Estatistika Hezkuntzan, Pedagogia eta Gizarte Hezkuntzako 1. Kurtsoko ikasgaia da. Ikasgai honetan lortu nahi diren gaitasunak bere testuinguruan kokatzeko, Pedagogiako graduan eta Gizarte Hezkuntza lortu nahi direnak kontuan hartzea ezinbestekoa da.



Pedagogia Graduko eta Gizarte Hezkuntza Graduko ikasketen antolamendua modulukako eskemari jarraituz egituratu da. Pedagogia Gradua eta Gizarte Hezkuntza Gradua zazpi moduluk osatuak dira; lauhileko bakoitzean modulu bat egingo da lehenengo hiru ikasturteetan eta azken modulua, laugarren ikasturtean. Lehenengo ikasturteko bi moduluetan eta bigarren ikasturteko lehenengo moduluan elkarrekin doaz bi titulazioak.



Baina, zer da modulua?.



Modulua ikasgaiak antolatzeko modu bat da, koordinazioa errazten duena eta formazioan sakontzeko eszenatokia eskaintzen duena. Modulukako antolaketarekin barne koherentzia eman nahi zaio karrerari, eta zentzua eman Pedagogoaren eta Gizarte Hezitzailearen perfilei eta euren txertatze profesionalari. Lehenengo ikasmailako bi moduluetan Pedagogian eta Gizarte Hezitzaileen lan esparruetan oinarrizkoak diren bi gai sakondu nahi dira. Modulu horiekin hezkuntza praktika ematen deneko hezkuntza testuinguruei buruzko ezagutza eta praktika eskuratzea (Modulu 1) ahalbidetuko dioten konpetentziak eta baita ere hezkuntza alorrekoprofesionalarentzat beharrezkoak diren konpetentziak (Modulu 2) garatuko ditu ikasleak.



Lehenengo modulua osatzen duten ikasgaiek Pedagogiako eta Gizarte Hezkuntzako

Lehen kurtsoko, lehenengo moduluan, ikasgai ezberdinetan, Pedagogiako eta Gizarte Hezkuntzako ikasleek talde bakar batean elkartuta daude.



Lehen modulua osatzen duten ikasgaiak hauek dira:



• Hezkuntzaren Soziologia,

• Hezkuntzaren Historia,

• Garapenaren Psikologia,

• Heziketa, hizkuntza, kultura eta aniztasuna eta

• Estatistika Hezkuntzan.



Ikasgai hauek, Pedagogiako eta Gizarte Hezkuntzako oinarri batzuekin harremanetan jartzen dute ikaslea hezkuntza testuinguru zehatzetan. Moduluak hezkuntza testuinguruen ikuspegi orokorra eskaini nahi du eta, aldi berean, horiek ulertu eta deskribatzeko klabe batzuk eman esparru desberdinetatik abiatuz: gizarte esparrutik, historia eta kulturatik, eta giza garapenaren alderditik, informazioaren bilketa eta analisi prozesuaren laguntzaz eta emaitzen aurkezpena eginez. Guzti hau kontutan hartuz, Modulu I-eko konpetentziak (gaitasunak) eta helburuak hauek dira:



M.1.- Hezkuntza eta gizarte testuinguru desberdinetan esku-hartzeari dagozkion oinarri teorikoak (psikologikoak, soziologikoak eta pedagogikoak) ezagutu eta ulertu.



M.2.- Errealitate konplexua (hizkuntza mailakoa, soziala, kulturala eta generoari dagokiona) interpretatu, tresna eta prozedura desberdinen bitartez (estatistikoak, metodo historikoa, soziologikoa, etab.) eta oinarrizko informatika programak erabiliz.



M.3.- Hezkuntza ezagutza eraikitzeko esanguratsua den informazioa hautatu eta prozesatu (testuinguruaren analisia eta egoera-arazoak).



M.4.- Gizarte eta hezkuntzaren alorreko gaiei buruzko ideiak, argumentuak publikoki azaldu ahoz, pertsona eta talde garapenera bideratutako baliabide didaktikoen laguntzaz.



M.5.- Gizarte errealitatearen analisiari buruzko txosten idatziak egin, aurrez ezarritako irizpide formalei jarraituz.



M.6.- Ikaskuntza ekintzak eta eginbeharrak burutzeko jarrera baikorra azaldu.



