Universidad del País Vasco / Euskal Herriko Unibertsitatea

EHUTSI

Itema: 270
Aditz batzuen erabilera, N-Nk vs N-Ni-Nk

AZALPENAK

Esaldi iragankorretan objektuak NOR kasua eraman behar du. Gaztelaniaren eraginez, gero eta gehiagotan entzuten dira *"arratsaldean ikusiko dizut" bezalako esaldiak, gaztelaniaz objektuak, pertsona denean, a preposizioa hartzen baitu eta NORI kasuarekin nahasten baita:

- “He llevado el libro a tu hermana”: “zure ahizpari eraman diot liburua”
- “He llevado a tu hermana a casa”: “zure ahizpa eraman dut etxera”

Huts bera azaltzeko beste bide bat:

Gaztelaniaz, aditz batzuekin a preposizioak osagarri zuzenari ematen dio sarrera (llevarme a mí en coche, querer a los amigos...), baina beste batzuetan zehar-osagarriaren aitzindari izaten da (te llevo la maleta a tí, mandar una carta a mi prima).

Ikus bitez ondoko adibideok (gaztelaniaz bietan ageri da a preposizioa, baina funtzio desberdinak betetzen ditu perpausean, eta horrengatik diferenteak dira haien baliokideak euskaraz):

- “He llevado el libro a tu hermana”: “zure ahizpari eraman diot liburua”
- “He llevado a tu hermana a casa”: “zure ahizpa eraman dut etxera”

Gaztelaniaz funtzio bi forma bakarraren bidez ematen dira, eta horren ondorioz euskarazko perpaus baliokideetan ere forma bakarra erabiltzera jotzen da; horrela, oro har, a preposizioaren balioa datiboarekin identifikatzen da, eta ondorioz euskaraz absolutiboan eman ohi den osagarri zuzena eta datiboan eman ohi den zehar-osagarria, biak forma bakarrera biltzeko joera gertatzen da, aditz batzuekin.

 
DOKUMENTAZIOA
  • EGLU-II: 47.-64., 139.-140. or.