Universidad del País Vasco / Euskal Herriko Unibertsitatea

EHUTSI

Itema: 290
Aditz-izena erabiltzea agintera jokatuaren ordez

AZALPENAK

Aginduzko esaldiaren subjektua hirugarren pertsonakoa denean, ezin daiteke jokatu gabeko aditzik erabil. Aginterazko adizkiak edota bestelako prozedurak (subjuntibozkoak adibidez) erabili behar dira: "*Joatea haiek!" bezalako forma baten ordez: "joan bitez", "joan daitezela", eta forma trinkoak ere bai ("doazela", "bihoaz" eta abar).

Antza, erabilera hori analogiaz sortu da: “haiek joatea nahi dut” esaten bada, “haiek joatea”, besterik gabe, aginduarekin parekatzen da. Izan ere,

quiero que se vayan” = “haiek joatea nahi dut” baldin bada, aginterazko perpausean ere baliokidetza bera egiten da, perpaus okerra emanez euskaraz:

que se vayan (ellos)!” = * “( haiek) joatea!

Huts honen hedatze biziaren arrazoietako bat da, noski, hainbat forma jokaturen ustezko baliokidea dela, eta forma jokatu horiek guztiak erabiltzea ekiditeko balio duela.

 
DOKUMENTAZIOA
  • EGLU-II: 68, 100, 349.-367. or.