M.7.- Elkarlanerako jarrera arduratsua eta etikoarekin lan egin lan-taldeen barruan, horrek dakartzan zailtasunak atzeman eta konpontzeko modua eginez.



Modulu honetako konpetentziak garatuz ondorengo ikaskuntza emaitzak eskuratu nahi dira:



a)Gure testuinguru historiko eta kulturalean hezkuntzak dituen ezaugarriak zehaztu dokumentu idatzi batean, genero ikuspegia argi eta garbi azalduz.



b)Hezkuntza lanbideak garatzen direneko hezkuntza testuinguru desberdinak bereizi eta ezaugarritu euskarri anitzetan.

c)Hezkuntza testuinguruen osagai historikoak, soziologikoak, psikologikoak eta hizkuntzari zein kulturari dagozkionak jaso.

d)Hezkuntza testuinguru jakin baten aldagai desberdinak mugatu idatziz, teknika estatistikoak, historikoak, soziologikoak eta psikologikoak erabiliz.

e)Txosten egituratu eta argumentatua idatzi, ezarritako irizpide akademiko eta formalak erabiliz.

f)Moduluan jorratu diren gaiei dagozkien ideiak, pentsamenduak ahoz azaldu ikastalde orokorraren aurrean.

g)Modulu honetako ekintzen eta eginbeharren plangintzan ezarri diren prozesuak jaso.

h)IKT tresnak lanak egin eta azaltzeko garaian erabili.

La asignatura pertenece al módulo 1 de Los Contextos de la Educación y su fin es aportar una serie de recursos instrumentales y teóricos, lo cual fundamenta su relación con otros módulos y asignaturas, así como con el proyecto de grado.

Con el fin de dar a conocer las posibilidades que ofrece la Estadística en el contexto de la Metodología de Investigación en Ciencias de la Educación, se analiza el papel de la Estadística dentro de un proceso sistemático de recogida de información, análisis de datos, así como en la interpretación y presentación de los resultados. Para ello se presentan los elementos básicos de síntesis numérica, gráfica y de exploración de la información, así como su obtención por medios informáticos. En cuanto al desarrollo teórico, los conceptos fundamentales del razonamiento estadístico, es decir, el azar, la probabilidad y la inferencia se completan con las distribuciones discretas y continuas más usuales en estas áreas. El recorrido finaliza con la presentación del análisis conjunto de dos variables y la introducción a la regresión lineal.

Conceptos básicos de Estadística. El papel de la Estadística en el proceso de investigación. Clasificación básica de la Estadística: descriptiva e inferencial. El problema de la medición. Variables. Concepto y tipos de variables.

Organización y representación gráfica de una variable. Organización de los datos. Distribuciones de frecuencias. Representaciones gráficas.

Propiedades de las distribuciones de frecuencias. Medidas de tendencia central. Medidas de dispersión. Medidas de forma: asimetria y curtosis. Tratamiento informático con SPSS de las distribuciones de frecuencias.

Puntuaciones individuales y curva normal. Puntuaciones directas, diferenciales y típicas. Puntuaciones típicas derivadas. La ley normal. Tratamiento informático con SPSS de los tipos de puntuaciones y la distribución normal.

Teoría de la probabilidad. Variables aleatorias y distribuciones de probabilidad Conceptos básicos de probabilidad. Probabilidad conjunta, marginal y condicional. El concepto de variable aleatoria. Distribuciones teóricas. La distribución binomial, de Poisson y de Pascal. La distribución normal, Ji cuadrado, t de Student y F de Snedeckor.

Introducción a la inferencia estadística. Muestra y población. Muestra representativa y muestreo aleatorio. Fundamentos de la inferencia estadística.

Estudio conjunto de dos variables. Representación gráfica: el diagrama de dispersión. El coeficiente de correlación. Tratamiento de la correlación con SPSS.

Regresión lineal. Concepto y fundamentos de la regresión. Regresión lineal simple. Introducción a la Regresión múltiple

Programas informáticos de análisis estadístico: Excel-Calc, R y SPSS. Gestión de archivos de datos. Edición de los datos, fusión de archivos, transformación de los datos, selección de casos, trabajo con los ficheros de resultados. Módulos estadísticos. Módulos gráficos.

