Irakasgaiaren azalpena eta testuingurua

"Komunikazioa eta generoa" irakasgaia derrigorrezko ikasgaia da lehen lauhilekoan, eta lotura zuzena du bigarren lauhileko: "Parte-hartzea eta ordezkaritza komunikabideetan" hautazko ikasgaiarekin. Bertan garatu beharreko edukien helburua da, alde batetik, komunikazioaren arloan genero-ikuspegiarekin egindako ikerketak ezagutzea, eta, bestetik, komunikabideen ezagutzara hurbiltzea, eduki sexistak eraikitzetik feminismotik komunikazio-alternatibak aurkeztera doazen hainbat alderdi ikertuz. Ildo horretan, hainbat bitarteko eta formatu jorratzen dira, eta emakumeek horietan duten presentzia aztertzen da, bai informazio- eta ikus-entzunezko edukietan eragile edo objektu gisa. Era berean sare sozialak aztertzen dira, baita alternatiba feministak ere.

Era berean, genero-ikuspegidun komunikazioari buruzko ikerketetarako sarrera bat egiten da, eta joera berriak ere txertatzen dira, hala nola horietan adimen artifiziala erabiltzea

Ohiko deialdia: orientazioak eta uko egitea

Ikasgaia gainditzeko, ikasleak gutxienez eskola-orduetako %80ra joateaz gainera, ikasgelan azalduko zaion lan bat eman beharko du.

Ezohiko deialdia: orientazioak eta uko egitea

Aparteko deialdian, lehenenego deialdiak eskaturiko baldintzak bete beharko ditu ikasleak

Irakasgai-zerrenda

1- Generoen irudikapena eta transgresioa gerren arteko zineman. Trabestiak: “marimaches eta afeminades” direlakoak.

2- Ikerketa feminista komunikazioan eta AA

a. Adimen artifizialaren hastapenak komunikazioaren ikerketan, ikuspegi feministatik

o AAren oinarrizko kontzeptuak eta horiek komunikazioan duten aplikazioa.

o AAren funtsezko tresnak eta teknikak.

o Genero-analisirako AA erabiltzen duten aurretiazko ikerketen adibideak

b. Genero-joerak AAn

o Zer dira algoritmoak.

o Genero-joeren analisia algoritmo eta AA sistemetan.

o Bilaketa-motorretako alborapenei, aurpegi-ezagutzari eta gomendio-sistemei buruzko kasuak aztertzea.

o AArekiko ikerketaren alborapenak arintzeko estrategiak.



c. Komunikazio feminista eta AA

d. AAren ikerketa eta analisirako tresnak

o Diskurtsoaren analisia

o Big Data

o Edukiaren sortzea

3- Irratia, komunikabide femeninotik ahots feministara

a. Irratia, komunikabide femeniko “hori”.

b. Irrati-genealogia feminista: aitzindariengandik irrati askeetara.

c. Irrati-esperientzia feminista eta dekolonialak.

d. Podcasta, ahalduntze eta adierazpen tresna.

4- Kazetaritza feminista: Pikararen adibidea.

Bibliografia

Nahitaez erabili beharreko materiala

Ikasleei emango zaie ikasgelan.

Oinarrizko bibliografia

Autrán, Rodrigo Ramírez. 2023. «Sesgos y discriminaciones sociales de los algoritmos en Inteligencia Artificial: Una revisión documental». Entretextos 15 (39): 1-17. https://doi.org/10.59057/iberoleon.20075316.202339664.

Dyer, R. (1990). Now you see it: Studies on lesbian and gay film. Routledge.

Gutierrez Paz, Arantza; Fernandez Astobiza, Itxaso (2022): Kazetaritza feminista Hego Euskal Herrian, Behategiaren Urtekaria 2021; 161-193.

Gutierrez Paz, Arantza: Podcast como instrumento de empoderamiento. Podcasts feministas en el Estado español (en publicación).

Melero Salvador, A. (2017). Violetas de España: Gays y lesbianas en el cine de Franco. Notorious Ediciones.

Muntane, Isabel (2019): Periodismo feminista: la apuesta por una intervención transversal y radical; Revista Idees, 47, 10-12-2019, https://revistaidees.cat/es/periodisme-feminista-laposta-per-una-intervencio-transversal-i-radical/.

Aldizkariak

Flores Anarte, Laura. 2023. «Sesgos de género en la Inteligencia Artificial: El Estado de derecho frente a la discriminación algorítmica por razón de sexo». Revista Internacional de Pensamiento Político 18 (diciembre):95-120. https://doi.org/10.46661/rev.int.pensampolit..8778.



Gámez, María Rosa Vallecillo. 2023. «Competencias digitales, formación y sesgos de género: el reto de vencer el “no women’s land”». Relaciones Laborales y Derecho del Empleo, abril. https://ejcls.adapt.it/index.php/rlde_adapt/article/view/1253.



García-Ull, Francisco-José, y Mónica Melero-Lázaro. 2023. «Gender stereotypes in AI-generated images». El Profesional de la información, agosto, e320505. https://doi.org/10.3145/epi.2023.sep.05.



Ortiz de Zárate Alcarazo, Lucía. 2023. «Una ética para la inteligencia artificial: libertad, feminismo y ecologismo». Papeles de relaciones ecosociales y cambio global, n.o 164 (Riesgos, 33-43.

Estekak

Filmografia: (Sartu hau Interneteko helbideen pragrafoan)



Drew, S., & Rankin, G. (Directores). (1914). A Florida Enchantment [Película]. Vitagraph Company of America.



Oswald, R. (Director). (1929). Anders als die Andern [Película].



Schenck, H., Warren, E., & Guy, A. (Directores). (1912). Algie the Miner [Película]. Essanay Film Manufacturing Company.



Stiller, M. (Director). (1916). Vigarne [Película]. Svenska Biografteatern.



Sagan, L. (Director). (1931). Mädchen in Uniform [Película].