Prentsa eta aldizkarietako oihartzunak

 

     Solasaldietako «barnetegia» aipatu dugu: ez dago horrelakorik. Egia da talde mugatu batean lan egiten zela, baina antolatzaileak betidanik arduratu ziren taldean esandakoei komunikabideetara bide egiteko. Bi modutan lortu zen hori: prentsa eta aldizkariak gogoan izanik, urteroko solaskideak aukeratzean lehenengo, eta gero, bilerak egitean prentsarentzat oharrak eta albistari argitaragarriak eskaintzean.

     Horrela, Solasaldiak gertakari mediatiko bilakatu ziren: Mendebaldeko prentsa katolikoak ateak zabalik zituen jardunaldiak hasi aurretik ere, eta prentsa ez-eliztarrarentzat, berriz, erraztasun denak eman ohi ziren prentsa-zerbitzu bat mantenduz. Azkeneko hau eguneroko prentsa da batez ere, eta berorrekin hasiko gara.

 

Eguneroko prentsa

 

     Bi motatako lana ikusten da artxiboan gorde diren prentsa-mozkinetan: agentzia bidez zabaldutako eguneroko ohar laburrak, eta egunkari bakoitzak bere kazetarien eskutik egindako erreportajeak. Kasu batzuetan egunerokoak izan ziren: Donostiako La Voz de España edo El Diario Vasco-n eta Bilboko El Correo Español nahiz La Gaceta del Norte-n, Madrileko Ya-n, etab. Donostian bildutako solaskide lankideren batek bidalitako elkarrizketa eta gogoetak behin baino gehiagotan urrunago eramaten zituen albisteak: Bartzelonako El Correo Catalán-en inoiz dozena-erdi bat artikulu idatzi zen, adibidez, edo Herbeheretako De Nieuwe Gids-ek orrialde ederra eskaini zien Solasaldiei.

     Prentsa-historia horren guztiaren berri ematen ibili gabe, jardunaldi bateko adibide bat hartuko dugu hemen. Artxiboan 1959ko ohar-orri batek dioenez, Espainiako egunkari askotan eta Europako beste zenbaitetan, izan zen Solasaldien berriren bat (artikulu, prentsa-ohar edo agentzia-testuak):

 

ABC	Madril	59-09-08/9/10/12
Diario de Barcelona	Bartzelona	59-09-17
El Adelantado de Segovia	Segovia	59-09-08
El Alcázar	Madril	59-09-15
El Correo Catalán	Bartzelona	59-09-05
El Correo Español	Bilbo	59-09-5/9/10/11/12/13
El Diario Montañés	Santander	59-09-08
El Norte de Castilla	Valladolid	59-09-08
El Noticiero	Zaragoza	59-09-11
Hoy	Badajoz	59-09-12
Ideal	Granada	59-09-08
Imperio	Zamora	59-09-12
Informaciones	Madril	59-09-09
La Gaceta del Norte	Bilbo	59-09-11/12
La Vanguardia	Bartzelona	59-09-09/10
La Verdad	Murtzia	59-09-08
Las Provincias	Valentzia	59-09-12
Madrid	Madril	59-09-08
Noticiero Universal	Bartzelona	59-08-07/8
Nueva Rioja	Logroño	59-09-05
Pueblo	Madril	59-09-08/10/11/15
Solidaridad Nacional	Bartzelona	59-09-08
Ya	Madril	59-9-5/10/11/12/12/13
Le Monde	Paris	59-09-16
De Nieuwe Gids	Amsterdam	59-09-23
La Libre Belgique	Brusela	59-09-25
Le Figaro	Paris	59-09-09/12/13

 

     Laukiok Idazkaritzak eskura izan zituen berriemateen aipuak bakarrik jasotzen dituzte, eta guztiak ere, esan bezala, urte bakar batekoak dira; hala ere, berri-hedapenerako egin ohi zenaren zantzu bat bederen badago hor.

     Gehienbat kazetari profesionalen eskutik zetozen eguneroko albistari hegalarien ondoan egon zen bestelako jardunik ere: kazetari izanik, solaskide bezala deituena, alegia.