Ikasgai honek, Pedagogia, Gizarte hezkuntzan eta, orokorrean, Giza zientzietan duen paper instrumentala kontuan hartuz, klaseetan erabiliko den metologia hirukoitza izango da. Alde batetik klase teorikoak, bestalde adibide eta ariketak eta, azkenik, ikasleek, taldeka eta irakaslearen zuzendaritzapean lan praktiko bat egin beharko dute. Lan praktiko hau, moduluko beste ikasgaiekin koordinatuta egin beharko da.



Beraz, klasean egingo diren aktibitateak lau eratakoak izango dira:

• Azalpen teorikoak (gelan).

• Ariketak (etxean eta gelan).

• SPSS Praktikak (Informatika gelan).

• Disziplinarteko Lana –DILAN (gelan eta Informatika gelan).



2014-15 ikasturteko ikasgai honen ordutegia, baita ere, bi egunetan banatuta dago. Osteguna eta Ostirala. Ostegunetan (150 minutuko klasea), batez ere azalpen teorikoak eta gaiarekin erlazionatuta dauden praktikak/ariketak egingo dira. Ostiralak (90 minutuko klase praktikoa) ariketak eta DILAN lana egiteko erabiliko dira.



ARIKETAK. Ikasleek, ariketak, beraien kabuz egin beharko dituzte. Klasean zenbait adibide egin ondoren, ariketa batzuk planteatuko dira (beraien azken emaitza emanez). Ikasleek ariketa hauek egiten saiatu ondoren arazo edota zalantzarik baldin badute, klasean egingo dira, baina beti, ikasleak saiatu ondoren.



MODULUKO DISZIPLINARTEKO LANA (DILAN)



Zer da Moduluko Disziplinarteko Lana? . Modulukako egitura jarduera global eta diziplinarteko batean gauzatzen da, zeinaren bidez frogatu ahal izango dituen ikasleak modulurako diseinaturiko konpetentziak. Horretaz gain, irakasleek zein ikasleek egindako koordinazio lana biltzen duen elementua da, ikasgaiari dagokion ikuspegi zurruna gaindituz.



Talde-lan bat da konpetentziak eta ezagutzak (eskuratutakoak eta eskuratzeke direnak) martxan jartzea ahalbidetzen duena, hezkuntza arazo bati erantzuteko artikulatuz. Zeharkako gaitasunak (elkarlanean aritzeko gai izan, dokumentuak egiten jakin, txostenak idazten, etab.) ikasteko balio du talde-lan honek. Jarduera honi Modulurako Jarduera Diziplinartekoa deituko diogu.

Nola landuko da Moduluko Disziplinarteko Lana?



- DILANa talde-lana da. Taldeko ikasle kopurua: 5

- DILAN-erako beharrezkoa den lan-karga ikasgai bakoitzeko ordu kopuruaren %15 izango da. Hau da, 9 ordu presentzialak eta 30 ordu ez presentzialak moduluko ikasgai bakoitzean.

- DILAN ikasle-talde bakoitzak irakasle/tutore bat izango du, bere lanaren jarraipena egingo duena. Lehenengo hamabostaldian egingo dira talde-tutore esleipenak. Irakasle/tutorearen lana izango da diziplinartekoa den jarduera honetan ikasle-taldea orientatzea, lanaren jarraipena egitea eta ebaluatzea.

- DILAN-erako lana eta jarraipena ikasgaietako praktika orduetan egingo da.



Lehenengo Moduluko DILANa



Pedagogia eta Gizarte Hezkuntza graduetako memoriak finkatzen duenez, Lehenengo Moduluko DILAN-a txosten idatzi bat izango da, hezkuntza testuinguru bat deskribatuaz, modu horretan ikasleak moduluko gaitasunak landu dituela erakutsi beharko duelarik.

Proiektu honen enuntziatua honakoa litzateke: “Zuenherriko udaletxeak, hurrengo urteetarako bere plan estrategikoaren barnean, hezkuntzaren egoeraren diagnostiko edo erradiografia bat egin nahi du, eta zuei eman dizuete lan hori egiteko enkargua”.

Lanaren izenburua honakoa izango da: “Nolakoa da, eta nola aldatu da hezkuntzaren egoera eta bere testuinguru soziala, zuen auzo, herri, hiri edo eskualdean?”

Horretarako, talde bakoitzak hezkuntza testuinguru bat aukeratu, eta deskribatu-aztertu egin beharko du. Lan horretan laguntzeko irakasle-tutore bat edukiko du talde bakoitzak.



