Karlos Santamaria eta haren idazlanak
Sartu ta entzun
Zeruko Argia, 31 zk., 1963-09-29
Ume nintzan goizean
gauzak argi ziran
Begiotan illuna
gero azaldu zan.
Gandiaga aitak Txillardegi jaunari eskeñitako bere poeman («gizon begi goritu, gizon jagizale, gizon griñen-katigu, gizon miñez-bete»... ta abar) bertso ori bezain sakon-ederrak amaika arkituko dituzte noski.
Ume giñan goizea! Biziaren arratsaldean goiz zorigarri orren oroigaia berriz etortzen zaigu etengabe, deitze miragarri bezela. Ura argi-garbitasuna! Ura sinismen-itxaropena! Olerkaria aurtzaro-oroi-iturburu onera itzultzen da beti, naiz ustekabean.
Ementxe dago arkaitza
Ume nintzanean
soin gabeko poema bat
usmatu neban, eziña,
arkaitz zurtz onen gañean.
Gandiaga Aita gaurko olerkari euskaldunen artean aundienetako bat degu, nere ustez.
Olerkariak oso bearrezko zaizkigu guzioi, bai, sendagille ta injinadorek baño geiago.
«Lojikarik gabe bizi gintezke agian. Poesiarik gabe, ordea, ezin bizi gera gizonok». Ala esaten omen zuen Gandhi aundiak.
Benetan, olerkirik gabe bizitzea ezin eramanezkoa izango litzaiguke. Arnasa egitea bezain naitanaiezko degu olerkariaren maitantza, poesiaren laztana, artzea. Eta akullu antzo poesiak zirikatzen gaitu noizean bein.
Ontaz esan nai det poesia eztala bakarrik olerkarien lana izaten. Gure lana, bakoitzaren lana, dala.
Gauza guzitan dago olerkia —eta soñua ere bai— gu oartzen ezgeralarik ere. Egi-egiz olerkariak eztu bere olerkia asmatu bear, arkitu besterik ez du egin bear.
Egin gaitun Arrek biziaren zama astuna arin dezaigun etorriaren iturria gure barnean jarri du.
Egiazko olerkia ixillekoa da. Ez datza berbuan, ez itz-urgoldean, baizik gauza guzien komunioan.
Orra olerkari, Done Frantzisko'n seme bikain ori. Orrek egingo du miraria, olerki mutu orri itz egin araziko dio, danok gure biotzetan entzuten ikasi dezagun.
Bañan nor bere buruarentzako olerkari onena nor bera izaten da. Ortarako gure baitan sartzea txit komeni zaigu.
Sartu ta entzun, bearra degu oso.
Bilaketa-sistema honek letra-multzoak bilatzen ditu (ez dago ez lematizatzailerik ez inolako analisirik).
Hitzaren hasiera bilatzen da beti, eta ez hitzaren barrukoa (etx bilaketak ez du aurkituko basetxe).
Hitz-multzoak bilatu daitezke, hitz-segida emanez gero (kristau fede adibidez).
Bilaketaren corpusa hautatzeko aukera dago: euskarazkoetan soilik / gaztelaniazkoetan soilik / hizkuntza guztietan (euskarazkoak, gaztelaniazkoak eta frantsesezkoak batera).