 

Kazetari solaskideak

 

     Idazkaritzak solaskide gisa deitutako kazetari asko izan zen Donostian; normalean, prentsa katolikoko lankideak izan ohi ziren, sarritan etxe horietako zuzendariak. Solasaldiei eman zekiekeen zabalkundearen mesedetan egiten ziren dei horiek.

     Hona, lehenengo begiratu batean, artxiboko paperetan aurkitu ditugun argitalpenen bati lotutako kazetari eta idazleak. Aldizkari eta argitalpen guztiok banan-banan ikusterik izan ez dugunez, aurkezten dugun sailkapena ez da erabat segurua, baina, sailkapena sailkapen, aipuek beren osoan balio dute. Lau multzotan banatu ditugu: egunerokoak, informazio orokorreko astekari eta hilabetekariak, kultura-aldizkari orokorrak eta kultura-aldizkari berezituak.

 

Egunerokoak

 

     Agentzia, irrati eta egunkariak ditugu sail honetan. Zalantzarik gabe irrati edo agentzia gehiagok ere izan zuen lekurik solaskide bezala, baina hauek dira lehenengo batean bildu ahal izan ditugunak (lankideak, eta ez «medioak», aipatzen ditugunez; Solasaldietan ohiko agentzia izan zen Logos, esate baterako, ez da ageri):

 

Agence France Presse	R. Juffé	Paris
Radio Vaticana	F. Bolgiani	Erroma
BBC	A.C.F. Beales
ABC	J. Zaragueta	Madril
	R. Calvo Serer
El Diario Vasco	J. Fernández Figueroa	Donostia
	E. Marini
El Correo Catalán	F. Condomines	Bartzelona
El Diario de Burgos	M. Vigil	Burgos
El Noticiero	M. Vigil	Zaragoza
L'Aurore	A. Frossard	Paris
L'Osservatore Romano	L. Bernucci	Erroma
	G.T. Salvemini
La Croix	L. Guissard	Paris
	E. Gabel
	J. Guitton
La Gaceta del Norte	J.M. Cirarda	Bilbo
La Libre Belgique	M. de Corte	Lieja
Le Courrier de Génève	W.A. Kiebeskind	Geneva
Le Figaro	Ch. Pichon	Paris
Le Monde	H. Fesquet	Paris
Novidades. Jornal da manhã	A. Gonçalves	Lisboa
Ya	P. Cantero	Madril

 

Astekari eta hilabetekari orokorrak

 

     Jeneralean, kazeta hauek gizartearen eta mundu katolikoaren berriemaileak dira, eta zernahi albiste heda dezakete; hain zuzen, zabaltasun informatibo horregatik Idazkaritzak bilatzen zuen oihartzun irekia lortzeko balio izan zuten.

 

Catholic Herald	A. Boyle	Londres
Ecclesia	J.M. Cirarda	Madril
El Pilar	M. Siguán	Madril
Idade Nova	P. Salgado	Rio de Janeiro
Il nostro Tempo	E. Marini	Turin
	E. Minoli
Informations Cath. Int.	J. de Broucker	Paris
La France Catholique	J. de Fabrègues	Paris
Le Courrier Ibéro-Am.	Ch. Pichon, P. Jobit	Paris
Orientaciones	G. Rovirosa	Madril
Signo	M. Vigil	Madril
Témoignage Chrétien	G. Suffert	Paris
The Tablet	D. Woodruff	Londres
	T.F. Burns, C. Hollis
	M. Derrick

 

Kultura-aldizkari orokorrak

 

     Aurreko multzoa baino kultura-maila jasoago batean ziharduten argitalpenak dira: informaziotik harago, gogoeta eta ikuspegi katoliko sakonduago batera iristeko aldizkariak ditugu, baina betiere irakurleria ez-berezitu bati begira egindakoak dira:

 