Estatistika errealitatea “ikusteko” tresna bat dela kontuan hartuz, DILANeko lanean, Soziologia, Hezkuntza,… edo beste ikasgai batean aztertu behar den gaia (edo gai baten atal bat) kontutan hartuz, datu bilketa bat egin behar da (horretarako inkesta bat eraiki). Bigarren momentuan, jasotako datuak informatizatu ondoren, hauen analisi estatistikoak egin behar dira eta, baita ere, emaitzak plazaratzeko behar diren grafiko mota ezberdinak eraiki.

Izenburua: Soziologia, hezkuntza,… edo beste ikasgai batean aztertu behar den gaia (edo gaiaren atal bat) : Proiektu bati buruzko Analisi Estatistikoak

Proiektuak erantzun beharreko galdera, adibidez, hau izan daiteke: “Nolakoa da, eta nola aldatu da, zure auzo, herri edo eskualdea?”. Analisi estatistikoak.

Proiektuaren aurkezpena edo deskribapena (enuntziatua):



• Gai bat aukeratu eta izenburu argi eta garbi bat asmatu.

• 15-20 lerrotan lortu nahi diren helburuak zehaztu.

• Inkesta bat eraiki

• Inkesta pasa (gutxienez 50 pertsonei)

• Datuak informatizatu (ordenagailuan sartu) SPSS erabiliz.

• Datuak aztertu: Analisi estatistikoak egin eta behar diren grafikoak eraiki

• Ondorioak atera

• Txostena idatzi

• Continuous Assessment System
• Final Assessment System
• Tools and qualification percentages:
  • Multiple-Choice Test (%): 50
  • Realization of Practical Work (exercises, cases or problems) (%): 20
  • Team projects (problem solving, project design)) (%): 30

Ebaluazioa



Ikasgai honen ebaluazioa, hausnarketa prozesu gisa ulertzen da. Ikasleak bere buruaren kontzientzia hartzen du eta lortu beharreko helmugak ezagutu behar ditu. Irakaslea berriz, prestakuntzazko helburuak lortzeko orientatzen duen gidaria bihurtzen da. Zentzu honetan, Ikaskuntzari Bideratutako Ebaluazioa (IBE) (Learning-Oriented Assessment) proposatzen da. Hau eman dadin, ez da nahikoa ebaluatzeko erabiltzen diren tresnak eta prozedurak bakarrik aldatzea, beste hainbat alderdi ere aldatu beharko dira. Benetako IBEa eman dadin, hona hemen bete beharreko baldintzak:



• Ebaluaziorako egingo diren ariketak, ikaskuntzarako ere balioko duten ariketak izango dira.

• Feedback -en (atzera-elikadura) ordez, Feedforward -a (aurrera-elikadura) proposatzen da. Ikasleei informazioa eskaini behar zaie ez bakarrik jakiteko non dauden, bere lana eta ikaskuntza hobetzeko baizik.

• Ikaslea inplikatu egin behar da bere lanaren ebaluazioan, hau da autoebaluazioak bere lekua izan behar du.

• Kalifikazioa, hautatutako ikaskuntza motaren arabera egingo da.



Ikasleen egoera ezberdinak direla eta, ebaluazioa zehazteko orduan hiru ikasle mota bereiziko ditugu: Klaseetara etorri eta DILAN lana egiten dutenak, klaseetara bai eta DILAN ez (errepikatzaileak edota ikasgai guztietan matrikulatuta ez daudenak), eta klaseetara etortzerik ez dutenak. Ikasle mota bakoitzaren ebaluazioa honela zehazten da.

DILANek, %15eko balioa izango du ikasgai bakoitzean eta moduluko irakasle taldearen artean izango da ebaluatua nahiz eta arduraduna talde bakoitzaren irakasle-tutorea izan.



Etengabeko ebaluazioaren prozesuaren barne dagoen ikaslea eta deialdiari uko egin nahi badio, irakasleari adierazi beharko dio ikasgaiaren denboraren 2/3 pasa baino lehen (10 aste)

Ebaluazioa



Ikasgai honen ebaluazioa, hausnarketa prozesu gisa ulertzen da. Ikasleak bere buruaren kontzientzia hartzen du eta lortu beharreko helmugak ezagutu behar ditu. Irakaslea berriz, prestakuntzazko helburuak lortzeko orientatzen duen gidaria bihurtzen da. Zentzu honetan, Ikaskuntzari Bideratutako Ebaluazioa (IBE) (Learning-Oriented Assessment) proposatzen da. Hau eman dadin, ez da nahikoa ebaluatzeko erabiltzen diren tresnak eta prozedurak bakarrik aldatzea, beste hainbat alderdi ere aldatu beharko dira. Benetako IBEa eman dadin, hona hemen bete beharreko baldintzak:



• Ebaluaziorako egingo diren ariketak, ikaskuntzarako ere balioko duten ariketak izango dira.

