkatu gehiagotara iritsiko dira. Asmoa da enpresa handi bat egitea, hala, nire ikasleei esaten diedan bezala, apurka-apurka, okindegi bat sortzeko. Nire aurreikuspenen arabera, hemendik gutxira, bost edo sei banku espainiar bakarrik egongo dira. Mundu osoan lehiatu behar dira, eta ezin dituzte fusioak ekidin. Oligopoliorako joera dago.

Laburbilduz, fusioekin, gero eta handiagoak egiten dira, baina langile gutxiago behar dituzte. Horrez gain, kontuan hartzen badugu, batetik, banku zerbitzuen digitalizazioa –banku bulego ugari desagertzea ekarri du–, eta, bestetik, COVID-19aren krisia, bankuen berregituraketa bizkortzen ari da. Bankako EEEak gogorrak bezain saihetsezinak izango dira.

«Zoritxarrez, langile asko sobran daude; eta nik diot are gehiago daudela sobran»

Urte amaieran, banku horiek ez dute zorpekorik, onurak baizik.

Helburu hori ez zuen tresna bat erabili dute (EEEak). EEEen bitartez, berez, egoera ekonomiko txarrean dagoen enpresa batek lan arloko eskumena duen agintaritzaren baimena lortzea bilatzen du, langileak lanik gabe uzteko edo kaleratzeko. Kasu honetan, bankuek zenbaki beltzak dituzte (irabaziak), eta langileak kaleratzen dituzte; baina, hori, beste kontu bat da.

EEE gehiago egongo dira finantza sektorean?

Zoritxarrez, langile asko sobran daude; eta nik diot are gehiago daudela sobran. Zu, adibidez, zertarako joaten zara bankura?

Adinekoak kexu dira bulegoak ixten ari direlako.

Belaunaldi horiek desagertu egingo dira, bizitzaren legea da eta, baina, une honetan, teknologiarekin nahiko ondo moldatzen diren belaunaldiak iristen ari dira. Telematikoki egin ditzakegu bankuek eskaintzen dizkiguten zerbitzu guztiak. Dirua ateratzeko bakarrik goaz bankura, eta hori ere kutxazainean egin dezakegu.

Amortizatutzat hartzen dituzte bankuek kolektibo zaharragoak?

Ez lituzkete amortizatutzat hartu behar, baina bulegoak irekita mantentzea oso garestia da. Europan, adibidez, ez duzu banku bulegorik aurkituko kalean. Hala ere, kutxazainak aurkituko dituzu toki guztietan, hala nola dendetan, supermerkatuetan eta geltokietan.

«Etorkizun hurbilean, banku agenteek gaur egun aseguru artekari batek egiten duen lana egingo du»

Orduan, agur esan beharko diegu banku bulegoei?

Bai, nire ustez, etorkizun hurbilean, banku agenteek gaur egun aseguru artekari batek egiten duen lana egingo du. Hainbat bankuren artean bitartekari lanak egingo ditu, horietako bati esklusiboki lotuta egon gabe, eta finantza zerbitzuak salduko dizkie bezeroei, salmenta horrengatik komisio bat lortzeko. Bankuek ahalik eta gehien murriztuko dute plantilla, eta salmenten arabera ordainduko dute.

Bulegoak ez dira beharrezkoak izango; aitzitik, aholkularitza edo beste zerbitzu batzuk emateko instalazioak izan nahi dituen finantza agenteari egokituko zaio bulegoaren kostua. Gastua hirugarrenei kanporatzean datza; horrela, gastu horiek bankuaren emaitzen kontuetatik desagertzen dira. Hau da, gastu gutxiago eta irabazi gehiago.

Bulegoen itxiera, EEEak, lan ezegonkortasuna… egoera atsekabegarria finantza merkatuarentzat.

Posizionatzeko eta finantza merkatu moderno bat sortzeko historiako aukerarik onena ere izan daiteke. Baina epe laburrera irabaziak lortzearekin itsututa daude. Nik gomendatuko nieke bezeroa alde batera ez uzteko eta beren iritziak entzuteko. Orain, bankua bankuari irabazi handiena ematen dion hori saltzen saiatzen da, bezeroen beharrak kontuan hartu gabe. Asko despertsonalizatu da zerbitzua, eta ez da aholkularitzarik ematen. Finantza produktuak saltzen saiatzen dira; hau da, denda batek bezala funtzionatzen dute.

Norantz jo beharko lukete bankuek?

Zerbitzua despertsonalizatzearen aurrean, atzera egin daiteke pertsonalizaziora. Ez du zertan aurrez aurrekoa izan. Urgentziaz beteriko gizartean bizi gara, eta ez dugu denborarik bulego batera joateko. Hala ere, aholkulari pertsonal bat izan dezakegu, gure historia ezagutzen duena eta bizitza planak egiten dizkiguna (bezeroentzako plan osoak). Nire gomendioa da doako finantza zerbitzuak eta prestakuntza eskaintzea, merkatuaren inguruko ezagutza eskuratzeko; bestela, aholkulari bat izatea, eragiketa batek zer arrisku/errentagarritasun/kostu duen galdetu ahal izateko. Aholkularitza bulegoak sortzea, ez salmenta zerbitzu hutsak. Inbertsioen eta maileguen simulagailuak, eta abar. Gastu bat da, baina bezeroari informazioa ematean datza; azken finean, bera baita dirua galtzeko arriskua hartzen duena eta erabakia hartu behar duena.