Arbor	R. Paniker	Madril
Catholic Worker	R. Walsh	Londres
Civiltà Cattolica	A. Messineo	Erroma
	D. Mondrone
Der Linie	Mertens	Amsterdam
Economie et Humanisme	L.-J. Lebret	Lyon
Église Vivante	J. Bruls	Lovaina
El Ciervo	J. Gomis	Bartzelona
	L. Gomis
Esprit	R. Juffé	Paris
Études	R. Bosc	Paris
	A. Bonnichon
	G. Fessard
	A. Rétif
Hechos y Dichos	�. de Arín	Zaragoza
Herder Korrespondenz	—	Friburgo
Incunable	L. Echeverría	Madril
	J.M. Cirarda
�ndice	J. Fernández Figueroa	Madril
L'Actualité Religieuse	A. Léonard	La Sarte-Huy
La Pensée Catholique	L.J. Lefèvre	Paris
La Relève	F. Coupé	Brusela
Le Courrier Ibéro-Américain	Ch. Pichon	Paris
Orbis Catholicus	J.M. Azaola	Bartzelona
Razón y Fe	J. Iturrioz	Madril
	E. Guerrero
Temps Nouveaux	A. Louis	Brusela
The Christian Democrat	P. Crane	Oxford
The Month	J. Murray	Londres

 

Kultura-aldizkari berezituak

 

     Modu batera nahiz bestera, erlijio-zientzietan berezitutako aldizkariak ditugu hauek (eklesiologia, Eliza-historia, erlijio-soziologia, filosofia kristaua, etab.). Oro har, berezilarien aldizkariak dira, beraz.

 

Cahiers de l'Actualité Relig.	A. Léonard	La Sarte-Huy
Chronique Sociale de France	J. Folliet	Lyon
Dokumente/Documents	G. Smolka	Offenburg
	J. du Rivau	Estrasburgo
Frankfurter Hefte	W. Dirks	Frankfurt
Giornale di Metafisica	M. F. Sciacca	Genova
L'Homme Nouveau	Luc Bardy	Paris
	L. Baresta
La Ciencia Tomista	T. Urdanoz	Salamanca
La Vie Intellectuelle	D. Dubarle	Paris
	Travers
La Vie Spirituelle	Camelot	Paris
La Revue Nouvelle	A. Molitor	Brusela
	J. Delfosse
Lumen Vitae	J. Gérard-Libois	Brusela
Lumière et Vie	M.-J. Gerlaud	Lyon
Nouvelle Revue Théologique	A. de Bovis	Lovaina
	G. Dejaifve
Parole et Mission	A.M. Henry	Paris
Pirineos	J.M. Casas Torres	Jaka
Pensamiento	R. Ceñal	Madril
	E. Guerrero
Religión y Cultura	C. Vaca	Madril
Rev. Fac. Cath. de l'Ouest	M.-J. Gerlaud	Angers
Studi Politici Internazionali	G. Vedovato	Florentzia
Studia et Doc. Hist./Juris	G. Lombardi	Erroma
Studia Patavina	L. Sartori	Padua

 

     Argitalpen hauetako bakoitzean Solasaldiek izan zuten oihartzuna zenbatekoa eta nolakoa izan zen jakiteke geratzen zaigu orain. Hainbat kasutan, Idazkaritzak berak bildutako prentsa-mozkinetan begira liteke hori, baina hainbat hemerotekatara joan beharra ere egongo litzateke berri zehatzik biltzeko.

     Uste dugunez, grosso modo, bi alde ezberdin ditugu begiratu beharko liratekeenak: a) Gizarte osora eman zen irudia (prentsa ez-berezituan), eta b) Berezilarien artean, ideia-berrikuntzan, Solasaldiek izan zuten presentzia (Solasaldien ondoko partaideen aldizkari berezituetan). Badut susmorik, ez ote den, hain zuzen, bigarren hau jakinkizun dugun esparru interesgarriena.

     Solasaldietara bildutako lagun modu hauekin, eta ideiak tresna hauen bidez hedatuz egin zen lan. Baina zer izan zen jardunaldietan aztertu eta bertatik zabaldu zena? Ezagutzekoa da, noski, Solasaldien mezuaren edukia, aniztasunez beteriko mezu ireki eta liberala.