• Feedback -en (atzera-elikadura) ordez, Feedforward -a (aurrera-elikadura) proposatzen da. Ikasleei informazioa eskaini behar zaie ez bakarrik jakiteko non dauden, bere lana eta ikaskuntza hobetzeko baizik.

• Ikaslea inplikatu egin behar da bere lanaren ebaluazioan, hau da autoebaluazioak bere lekua izan behar du.

• Kalifikazioa, hautatutako ikaskuntza motaren arabera egingo da.



Ikasleen egoera ezberdinak direla eta, ebaluazioa zehazteko orduan hiru ikasle mota bereiziko ditugu: Klaseetara etorri eta DILAN lana egiten dutenak, klaseetara bai eta DILAN ez (errepikatzaileak edota ikasgai guztietan matrikulatuta ez daudenak), eta klaseetara etortzerik ez dutenak. Ikasle mota bakoitzaren ebaluazioa honela zehazten da.

DILANek, %15eko balioa izango du ikasgai bakoitzean eta moduluko irakasle taldearen artean izango da ebaluatua nahiz eta arduraduna talde bakoitzaren irakasle-tutorea izan.



Etengabeko ebaluazioaren prozesuaren barne dagoen ikaslea eta deialdiari uko egin nahi badio, irakasleari adierazi beharko dio ikasgaiaren denboraren 2/3 pasa baino lehen (10 aste)

Material de clase elaborado por el profesor y disponible en el campus virtual.

Etxeberria, J. (2003). Estatistika eta SPSS. Elhuyar.

Lizasoain, L. y Joaristi, L. (2003). Gestión y análisis de datos con SPSS. Madrid: Thomson Paraninfo.

Basic bibliography

Barón López, F. J. (2004): Apuntes de Bioestadística. http://www.bioestadistica.uma.es/baron/



Etxeberria, J, Tejedor, F.J. (2005). Análisis descriptivo de datos en Educación. Madrid: La Muralla.



Ibabe, I., Etxeberria, J. (2001). Datua-analisia eta SPSS: praktikak. Donostia. Elhuyar.

In-depth bibliography

Allen Paulos, J. (1995). El hombre anumérico. Barcelona. Tusquets.

Cuadras, C.; Echeverría, B.; Mateo, J.; Sánchez, P. (1988): Fundamentos de Estadística. PPU. Barcelona.

Ferrán Aranaz, M. (2002): Curso de SPSS para Windows. McGraw-Hill / Interamericana de España, S.A.

Gil Pascual, J. A. (2004): Estadística e informática SPSS en la investigación descriptiva e inferencial. Universidad Nacional de Educación a Distancia.

Pérez, C. (2002): Estadística aplicada a través del Excel. Pearson Educación, S.A.

Siegel, S. (1980): Estadística no paramétrica aplicada a las Ciencias Sociales. Trillas. México.

Tanur, J.M. y otros. (1997). La Estadística : una guía de lo desconocido. Madrid: Alianza.

Journals

Bordón.
Educational Researcher.
Evaluation and Research in Education.
Quality and Quantity: International Journal of Methodology.
Review of Educational Research.
Revista de Educación.
Revista de Investigación Educativa (RIE).
Revista Electrónica de Evaluación e Investigación Educativa (RELIEVE).
Revista Electrónica de Investigación Educativa (REDIE).
Tantak.

Web addresses

AIDIPE: Asociación Interuniversitaria de Investigación Pedagógica. http://www.uv.es/aidipe/

SPSS
Página oficial de la empresa: http://www.spss.com
Página oficial de la sucursal en España: http://www.spss.com/es/

R y R-Commnader
Web oficial del proyecto R: http://www.r-project.org/
Web del grupo R de la Universidad de Cádiz: http://knuth.uca.es/R/doku.php

Hojas de cálculo
Módulo adicional gratuito para Excel: http://www.ezanalyze.com/
Macros para Open Office, (incluye macros estadísticas para Calc):
http://www.ooomacros.org/user.php#106652