Karlos Santamaria eta haren idazlanak
Sirenaren abestia
Zeruko Argia, 276 zk., 1968-06-16
Euskera «harri beneragarria, urre gordetua, España pre-romanaren aitorlerik handiena ta zaharrena» dala esan zuen, ez aspaldi, Areiza jaun ospetsuak, Bergaran itzaldi batean. Euskera harri bat, edo bizidun fosilizatu bat izango al dugu beraz? Euskera, linguistikaren «Elephas primigenius» edo mamutha dala esan oi dute askok. Izan ere, euskerari ohore handia egiten diotela uste dute gañera, hori esatean.
Ordea, Elephas dan ala ez, bost ajola zaigu gaurko euskaltzaleoi. Egia esateko, mamuthkeri hoiek beti errepikaturik entzutean nardagarri zaigu, gero ta geiago.
Beti horrelako sirenaren abestia entzun ta asper-asper eginda gaude.
Sirena esan dugu, baiñan harri-sirena esan bear genuen, arkeolojia horixe bait da, bere sailletik ateratzen zaionean.
Arkeolojiaren koblak zenbat herri ez al ditu arioaren illunpetara eraman? Kontu! Kontu harri sirenaz!
Euskeraren meriturik handiena, bizirik egotea da, hain zuzen ere. Eta bizirik ikusi nai dugu, sekula santa guztietan. Alegia, gure billobak eta gure billoben billobak eta gure berrebilloben tokilabillobek euskera bizirik ikusi dezatela nai dugu.
Hori, besterik ez da gure nai gartsua. Entzuten ahal duena, entzun dezala.
Bilaketa-sistema honek letra-multzoak bilatzen ditu (ez dago ez lematizatzailerik ez inolako analisirik).
Hitzaren hasiera bilatzen da beti, eta ez hitzaren barrukoa (etx bilaketak ez du aurkituko basetxe).
Hitz-multzoak bilatu daitezke, hitz-segida emanez gero (kristau fede adibidez).
Bilaketaren corpusa hautatzeko aukera dago: euskarazkoetan soilik / gaztelaniazkoetan soilik / hizkuntza guztietan (euskarazkoak, gaztelaniazkoak eta frantsesezkoak batera).